Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1907-1999 / (Creation)
Level of description
fonds
Extent and medium
0.029 metrau ciwbig (1 bocs)
Context area
Name of creator
Administrative history
Dechreuodd yr achos yn y Tymbl ym 1892, wedi i berchnogion y gwaith glo lleol gynnig tŷ, sef rhif 74, 'High Street', yn rhad ac am ddim i gynnal gwasanaethau crefyddol ynddo. Gyda'r brwdfrydedd yn tyfu o ran yr achos, penderfynwyd cael 'capel haiarn', a chafwyd tir yn rhan isaf 'High Street', Y Tymbl, gan yr Arglwydd Crawford ar brydles o 999 mlynedd. Yr oedd digon o le i adeiladu festri a fyddai'n dal oddeutu 200 i eistedd.
Cynyddodd yr eglwys yn gyflym rhwng y blynyddoedd 1898 a 1901, ac oherwydd hynny dechreuwyd siarad am adeiladu capel. Symudwyd y festri yn gorfforol yn nes i lawr, a phrynwyd hanner cyfer o dir i fod yn fynwent i'r eglwys gan y Parch. Richard Lloyd, Ficer Troedrhiw-yr-aur. Gorffennwyd y gwaith adeiladu ym 1900, ond ni agorwyd tan Tachwedd 1902.
Bu Tom Nefyn Williams yn weinidog ar y Capel yn ystod y 1920au. Sefydlwyd Capel M.C. Saesneg o'r enw St David's (Forward Movement) yn Y Tymbl ym 1907, gan adeiladu Neuadd gyfleus wrth i'r achos gynyddu. Bu'r ddau gapel dros rhai cyfnodau yn rhannu gweinidog, y Mans a chostau eraill. Caewyd Capel Ebenezer, Y Tymbl, ym 1996. Yr oedd y Capel yn rhan o Ddosbarth Llanddarog, yn Henaduriaeth De Myrddin.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Y Parch. D. Geraint Davies, Cofiadur Henaduriaeth De Myrddin, Caerfyrddin; Adnau; Awst 2004.0200409098
Content and structure area
Scope and content
Cofysgrifau Capel Ebenezer, Y Tymbl, sir Gaerfyrddin, gan gynnwys llyfrau cofrestri'r eglwys, sef Llyfr Cofrestr Eglwysig, 1949-1957; cofrestr bedyddiadau, 1923-1992; llyfr o dystysgrifau claddfa'r Capel, 1910-1983; a llyfr Ysgrifennydd yr Ysgol Sul, [ c. 1960]-[c. 1970]; ynghyd â llyfryn llythyron aelodaeth, 1977-1999. Ceir hefyd gofysgrifau ariannol, yn cynnwys llyfrau cyfrifon y Capel, 1932-1996; a'r Ysgol Sul, 1952-1967; a llyfrau cyfrifon y casgliadau ariannol wythnosol tuag at y Weinidogaeth, [c. 1937]-1963 a 1985-1995. Mae'r casgliad hefyd yn cynnwys llyfr o bregethau Abergeirw, 1907.
Appraisal, destruction and scheduling
Action: Mae'r casgliad wedi ei werthuso (gweler y manylion yn y disgrifiadau perthnasol).
Accruals
Ni ddisgwylir ychwanegiadau.
System of arrangement
Trefnwyd yn LlGC yn dair cyfres: cofrestri, llyfrau cyfrifon, a llyfrau casgliadau wythnosol.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau modern yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru gydymffurfio â'r amodau a nodir ar y ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data' a gyflwynir iddynt gyda'u tocynnau darllen.
Conditions governing reproduction
Amodau hawlfraint arferol.
Language of material
- Welsh
- English
Script of material
Language and script notes
Cymraeg, Saesneg.
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Seiliwyd y teitl ar gynnwys yr archif.
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Capel Ebeneser (Tumble, Wales) -- Archives. (Subject)
- St. David's Church (Tumble, Wales) (Subject)
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Wrth lunio'r disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH.
Status
Level of detail
Dates of creation revision deletion
Rhagfyr 2005.
Language(s)
- Welsh
Script(s)
Sources
Archivist's note
Lluniwyd y catalog gan D. Rhys Davies. Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r catalog: y Parch. James Morris, Hanes Methodistiaeth Sir Gaerfyrddin (E. W. Evans, 1911); A Plea and a Protest (Caerdydd, 1928); Blwyddiadur a Dyddiadur Eglwys Bresbyteraidd Cymru, 1996; a chronfa ddata CAPELI yn LlGC;