Showing 5 results

Archival description
Only top-level descriptions Welsh
Print preview View:

1 results with digital objects Show results with digital objects

Barddoniaeth

  • NLW MS 23943B.
  • File
  • [1795]-[1830]

Cyfrol o farddoniaeth, [1795]-[1830], yn cynnwys copïau o faledi a cherddi eraill, yn dyddio'n bennaf o'r ddeunawfed ganrif. Mae'r rhan helaethaf o'r llawysgrif (ff. 1-42) yn llaw John Davies, gydag ychwanegiadau, [?1820au], gan John Evans, gof o Lanrhaeadr[?-ym-Mochnant], sir Ddinbych (ff. 42 verso-46). = A volume, [1795]-[1830], containing transcripts of Welsh ballads and other poems, mainly of the eighteenth century. The majority of the manuscript (ff. 1-42) is in the hand of one John Davies, with later additions, [?1820s], by John Evans, blacksmith, of Llanrhaeadr[?-ym-Mochnant], Denbighshire.
Ymysg y beirdd a gynrychiolir yn y gyfrol mae Jonathan Hughes (ff. 3-4 verso, 12 verso, 34 verso-36), Huw ap Huw [Hugh Hughes, y Bardd Coch o Fon] (ff. 4 verso-9 verso, 11 verso-12 verso), Rhys Jones [y Blaenau] (ff. 10-11), Jonathan Hughes Ifangc (f. 13), Walter Davies [Gwallter Mechain] (f. 13 recto-verso), David Thomas [Dafydd Ddu Eryri] (f. 13 verso), Ellis Roberts [Elis y Cowper] (ff. 14-16 verso, 18-22, 38 verso-41 verso), Hugh Roberts y Teiliwr o blwy Llanllyfni (ff. 16 verso-18), Richard Llwyd o'r Plas [Meini] (f. 22 recto-verso), Robert Richard o Bentraeth (ff. 24 verso-26 verso), Richard Parry [o Niwbwrch] (ff. 26 verso-29, 33 verso-34 verso), Humphrey Wiliam, Tywyn, Meirionnydd (ff. 29-30), Y Parch. [William] Williams, Llaneilian-yn-Rhos (ff. 30-32 verso), a Huw Morris [Huw Morys] (ff. 32 verso-33 verso). Ymddengys bod y mwyafrif o'r cerddi wedi eu copïo o ffynnonellau printiedig, gan gynnwys Blodeu-gerdd Cymry, o gynnulliad David Jones o Drefriw (Amwythig: Stafford Prys, 1759, Libri Walliae 2804) (ff. 22-34 verso) ac amryw bamffledi. Mae yn y gyfrol hefyd ymgais gan John Evans i ysgrifennu beddargraff, dyddiedig 1825 a 1830 (f. 44), a dwy fersiwn o 'Cerdd yr Offeiriad Dur neu Steel Parson', o bosib gan John Evans, [1820au] (ff. 43, 46 recto-verso), gyda chopi teipysgrif o'r ddwy fersiwn, [20 gan., ail ½], [?gan D. Tecwyn Lloyd] yn rhydd yn y gyfrol (2 ff.). Mae taflen o dablau rhifyddol a werthwyd gan P. Sandford, Amwythig, [c. 1795], wedi ei bastio y tu mewn i'r clawr blaen. = Amongst the poets represented in the volume are Jonathan Hughes (ff. 3-4 verso, 12 verso, 34 verso-36), Huw ap Huw [Hugh Hughes, y Bardd Coch o Fon] (ff. 4 verso-9 verso, 11 verso-12 verso), Rhys Jones [y Blaenau] (ff. 10-11), Jonathan Hughes, junior (f. 13), Walter Davies [Gwallter Mechain] (f. 13 recto-verso), David Thomas [Dafydd Ddu Eryri] (f. 13 verso), Ellis Roberts [Elis y Cowper] (ff. 14-16 verso, 18-22, 38 verso-41 verso), Hugh Roberts, tailor, of Llanllyfni (ff. 16 verso-18), Richard Llwyd ('o'r Plas [Meini]') (f. 22 recto-verso), Robert Richard, Pentraeth (ff. 24 verso-26 verso), Richard Parry [of Newborough] (ff. 26 verso-29, 33 verso-34 verso), Humphrey Wiliam, Tywyn, Meirionnydd (ff. 29-30), the Rev. [William] Williams, Llaneilian-yn-Rhos (ff. 30-32 verso), and Huw Morris [Huw Morys] (ff. 32 verso-33 verso). The majority of the poems were apparently copied from printed sources, including Blodeu-gerdd Cymry, selected by David Jones, Trefriw (Shrewsbury: Stafford Prys, 1759, Libri Walliae 2804) (ff. 22-34 verso) and numerous pamphlets. The volume also contains attempts by John Evans at composing an epitaph, in 1825 and 1830 (f. 44), and two versions of 'Cerdd yr Offeiriad Dur neu Steel Parson', possibly by John Evans, [1820s] (ff. 43, 46 recto-verso), with a typescript copy of both versions, [20 cent, second ½], [?by D. Tecwyn Lloyd], inserted loose in the volume (2 ff.). A sheet of arithmetical tables, sold by P. Sandford, Shrewsbury, [c. 1795], is pasted inside the front cover.

Davies, John, fl. 1795.

Barddoniaeth a chaneuon

  • NLW MS 14402B.
  • File
  • [1780au]

Cyfrol yn cynnwys barddoniaeth a chaneuon yng Nghymraeg a Saesneg, ynghyd â rhai testunau rhyddiaith Cymraeg, a gopïwyd, [1780au], gan Humphrey Jones o Gastell Caereinion, sir Drefaldwyn. = A volume of Welsh and English poetry, with some Welsh prose texts, transcribed, [1780s], by Humphrey Jones of Castle Caereinion, Montgomeryshire.
Ceir yn y llawysgrif gerddi Cymraeg gan John Thomas o sir Drefaldwyn (tt. 2-11), John Thomas 'o bentre'r Fidog' [Pentrefoelas] (tt. 12-14), Robert Evan[s] o Feifod (tt. 16-17) a David Evans o Lanfair Caereinion (tt. 23-24), pedwar cywydd gan Morys Probert [ap Robert], Huw Llwyd Cynfel ac eraill (tt. 46-52), a phedwar englyn (tt. 52, 54). Mae'r cerddi Saesneg, ar amrywiaeth o bynciau (tt. 1, 14-15, 19-23, 25-29, 44-45, 53), yn cynnwys y gân 'On Masons and Masonry' gyda'r dôn mewn hen nodiant (t. 53). Fe gynhwysir hefyd adysgrif o'r cyfan o'r gyfrol Histori Nicodemus… A osodwyd allan gan Dafydd Jones (Yr Amwythig, [?1745]) (tt. 30-43); a rysáit meddyginiaethol ar gyfer clefyd y brenin, neu'r mandwyn (tu mewn i'r clawr blaen). = The manuscript includes Welsh poems by John Thomas of Montgomeryshire (pp. 2-11), John Thomas 'o bentre'r Fidog' [Pentrefoelas] (pp. 12-14), Robert Evan[s] of Meifod (pp. 16-17) and David Evans of Llanfair Caereinion (pp. 23-24), four cywyddau by Morys Probert [ap Robert], Huw Llwyd Cynfel and others (pp. 46-52), and four englyns (pp. 52, 54). The English poems, on various subjects (pp. 1, 14-15, 19-23, 25-29, 44-45, 53), includes a song 'On Masons and Masonry' accompanied by the tune in staff notation (p. 53). Also included is a transcript of the whole of the volume Histori Nicodemus… A osodwyd allan gan Dafydd Jones (Shrewsbury, [?1745]) (pp. 30-43); and a medical recipe for the 'King’s Evil', or scrofula (inside front cover).

Jones, Humphrey, 1719-1810

Barddoniaeth John Jones, Glanygors

  • NLW MS 23942B.
  • File
  • [1795]-[1811]

Llawysgrif yn cynnwys pump cerdd ar hugain, [1795]-[1811] (dyfrnod 1795), yn llaw John Jones (Jac Glan-y-Gors), gan gynnwys tair cerdd ar ddeg nad ydynt, fe ymddengys, wedi eu cyhoeddi (ff. 1-39 verso); dyddiwyd y cerddi 1790-1811. = A volume containing twenty-five autograph poems, [1795]-[1811] (watermark 1795), by John Jones (Jac Glan-y-gors), thirteen of which are apparently unpublished (ff. 1-39 verso); the poems are dated 1790-1811.
Cyhoeddwyd naw o'r cerddi (ff. 6 verso-8, 16-18, 22-25, 31 verso-35 verso, 36 verso-39 verso) yn Cerddi Jac Glan-y-gors, gol. gan E. G. Millward (Llandybïe, 2003), tt. 26-30, 45-51, 57-58, 69-70, 76-81, 95-97, 137-138; cyhoeddwyd 'Litani Newydd...' (f. 15 recto-verso) ac 'Englynion er coffadwriaeth am Mr David Samwell...' (ff. 20 verso-21 verso) yn y Chester Chronicle, 5 Awst 1796 a 28 Rhagfyr 1798 yn eu tro (gw. Marion Löffler, 'Cerddi newydd gan John Jones, "Jac Glan-y-Gors"', Llên Cymru, 33 (2010), 143-150); cyhoeddwyd 'Cerdd o ymddiddan rhwng J. J. Glan y Gors a Daniel Davies o Gorwen y ngylch Tref Lundain' (ff. 10-12 verso) mewn pamffled, Dwy o Gerddi Newyddion ([Caer]: Thomas Huxley, [?1791]) (JHD 209bii; heb ei gofnodi yn ESTC). Nodwyd ar f. 8 bod 'Cerdd yn dangos meddyliau Morwyn Ieuangc ddydd ei phriodas' (ff. 8-10) wedi ei gyhoeddi yn Llundain ym 1797 ond ymddengys nad oes copi wedi ei gadw. Ceir cerdd arall [?mewn llaw wahanol] ar ff. 128 verso-129. Mae eitemau a ddarganfyddwyd yn rhydd ar gychwyn y gyfrol wedi eu tipio i mewn ar ff. i-iv; yn eu mysg mae rhestr o gynnwys y llawysgrif (f. i), marwnad brintiedig i William Owen Pughe gan John Jones (Tegid), 1836 (f. iii), a chyfres o englynion gan Siôn ap Morgan (f. iv). = Nine of the poems (ff. 6 verso-8, 16-18, 22-25, 31 verso-35 verso, 36 verso-39 verso) appear in Cerddi Jac Glan-y-gors, ed. by E. G. Millward (Llandybïe, 2003), pp. 26-30, 45-51, 57-58, 69-70, 76-81, 95-97, 137-138; 'Litani Newydd...' (f. 15 recto-verso) and 'Englynion er coffadwriaeth am Mr David Samwell...' (ff. 20 verso-21 verso) were published in The Chester Chronicle, 5 August 1796 and 28 December 1798 respectively (see Marion Löffler, 'Cerddi newydd gan John Jones, "Jac Glan-y-Gors"', Llên Cymru, 33 (2010), 143-150); 'Cerdd o ymddiddan rhwng J. J. Glan y Gors a Daniel Davies o Gorwen y ngylch Tref Lundain' (ff. 10-12 verso) was published in the pamphlet Dwy o Gerddi Newyddion ([Chester]: Thomas Huxley, [?1791]) (JHD 209bii; not recorded in ESTC). A note on f. 8 states that 'Cerdd yn dangos meddyliau Morwyn Ieuangc ddydd ei phriodas' (ff. 8-10) was published in London in 1797 but there are no known copies extant. A further poem [?in a different hand] is on ff. 128 verso-129. Items found loose at the beginning of the volume have been tipped in on ff. i-iv; these include a list of contents of the manuscript (f. i), a printed elegy for William Owen Pughe by John Jones (Tegid), 1836 (f. iii), and a series of englynion by Siôn ap Morgan (f. iv).

Jones, John, 1766-1821

Cerddi Rhys Jones o'r Blaenau

  • NLW MS 23904D.
  • File
  • [18 gan., hwyr]

Dwy gerdd gan Rhys Jones o'r Blaenau, [18 gan., hwyr], wedi eu hysgrifennu mewn dwy law debyg iawn o ddiwedd y ddeunawfed ganrif, ar dwy ddalen rydd. = Two poems by Rhys Jones, Blaenau, [late 18 cent.], written in very similar late eighteenth-century hands on two separate leaves.
Cyhoeddwyd y cerddi, 'Cywydd a wnaeth Rees Jones yn y Werddon' (f. 1) ac 'Englynion y Gisd Goch…1766' (f. 2), yn W. Leslie Richards, 'Dwy gerdd o'r ddeunawfed ganrif', Llên Cymru, 15 (1984-8), 355-359; ceir y ddwy, yn llaw y bardd ei hun, yn NLW MS 3059D (Mostyn MS 163), tt. 189 a 202. = Both poems, 'Cywydd a wnaeth Rees Jones yn y Werddon' (f. 1) and 'Englynion y Gisd Goch…1766' (f. 2), were published in W. Leslie Richards, 'Dwy gerdd o'r ddeunawfed ganrif', Llên Cymru, 15 (1984-8), 355-359; both may be found, in the poet's own hand, in NLW MS 3059D (Mostyn MS 163), pp. 189 and 202.

Jones, Rhys, 1713-1801

Llyfr Melyn Tyfrydog

  • NLW MS 23969F.
  • File
  • 1763-1769

Cyfrol o achau, cerddi a nodion hynafiaethol, dyddiedig 1766 (ond a luniwyd tua 1763-1769), yn llaw Hugh Hughes (Y Bardd Coch o Fôn), ac sy'n dwyn y teitl 'Llyfr Melyn Tyfrydog [ne]u'r Gell Gymmysg' (t. xxv). Canolbwyntia rhan gyntaf y gyfrol ar achau disgynyddion Pymtheg Llwyth Gwynedd, y mwyafrif yn deuluoedd o Fôn (tt. 1-91; rhestrir y teuluoedd ar tt. xxvii-xxix). Ychwanegwyd arfbais liwiedig teulu Llwydiarth Esgob i gyd-fynd ag ach Hugh Hughes ei hunan ar t. 40. = A volume of pedigrees, poems and antiquarian notes, dated 1766 (but compiled around 1763-1769), in the hand of Hugh Hughes (Y Bardd Coch o Fôn), and entitled 'Llyfr Melyn Tyfrydog [ne]u'r Gell Gymmysg' (p. xxv). Pedigrees of the descendants of the Fifteen Tribes of North Wales, mostly Anglesey families, fill the first part of the volume (pp. 1-91; the families are listed on pp. xxvii-xxix). The coloured arms of the family of Llwydiarth Esgob are appended to the pedigree of Hugh Hughes himself (p. 40).
Cynhwysa'r gyfrol hefyd nodiadau hynafiaethol (t. 97 passim), trioedd a chynghorion (tt. 107-110, 116-119), ynghyd â nifer helaeth o gerddi Cymraeg (t. xiii passim), rhai wedi eu copïo o 'Delyn Ledr' William Morris, Caergybi (bellach BL Add. MS 14873) (tt. xvi, 119), ac eraill o gyfrol Evan Evans, Some Specimens of the Poetry of the Antient Welsh Bards (London, 1764) (t. 182). Ymysg cerddi cyfoes y llawysgrif, ceir rhai gan David Ellis (t. 282), Evan Evans (Ieuan Brydydd Hir) (t. 269), Hugh Hughes (tt. 260, 272, 275), Robert Hughes (Robin Ddu yr Ail o Fôn) (t. 235), a Goronwy Owen (t. 263). Diweddarwyd rhai o nodiadau hynafiaethol y gyfrol mewn dwylo diweddarach, hyd oddeutu 1858 (t. 50). Am restr o gynnwys y gyfrol, yn llaw Hugh Hughes, gweler t. xvii. = The volume also contains antiquarian notes (p. 97 passim), triads and wisdom (pp. 107-110, 116-119), together with a great number of Welsh poems (p. xiii passim), some copied from the 'Telyn Ledr' of William Morris of Holyhead (now BL Add. MS 14873) (pp. xvi, 119), and others from Evan Evans' Some Specimens of the Poetry of the Antient Welsh Bards (London, 1764) (p. 182). Amongst contemporary poems in the manuscript are compositions by David Ellis (p. 282), Evan Evans (Ieuan Brydydd Hir) (p. 269), Hugh Hughes (pp. 260, 272, 275), Robert Hughes (Robin Ddu yr Ail o Fôn) (p. 235), and Goronwy Owen (p. 263). Antiquarian notes of a later period were added to the manuscript, until c. 1858 (p. 50). For a list of the volume's contents, in the hand of Hugh Hughes, see p. xvii.

Hughes, Hugh, 1693-1776