Print preview Close

Showing 112 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts
Advanced search options
Print preview View:

1 results with digital objects Show results with digital objects

Dosparth Edeyrn Dafawd Aur,

A text of 'Dosparth Edeyrn Dafawd Aur' written by Lewis Richards, Darowen Vicarage in 1821. The manuscript is a transcript of Cwrtmawr MS 250 and formed the basis of the spurious Dosparth Edeyrn Davod Aur (Llandovery, 1856), published for the Welsh MSS Society, with an English translation and notes by John Williams ('Ab Ithel') (see John Morris-Jones: 'Dosbarth Edern Dafod Aur', Trans. Cymm., 1923-4, 1-28). The 'cywyddau' by Ieuan ab Hywel Swrdwal and Gruffudd ab Ieuan ab Llywelyn and 'Chwedl Rhitta Gawr, o Lyfr Iago ab Dewi' which follow the treatise in Cwrtmawr MS 250 are also included in the present volume.

Englynion,

A manuscript written by William Bodwrda (1593-1660). It contains a collection of 'englynion' in Welsh, with a few in Latin and English, by Morys ap Ifan ap Eingon (Morys Dwyfech), Sr Owen ap Gwilym, Alis Gruff. ap Jevan, Wil. Glyn llifon ysgweir, Wiliam Llyn, Sion Phylip, Risiart Phylip, Rob't ap Howel Morgan, Sion Tudur, Dafydd Nanconwy, Hen. Salesbury, How. ap Risiart ap Sion, Gruff. Bodurda, Gruff. Nanne ysgweir, Rich. Hughes, Rob't ap Rhees Wyn, Gruff. Wiliams ('o Bwllheli'), Edm. Prys, Gwerfyl Mechain, Jenkin ap Sion, Risiard Cynwal, Cadwaladr Cesel, Dafydd Goch brydydd, Huw Machno, Morys Berwyn, Dafydd ap Edmwnd, Gr. Hafren, Dafydd Nanmor, Gutto Felyn, Ris. Gruffydd ap Wiliam, Huw ap Tomas Gruffydd, Gruffydd llwyd, D'd llwyd ap Wiliam, Gruff. Phylip, Gruff. ap Rys ap Cantor, Syr Wiliam Meirig, Gruff. Edwards, Morys Gethin, Lewys Morganwg, Roland Gruffydd, Huw Roberts Llên, Dr Gruff. Roberts ('yr Athro mawr o Fulain'), Mr Huw Lewis, Huw Tomas, John Wynn Owen, Dafydd ap Jfan bannwr, Huw ap Ris. ap Dafydd. Wil. Cynwal, Wil Woodes, Risiart ap Rhydderch, Daf. ap Gwilym, Sion Branas, Huw Llyn, Y Crydd bach, Elisa ap Rob't Wyn, Sr. R. Cad[waladr], Owen Gwynedd, Iolo Goch, Bleddyn was y cwd, [Richard Davies] Escob Dewi, Edwart James, Robin ddu, Twm Tegid, Tudur Penllyn, Rich. Roberts, Thomas Llwyd, Hwmffre Rolant, Sion Brwynog, W. Davies, Wil. ap Ievan D'd ap Rys ('gwr o sir Feirion'), Ffwc Wynn, Sion Hughes alias Sr. Sion Pentraeth ('p[er]son Edern'), Howel ap Syr Mathew, Sr. Wil Tomas ap Rolant, Huw Llwyd ap Howel ap Rys ('o Ffestiniog'), Sion Wyn, Lewys Llyn, Sion ap Hvw, Cadwaladr Gruffydd, Rob. Llwyd, Cynfrig ddall, Jfan Llwyd, John Parry, Huw Arwyst[l], Rys Cain, Gruff. Carreg, Watcyn Clywedog, etc., and anonymous stanzas. A number of insertions and annotations in the hand of Peter Bayly Williams. The spine is lettered 'Lleyn MS'.

Gorchestion Beirdd Cymru

A copy of Rhys Jones (ed.): Gorchestion Beirdd Cymru ... (Amwythig, 1773), with copious late eighteenth century manuscript additions entered partly in the margin and partly (largely) on bound-in leaves at the beginning and the end. The majority of the additions are in the hand of Jacob Jones, recipient of the volume (see note, below). These consist mainly of prose texts of 'a Letter written by our Blessed Lord and Saviour Jesus Christ and found 18 miles from Iconium 65 years after Our Saviour's Crucifixion ...', 'King Agbarus's Letter' and 'Our Saviour's Answer', and 'Sentulius's Epistle to the Senate of Rome'; culinary and medical recipes ('Receipts of Sundries'); and 'cywyddau', 'englynion', 'cerddi', metrical psalms, etc. by William Edward, W. Evans, Mr Goronwy Owen, Jacob Jones, Dafydd Davies ('Llongwr', 'ai Dwedod yn Aberdyfi Meirion 1773'), 'Tad gwehydd Sychnant sir feirion', [David Jones] ('Dewi Fardd'), Hu Jones (Llangwm), J. Jenkins, Taliesin, Ann Fochan [sic], ?Hugh Jones (Glan Conwy), Mathew Owen ('o Langar'), [Thomas Edwards] ('Twm o'r Nant'), Mr Risiart Rhys ('Or Gwerllwyn, Ym Merthyr Tydfil, yn Swydd Trefaldwyn'), Jno. Roberts ('Almanaccwr Caer Gybimon'), Huw ap Huw, Dafydd Jones ('or Penrhyn deudraeth'), Mr Jones ('Ficcar Llanbryn Mair'), Elis Rowland, Ellis Roberts ('y Cowper'), Ioan ab William, T. ab G., Hugh ab Sion, Edmund Prys, Robert Jones, John Peters, Wm. Griffiths, Thos. Jones, Huw Rob[erts], Edward Jones, Ierwerth Fynglwyd, Howel Daf[ydd] ap Ieuan ap Rhys, Tudur Aled, William Llun, John Phillip, Lewis Morys ('Llywelyn ddu'), Llywarch hen, Dafydd Nanmor, Bleddyn Fardd, Gruffydd ap yr Ynad Coch, 'one of the Parry's of Newmarket', Dafydd Brydydd Hir ('o Lanfair' dôl Haearn'), William Williams, Aneuryn Gwawdrydd, [David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri')] and Jonathn Hughes, and from printed sources.

Gwaith Ieuan Lleyn, etc.

A composite volume written almost entirely in the autograph of Evan Prichard ('Ieuan Lleyn' or 'Bardd Bryncroes'; 1769-1832), with some additions by John Jones ('Myrddin Fardd'). The volume is in two parts, the first part (pp. 1-198) containing poetry mainly by Ieuan Lleyn, with some items also by John Jones, Glan y Gors (beginning wanting), R. Ll. Ddu, Cyllidydd, Pwllheli, 1821, Morrus Dwyfech alias Morrus ab Ifan ab Einion, Owen Gruffydd, Thomas Glyn Llifon, Rich[ar]d Hughes, Cadwaladr Cesail, Sion Roger, D. Drefriw and G. Felyn, y Parchedig Evan Evans 'Ieuan Brydydd Hir', Rod. Jones y Crydd, Dafydd Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), Rhobyn or Bettws [Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu')], W[illia]m Llyn, W[illia]m Thomas y Llongwr, Ebeneser Tomas neu Cybi Eifion, [David Owen] 'Dewi Wyn', and [John Roberts ] 'S[ion] Lleyn'. Other items in the first part include a draft of a letter, undated, from Evan Pr[ichard] [i.e. 'Ieuan Lleyn'] to an unnamed correspondent (p. 89) (a request for [the mastership of] the free school belonging to the parishes of Rhiw, Bryncroes, Aberdaron and Llanfaelrhys if W[illia]m Owen is turned out), a (?)copy of a letter, 1791, from Ieuan Rich[ar]d, Ty Mawr to an unnamed correspondent whom he addresses as 'Enwog Fardd' (p. 95) (he was unable to attend the Eisteddfod held at Llanrwst; verse in strict and free metre), a (?)translation of a speech by Mr Hodgins [sic], an operative cotton spinner, respecting the Combination Laws, and a speech in Welsh on freedom ('From Walter Davies's Essay [Rhyddid (1791) ]'). The pages following (i.e. 191-8) appear to be in the autograph of John Roberts ('Siôn Lleyn'). Between part I and part II are some items (press cuttings, poetry, etc.) inserted by John Jones ('Myrddin Fardd'), including 'Gwaith Siarl Marc'. Preceding a number of blank pages are two letters from Ieuan Lleyn to Siôn Lleyn, the one undated (?copy), the other written in 1791 from Ty Mawr to Mr John Roberts at Rhyd y clafrdy, Lleyn, containing lines in the 'cywydd' metre by 'Ieuan Fardd Bryncroes' (another of the bardic names used by Ieuan Lleyn). Part II is in three sections, the first consisting of 90 pp. and containing poetry by Gronwy Ddu o Fôn, Robert ab Gwilym [Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu')], Llanystumdwy, Hywel ab Reinallt, Hywel ab Daf. ab Ieuan ab Rhys, W[illia]m Lleyn, Rhys Llwyd ab Rhys ab Ricart, Deio ab Ieuan Du, Tudur Aled, H. ab O. Gwynedd, John Fychan o Gaergai, Thomas Llwyd or penman, M.D.(qr. Morrys Dwyfech), Daf[y]dd Thomas, Michael Prichard, Llanllyfni, Humphrey Daf[y]dd ab Evan, Clochydd Llanbry[n]mai[r], Tho[ma]s Evans, Richard Philips, Gwyrfyl Ferch Howel Vaughn, Dafydd Ddu o Hiraddug, Dafydd ab Rhys, Morys ab Howel ab Tudor, Sion Tudur o wicwair, Sion Cent, Mr Thomas Prys, Plas Iolyn, Edward Ralph neu Râff, Rhys Cain, Ieuan Tew Brydydd, Bedo Hafesb, Syr Robert Myltwn, Ieuan Brydydd hir, Tudur Penllyn, Syr Rhys o Garno, Daf[y]dd Llwyd ap Llywelyn Gryffydd, Esqr. o Fathafarn y[n] swydd Drefaldwyn and Bedo Brwynllys (or Gryffydd ap Ieuan ap Llywelyn fychan). There are copies of the Lord's Prayer and the Apostles Creed in Breton and Cornish on pages 34-6. This section was written c. 1797-99 at Llangian and at Llanddeiniolen, where it was completed 31 May 1799 (p.90). Part IIb comprises 38 pp. and contains poetry by Ieuan Lleyn, Huw Ifan Gynt o Lanllyfni alias Hywel Eryri, y Parchedig Evan Evans alias Ieuan y Prydydd hir and W[illiam Evans or Fedw arian, preceded by a list of contents. The final section (pp. 11-54) contains poetry by Siôn Dafydd Laes (John Davies alias Penllyn), Lewis Owain o Dyddyn y Garreg, Syr Rhys or Drewenn, Gutto Glynn, S[ion] Tud[ur], D. Gwilym [Dafydd ap Gwilym], Griffith Philyp 'o Ardudwy y' Meirion', Daf[y]dd Thomas alias Daf[y]dd Ddu or Eryri, Ieuan Deulwyn 'o blwyf Pendeulwyn Gerllaw Cydweli Caerfyrddin', Lewis Glyn cothi, Thomas Prys P[la]s Iolyn, Tomas Derllys 'am a wn i' and Rhys Ednyfed, followed by a sketch of a ship ('Debora'), verses entitled 'Brynau [sic] Iwerddon', etc. and 'Sylwiadau ar Wneuthyriad Dyn'. Bound in at the beginning of the volume are five printed items, viz. Can i ofyn ffon. Gan y diweddar Evan Prichard o Fryncroes. neu Ieuan Lleun followed by Diolch am y ffon, 8 pp (Argraffwyd, gan L. E. Jones, Carnarfon, n.d.), Galarnad, ar yr achlysur o farwolaeth chwech o ddynion, y rhai a foddasant yn agos i Ynys Enlli, ar y dydd olaf o Dachwedd, 1822. Gan Ieuan Lleyn, 4. pp. (Argraffwyd gan H. Humphreys, Caernarfon); Cerdd a gyfansoddwyd ar yr achlysur o ddyfodiad Llong Fawr, Gan nerth tymhestl, i Borthneigwl, 4 pp., no imprint; Galar - gan, yn cynwys hanes alaethus Am Long - ddrylliad y Brig Bristol, o Gaerlleon: William Williams, Llywydd. Gan Evan Prichard, o Bryncroes, 4 pp.(Argraffwyd gan H. Humphreys, Caernarfon); and Cwyn yr Hiraethus. Gan Ieuan Lleyn, 4 pp. (W. Owen, Argraffydd, Caernarfon).

Gwaith Robin Ddu Ddewin,

Two notebooks, bound as one, containing transcripts by John Jones ('Myrddin Fardd') of 'cywyddau', etc. by Robin Ddu and of 'Cywydd Marwnad Robin Ddu' by Ieuan Môn. There are also some press cuttings containing material relating to both Robin Ddu and Robert Parry ('Robin Ddu Eryri'). Loose papers consist of a note on [John Mortimer (d. 1736)] and an envelope addressed to 'Myrddin Fardd, At:- Mrs. Prices, The Fairs, St. Michael's Hamlet, Liverpool' containing a note on Ellias Morys, Llwyndyrys and William Elias the poet headed 'Mrs. Pierce, The Friars, St. Michael's Hamlet, Liverpool', with an 'englyn' by Owain Lleyn on the reverse side (in pencil).

Gwaith Tudur Aled, etc.

Two composite volumes of notebooks containing transcripts by J. H. Davies, c. 1891-7, with some emendations and variant forms, of 'awdlau' and 'cywyddau' by Tudur Aled. The transcripts are mainly from BM Add. MSS. Both volumes contain lists of contents and indexes to first lines of poems and MS 155 also includes additional miscellaneous notes and transcripts, e.g. the introductions to Y Drych Cristianogawl (1585) and Hugh Owen: Dilyniad Iesu Grist (1684). Inset is a note inscribed 'Gyda Diolch diffuant E A[nwyl]'.

Hanes y Brenin Arthur; Barddoniaeth Gymraeg, etc.,

A composite volume of notebooks in the hand of J. H. Davies containing a transcript of 'Hanes Arthur brenin y Brython' from Peniarth MS 215, with an incomplete transcript from NLW MS 1 and a covering letter in the hand of Egerton Phillimore, Corris, 1923 (see J. H. Davies, 'A Welsh Version of the Birth of Arthur', Y Cymmrodor, Vol XXIV, 247-64); lists of contents of some manuscripts of Welsh poetry in the British Museum and the National Library of Wales; lists from manuscripts in the British Museum of first lines of poetry by Dafydd Nanmor, Dafydd Alaw, Dafydd ap Edmwnd, Rhys Nanmor, Huw Cae Llwyd, Deio ap Ieuan Ddu, Rhys Goch Eryri, Robin Clidro, Huw Llwyd, Huw Machno and Dafydd Llwyd Mathew; transcripts from manuscripts in the British Museum of poetry by D[afydd] ap Ed[mwnd], Hoell Reinalld, Rhys Goch Eryri, D[afydd N[anmor], Wiliam Mathew, Huw Dafydd Llwyd, Dafydd Llwyd Mathew, etc.; a few Cardiganshire and North Wales pedigrees; and some miscellanea. There is a classified index at the end of the volume.

Herbal, etc.,

An early eighteenth century miscellany, with later additions, containing recipes in English; a herbal in Welsh, with 'englynion' in praise of herbs by William Cynwall, Huw llun, Rhys Iorwerth fynglwyd, Gryffith ap Efan, Dr. Richard Dafis ('Esgob Dewi'), Sion ap Sion, Sion Tudur, Howel borthor ('o'r Trallwng yn mhowys'), Thomas Efans (1619), etc; 'Brenin yn yr hên amser a ddyfeisiodd i ddeuddeg oi wyr ddoydyd 12 gair gwir dan eu perigl'; 'gofyn a wnaeth y saith wyr doethion iw gilidd. Pa ryw ddaioni ore ar ddyn ...'; 'y pethau a berthyn ar wr'; Welsh proverbs; 'Dysg i adnabod y lleuad newydd', 'I gael y Pasc tros byth', 'I gael difieu cablyd', 'I gael y Pasc byth', 'I gael newid y lleuad', and 'I wybod oed y lleuad', 'Tair Sir ar ddeg o gymru au Trefydd au dinasoedd au Cymydau, au heglwysydd' ('Diwedd Ebrill 10. 1722'); 'Trioedd mab y Crinwas'; 'Triodd [sic] yr usuriwr'; the story of 'Adar Llwch Gwin'; 'y Pedair Camp ar hugain', etc. The leather cover is blind tooled 'Ex Dono Edvardi Humphrey Anno Domni 1661', but there is no evidence to show whether or not this inscription refers to the present volume.

Kywyddau, Achau, Compot Manuel

A manuscript in the hand of Rowland Lewis of Mallwyd [d. 1652 or 1653] containing 'cywyddau', some 'englynion' and an 'awdl' by Dafydd Nanmor, Lewes Mon, Sion Tuddur, Dafydd Lloyd ap Lle'n ap Gruff[udd], Gytto or Glyn, Dio ap Ieuan Du, [Lewys] Morganwg, Howel ap Gytto, William Llyn, Morys ap Howel ap Tudr, Ieuan ap Rhys ap Lle'n, Huw Kae lwyd, Rhys ap Kynverig Goch, Dafydd ap Ieuan lloyd, Sion Kerri, Dafydd ap Gwillim, Morys Thomas Howel, Owen Gwynedd, Huw Arwystl, Sr. Owen ap Gwilim, Huw Llyn, John Kain, Sion Philip, Tudur Aled, Roger Kyffin, Dafydd ap Ieuan ap Owen, Wm. Ph[ilip]e, Thomas Pryse, David Lloyd ap Hugh, Gwerfyl Mechain, Doctor Sion Kent, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Mr. Edmund Pris, Edward ap Rees, Huw Cowrnwy, Moris Dwyfech, Risiart Gruffydd, Edward Vrien, Moris ap Iefan ap Einion, Huw Roberts ('clerk'), Robert ap Howel ap Morgan ('o Langower'), Tuder Penllyn, Huw Kollwyd [sic] (? Huw Cae Llwyd), Llewelyn ap Guttyn, Iefan Brydydd hir, Ieuan Tew brydydd, Ifan Tuddr, Robert Dyfi, Ieuan Tuder Owen, Gruffuth Owen and Gruff[udd] Llwyd ap D'd ap Einion, and anonymous and incomplete poems; 'Y Compod Manuel, o waith D'd Nanmor allan o hen lyfr memrwn'; pedigrees (Gr. ap Kynan ..., David Lloyd ap D'd ..., Dolgelley - Lewys ap Owen ap Lle'n ..., Llanvendiged - Huw ? ap John ap Hugh ... Klenennav - Syr Wm. Moris ap Elissey ...); and '... henwau pymtheg llwyth Gwynedd, a ffle ir oeddent yn Tario ag yn gorsseddu ai harfav'. The volume is in the same hand as NLW MS 566, [See The National Library of Wales Journal, Vol IX, pp. 495-6], which formed No. 2 in the Llansilin Collection. The later sequence of pagination was carried out by Mary Richards, Darowen. Amongst the later marginalia is a copy of an undated (1 May [ ]) notice to let Ty'n Bedw, parish of Llangadfan, Montgomeryshire. The spine is lettered 'Kywyddau, Achau, Compot Manuel'.

Llawysgrif David Samwell,

A holograph manuscript of David (Dafydd) Samwell ('Dafydd Ddu Feddyg', 1751-98). The volume was compiled during and immediately after the period 1788-9 and contains a draft of 'A short Account of the Life and Writings of Hugh (Huw) Morris [of Pontymeibion, Llansilin]'; poetry in strict and free metres by Huw Morys, Edward Samuel (Llangar), Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), Edward Llwyd, Elis Edwards, William Wynne (Llanganhafal), Hugh Jones (Llangwm), David Samwell, John Lloyd ('Vicar Llandrillo'), Daniel Davies (London), [John Roderick] 'Sion Rhydderch', Gryffydd ap Ivan ap Llewelyn Fychan, and Edwd. Morris; 'Memoranda' recording the death and burial, 1748-80, of members of the family of Samuel; a transcript of a letter from Thos. Edwards ('Twm o'r Nant'), Denbigh, to David Samwell, Fetter Lane, London, 1789 (see 'Myrddin Fardd' : Adgof uwch Anghof (Pen y Groes, 1883), pp. 6-11); 'Persian Song, translated by Sir William Jones'; etc.

Samwell, David, 1751-1798

Llawysgrif Owain Gwyrfai,

A volume in the hand of Owen Williams ('Owain Gwyrfai'; 1790-1874), Waun-fawr, Caernarvonshire, containing a list of contents of a pedigree manuscript of Owen Gruffydd, Llanystumdwy, and poetry by Lewis Morganwg from a manuscript in the writer's possession, both compiled in 1843 with a view to publication in Yr Haul; and transcripts, made during the period 1871-2, of poetry by Cadwaladr Cesail (transcribed at the request of John Jones, Bryn y Gro, Llanystumdwy), and Morys Dwyfech. In the case of the latter poet, some transcripts are in another hand and there are copious corrections by John Jones ('Myrddin Fardd'). The volume is labelled on the upper cover 'Owain Gwyrfai MS'.

Llenorion Lleyn ac Eifionydd,

A composite volume lettered on the spine 'Llenorion Lleyn ac Eifionydd' and described in the old typewritten handlist of Cwrtmawr Manuscripts as 'Llyfr Cywyddau etc. R. Llys Padrig. etc. fol.' The first part is in an early nineteenth century hand or hands (watermarks 1803 and 1804) and contains a list of sheriffs for Caernarvonshire to 1796; a list of arms; and 'cywyddau', etc. by Rhisiart Cynwal, Gruffydd Phylip, Sion Dafydd Las o Nanau, Owen Gruffydd, Lewis Menai, Ieuan Tew, Sion Tudur, Sion Phylip, Edmwnd Prys, Ieuan Llwyd, Gruffydd Hafren and Watcin Clywedog. The remainder of the manuscript (from p. 56 to the end) is almost entirely of later date and is written in the autograph of John Jones ('Myrddin Fardd') and others; this section includes 'cywyddau', 'englynion', etc. by some of the poets already mentioned and by Ffoulk Wyn 'yn enw Owen Madryn y Crwner', Owain Waed Da, W[illiam] Llyn, Evan ap Tudur Penllyn, Howel ap Feinallt, Morys ap Ifan ap Einion o Lyn, Owain ap Llewelyn ap y Moel, Gruffydd Grug, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd o Fathafarn, Robin y prydydd bach, Huw Pennant, Sion Cain, Iolo Goch, Sion Brwynog (incomplete), Huw Llyn, Syr Dafydd Trefor, Ieuan ap Madog ap Dafydd, Tudur Penllyn, [Lewis Môn] (beginning only), Hugh ap Risiart ap Dd, Morys Dwyfech, Cadwaladr Gruffydd, Gruffydd Bodwrdda, Rowland Hugh, Lewis Glynn, Dafydd Namor [sic] o blwy Beddgelert, Howel Ceiriog, Wiliam Cynwal, D. Ellis, Cricketh, Huw ap [Rhisiart ap Dafydd], Gruffydd ap Tudur ap Howel and Huw kau Llwyd. There are also 'englynion' by [William Edwards] 'Wil Ysceifiog', [William Edwards] 'Gwilym Padarn', Owen Roberts, Harri Parri o Graig y Gath, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Hugh Evans ('Hywel o Eryri') and J. Robert [sic] 'Sion Lleyn'. Inset are 'Cywydd i Ddafydd Owain o'r Gaerwen ymhlwyf Llanystumdwy yn Eifionydd, swydd Gaernarfon, (Bardd ieuangc yr hwn a ddychanodd D. Ddu o Eryri am iddo esgeuluso dyfod i ymweled ag ef pan fu yn rhoddi tro yn Eifionydd yn 1801 - y rhan gyntaf o'r Co. gan Wm. Jones. Bardd ieuangc o Bentraeth yn Môn, y rhan olaf gan fardd o Arfon', dated 'Llanddeiniolen near Caernarvon Septr. 4th. 1802' and addressed to 'Mr. O. Jones, No. 148 Upper Thames Street, London' [? in the autograph of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri')] and an extract from [Yr Eurgrawn Wesleyaidd, 1824], pp. 341-6 ('Hanes Cantref y Gwaelod', etc.). Some of the poems are said to be copied from the manuscript of Rhys Jones 'o'r Blaenau' and William Elias, Plas y Glyn, Anglesey.

Llyfr Cadwaladr Dafydd,

A volume of poetry in strict and free metres and some prose texts in the hand of Cadwaladr David, Llanymawddwy, with some additions (ff. 132b-135b) and marginal emendations by William Wynn (1709-60), Llangynhafal. The volume contains 'awdlau', 'cywyddau', and 'englynion' by Howel ap Gutto, Sion Tudur, Rus Cain, William Llyn, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gryffydd, Rees Lewis ('o fallwyd'), Ellis Cadwalader, Cad[waladr] David, Thomas Prys ('o Blas Iolyn'), Gruffudd Phylip, Hugh Morys, Hwm[ffre] D'd ap Evan, Huw Llwyd Cynddel [sic], John Vaughan ('o Gaer gai'), William Phylip, Owen Gwynedd, [Lewys Glyn Cothi], Hugh Evan, Hugh Morus, Thomas Llwud, John Roger, [Simwnt Fychan], Morrus Dwufech, Dafydd ap Gwilim, Rhus Morgan ('o ben Craig nedd yn Llangattwg y morganwg'), Sion Rowland, John David Lâs, John Philip, William Cynwal, Sion Mowddwy, Tydur Aled, John Cent, Morgan Gwynn ('talerus'), Rowland Fychan, Gruffudd Hafren, [Rhosier] Cyffin, Hugh Gruffud[d], Robin Cildro [sic], Evan Brydydd hir, Gutto or Glunn, Hugh Arwysdl, Gryffydd Grug, [Ieuan ap Hywel Swrdwal], Evan Evans ['Ieuan Brydydd Hir'], W[illiam] W[ynn], Edmwnt Prys, Lewis Morgannwg, Robert Hwmffre alias Robin Ragat, Evan Jones ('gynt person Newbwrch'), Sr Rhys Cad[walad]r, David Cadwaladr (Llanymow[ddwy]), Twm Tegyd, Richart Cynwal, Richard Phylipp, Ieuan Tew Brydydd and anonymous 'cywyddau' and 'englynion'; 'penillion', 'carolau', 'ymddiddanion' and 'cerddi', etc. by Hugh Morus, Mr Edward Wun ('person Gwddelwern'), John Parry, Cadwaladr ap Robert, John Prichard Price, Cadwaladr David, Mr Rogar Ed[war]ds (translations), Mr. William Wunne, William Phylip, Edward Morus, Mr Peter Lewis ('Eglwyswr ieuanc o'r Deyrnion'), Dic Abram, Edward Samwel and Robert Ieuan, and anonymous poems in free metres; 'Y Compod Manuwel, o waith Dafudd Nanmor' (incomplete); 'Dechre areth Wgan'; 'Dymma ymddiddanion a fu rhwng adrain ymerodor Rhufain, ag Epig ddoeth'; 'Dyhuddiad Elffyn' by Taliesyn; nine grades of kinship ['naw gradd carennydd']; 'Llyma Bregeth Ddewi'; 'Hanes Proffwyd dieithr a rhyfeddol, fy'n ddiweddar ymrydain Fawr'; and extracts from 'Llyfyr barddoniaeth o waith y Capten William Midleton'. It is lettered 'Llyfr Cadwaladr Dafydd 1730' but contains poems of a slightly later date.

Llyfr Cerddi William Morgan,

A volume labelled 'Llyfr Cerddi William Morgan', being a collection largely of poetry compiled during the late seventeenth and early eighteenth century by William Morgan (died 1728), Plassegwynio[n], Llanymawddwy, Merioneth. It contains 'Yr Eisteddfod ynghaerwys ... y 26 o fis May yn y nawfed flwyddyn o deyrnasiad y fre[n]hines Elizabeth ...' [1567], being a list of the gentlemen before whom it was held and of those who graduated in 'cerdd dafod' and 'cerdd dant'; 'cywyddau' by Mr Edmont Prees, Sion Philip, Gryffyth Lloyd ab Dafydd ab Einion Lligliw, Dafydd Nanmor, Ifan ap Howel Swrd[w]al, Ifan Tudur Penllyn, Dafydd ap Gwylim, Gruffyth Phylip fardd, William Phylip, Sion Tudur, Dafydd ap Ievan Lloyd, Sion Kerri, Dafydd Lloyd ap Llewelyn ap Gruffyth, Lewis Morganwg, Richard Lloyd, John David, Gutto Glyn, Lewis ab Edward, Simwynt Vychan, William Puw Llafar, Lewis Môn, Huw Llyn, Rees Edneved, Richard Phyllip, John Vaughan ('Esqr. o Gaer Gai'), John Rhydderch, Gwilym ab Syfnyn, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Edward Vrien, William Cynwal and Rowland Price; 'englynion' by John Vaughan [Caer-gai], Syr Rees Cadwalada[r], Moris Robert, Robert Edward Lewis and John Davyd, and anonymous 'englynion'; 'carolau', 'cerddi', 'ymddiddanion', 'penillion', etc. by Evan Thomas, Cathring Sion, Gaynor Llwyd, Thomas Evan, Moris Richard, Huwkyn Sion, Hugh Moris, Gryffyth Moris Evan, Mr Edward Jones ('Vicar Mychynlleth'), Llywelun Cadwaladr, Sir Rees Cadwaladr, Rees Ellus, Evan Gruffydd, Mrs Jane Vaughan ('Caer gae'), Cadwaladr y Prydydd, John Morgan ('Vicar Aber Conwy', 1698), Lewis or Plas, Edward John ab Evan, Ellis Edward, John Davyd, Davyd Thomas ('o Sir Drefaldwn'), Thomas Llwyd ('or Rhiw'), Moris Richard and Robertt Evans ('o blwy Meifod'), and anonymous poems in free metres; and pedigrees of the family of Lloyd of Hendre y Mur [Maentwrog, Merioneth] and of William Pugh of Mathafarn [Montgomeryshire]; and 'Prognosticasiwn Sion Tudur'. At the end of the volume is a later section containing English verses and a log of a voyage [to London], 11 May - 11 June 1754. There are also copious additions on the blank pages and in the margins of the volume, including poetry by Cadwaladr ap Dewi and Dafudd Gryffydd ('ai Dychreuodd, John Llwyd ai diweddodd'); transcripts, 1721 and undated, of depositions and an incomplete lease touching properties in the township of Lowarch and in Lanerchvyda, Merioneth; undated accounts, e.g. 'Potatws a Count'; etc. There is an entry in the hand of 'Mair' [Richards, Darowen], 1853.

Llyfr cywyddau Margaret Davies,

A manuscript largely in the hand of Margaret Davies, Coetgae-du, Trawsfynydd, being a collection of 'cywyddau', a few 'awdlau', several 'englynion', and a few 'cerddi' and other poems in free metres. The collection was compiled probably during the period 1760-62, and the poets represented in the volume are Rice Jones ('or blaene'), Hugh Evans, Abram Evan, Thos. Prys, William Philipp, Mr Pitter Lewis, Lewis Cynllwyd, William Llyn, Sion Philip, Llywelyn Goch ab Meyrick hen, John David ('Sion Dafydd Laus'), Sion Tudur, Robert Lloyd ('Y Telyniwr') ('Eraill a ddywedant Iddo gael Help gan Sion Tudur'), Deio ab Evan Du, Griffith Philip, Gytto or Glynn, S. Ellis, Gyttyn Owain, Llawelyn ab Guttun, Dafydd Llwyd ab Llywelyn Gryffydd, Iolo Goch, Ifan Deulwyn, Ffoulck Prys ('or Tyddyn Du'), Tudur Aled, Llowdden, Gwillim ab Evan hên, Humffrey ab Howell, Hugh or Caellwyd, Dafydd ab Gwillim, Dafydd ab Edmunt, Thomas Jones (Tal y Llynn), Owen Lewis (Tyddyn y Garreg), Lewis Owen ('i fab Hynaf'), Rowland Owen ('ei ail fab'), Rees Cain, Griffith Parry, G. ab Evan ab Llawelyn Vaughan, Robert Edward Lewis, Mr Evan Evanes ('Ifan Brydydd hir'), John Richard, John Owen, L. D. Siencyn, Mr E. Prus, Margt. Davies (1760), Richard Cynwal, Bedo Brwynllus, Lewis Aled ab Llawelyn ab Dafydd ('o Gwmwd Menai'), Robin ddu ab Siancin Bledrydd, Robin Dailiwr, Evan Tew Brydydd, Bedo Aerddrem, William Cynwal, Lewis Menai ('Yn ei drwstaneiddrwydd'), Richard Philipp, Robert Dafydd Lloyd, and Rhys goch or Eryri. Many of the poems, especially of the 'englynion', are anonymous. The volume also includes a transcript based on 'Authorum Britannicorum nomina & quando floruerint' from John Davies: Antiquae Linguae Britannicae ... Dictionarium Duplex ... (Londini, 1632), and extensive elaborate calligraphic exercises partly in the form of transcripts of documents associated with the name of Griffith Vaughan of Pool [Montgomeryshire], 1647 and undated. Many of the pages containing calligraphic exercises, as in the case of some of the manuscripts of John Jones, ?Gellifydy, are damaged on account of the corrosive nature of the ink used by the scribe.

Davies, Margaret, ca. 1700-1785?

Llyfr Cywyddau,

A volume containing 'cywyddau' and some 'awdlau' by William Lleyn, Thos. Prys, Lewis Glynn Cothi, Edmwnd Prys, Sion Tudur, Dafydd Llwyd ap Llew. ap Gruffudd, Taliesin, Owain Gwynedd, Tudur Aled, Robert Klidro, Sion Philyp, Sion Dafydd ap Guttun, Wiliam Kynwal, Simwnt Fychan, Edward (ap) Ralph, Ieuan Tew, Robert Dafydd Lloyd, Doctor Sion Kent, Rissiart Phylyps, Ffowke Prys, Llowdden, Hitts Grydd, Robert ap Dafydd, Owain ap Rhys ap Sion ap Howel Koetmor, Guttyn Tomas, Gruffydd ap Gronwy Gethin ('o Lanfair dal hayarn, a oedd ai drigiant ai enedigaeth ynhalwrn y kethin ymhikyll y maelor Gymraeg'), Owain Llwyd, Gutto'r Glynn, Meredydd ap Rys, Gwerfil Mechain, Dafydd ap Edmwnt, Tudur Penllyn, Sion ap Howel ap Ll. Vychan, Syr Dafydd Trefor, Gruffydd ap Tudyr ap Howel, Sr. Elis, Sr. Robert Llwyd ('Persson Gwtherin'), Huw Arwystl, Robin Ddu, Rhys Goch o ryri, Sion ap Howel Tudur and Lle. ap Ohwain [sic], and anonymous poems. There are also 'englynion' by Sion Philip, G[ruffudd] Leiaf, G[ruffudd] Hiraethog, D. Sion, W[illiam] Philip, G[ruffudd] Philip, R[ichard] Philip, J[ohn] Philip, H[uw] ap Evan, [John Davies] ('Sion Davydd Las'), Lewis Owain, Morgan Dafydd, M[athew] O[wen], Edwart Morris, Huw Morris, Wm. Elias, Owain Gruffudd, Gr[uffudd] Nanney (1654) [Robert] Klidro, H. H., R[hys] Cain and Mr. Hugh Llafar, and anonymous 'englynion'; 'Kyffes Taliesyn'; and 'ymddiddanion' and 'carolau', etc. by Sion Tudur, J. P. and Wm. Philip, and anonymous poems. The manuscript is undoubtedly 'Ysgriflyfr Carndochan', which Owen Jones ('Manoethwy') cites as the original from which he made transcripts in Cwrtmawr MSS 400 and 515. An incomplete list of contents appears in Cwrtmawr MS 317, p. 265 in the hand of Canon Robert Williams, Rhydycroesau, and a note on the fly-leaf of the present manuscript explains that Robert Williams obtained the volume from the library of Daniel Silvan Evans. The spine is lettered 'Llyfr Cywyddau'.

Llyfr Dafydd Elis,

An imperfect manuscript probably of the second quarter of the seventeenth century in the hand of David Elis. It contains 'cywyddau' and 'awdlau' by Gruffydd Hiraethog, Guto r Glynn, Tudur Aled, William Llyn, Ieuan Tew, Tudur Penllyn, Huw Kae Llwyd, Llywelyn Goch amheurig hen, Dafydd Nanmor, Gruffydd Hafren, Syr Owen ap Gwilim, Sion Phylip, Bedo Brwynllys, Morys Dwyfech, Dafydd ap Edmwnd, Llowdden, Tomas Penllyn, Mredydd ap Rys, Sion Tvdur, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd, Llywelyn ap Gutun Delynior, Syr Rys Karno, Wiliam Kynnwal, Dafydd ap Gwilim, Gwilim ap Ieuan hen, Lewis Glynn Kothi and Ierwerth fynglwyd, together with anonymous poems and fragments. A few 'cywydd' couplets and 'penillion', some by Thomas Owen, have been inserted in blank pages in later hands. The spine is lettered 'Llyfr Dafydd Elis 1630' but it has apparently been ascribed to this year not on internal evidence but on the analogy of Cwrtmawr MS 27, which is in the same hand.

Llyfr Hir Mair Richards,

A manuscript consisting largely of transcripts and memoranda by Mary Richards and Thomas Richards of Darowen. The volume appears originally to have been used as an account book of receipts and disbursements in respect of the farms of Llwyn, Cafnmaelen and Byrthlwydd [parish of Dolgellau, Merioneth], 1799-1802, and also to record biographies of [James Crichton, 'The Admirable'], Sir Francis Walsingham, Sir Francis Drake and William Cecil, Lord Burghley. The additions made by the Richards family consist of contemporary and some near-contemporary poetry in both strict and free metres by Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Robert Parry (Eglwysfach, Denbighshire), [Morris Jones] 'Meurig Idris', Robin Ddu o Fôn, David Richards ('Dewi Silin'), Sion Pryse (Penant Mowddwy), [John Jones] 'Myllin', Dafydd Ellis (Mowddwy), William Owain (1822), [Thomas Edwards] 'Twm o'r Nant', John Roberts (Herseth), [Hugh Jones] 'H[uw] Erfyl', Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd'), William Jones ('Cawrdaf'), David Rees (1785), John Morgan ('o Lanfread Ceredigion'), Hugh Moris, Robert Davies ('Bardd Nantglyn'), Evan Evan ('o Arwydd yr Arth'), H. Griffith ('H[arri] Goch'), Robt Parry (Darowen), Robert Richard ('mab Hugh Richard Tailiwr Darowen'), [William Williams] 'Gwilym ab Iorwerth' (Darowen), Richard Richards [Meifod], William Pugh, J[ohn] H[ughes], Pontrobert, [John Jones] 'Ioan Tegid', Robert Dafydd ('o Fowddwy'), [Daniel Evans] 'Daniel Ddu o Geredigion', Edward Taliesin Llwyd (Tal y bont, swydd Gaerdigan'), John Athelystan [sic] Owen ('Bardd Meirion'), John Blackwell ['Alun'], John Morris ('Y Wern Philyp, Llanbadarn'), David Morgan (1743), Dafydd Morris (Llanfair Caer Einion), [Robert Williams] 'Robert ap Gwilym Ddu', W. Jones (Llanerful), ? Morris Jones (Towyn), ? Lewis Richards ('Person Llan Erful'), Thomas Williams (Llanfihangel) ['Eos Gwynfa', or 'Eos y Mynydd'], Evan Williams (Darowen), Dafydd Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), [William Edwards] 'Gwilym Padarn', John Williams (Dolgelley), Dafydd William (Llandeilo fach), Thomas Ellis (Caerwys), etc., and anonymous compositions; transcripts and extracts from earlier manuscripts, consisting largely of 'cywyddau', 'awdlau', etc. by Ifan Llwyd, Edward Urien, Huw Mathew, Leilin [recte Heilin] Fardd, Rys Cain, Davydd ap Gwilim, Dafydd Nanmor, Lewis Trefnant, Efan Tew, Mathew Bromfield, Syr Owen ap Gwilim ('Persson Owen'), Owen Gwynedd, William Llyn, Huw Arwystl, John Philip, Rissiart Philip, Sion Cent, Evan Llwyd Owain Erigain [recte 'o waun Einion'], Morus ap I[eu]an ab Einion [Morus Dwyfech], Lewys Glyn Cothi, Edmund Prys, Owain ap Rhys ap Sion ap Howel Koetmor, Sion Tudur, Ystyffan Bardd Teiliaw, Thomas Lloyd Iangaf ('o Penmaen'), Thomas Pryse (Plas Iolyn), Gwilim ap Ieuan hen, William Cynwal, Syr Rhys Carno, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd, Meredydd ap Rhys, Llywelyn ap Guttun, Sr Huw Jones ('Bicar Llanvair Ynyffryn Clwyd'), Taliesin, Howel ab Reinallt, Sion Brwynog, Iorwerth Fynglwyd, Gutto'r Glyn, Huw Penant, Gruffudd D'd ap Howel, Howel Cilan, Dafydd ap Einion, Gruffudd ap Jenkin ap Llywelyn Vychan, Gruffudd Hiraethog, Deicin Kyfeiliog, Ifan Tudur Owen, Huw Kollwyd [recte Kollwyn], Iefan Brydydd hir, Iolo Goch, etc. and anonymous compositions; letters from W[alter] D[avies] ['Gwallter Mechain'] to T[homas] Richards, Berriew School, 1824 (inscriptions on medals), John Davies, Llanbryn Mair to Mary Richard, Darowen, 1828 (a request for a carol), Dafydd Richards ['Dewi Silin'] to his brother Richard Richards, undated (an appointment), William Tolman, Carnarvon, to [Mary Richards], 1826 (engraving on silver cups presented to Llanbeblig Church), John Blackwell to D. Richard ['Dewi Silin'], Llansilin, undated (enclosing 'englynion'), and Robert Nanney [Llwyn, Dolgelley], Dartmouth to [Thomas] Richards, Llan y Mowddwy, 1793 (the writer's tithe); 'Gofrestr or Tansgryfwyr at y Cwpanau Arian a gasglwyd yn y flwyddyn 1823'; notes on excavations of cairns in Darowen and Cemes; a treatise, being 'a Preface to a Book composed by me L[ewis] M[orris] Entitled Y [swe]lediad byr or holl Gelfyddydau a gwybodaethau Enwogaf yn y Byd June 1729' (extracted from Cwrt Mawr MS 200; see Y Gwyliedydd, 1837, 85-6 et al, and Cymru XII (1897), 261-4: a note on page 185 verso states that 'Trysor Gell Barddoniaeth ... Gan Lewis Morris' (Cwrt Mawr MS 200) was then in the possession of Mrs Watkin, Moel Cerni, Llanfihangel Genau'r Glyn, Cardiganshire, and that she also possessed several other manuscripts. Mrs Watkins' father, Mr Morgan 'o Lanfread' is stated to have been a friend of Lewis Morris); 'Grwgnachrwydd yr Oes. Sef Traethawd byr ar un o destynau Eisteddfod Tal y Cafn ... y 30ain o Hydref 1823. Gan Ednyfed', pedigrees (eg Dr John Davies, Mallwyd and Thomas Jones, Esgir Evan, Llanbryn Mair); medical recipes; memoranda and diary entries; cut-out autographs; press cuttings, etc. The volume is lettered 'Llyfr Hir Mair Richards'.

Llyfr John Morris III,

A late eighteenth century manuscript in the hand of John Morris containing couplets from Dr John Davies (Mallwyd): Flores Poetarum Britannicorum (Y Mwythig, 1710); 'englynion' by Jonathan Hughes, J. Morris, Dafydd Benwyn, H. Jones (Llangwm), Arthur Jones, Gronwy Owen, Morus ap Robert (Bala), Richd Sion Siengyn, Michael Prichard, Lewis Morus ('o Sir Fôn), Dafydd Jones ('Dewi Fardd') ('o Drefriw'), John Edwards ('Clochydd Manafon'), Rhys Morgan (Pencraig Neath), William Ruffe ('o Mochdref'), Robert Wynn ('Vicar Gwyddelwern'), John Edwards ('o Lyn Ceiriog'), Thos Edwards (Nant), Hugh Hughes ['Y Bardd Coch o Fôn'], Robert o Ragad, Hugh Morris, Daniel Jones, Edward Barnes, Thos Powel, Lewis Glyn Cothi, William Phylip, William Cynwal, Edward Parry, Dafydd Marpole, Edward Morus, Clydro, Robert Evans ('y Jeinier') (Meifod), W. Davies ['Gwallter Mechain'], D. Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), D[avid] Ellis (Amlwch), E. Morris (Plas'n pentre), John Rees (Llanrhaiadr), ?R. Lloyd, John Cadwaladr, Harri Parri, John Lloyd (Haflen, Llanfihangel) (1782), John Rhydderch, Ioan Prichard (1670), Dafydd Nanmor, Harri Conwy, Dafydd Maelienydd, Edmwnt Prys, ?Richd Parry, Thomas Jones ('Cyllidydd, Exciseman, Llanrhaidr') and 'Cadfan' (1792), and anonymous 'englynion'; 'carolau' and 'cerddi' by Thomas Edwards ['Twm o'r Nant'], David Ellis ('Person Cricieth'), Henry Humphreys, Ellis Roberts and Morus ap Robert ('o'r Bala'); English verses by 'Rhaiadr'; an 'awdl' by Jonathan Hughes; a chronology of Welsh kings and princes entitled 'Tabl yn dangos yr amser y Dechreuodd ar Blynyddoedd y Teyrnasoedd, holl Frenhinoedd, a Thywysogion Cymru, er dyfodid [sic] Brutus ir Deyrnas hon'; a list of European rulers, entitled 'Pen-llywodraethwyr Ewrop, 1793'; 'Cas bethau Gwyr Rhufain'; 'Y Wandering Jew. Sef y crydd Crwdredig o Gaersalem. Rhyfeddfawr Newydd oddiwrth America gan y Captain enwog William rheolwr y Llong, a elwir Dolphin ... Wedi ei Cysylltu gan Dewi Fardd', etc. The spine is lettered 'Llyfr J. Morris III'.

Llyfr John Morris,

A late eighteenth century collection of poetry in the hand of John Morris, Glan'r Afon containing 'carolau', 'cerddi', 'ymddiddanion', etc. in free metres and a few englynion by Hugh Morus, Edward Samuel ('Person Llan-garw Gwyn'), [David Jones] ('Dewi Fardd'), Richard Parry ('or Ddiserth'), Morys ap Robert ('o'r Bala'), Robert Evans ('o blwy Meifod'), Mr Robert Wynn ('Vicar Gwyddelwern'), Owen Gruffydd, Ellis Rowland (Harlech), Matthew Owen ('o Langar'), Mr W. Williams ('Person Llan Aelian yn Rhos'), 'Dai Seion' ('o Gaernarfon'), Mr William Williams [recte Wynn] ('o Langynhafal'), Sion Powel ('o Lansannan'), Edward Richard, [Walter Davies] ('Gwallter Mechain'), Jonathan Hughes, Edward Morris, Lewis Glyn Cothi and David Ellis. Preceding the text are 'englynion' by David Thomas ['Dafydd Ddu Eryri'], David Ellis, [David Jones] ('Dewi Fardd') and Evan Evans ['Ieuan Fardd'] ('Gweinidog Llanllechio' [recte Llanllechid]) and 'Awdl y Nef' by 'Ieuan Fardd ag Offeiriad'; a list of contents of the volume ('Testyn Caniadau'r Llyfr hwn'); an introduction by the scribe, dated at Glan'r Afon, 24 December 1793. The collection was begun probably in 1788.

Results 61 to 80 of 112