Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1944, Gorff./July -Rhag./Dec. a/and 1944, heb ddyddiad/undated (Creation)
Level of description
File
Extent and medium
Ffolder/folder (4.75 cm.)
Context area
Name of creator
Biographical history
Ganwyd yr awdur a'r hanesydd William Ambrose Bebb yng Ngoginan, Ceredigion, yn 1894. Graddiodd o Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth yn 1918 cyn treulio dwy flynedd arall yno yn astudio ar gyfer gradd MA. Aeth i Brifysgol Rennes yn 1920 ond symudodd i'r Sorbonne ym Mharis cyn pen ychydig wythnosau lle bu'n fyfyriwr ac yn ddarlithydd a lle daeth dan ddylanwad Charles Maurras a'r Action Francaise, ac y daeth yn edmygydd mawr o Ffrainc a'i diwylliant. Ymunodd â staff Adran Hanes y Coleg Normal, Bangor, yn 1925, gan ddod, yn ddiweddarach, yn bennaeth yr Adran. Cyhoeddodd ei fyfyrdodau ar wareiddiad Ewrop yn y gyfrol Crwydro'r Cyfandir (1936). Daeth i adnabod Llydaw yn dda a rhoddodd adroddiadau ar ei gysylltiadau â'r mudiad cenedlaethol yn y wlad honno mewn tri llyfr a gyhoeddwyd rhwng 1929 a 1941. Ysgrifennodd gyfres o bum llyfr ar hanes Cymru, a gyhoeddwyd rhwng 1932 a 1950, ac y mae llawysgrifau'r cyfrolau hynny ymysg y papurau hyn. Yn 1924 sefydlodd y Mudiad Cymreig ar y cyd â Saunders Lewis a Griffith John Williams, mudiad a ddatblygodd yn ddiweddarach i fod yn Blaid Genedlaethol Cymru ac a ddaeth wedi hynny yn Blaid Cymru. Parhaodd i fod yn un o gefnogwyr selocaf y Blaid hyd at yr Ail Ryfel Byd ac fe safodd yn ymgeisydd drosti yn Arfon yn Etholiad Cyffredinol 1945. Tua diwedd ei oes, fodd bynnag, oerodd ei s1/4l wleidyddol a rhoddai bwyslais cynyddol ar egwyddorion Cristnogol, fel y dengys ei lyfr olaf, Yr Argyfwng, a gyhoeddwyd yn 1956, ar ôl ei farwolaeth.
Priododd yn 1931 ag Eluned Pierce Roberts, Llangadfan, a bu iddynt saith o blant. Gwnaeth y teulu eu cartref yn Llwydiarth, Ffordd Ffriddoedd, Bangor Uchaf. Bu farw Ambrose Bebb yn sydyn ar 27 Ebrill 1955.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Content and structure area
Scope and content
Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/includes letters from: W. Ambrose Bebb; Gwilym Bowyer; Dr D. J. Davies; E. Tegla Davies (2); Dr Noelle Davies (2); Marion Eames; T. I. Ellis (2); D. Ellis Evans; Moses Griffith (3), J. Gwyn Griffiths; E. D. Jones; Parch./Rev. Fred Jones, Talybont; Huw Morris-Jones; T. I. Jeffreys Jones; Saunders Lewis, D. Eirwyn Morgan (2); Rhys Hopkin Morris (3); Parch./Rev. Rhys Nicholas; Mati Rees (5); Keidrych Rhys, Morris T. Williams; W. Nantlais Williams.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Preferred citation: G1/5
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Bowyer, Gwilym, 1906-1965 (Subject)
- Davies, D. J. (David James), 1893-1956 (Subject)
- Davies, E. Tegla (Edward Tegla), 1880-1967 (Subject)
- Davies, Noëlle, 1899-1983 (Subject)
- Eames, Marion (Subject)
- Evans, D. Ellis (Subject)
- Griffith, Moses, 1893-1973 (Subject)
- Griffiths, John Gwyn (Subject)
- Jones, E. D. (Evan David) (Subject)
- Jones, Fred (Subject)
- Morris-Jones, Huw, 1912-1989 (Subject)
- Jeffreys-Jones, T. I. (Thomas Ieuan), 1909-1967 (Subject)
- Lewis, Saunders, 1893-1985 (Subject)
- Morgan, D. Eirwyn (David Eirwyn), 1918-1982 (Subject)
- Morris, Rhys Hopkin, Sir, 1888-1956 (Subject)
- Nicholas, W. Rhys (Subject)
- Rees, Mati, 1902-1989 (Subject)
- Rhys, Keidrych (Subject)
- Williams, Morris T. (Morris Thomas), 1900-1946 (Subject)
- Nantlais, 1874-1959 (Subject)
- Ellis, T. I. (Thomas Iorwerth), 1899-1970 (Subject)