Ardal dynodi
Cod cyfeirnod
Teitl
Dyddiad(au)
- 1663-1994 (Creation)
Lefel y disgrifiad
Ffeil
Maint a chyfrwng
177 ff. ; 330 x 245 mm.
Ardal cyd-destun
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Yr oedd Robert William Parry (1884-1956), bardd a darlithydd o Dal-y-sarn, Dyffryn Nantlle. sir Gaernarfon, yn fyfyriwr ym Mhrifysgol Aberystwyth cyn symud i Fangor ac astudio dan John Morris-Jones, gan raddio yn 1908. Yn 1910 enillodd ei awdl 'Yr Haf' Gadair yr Eisteddfod Genedlaethol ym Mae Colwyn. Bu'n athro yn y Barri, Morgannwg, ac wedyn yng Nghaerdydd. Rhwng 1916 a 1918 bu'n gwasanaethu yn y fyddin; ysbrydolwyd ef i lunio llawer soned ynghyd â'i englynion er cof am Hedd Wyn yn ystod y cyfnod hwn. Yn 1922 cafodd ei benodi yn ddarlithydd ym Mangor, sir Gaernarfon, a symudodd i Fethesda, sir Gaernarfon. Cyhoeddwyd ei gyfrol gyntaf o gerddi, 'Yr Haf a Cherddi eraill', yn 1924, gan sicrhau iddo'r bri o fod yn fardd mawr. Cyhoeddwyd ei ail gyfrol o gerddi, 'Cerddi'r Gaeaf' yn 1952. Priododd Myfanwy Williams Parry (1898-1971) yn 1923.
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Saunders Lewis, dramatist, poet, historian and literary critic, was born in Wallasey, Cheshire to a family of prominent Welsh Calvinistic Methodists. He was educated at a boys's school in Liscard and at Liverpool University, where he studied English and French. His academic career was interrupted by the First World War, in which Lewis served with the South Wales Borderers, but he quickly resumed his studies at the end of the conflict, and, having graduated, worked as librarian in Glamorgan before taking up a post as lecturer in the Welsh department of the University College of Swansea. In 1925, Lewis was one of the pioneering figures involved in establishing the National Party of Wales (later known as Plaid Cymru) and was made President of the fledgeling organisation the following year. Having written about the Roman Catholic church for a number of years, in 1932 Lewis converted to the faith also practised by his wife Margaret. In 1936, Lewis, D. J. Williams and Lewis Valentine set fire to the Royal Airforce's Bombing School in Penyberth on the Lleyn Peninsula, an event which has gone down in the annals of Welsh history and which earned Lewis imprisonment in Wormwood Scrubs and dismissal from his lecturing post in Swansea. He was eventually appointed senior lecturer in Welsh at the University of Cardiff but retired in 1957 to devote his time to writing. Lewis's litarary output is prodigious and he is considered by many to be the most important Welsh literary and political figure of the twentieth century; it is considered that his radio address for 1962, Tynged yr Iaith, was the direct instigating force behind the establishment of the Welsh language movement Cymdeithas yr Iaith Gymraeg.
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Cylchgrawn Chwarterol Cymraeg a gyhoeddai weithiau llenyddol o safon uchel oedd Y Llenor, 1922-1955. W. J. Gruffydd oedd golygydd y cylchgrawn ar hyd y cyfnod y cyhoeddwyd ef, ond yn 1946 penodwyd T. J. Morgan yn gyd-olygydd â W. J. Gruffydd. Cyfrannodd Y Llenor yn helaeth i lenyddiaeth ac ysgolheictod Cymraeg y dydd, a bu yn llwyfan i nifer o awduron, beirdd ac ysgolheigion.
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Vernon Watkins (1906-1967), poet, was the second of three children of William and Sarah Watkins. He was born in Maesteg, Glamorgan, on 27 June 1906 but grew up in Swansea, Glamorgan, and on the Gower. He attended Repton School, Derbyshire, 1920-1924, then (for one year) studied modern languages at Magdalene College, Cambridge. He was briefly a clerk at Lloyds Bank in Cardiff but after a breakdown he returned home to Swansea and moved to the Lloyds Bank branch in St Helens. He served with RAF Police and Intelligence, 1941-1946, but otherwise remained with Lloyds for the remainder of his working life. In 1941 he published his first collection of poems, Ballad of the Mari Lwyd (London, 1941), followed by The Lamp and the Veil (London, 1945), Selected Poems (Norfolk, Conn., 1948), The Lady with the Unicorn (London, 1948), The Death Bell (London, 1954), Cypress and Acacia (London, 1959), Affinities (London, 1962), and Fidelities (London, 1968) which appeared posthumously. As a poet he was scrupulous, working through numerous drafts to reach a final version and often undertaking further revision after publication. In addition to original poetry he translated European verse into English, including Heine's The North Sea (London, 1955), and wrote essays on other poets. He corresponded widely with literary figures and became friends with the likes of W. B. Yeats, T. S. Eliot, Philip Larkin and, in particular, Dylan Thomas. In 1944 he married Gwendoline (Gwen) Mary Davies (b. 1923), a colleague at RAF Intelligence, and they had five children. Following his retirement in 1966 he lectured at the University College of Swansea. He was then appointed Visiting Professor of Poetry at the University of Washington but died on 8 October 1967, shortly after arriving in Seattle to take up his post. Some of his previously unpublished and uncollected works appeared in Uncollected Poems (London, 1969), Selected Verse Translations, ed. by Ruth Pryor (London, 1977), The Breaking of the Wave (Ipswich, 1979), and Ballad of the Outer Dark, ed. by Ruth Pryor (London, 1979).
Hanes archifol
Ffynhonnell
Ffynonellau amrywiol, rhai'n anhysbys; Rhoddion a phryniadau; 1981-1997
Ardal cynnwys a strwythur
Natur a chynnwys
Barddoniaeth o'r ail ganrif ar bymtheg hyd yr ugeinfed ganrif, gan gynnwys gweithiau gan Alan Llwyd (f. 2), W. J. Gruffydd (f. 14), Richard Davies (Mynyddog) (f. 76), Ray Howard-Jones (ff. 98-104), R. Williams Parry (ff. 106-110), Saunders Lewis (ff. 132-136), Vernon Watkins (f. 146), Harri Webb (ff. 153-154), Katherine Philips (The Matchless Orinda) (f. 158), ac Euros Bowen (ff. 161-169), ynghyd â nifer o feirdd llai enwog a rhai darnau anhysbys. Cynigiwyd rai o'r cerddi mewn cystadlaethau eisteddfodol (ff. 36-51, 53-61, 63, 113-124). Mae nifer o'r cerddi yn llaw y beirdd eu hunain, eraill yn gopïau neu mewn teipysgrif. Ceir hefyd garol plygain, a nodwyd i lawr [?19 gan., ¼ olaf] (ff. 155-157 verso), a llythyr, 1994, oddi wrth Jon Meirion Jones at Dafydd Ifans yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn ymwneud â Dafydd Jones (Isfoel) y Cilie (ff. 149-150). = Poetry, seventeenth to twentieth centuries, including works by Alan Llwyd (f. 2), W. J. Gruffydd (f. 14), Richard Davies (Mynyddog) (f. 76), Ray Howard-Jones (ff. 98-104), R. Williams Parry (ff. 106-110), Saunders Lewis (ff. 132-136), Vernon Watkins (f. 146), Harri Webb (ff. 153-154), Katherine Philips (The Matchless Orinda) (f. 158), and Euros Bowen (ff. 161-169), together with many lesser-known poets and some anonymous pieces. Some of the poems were submitted for competition at eisteddfodau (ff. 36-51, 53-61, 63, 113-124). Many of the poems are autograph while others are copies or in typescript. Also included is a plygain carol, noted down [?19 cent., last ¼] (ff. 155-157 verso), and a letter, 1994, from Jon Meirion Jones to Dafydd Ifans at the National Library of Wales regarding Dafydd Jones (Isfoel), Cilie (ff. 149-150).
Gwerthuso, dinistrio ac amserlennu
Croniadau
System o drefniant
Ardal amodau mynediad a defnydd
Amodau rheoli mynediad
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau modern yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru gydymffurfio â'r amodau a nodir ar y ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data' a gyflwynir iddynt gyda'u tocynnau darllen.
Amodau rheoli atgynhyrchu
Amodau hawlfraint arferol.
Iaith y deunydd
- Cymraeg
- Ffrangeg
- Saesneg
Sgript o ddeunydd
Nodiadau iaith a sgript
Cymraeg, Saesneg, un eitem Ffrangeg.
Cyflwr ac anghenion technegol
Cymhorthion chwilio
Ardal deunyddiau perthynol
Bodolaeth a lleoliad y gwreiddiol
Bodolaeth a lleoliad copïau
Unedau o ddisgrifiad cysylltiedig
Nodyn cyhoeddiad
Am 'Isfoel' a theulu'r Cilie, gweler Jon Meirion Jones, Teulu'r Cilie (Cyhoeddiadau Barddas, 1999).
Ardal nodiadau
Nodiadau
Teitl yn seiliedig ar y cynnwys.
Nodiadau
Gweddillion sêl, f. 126; dyfrnod, f. 159.
Nodiadau
Preferred citation: NLW MS 21702E.
Dynodwr(dynodwyr) eraill
Virtua system control number
GEAC system control number
Pwyntiau mynediad
Pwyntiau mynediad pwnc
Pwyntiau mynediad lleoedd
Pwyntiau mynediad Enw
- Isfoel, 1881-1968 (Pwnc)
Pwyntiau mynediad Genre
Ardal rheolaeth disgrifiad
Dynodwr disgrifiad
Dynodwr sefydliad
Rheolau a/neu confensiynau a ddefnyddiwyd
Wrth lunio'r disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd are ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH.
Statws
Lefel manylder disgrifiad
Dyddiadau creadigaeth adolygiad dilead
Ebrill 2008.
Iaith(ieithoedd)
- Cymraeg
Sgript(iau)
Ffynonellau
Nodyn yr archifydd
Lluniwyd y disgrifiad gan Bethan Ifans;