Showing 44 results

Mae'r gyfres yn cynnwys deunydd yn ymwneud â chais yr Academi i ennill Gwobr Nobel am Lenyddiaeth i Saunders Lewis yn ystod y 1970au a'r 1980au, syniad a gyflwynwyd yn wreiddiol gan Vernon Jones, athro yn Ysgol Y Berwyn Y Bala, ym 1966. Mae'n cynnwys gohebiaeth a deisebau yn erfyn cefnogaeth unigolion dylanwadol o gylchoedd gwleidyddol, crefyddol ac academaidd, yn ogystal â chopïau o'r cais gwreiddiol ar gyfer 1971 a chais diwygiedig ar gyfer 1977. Parhawyd i gyflwyno'r cais tan o leiaf 1981.

The file comprises one fragment of one sheet of the preface to The Anathemata; a typescript sheet of comments on The Anathemata possibly by Saunders Lewis, and miscellaneous notes on The Anathemata manuscripts and typescripts prepared by Harman Grisewood for his catalogue, 1975-1976.

The file contains a BBC script of 'The Dream of Private Clitus' with an introduction by Saunders Lewis. The last page is missing.

The file comprises a list of beneficiaries in David Jones' hand, and the same list in Saunders Lewis' hand (post 1962) , David Jones' 'diet sheet' and directions for convalescence, and a cheque, 1970.

The file comprises a typescript copy (possibly a broadcast script) of an English translation of Siwan by Saunders Lewis. Siwan was translated as A King's daughter in 1954, and a translation by Emyr Humphreys was published in Presenting Saunders Lewis, ed. Alun R. Jones and Gwyn Thomas (Cardiff, 1973).

The file comprises a script of a commissioned Third Programme talk by Saunders Lewis entitled 'The Tradition of Taliesin', presented to David Jones by the author, 5 July 1965.

Llythyrau, [1953]-[1979], oddi wrth Saunders Lewis yn cynnwys newyddion personol. Mae'n diolch iddi am anfon copi o Iolo iddo [cf 4/5] ac yn dweud iddo ddarllen sylwadau'r beirniaid am y ddrama yn y wasg. Yr oedd wedi gwrthod ei gwahoddiad i ddarlithio yn Eisteddfod Genedlaethol Bro Myrddin 1974. Ceir hefyd lythyr a anfonodd ati wedi iddi dderbyn llawdriniaeth yn Ysbyty Westminster, Llundain, yn 1979. Derbyniwyd llungopïau o'r mwyafrif o'r llythyrau hyn eisoes (Papurau Norah Isaac 146/135 a 211).

Papurau, 1936-1939, yn ymwneud â llosgi'r Ysgol Fomio ym Mhenyberth, gan gynnwys neges Saunders Lewis yn ei law 'Cofiwch y cysur a geisiais ei roi i chwi amser cinio'; copi o lythyr D. J. Williams, 1936, at lywodraethwyr Ysgol Sir Abergwaun, yn gwneud cais am gael dychwelyd i'w swydd fel athro; torion o'r wasg gan gynnwys 'Request for Assistant Master's reinstatement'; anerchiad a baratowyd gan Victor Hampton Jones ar gyfer y prawf yn yr Old Bailey yn 1937; 'The story of the burning' gan Saunders Lewis (ceir copi drafft o'r adroddiad hwn yn llawysgrif LlGC 23078C); argraffiadau D. J. Williams wedi iddo gael ei ryddhau o Garchar Wormwood Scrubs, [1937]; a thorion o'r wasg, 1939, yn ymwneud â gwrthwynebiad un o lywodraethwyr Ysgol Sir Abergwaun i'w weithgareddau gwleidyddol.

Llyfr cofnodion Cangen Caerdydd a'r Cylch o Blaid Genedlaethol Cymru, 1930-1934, gyda rhestr aelodau yng nghefn y gyfrol. Ffurfiwyd y Gangen yn 1930, a bu Iorwerth Peate yn Is-lywydd, a Nansi Peate yn Ysgrifennydd yn 1932.

Llythyrau, 1982-1988, 1992, gan gynnwys llythyr oddi wrth Saunders Lewis, Gwynfor [Evans] (2) a Neville Masterman, ynghyd â llythyr oddi wrth Phyllis Kinney (ar ran Ffilmiau Scan) yn ei wahodd i ymddangos yn y gyfres 'Mwynhau'r Pethe' a Bobi Jones ac eraill yn ei longyfarch pan ddyfarnwyd gradd DD er anrhydedd iddo yn 1987.

The file contains a typescript draft, 1951, of 'The lion and the owl', a translation by Glyn Jones of 'Blodeuwedd' by Saunders Lewis. Also included is a programme, tickets and press cuttings of reviews of the play presented at the Everyman Theatre, Cardiff, 1955.

Mae'r ffeil hon yn cynnwys llythyrau oddi wrth Abbe M. Klerg (4), Roparz Le Mason (6), Saunders Lewis (6), O. M. Lloyd (1), Per Loisel (1), Joseph-Marie Loth (1), Per Mocaer (4), Olivier Mordrel (2), Owain Llew Owain (1), John Dyfnallt Owen (1), Y Barnwr Dewi Watkin Powell (1), Caradog Prichard (1), Y Barnwr Alun Pugh (1) yn ogystal ag un llythyr Ffrangeg gan J. Nemo, mam Roparz Hemon.

The file comprises letters and papers relating to David Jones, writer and artist, collected by Ray Howard-Jones, a friend of many years. The papers include correspondence with his niece after his death, letters from Saunders Lewis and Jack Raymond Jones, obituary notices, press cuttings relating to his life and career, papers relating to a memorial exhibition for him, in which Ray Howard-Jones took part, a newsletter of the David Jones Society, a poem by Ray Howard-Jones in his memory, and other papers, together with a photocopy of part of a letter in the hand of David Jones.

The series comprises lectures, notes and correspondence relating to meetings, the publication of articles by HFJ in Y Ddraig Goch, contributions to a fund on behalf of Saunders Lewis, D J Williams and Lewis Valentine, and towards party finance.

Manuscript draft of an article, in Welsh, by Saunders Lewis on 'Owen M. Edwards', published in Triwyr Penllyn (Caerdydd, 1956), edited by Gwynedd O. Pierce, together with a related letter, 1956, from Saunders Lewis to the latter.

Original manuscript of the Welsh text of Saunders Lewis's address to the jury during his trial at Caernarfon Assizes, October 1936, for arson at the Penyberth Bombing School. The Welsh text, described by Saunders Lewis as 'partly strict translation but in part a separate and different composition' (see NLW MS 22951C, f. i), was subsequently published as a pamphlet Paham y Llosgasom yr Ysgol Fomio (1936).

Photocopies of drafts and proofs of works by Saunders Lewis, comprising Problemau Prifysgol, Cymru Fydd, Y Cyrnol Chabert and T1938, 'Cell y Grog', Dwy Briodas Ann and the English version of 'Serch yw'r Doctor' (see NLW MSS 22953-4, 22956-8, 22960-2), together with a copy of Steven Runciman, The Sicilian Vespers (Cambridge, 1958) used by Saunders Lewis while compiling notes for a play set in the Pope's palace at Orvieto, 1281 (see NLW MS 22959).

Yn eu plith ceir rhai'n ymwneud â sefydlu Plaid Genedlaethol Cymru. Yn ogystal â'r llythyrau, ceir copi teipysgrif o 'Cywydd Marwnad T. Gwynn Jones' gan, ac wedi ei arwyddo gan, Saunders Lewis; a 'Golygfa Mewn Caffe neu, Y Terfyn yng Nghymru', gan ac yn llaw Saunders Lewis. Hefyd, ceir un llythyr, dyddiedig 1931, at Saunders Lewis.

Seven letters, 1929-36, from Saunders Lewis to Tegwen M. Clee, afterwards Morris, mainly relating to the Welsh Nationalist Party, together with a draft article, 'Merched Llydaw' by Tegwen Clee, and other related papers, 1929-1931.

Papurau Kate Roberts, 1866-1985, papurau llenyddol a gohebiaeth yn bennaf, yn cynnwys llythyrau oddi wrth Saunders Lewis, 1923-1985 (a gyhoeddwyd yn Annwyl Kate, Annwyl Saunders, gol. gan Dafydd Ifans (Aberystwyth, 1992)), ac oddi wrth ei gŵr Morris T. Williams; gohebiaeth yn ymwneud â gwahanol aelodau o deulu Kate Roberts, 1911-1977; cardiau cyfarch, 1910-1985; darlithoedd,1914-[c. 1975]; papurau'r teulu, 1950-1985; dramâu, 1931-1969; dyddiaduron, 1939, 1944 a 1978-1983, drafftiau nofelau a storiâu byrion a phapurau'n ymwneud â chyfieithu rhai ohonynt i'r Saesneg; erthyglau a nodiadau cyffredinol, [c. 1937]-1974; erthyglau a nodiadau ar lenyddiaeth,1917-1973; cyfrifon Gwasg Gee, 1934-1953; papurau'n ymwneud ag Ysgol Gymraeg Dinbych, 1958-1964; nodiadau ysgol a choleg, 1904-1913; eitemau printiedig, 1898-1988; a phapurau Gwasg Aberystwyth, 1942-1944. Mae'r archif hefyd yn cynnwys grwpiau helaeth o bapurau Morris T. Williams a'u cyfaill E. Prosser Rhys. = Papers of Kate Roberts, 1866-1985, mainly literary papers and correspondence, including letters from Saunders Lewis, 1923-1985 (published in Annwyl Kate, Annwyl Saunders, ed. by Dafydd Ifans (Aberystwyth, 1992)), and from her husband Morris T. Williams; correspondence relating to various members of Kate Roberts's family, 1911-1977; greetings cards, 1910-1985; lectures, 1914-[c. 1975]; family papers, 1950-1985; plays, 1931-1969; diaries, 1939, 1944 and 1978-1983, drafts of novels and short stories and papers concerning the translation of some of them into English; articles and general notes, [c. 1937]-1974; articles and notes on literature, 1917-1973; Gwasg Gee accounts, 1934-1953; papers relating to the Welsh School at Denbigh, 1958-1964; school and college notes, 1904-1913; printed items, 1898-1988; and Aberystwyth Press papers, 1942-1944. The archive also includes extensive groups of the papers of Morris T. Williams and of their friend E. Prosser Rhys.