Showing 37 results

Cyfres o bum englyn penfyr yn dwyn y teitl 'Cŵyn yr Indiad', yn llaw R. Bryn Williams, [?1980], sydd yn ddetholiad o benillion o'i awdl 'Patagonia', a enillodd iddo Gadair Eisteddfod Genedlaethol Abertawe 1964 (gw. R. Bryn Williams, Patagonia (Aberystwyth, 1965), tt. 32-33, ac R. Bryn Williams, O'r Tir Pell: Cyfrol o Gerddi (Lerpwl, 1972), tt. 86-87). = A series of five englynion penfyr titled 'Cŵyn yr Indiad', in the hand of R. Bryn Williams, [?1980], being a selection of verses from his awdl 'Patagonia', which won him the chair at the 1964 National Eisteddfod in Swansea (see R. Bryn Williams, Patagonia (Aberystwyth, 1965), pp. 32-33, and R. Bryn Williams, O'r Tir Pell: Cyfrol o Gerddi (Liverpool, 1972), pp. 86-87).

Dalen o gofnodion teuluaidd, [?1860au], yn llaw Joseph Eaton, wedi ei ysgrifennu ganddo yn wreiddiol mewn copi o'r Drysorfa (1851). = A leaf containing family memoranda, [?1860s], in the hand of Joseph Eaton, originally written by him in a copy of Y Drysorfa (1851).
Ceir gwybodaeth am deulu Eaton yn Henllan, sir Ddinbych, yn arbennig ei nain, Mari Jones. Ar y verso mae englynion beddargraff i William Jones (Eos Henllan), cefnder Eaton, gan Ebenezer Thomas (Eben Fardd). = The memoranda relate to Eaton's family in Henllan, Denbighshire, in particular his grandmother, Mari Jones. On the verso are englynion from the tombstone of Eaton's cousin, William Jones (Eos Henllan), by Ebenezer Thomas (Eben Fardd).

Llythyr ar gyfer y wasg, 4 Mawrth 1905, oddi wrth Evan Roberts y Diwygiwr, Godrecoed, Castellnedd, yn esbonio'r rheswm am ei 'Saith Niwrnod o Ddistawrwydd' diweddar (f. 24). = A letter, 4 March 1905, intended for publication, from Evan Roberts the Revivalist, at Godrecoed, Neath, in which he explains his recent 'Seven days of silence' (f. 24).
Amgaeir llungopi o doriad o'r South Wales Daily News, 6 Mawrth 1905, t. 6, yn cynnwys adysgrif o'r llythyr gyda chyfieithiad Saesneg (f. 25); cyhoeddwyd ffacsimili o'r llythyr yn yr erthygl gwreiddiol. = Included is a photocopy of a cutting from the South Wales Daily News, 6 March 1905, p. 6, containing a transcript of the letter together with an English translation (f. 25); the original article also included a facsimile of the letter.

Drafft, [20 gan., cynnar], o goeden deulu Dr Thomas Phillips o Neuaddlwyd, Henfynyw, a Scythlyn, Pencader. = Draft pedigree, [early 20 cent.], showing the family of Dr Thomas Phillips of Neuaddlwyd, Henfynyw, and Scythlyn, Pencader.

Copïau, [1920au], mewn llaw anhysbys, o chwe englyn gan Robert Owen Hughes (Elfyn), sydd yn ddetholiad o'r gerdd 'Addef ac Ymbil' a gyhoeddwyd yn Y Traethodydd, 60 (1905), 89-90 (f. 1 recto-verso). = Copies, [1920s], in an unknown hand, of six englynion by Robert Owen Hughes (Elfyn), being a selection from the poem entitled 'Addef ac Ymbil', published in Y Traethodydd, 60 (1905), 89-90 (f. 1 recto-verso).
Cynhwysir hefyd y ddau englyn ar garreg ei fedd yn Llan Ffestiniog, sef un o'i waith ei hun, a'r llall o waith Eifion Wyn (f. 1 verso). = Also included are the two englynion inscribed on Elfyn's tombstone at Llan Ffestiniog, one of his own composition, and the other by Eifion Wyn (f. 1 verso).

Pedwar llythyr, 1900-1902, oddi wrth O. M. Edwards, tri at [W. A.] Lewis, 1900-1901 (ff. 26-28), ac un at un Mr Edwards, 22 Tachwedd 1902 (f. 29), yn ymwneud yn bennaf â busnes cyhoeddi. = Four letters, 1900-1902, from O. M. Edwards, three addressed to [W. A.] Lewis, 1900-1901 (ff. 26-28), and one to a Mr Edwards, 22 November 1902 (f. 29), mainly relating to publishing concerns.
Ysgrifennwyd y llythyrau yn y trên o Lundain i Rydychen (f. 26), yng Ngholeg Lincoln, Rhydychen (ff. 27, 29), ac yn Llanuwchllyn (ff. 28); mae cyfeiriadau ynddynt at Isaac Foulkes (Llyfrbryf) (ff. 26-27), Robert Bryan (ff. 26, 28) a John Penry (f. 29). = The letters were written on the London to Oxford train (f. 26), at Lincoln College, Oxford (ff. 27, 29) and in Llanuwchllyn (f. 28); there are references in them to Isaac Foulkes (Llyfrbryf) (ff. 26-27), Robert Bryan (ff. 26, 28) and John Penry (f. 29).

Dalen yn cofnodi genedigaethau, priodasau a marwolaethau (dyddiadau rhwng 1794 a 1835) plant Griffith Williams (Gutyn Peris) ac Elisabeth ei wraig, [?1819]-[?1835] (dyfrnod 1818). = A leaf recording the births, marriages and deaths (dates between 1794 and 1835) of the children of Griffith Williams (Gutyn Peris) and his wife Elisabeth, [?1819]-[?1835] (watermark 1818).

Copi llawysgrif, [20 gan., ½ cyntaf], o daflen yn dangos oedrannau aelodau teulu Evan Williams, Ty Newydd, Llanrhychwyn, Sir Gaernarfon, yn 1868. = Manuscript copy, [20 cent., first ½], of a leaf recording the ages in 1868 of members of the family of Evan Williams, Ty Newydd, Llanrhychwyn, Caernarvonshire.

Llythyr, 8 Mai 1916, oddi wrth y Preifat I[orwerth] Hughes o Frynymaen, sir Ddinbych, oedd yn gwasanaethu gyda 17 Bataliwn y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig yn Ffrainc, at un Mrs Owen, yn rhoi newyddion personol. = Letter, 8 May 1916, from Pte I[orwerth] Hughes of Brynymaen, Denbighshire, serving with the 17th Battalion, Royal Welsh Fusiliers in France, to one Mrs Owen, giving personal news.

Copi, [?1887], o osodiad cerddorol gan, ac yn llaw, David Davies (Dewi Myrnach) o emyn Maurice Davies 'Am graig i adeiladu'. Mae'r copi wedi ei gyflwyno i Thomas Morris. = A copy, [?1887], of a musical setting by, and in the hand of, David Davies (Dewi Myrnach) of Maurice Davies's hymn beginning 'Am graig i adeiladu'. The copy is dedicated to Thomas Morris.
Ennillodd y dôn wobr yn Eisteddfod yr Iwbili a gynhaliwyd yn Nhyddewi ar 17 Awst 1887, gyda Dr Joseph Parry yn beirniadu. = The hymn tune was awarded a prize at the 'Jubilee Eisteddfod' held at St Davids on 17 August 1887, with Dr Joseph Parry adjudicating.

Nodyn, [c. 1965?], oddi wrth Wil Ifan, Pen-y-bont ar Ogwr, at [Rhiannon Francis Roberts] yn cynnwys englyn ganddo (ond sydd yn cael ei briodoli yma i Roberts) yn cyfeirio, mae'n debyg, at annibendod ei bapurau ei hun. = Note, [c. 1965?], from Wil Ifan, Bridgend, to [Rhiannon Francis Roberts] containing an englyn by him (but here ascribed to Roberts), apparently referring to the disarray amongst his own papers.
Roedd Roberts yn archifydd yn y Llyfrgell Genedlaethol a bu'n gyfrifol am gatalogio lythyrau Wil Ifan ym 1965. = Roberts was an archivist at the National Library and was responsible for cataloguing Wil Ifan's letters in 1965.

Dau lythyr, 21 Mehefin 1924 (ff. 2-4) ac 8 Awst 1926 (ff. 5-7), oddi wrth Thomas Rickard Davies, Chubut, Patagonia, at aelodau o'i deulu yn ardal Buellt. = Two letters, 21 June 1924 (f. 2-4) and 8 August 1926 (ff. 5-7), from Thomas Rickard Davies, Chubut, Patagonia, to members of his family in the Builth area.
Cyfeiria'r llythyrwr at newyddion teuluol, gan gynnwys marwolaethau ei dad (ff. 2-3) a T. Dalar Evans, cyfaill i'w dad (ff. 5-6). = The writer refers to family news, including the deaths of his father (ff. 2-3) and of his father's friend, T. Dalar Evans (ff. 5-6).

Llythyr, 25 Chwefror 1904, oddi wrth y Parch. W. Glanant Jones, Nantyffyllon, i weinidog Annibynol anhysbys, yn gofyn iddo gymryd rhan mewn gwasanaeth yng Nghapel Siloh, Nantyffyllon, i ddathlu canmlwyddiant y Gymdeithas Feiblaidd. = Letter, 25 February 1904, from W. Glasnant Jones, Nantyffyllon, to an unnamed Congregational minister, asking him to participate in a service at Siloh chapel, Nantyffyllon, to celebrate the centenary of the British and Foreign Bible Society.

Llythyr, 12 Ebrill 1956, oddi wrth Saunders Lewis, Penarth, at Mrs Dodd, yn amgau geirda. = Letter, 12 April 1956, from Saunders Lewis, Penarth, to a Mrs Dodd, enclosing a reference letter.

Cerdyn post, [23] Chwefror 1949, oddi wrth G[riffith] T[homas] R[oberts], Bangor, at Garfield H. Hughes, Aberystwyth, ynghlyn a'i arferion darllen diweddar. = Postcard, [23] February 1949, from G[riffith] T[homas] R[oberts], Bangor, to Garfield H. Hughes, Aberystwyth, relating to Roberts's recent reading habits.

Llythyr, [?1976], oddi wrth Jennie Eirian Davies, Yr Wyddgrug, at Mr [?Ifor] Jones yn ymddiheuro am na fyddai'n gallu beirniadu yn Eisteddfod Llanrwst y flwyddyn honno. = Letter, [?1976], from Jennie Eirian Davies, Mold, to Mr [?Ifor] Jones apologising for being unable to adjudicate at that year's Llanrwst Eisteddfod.

Llythyr, 30 Mawrth 1928, oddi wrth Kate Roberts, Aberdâr, at [?David George] Williams, [Ystalyfera], yn cyfeirio at ffotograff ohoni yn y Western Mail ac yn cwyno nad ydi hi byth yn clywed oddi wrth bron i gyd o'i chyfeillion eraill yn Ystalyfera. = A letter, 30 March 1928, from Kate Roberts, Aberdare, to [?David George] Williams, [Ystalyfera], referring to a photograph of her in the Western Mail and complaining that she no longer hears from most of her other friends in Ystalyfera.