Showing 1033 results

Gwahoddiadau i agoriad swyddogol y Ganolfan yn yr Hen Goleg, Aberystwyth yn 1979; gyda rhestr o fynychwyr a threfn y seremoni.

Llungopi o gyfansoddiad a geiriau Gilmor Griffiths.

Adroddiad ar agweddau etholwyr i Blaid Cymru, seiliedig yn bennaf ar arolwg i mewn i refferendwm 1997.

Canlyniadau ac adroddiad ar arolwg gan Mentrau Plaid Cymru Cyf. i mewn i agweddau etholwyr i bleidiau gwleidyddol.

Llyfr nodiadau yn cynnwys barddoniaeth, englynion yn bennaf, 1862-1900, yn llaw William Cosslett (Gwilym Elian), ar amrywiol bynciau, gyda nifer yn ymwneud ag ardaloedd Pontypridd a Chaerffili. = A notebook containing holograph poetry, mainly englynion, 1862-1900, of William Cosslett (Gwilym Elian), on a variety of subjects, with many relating to the Pontypridd and Caerphilly areas.
Mae'r farddoniaeth yn cynnwys marwnadau, beddargraffiadau a cherddi mawl i Gwilym ap Rhys (f. 11 verso), Joseph Edwards (ff. 14 verso-15), Ardalydd Bute (f. 24 recto-verso), Stonewall Jackson (f. 29 recto-verso), H. H[ussey] Vivian (f. 30), David Pugh, [A.S.] (f. 30), E[van] Mat[t]hew Richards (f. 30 verso), [Alexandra], Tywysoges Cymru (ff. 31 verso-32), Alaw Goch (ff. 41 verso-42, 46 verso-47), Ioan Emlyn (ff. 56, 80), Telynog (f. 60), y Farwnes Windsor (ff. 60 verso-61), Syr Thomas Picton (ff. 64 verso-65), [W. E.] Gladstone (f. 68 verso), Caledfryn (f. 73 verso), R[isiart] Ddu o Wynedd (f. 74), Talhaiarn (f. 77), Dr [William] Price (ff. 77 verso-78), Ieuan Ddu (f. 80), Eurglawdd (f. 94 verso), Ieuan ab Iago (f. 96), a Llew Hiraethog (f. 112), ymysg eraill. = The poetry includes elegies, epitaphs and poetry in praise of Gwilym ap Rhys (f. 11 verso), Joseph Edwards (ff. 14 verso-15), the Marquess of Bute (f. 24 recto-verso), Stonewall Jackson (f. 29 recto-verso), H. H[ussey] Vivian (f. 30), David Pugh, [M.P.] (f. 30), E[van] Mat[t]hew Richards (f. 30 verso), Alexandra, Princess of Wales (ff. 31 verso-32), Alaw Goch (ff. 41 verso-42, 46 verso-47), Ioan Emlyn (ff. 56, 80), Telynog (f. 60), Baroness Windsor (ff. 60 verso-61), Sir Thomas Picton (ff. 64 verso-65), [W. E.] Gladstone (f. 68 verso), Caledfryn (f. 73 verso), R[isiart] Ddu o Wynedd (f. 74), Talhaiarn (f. 77), Dr [William] Price (ff. 77 verso-78), Ieuan Ddu (f. 80), Eurglawdd (f. 94 verso), Ieuan ab Iago (f. 96), and Llew Hiraethog (f. 112), amongst others.

Mae’r ffeil yn cynnwys dau focs mynegai Phyllis Kinney (1 llwyd ac 1 coch) wedi eu trefnu A-F (ff.1-248), G-Y (ff.249-524). Maent yn nodi enw'r alaw, enw'r llawysgrif, ac yn cynnwys hen nodiant, a nodiadau.

Mae’r ffeil yn cynnwys dau focs mynegai (coch a glas) yn nodi’r alawon sydd yn ‘Alawon Fy Ngwlad’ Nicholas Bennett wedi trefnu fesul alaw A-M (ff. 1-332), N-Y (333-533). Nodir rhif y gyfrol a'r dudalen, teitl y gân, fersiwn sol-ffa, a chyfeiriad at lawysgrifau.

Cyfeiriadau at RM= Llawysgrif Richard Morris o Gerddi, 1931 gan T.H. Parry-Williams. Ar y cefn ceir gwybodaeth wahanol ac ymddengys eu bod yn ail ddefnyddio cardiau mynegai alawon Saesneg.

Casglodd Nicholas Bennett dros 700 o alawon Cymreig, a chyhoeddwyd 500 ohonynt mewn dwy gyfrol yn 1896, o dan yr enw Alawon fy Ngwlad , wedi eu dewis a'u trefnu gan Emlyn Evans; yn y llyfr ceir darluniau a bywgraffiadau o delynorion a chantorion gyda'r tannau , a nodiadau eglurhaol ar y dull o ganu gyda'r tannau

Albwm llofnodion, 1872-1878, 1901, a fu'n eiddo i Sarah Williams, Bont Dolgadfan, Llanbrynmair, sir Drefaldwyn, yn cynnwys enghreifftiau o farddoniaeth, emynau a rhyddiaith Cymraeg a Saesneg yn nwylo tua 123 o weinidogion, beirdd ac unigolion eraill a oeddynt yn adnabod ei thad, William Williams (Gwilym Cyfeiliog). Ceir yn y gyfrol yn ogystal dau ddeg pedwar o lythyrau, 1840-1891, 1901, y rhan fwyaf at Gwilym Cyfeiliog neu ei blant, a phedwar eitem arall, i gyd wedi'i tipio i mewn. = Autograph album, 1872-1878, 1901, of Sarah Williams of Bont Dolgadfan, Llanbrynmair, Montgomeryshire, containing examples of poetry, hymns and prose in Welsh and English in the hands of some 123 Nonconformist ministers, poets and other individuals, mostly acquainted with her father William Williams (Gwilym Cyfeiliog). Also included are twenty-four letters, 1840-1891, 1901, mostly addressed to Gwilym Cyfeiliog or his children, and another four items, all tipped into the volume.
Ymysg y cyfranwyr mae Mynyddog (f. 32), [William Rees] (G[wilym] Hiraethog) (f. 53 verso), [Richard Roberts] (Gruffydd Risiart) (f. 66 verso) a Ieuan Gwyllt (f. 74). Ceir llythyrau gan W[illiam] Rowlands (Gwilym Leyn), [18]64 (f. 3), S[amuel] R[oberts], 1876 (ff. 10-11), [y Parch.] Richard [Williams], [ewythr Sarah Williams], [18]42 (f. 14), John Evans (I. D. Ffraid), 1870 (f. 18), [y Parch.] Henry Rees, [18]59 (f. 21), J. R. Kilsby Jones, Tachwedd-[Rhagfyr] 1866 (ff. 23-24, 28 verso-29 (copi)), J[oseph] Parry, 1870 (f. 26), E[dward] Stephen (Tanymarian) (f. 31), [y Parch.] John Elias, 1840 (f. 41), James Sauvage, 1882 (ff. 45-46), Fre[deri]ck Hanbury Tracy [AS], 1878 (f. 50), Mary Davies, [18]83 (f. 61), Cranogwen, 1867 (f. 65 recto-verso), ac eraill. Hefyd yn y gyfrol mae copi o'r emyn pedair pennill, yn cychwyn 'Er mai hollol groes i nattur…', o waith Ann Griffiths, yn llaw y Parch. John Hughes Pontrobert, [?1840au] (ff. 56 recto-verso; gw., er enghraifft, Gwaith Ann Griffiths, [gol. gan O. M. Edwards] (Llanuwchllyn, 1905), tt. 30-31), ar gefn byr-gofiant Thomas Meredith, Llanbrynmair, gan 'WH' [?William Howell] (ff. 56 verso-57; gw. hefyd f. 52). = The contributors include Mynyddog (f. 32), [William Rees] (G[wilym] Hiraethog) (f. 53 verso), [Richard Roberts] (Gruffydd Risiart) (f. 66 verso) and Ieuan Gwyllt (f. 74). There are letters from W[illiam] Rowlands (Gwilym Leyn), [18]64 (f. 3), S[amuel] R[oberts], 1876 (ff. 10-11), [the Rev.] Richard [Williams], [Sarah Williams's uncle], [18]42 (f. 14), John Evans (I. D. Ffraid), 1870 (f. 18), [the Rev.] Henry Rees, [18]59 (f. 21), J. R. Kilsby Jones, November-[December] 1866 (ff. 23-24, 28 verso-29 (copy)), J[oseph] Parry, 1870 (f. 26), E[dward] Stephen (Tanymarian) (f. 31), [the Rev.] John Elias, 1840 (f. 41), James Sauvage, 1882 (ff. 45-46), Fre[deri]ck Hanbury Tracy [MP], 1878 (f. 50), Mary Davies, [18]83 (f. 61), Cranogwen, 1867 (f. 65 recto-verso), among others. Also inserted into the volume is a copy of the hymn of four stanzas beginning 'Er mai hollol groes i nattur…' by Ann Griffiths in the hand of the Rev. John Hughes, Pontrobert, [?1840s] (f. 56 recto-verso; see, for instance, Gwaith Ann Griffiths, [ed. by O. M. Edwards] (Llanuwchllyn, 1905), pp. 30-31), written on the reverse of a brief memoir of Thomas Meredith, Llanbrynmair, by 'WH' [?William Howell] (ff. 56 verso-57; see also f. 52).

Sgôr mewn llawysgrif o 'Am brydferthwch daear fyd', gan J. S. Bach, trefniant gan Gilmor Griffiths, geiriau F. S. Pierpoint. Hefyd fersiwn yn sol-ffa.

Sgôr mewn llawysgrif o drefniant Gilmor Griffiths, S.A.T.B. o 'Am Brydferthwch Daear Fyd', gan J. S. Bach. Un copi gyda chyfeiliant.

Amryw, gan gynnwys nodyn yn ymwneud ag ymddeoliad J. E. Jones, 1962; cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Gwaith, Aberystwyth, 21 Medi 1963, a rheolau sefydlog yn ôl penderfyniadau'r Pwyllgor Gwaith; llythyrau oddi wrth Gwynfor Evans ac R. E. [Jones?], Aberystwyth, i Nans Jones, 1970; torion papur yn ymwneud â charreg coffa Waldo, 1978, a R. E. Jones, Llanrwst, 'Ail Lyfr o Idiomau Cymraeg', [1987].

Amryw bamffledi a llyfrynnau, rhai gydag enw 'Nans' ar y clawr, gan gynnwys J. E, Jones, '1925-1955, cychwyn Plaid Cymru' (1955); Gwynfor Evans, 'Welsh nationalist aims' (reprint from 'Mankind', July 1957); J. E. Jones, 'Satellite parties in Wales', (Plaid Cymru, [post 1958]; dau gopi); Gwynfor Evans, 'Cyfle olaf y Gymraeg' (1962); 'Gwlad ein plant' (Plaid Cymru, 1964); 'Datblygu Cymru oll' (Plaid Cymru, [c.1965]); 'Pam? peintio peintio peintio' (Cymdeithas yr Iaith, [1969]); 'Phil Bach, 'Achos y naw & contempt cases: adroddiad llygad dyst (Cwmni Gwasg Rydd Caerdydd, 1972); Gwynfor Evans, 'Darlith Goffa J. R. Jones' (prawf galley, 1982); 'Llyfryn gwybodaeth y cynulliad' (Cynulliad Cenedlaethol Cymru, [1999]; Aled Edwards, 'Gwneud gwahaniaeth: y Cynulliad Cenedlaethol yn gweithio dros Gymru' (Ymgyrch Senedd i Gymru, 2002); 'Bro a bryn: Cymru wledig heddiw ac yfory' (Cymdeithas Trefnu Gwledig Cymru, d.d.); Islwyn Ffowc Elis, 'Cysgod y cwmwl' (Cymdeithas y Cymod, d.d.); 'Electricity without vandalism' (Plaid Cymru, d.d.); 'Cyfiawnder i Gymro: datganiad J. E. Jones, trefnydd y Blaid, gerbron ynadon Caernarfon', (d.d.); 'Wales matters to you!' (Plaid Cymru, d.d.); ac Ioan Bowen Rees, 'The Welsh political tradition' (1961, re-issued 1973). Hefyd rhaglenni ysgol haf a chynhadledd flynyddol Plaid Cymru, Aberdâr 1948, Caerdydd 1960, Llangollen 1961, Pwllheli 1975, Aberystwyth 1977; clawr 'Hannercanmlwyddiant Plaid Cymru Awst 1925-Awst 1975', gyda stamp 5½c. Owain Glyndŵr a phostnod '5 Awst 75, Pwllheli, Gwynedd'; a llawlyfr y Cynulliad, 2001, 2002.

Copïau o 'Pecyn y Wasg=The Press Pack', 21 Rhagfyr 1995; 'Cymru rydd mewn Ewrop unedig=A democratic Wales in a united Europe' (Plaid Cymru, 1995); a Dafydd Wigley AS, 'Dewis teg i Gymru=A real choice for Wales ' (Plaid Cymru, cyfres goffa Herbert Thomas, rhif 2, 1996).

Amryw gyhoeddiadau, yn bennaf gan Blaid Cymru, gan gynnwys 'Cyfiawnder i Gymro: datganiad J. E. Jones, trefnydd y Blaid, gerbron ynadon Caernarfon', [c.1942]; Saunders Lewis, 'Cam-ffarmio Cymru', 1943; Wynne Samuel, 'Transference must stop; half-a-million Welshmen were transferred to England and transference goes on', [c.1943]; 'TVA for Wales', 2nd imp., [post 1943]; 'The wages of servitude: Wales' reward for collaboration with English government', 1944; 'Plan electricity for Wales', 1944, gydag arysgrif gan Dewi Watkin Powell ar ysgrifennu'r pamffled; 'The battle for Wales (report of Welsh politics 1946)'; Wynne Samuel, 'Local government and Wales', [c.1946]; Gwynfor Evans, 'Havoc in Wales: the War Office demands', [post 1946]; D. J. a N. Davies, 'Can Wales afford self-government?', adolygiadau 1947 a 1949; Wilfred Wellock, 'The third way', 1947; Davies Aberpennar, 'Look you: a miscellany concerning Wales', 1948; D. J. Davies a H. P. Richards, 'The Welsh coal industry: memorandum submitted to the executive committee of the Welsh Nationalist Party', [c.1948]; Wynne Samuel, 'Must the Welsh pits close?', [c.1948]; D. Myrddin Lloyd, 'Plaid Cymru a'i neges', 1949, yn cynnwys nodiadau; D. Myrddin Lloyd, 'Plaid Cymru and its message', 1949; 'The state and language: an English version of the presidential address by Ernest Blythe to Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge, 3 December, 1949'; Huw T. Edwards, 'What I want for Wales', 1949; J. E. Jones, 'Ffeithiau: llwyddiant trwy hunan-lywodraeth', [c.1949]; J. E. Jones, 'Facts for Wales: prosperity through self-government', 2nd & 4th ed's [c.1949]; 'Is Wales a poor country?: the case for self-government', [c.1949]; C. F. Matthews, 'Wales can prosper: the T.V.A. way', [post 1949]; Sir Frederick Rees, 'The problem of Wales', 1950; Roy A. Lewis, 'Nation without a government: twenty-five years of misgovernment in Wales', [c.1950]; 'Trydan heb ddifrod', [c.1950].

Amryw gyhoeddiadau, yn bennaf gan Blaid Cymru, gan gynnwys 'Cofeb Owain Glyn Dŵr, Medi 10, 1932, rhaglen'; 'Blaenion y Blaid (Ysgol Haf 1936); 'Nationalist Pary of Wales: self-government or mis-government', [1936x1939]; Dafydd Jenkins (ed.), 'Monmouthshire: the case for Wales', [post 1937]; W. Hughes Jones, 'A challenge to Wales', 1938; 'Cymru rydd: braslun o bolisi'r Blaid Genedlaethol', [cyn 1939?]; D. J. a N. Davies, 'Can Wales afford self-government?', 1939; a 'Llais y Cymry yn lluoedd Lloegr, dyfyniadau o'u llythyrau', [1939x1945].

Amryw llyfrau: W. Hughes Jones, 'Wales drops the pilots', [c.1936?]; Prof. J. E. Daniel, 'Welsh nationalism: what it stands for', [c.1937]; Dr D. J. Williams, 'Towards Welsh freedom', 1958; Phil Williams, 'Voice from the valleys', 1981; John Davies et al., 'Heddgadw gwleidyddol yng Nghymru', 1984.

Amryw bapur rhydd Plaid Cymru, gan gynnwys teipysgrif o ganlyniadau etholiadau, 1929-1955; cerdyn cinio ffarwel i Noëlle Davies, 1957; rhaglen cyngerdd Gŵyl Dewi Coleg Hyfforddi Caerdydd, 1961; memorandum gan Ray Smith, trefnydd De Cymru, i'r Pwyllgor Gwaith yn beirniadu trefniannau mewnol y Blaid, 1963; 'bras nodiadau' teipysgrif yn galw am fudiad newydd i ferched yng Nghymru, [1960au?]; cyfansoddiad Adran y Merched, mewn cynnig i Gynhadledd, [1970au?]; rhestr o gyhoeddiadau, c.1971; calendr y blaid genedlaethol 1980; cynigion dilys Cynhadledd 1987; a chyfrifon Plaid Cymru, 30 Mehefin 1993. Hefyd 'Remember Cwm Tryweryn', baled gan Meic Stephens mewn cefnogaeth Cronfa Emyr Llew, [c.1963]; caneuon etholiad Caerffili, 1968; englyn 'I Nans Jones ar ymddeol o'i swydd yn Swyddfa Plaid Cymru', gan Ithel Davies, [c.1967]; 'Gwynfor', cân gan Dafydd Iwan, [d.d.]; a rhaglen perfformiad Cwmni Theatr Gwynedd o 'Excelsior' gan Saunders Lewis, [1991].

Pum braslun o sgorau dienw wedi eu trefni ar gyfer bandiau pres.

Papurau amrywiol, gan gynnwys erthyglau ganddi: 'Anfarwoldeb Sian Owen' [a gyhoeddwyd yn Seren Menai, cyfnodolyn Y Coleg Normal, Bangor]; ‘O’r crochan berw’, Seren Cymru, 1987; ynghyd ag englyn gan Robin [Llwyd] ab Owain iddi, un o'i myfyrwyr; teyrnged gan Meic Stephens i Rhiannon Davies Jones a gyhoeddwyd ym mhapur newydd yr i, 29 Hydref 2014; a chopi o deyrnged [Eurfryn Davies a draddododd yn ei hangladd (gw. NLW ex 2979)].

Papurau amrywiol gan gynnwys llyfr nodiadau 'Nodiadau a dyfyniadau. Llên a barddoniaeth', 1930 a llyfrau nodiadau amrywiol; llyfr torion o'r Faner, 1970, am 'Stori Oberammergau' gan Gwilym R. Jones; taflen dathlu chwarter can mlwyddiant Ysgol Twm o’r Nant yn Ninbych yn 1985 yn cynnwys cerdd ganddo: ‘I ddathlu pen-blwydd Ysgol Twm o’r Nant’; a thaflen ‘Teyrnged i Gwilym R.’ a drefnwyd gan Yr Academi Gymreig yn 1983.