Showing 3 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts Jones, Hugh, 1789-1858
Print preview View:

Hunangofiant 'Erfyl', etc.

A manuscript of Morris Davies, Bangor containing a Welsh translation of an imperfect autobiography of Hugh Jones ('Erfyl'; 1789-1858) and a continuation of the biography by the scribe incorporating extracts from the diaries of Hugh Jones for the period 1820-3. The text represents pp. 281-94 of the biography of 'Erfyl' which appeared in Y Traethodydd, 1876. At the end of the volume is a short section entitled 'Miscellaneous' containing notes (1830) on such phrases as 'His Welsh blood is up', 'As long as a Welsh pedigree', 'Môn mam Cymru', etc. The English autobiography is in NLW MS 9029 and the four diaries in NLW MS 9024-7.

Llyfr John Morris,

A volume largely of poetry in strict and free metres transcribed by John Morris during the period circa 1784-8. It contains 'Ychydig o Reolau Gramadegawl a gasglwyd gan y Parchedig Mr. [David] Ellis o Amlwch ... yr hwn sy'n wr deallus iawn ac yn perchen awen ragorol. Ac yn hoffi'n fawr yr Iaith Gymraeg ...' ('John Morris ai scrifennodd Rhagfyr, 12, 1786'); 'carolau' and 'cerddi' by Robt. Evans ('o Feifod'), Daniel Jones, Hugh Morris, John Hughes, Jonathan Hughes, Ellis Roberts, H[ugh] Jones ('o Langwm'), David Thomas, Arthur Jones, and Rhisiart Parry ('athraw ysgol gynt yn Sir Fôn'); 'cywyddau' and 'englynion' by Owen Evan alias Owen Gwynedd, John Edwards, Hugh Morris, Arthur Jones ('Clochydd Llangydw[alad]r'), Hugh Gryffydd, Jonathan Hughes, Da. Lloyd, [David Jones] ('Dewi fardd, o Drefriw'), John Edwards ('Clochydd Manafon'), Rhys Morgan ('pencraig Neath'), Wm. Raffe ('o Mochdref Sir Drefald[wy]n'), John Rhees (Llanrhaiadr), Daniel Jones, Tho. Edwards, Ed. Morris, Dafydd Benwyn, Lewis Glyn Cothi, William Cynwal and William Phillip, and anonymous poems; 'Cof-restr dewisedig yn dangos rhifedi'r blynyddoedd Aethant heibio, er pan fu amryw bethau hynod Hyd y flwyddyn 1788'; 'Parhad o Gronicl y Brenhinoedd a Thwysogion Cymru er yn amser Cydwaladr ...'; 'Rhestr o Enwau'r Marchogion, a Seneddwyr yr uchel Lys Barliament, Arglwyddi Lifftenants, Custos Retulorum [sic], Penswyddogion y Militia, a'r Siryfau Pob Sir drwy Gymru; a'r Swm yr ydys yn i dalu o Dreth Brenin, a elwir yn gyffredin y Dreth fawr yn ol pedwar Swllt y Bunt, gida rhifedi y Militia yr ydys yn i godi ymhob Sir'; 'Rhestr o Enwau'r ardderchog Ustisiaid ar Barnwyr Sy'n gwrando, a dibennu pob Matterion Cyfraith yn Lloegr a Chymru'; 'Rhestr o Enwau yr Esgobion, Deaniaid, Arch-Diaconiaid, Canghellwyr, a'r Blaenoriaid sydd yn trefni Swyddau Eglwysaidd yn Ardalaith Cymru gyda'r Swm a gyfrifir ar bob Esgobaeth yn Llyfrau'r Brenin'; 'Byr hanes maintioli Sirioedd [sic] Cymru, a rhifedi'r Plwyfydd; Ac enwau'r Seneddwyr ...'; 'Barnwyr neu brif Ustusiaid Cymru'; 'Henwau y Deuddeg Patrieirch ...'; 'Rhestr o Enwau'r Proffwydi ...'; 'Rhestr o Enwau Ein Iachawdwr Iesu Grist ...'; 'Henwau'r Deuddeg Apostolion'; 'Rhestr o Enwau ychydig o'r Seintiau, Merthyron, a Dynion Rhinweddol erill, yr ydys yn Cadw Coffadwriaeth o honynt ...'; 'Henwau'r Naw Miwsic' [?Miwsis]; 'Henwau'r Naw Gorchfygwyr'; 'Saith Ryfeddod y byd'; 'Y Saith Gysgadur'; 'Pumtheg arwydd (medd Dafydd Nanmor) a welir cyn y Jubil Sabbathaidd'; 'Y pum synwyr a roes Duw i Ddyn'; 'Henwau Siroedd Lloegr, a Rhifedi y Dinasoedd, Trefydd marchnadol, Plwyfydd, a Chwmpas, a hefyd y Cyferi [sic] sydd ymhob Sir'; 'Siroedd Cymru, a Rhifedi y Trefydd Marchnadol, Plwyfydd, y Cwmpas, a'r Cyferi sydd ymhob Sir'; a riddle ('Dychymmyg') in verse; 'Llythyrennau am Raddau Dysgeidiaeth, a byrhad geiriau yn ôl yr Iaith Lladin ...'; medical recipes; 'Hoff benill M. Luther'; 'Henwau y Pedwar archugain Marchog, oedd yn Llys y Bre[nin]'; 'Yr wyth fyd, neu Uchelderau, y mae'r Astronomyddion yn crybwyll am danynt'; and 'Ychydig o waith rhai or hên Brydyddion ...' (quotations from the poetry of Edm[wnd] Prys, Huw Arwystl, Ieuan Tew, Dr Ioan Gwent, Owen Gwynedd, Gruffudd Gru[g], Moris ap Ifan ap Einion, Lewis Môn, Sion Brwynog, Gruffudd Hiraethog, Rhys Nanmor and Ioan Prichard (1670)). Preceding the text is a progressive list ('Tabl') of the 'carolau', 'cerddi', and 'cywyddau' contained in the volume. That the entire volume is based on a variety of sources is shown by the last entry inserted by the scribe: 'Yr ychydig o hen bethau hyn, a godais I allan o hen Lyfrau pan oeddwn mewn oriau Segur, rhag I Colli hwynt ...'. Inside the lower cover are printed 'Englynion Croesawiad Sior IV. 'Trwy Gymru' by [Hugh Jones] ('H. Erfyl'). There are a few minor entries in the hand of Mary Richards.

Minute book of Cymmrodorion Society in Powys, etc.

A minute book of the Cymmrodorion Society in Powys (established 6 October 1819), 1819-1820, together with a list of members, 1819-1822. The volume was subsequently used by Mary Richards, Darowen, and, to a lesser extent, by Thomas R. Williams, Bryn Tanad, Llanerfyl, to record transcripts of a list of British kings to George III ('Tabl o holl Frenhinodd Prydain or dechreiad Cyntaf hyd ein Brenin George y IIII) from the Almanac of Thomas Jones, Shrewsbury, 1709; poetry in strict and free metres by E[dward] J[ones] (Periglor Caer Einion) (1875), [Hugh Parry] (Cefni) (Utica, N.Y.) (1872), [Morris Jones] (Meurig Idris), John Blackwell [Alun], [Robert Parry] (Robin Ddu [Eryri]), John Edwar[d] Davies (New York, a native of Llan Erful), etc.; englynion submitted for competition at the Cymmrodorion Society in Powys eisteddfod at Wrexham, 1820, by W. Williams (Llandofry), Peter Jones (Liverpool), etc.; 'At y Cymry', being an appeal to Welshmen to protest against the oppression of Protestants in Ireland (printed [?or written] by James Davies, printer, Holywell), letters from Hugh Jones (Erfyl), Caer Lleon to D[avid] Richard[s], [Llansilin], 1820 (the appointment of addressee as secretary of the Cymmrodorion Society in Powys, submission of compositions to the forthcoming eisteddfod), J. Blackwell, Wyddgrug to D[avid] Richard[s], Llansilin, undated [1820] (enclosing poetry), T[homas] Price (Carnhuanawc), Crickhowel to Tho[ma]s Richards, Llangynyw, 1833 (measures for the preservation of the Welsh language) (fragments of the original letter in Cwrtmawr MS 1045), and Geor[ge] Morris, Wrexham to D[avid] Richards, Llansilin, 1822 (payment for windows broken during the eisteddfod); lists of poets, harpists and singers, with particulars of distances of their respective homes [from Wrexham]; a list of Caernarvonshire poets ('Cofrestr o Fardd Caer Arfon'); a list of licences awarded to ovates, etc., at the Gorsedd of Bards at Llangynyw, 1845; a prospectus of Y Dywysogaeth, 1870; 'The Araingment of the Queen of Scotts in Hoderingham Castell in the County of Northamton the VIII of February 1586' (cf. Cwrtmawr MS870); etc. Mounted on the inside lower cover are undated accounts of the Cymmrodorion Society in Powys.