Dangos 93 canlyniad

Disgrifiad archifol
Cwrtmawr manuscripts
Dewisiadau chwilio manwl
Rhagolwg argraffu Gweld:

1 canlyniad gyda gwrthrychau digidol Dangos canlyniadau gyda gwrthrychau digidol

Ballads, deeds, pedigrees, etc.

A volume lettered 'Ballads, Deeds, Pedigrees &c. MS', being a collection in the hand of J. H. Davies of transcripts of ballads by 'Daniel Gloff', David Jones (Llanbydder), James Thomas (Llanwenog), William Bowen, 'Prydydd Bach Glan Teifi' and Joseph Jenkins, Trecefel [Tregaron] 'Amnon II') and of 'cywyddau' by Gruff. Llwyd ap Davyd ap Einion, Ieuan ap Rhydderch, Rys Goch O Ryri, and Morys ap Ll'n; transcripts, abstracts, and extracts, largely of genealogical interest, taken from public records, Harleian MSS, the Golden Grove Book and printed sources (e.g. the families of Venables of Llysdinam Hall, Clement of Caron, etc. and Wogan of Wiston, Prydderch of Ystradwallter, etc., Lloyd of Abermâd, Price of Rhiwlas, Nanney of Nannau, Owen of Dolserau, Prys of Plas Iolyn, and Salesbury of Llanrwst); abstracts of Abermeyrick estate deeds and documents, 1552-1796, in the parishes of Nant-gwnlle, Llanddewibrefi, Llanbadarn Odyn, Dyhewyd, Llanerchayron, Lledrod, Llandissill, Bettws Bledrws, Llangybi, Llangeitho, Bangor [Teifi], and Llangynllo and in the lordships of Pennarth and Caron, Mabwnion, and Lligenydd, Cardiganshire, etc. There is a list of contents at the beginning and among a number of insets is a transcript in the hand of John Davies, Lampeter, 1900, of a schedule of estate deeds, 1544-1682, of Dyffrynllynod, Llandyssul in the possession of J. E. Rogers, Abermeurig relating to properties in Bangor, Penbryn, Llanguillo [sic for Llangunllo] and Landissel, Cardiganshire.

Llyfr Cadwaladr Dafydd,

A volume of poetry in strict and free metres and some prose texts in the hand of Cadwaladr David, Llanymawddwy, with some additions (ff. 132b-135b) and marginal emendations by William Wynn (1709-60), Llangynhafal. The volume contains 'awdlau', 'cywyddau', and 'englynion' by Howel ap Gutto, Sion Tudur, Rus Cain, William Llyn, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gryffydd, Rees Lewis ('o fallwyd'), Ellis Cadwalader, Cad[waladr] David, Thomas Prys ('o Blas Iolyn'), Gruffudd Phylip, Hugh Morys, Hwm[ffre] D'd ap Evan, Huw Llwyd Cynddel [sic], John Vaughan ('o Gaer gai'), William Phylip, Owen Gwynedd, [Lewys Glyn Cothi], Hugh Evan, Hugh Morus, Thomas Llwud, John Roger, [Simwnt Fychan], Morrus Dwufech, Dafydd ap Gwilim, Rhus Morgan ('o ben Craig nedd yn Llangattwg y morganwg'), Sion Rowland, John David Lâs, John Philip, William Cynwal, Sion Mowddwy, Tydur Aled, John Cent, Morgan Gwynn ('talerus'), Rowland Fychan, Gruffudd Hafren, [Rhosier] Cyffin, Hugh Gruffud[d], Robin Cildro [sic], Evan Brydydd hir, Gutto or Glunn, Hugh Arwysdl, Gryffydd Grug, [Ieuan ap Hywel Swrdwal], Evan Evans ['Ieuan Brydydd Hir'], W[illiam] W[ynn], Edmwnt Prys, Lewis Morgannwg, Robert Hwmffre alias Robin Ragat, Evan Jones ('gynt person Newbwrch'), Sr Rhys Cad[walad]r, David Cadwaladr (Llanymow[ddwy]), Twm Tegyd, Richart Cynwal, Richard Phylipp, Ieuan Tew Brydydd and anonymous 'cywyddau' and 'englynion'; 'penillion', 'carolau', 'ymddiddanion' and 'cerddi', etc. by Hugh Morus, Mr Edward Wun ('person Gwddelwern'), John Parry, Cadwaladr ap Robert, John Prichard Price, Cadwaladr David, Mr Rogar Ed[war]ds (translations), Mr. William Wunne, William Phylip, Edward Morus, Mr Peter Lewis ('Eglwyswr ieuanc o'r Deyrnion'), Dic Abram, Edward Samwel and Robert Ieuan, and anonymous poems in free metres; 'Y Compod Manuwel, o waith Dafudd Nanmor' (incomplete); 'Dechre areth Wgan'; 'Dymma ymddiddanion a fu rhwng adrain ymerodor Rhufain, ag Epig ddoeth'; 'Dyhuddiad Elffyn' by Taliesyn; nine grades of kinship ['naw gradd carennydd']; 'Llyma Bregeth Ddewi'; 'Hanes Proffwyd dieithr a rhyfeddol, fy'n ddiweddar ymrydain Fawr'; and extracts from 'Llyfyr barddoniaeth o waith y Capten William Midleton'. It is lettered 'Llyfr Cadwaladr Dafydd 1730' but contains poems of a slightly later date.

Gweithiau Beirdd Sir Gaernarfon,

A scrap-book compiled by John Jones ('Myrddin Fardd') containing poetry in strict and free metres by poets from Caernarfonshire. Among the poets represented in the volume are Gwilym Ddu (o) Arfon (fl. c. 1280-1320), David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, Hugh Evans ('Hywel Eryri'), Griffith Williams, Penmaenmawr, John (Ioan) Rowland(s), Pentir, William Owen ('Gwilym Ddu Glan Hafren'), [John Roberts] 'Sion Lleyn', Hugh Jones, Pen-y-groes, Llanwnda, Morris Roberts ('Eos Llyfnwy'), Llanllyfni, John Jones ('Ioan Glan Cledr'), Caernarvon, W[illiam] M[orris] Hughes ('Gwawdrydd'), Bangor, [G. M. Williams] 'Ap Morus', Llangwnadl, O[wen] Morris ('Owen Dinorwig'), [Robert Jones] 'Llystyn', Llandegai, [William John Roberts] 'Llwydlas', Penyrorsedd, etc., Robert Williams, Bangor, Owen Jones, Tros-y-waun, Bangor, W[illiam] Parry ('Gwilym Droed-ddu'), Llaniestyn, etc., Walter Griffith ('Gwalter Bach'), Griffith Ellis, Bryniau, T. Williams ('gynt o Bont y Twr'), Richard Parry, Llandegai, Thomas Morgan ('Glan Padarn'), Dinorwig, E[dward] Foulkes ('Iorwerth Glan Peris'), Manchester, etc., Ellis Parry ('Elis ap Hywel'), Pont Saint, Ellis Griffith Williams ('Ellis ab Gutyn Peris'), Richard Davies ('Esgob Dewi'), William Williams ('Gwilym Bethesda'), Thomas Hughes, Llanllechid, John Williams, Bontnewydd, [John Jones] 'Ogwenydd', Tregarth, John Thomas ('Ogwen Fardd'), Llandegai, etc., D. M. Jones ('Dewi Peris'), Clwtybont, Hugh Jones ('Gwynton'), Llanddeiniolen, Richard Ifor Parry, Granville, N.Y., and W. Evans, Lockport, Ill. Some of the poems are in the hand of the compiler but the majority are in the form of cuttings, largely from the second and third quarters of the nineteenth century, with annotations from printed almanacs and from Yr Eurgrawn Wesleyaidd, Eurgrawn Môn, Goleuad Cymru, Seren Gomer, Y Drysorfa, Yr Haul, Yr Amserau, Yr Herald Cymraeg, Yr Arweinydd, Y Cyfaill Eglwysig, Y Gwyliedydd, etc. The volume is bound uniformly with Cwrtmawr MS 753 and the spine and title-page are lettered 'Gweithiau Beirdd Sir Gaernarfon'.

Kywyddau, Achau, Compot Manuel

A manuscript in the hand of Rowland Lewis of Mallwyd [d. 1652 or 1653] containing 'cywyddau', some 'englynion' and an 'awdl' by Dafydd Nanmor, Lewes Mon, Sion Tuddur, Dafydd Lloyd ap Lle'n ap Gruff[udd], Gytto or Glyn, Dio ap Ieuan Du, [Lewys] Morganwg, Howel ap Gytto, William Llyn, Morys ap Howel ap Tudr, Ieuan ap Rhys ap Lle'n, Huw Kae lwyd, Rhys ap Kynverig Goch, Dafydd ap Ieuan lloyd, Sion Kerri, Dafydd ap Gwillim, Morys Thomas Howel, Owen Gwynedd, Huw Arwystl, Sr. Owen ap Gwilim, Huw Llyn, John Kain, Sion Philip, Tudur Aled, Roger Kyffin, Dafydd ap Ieuan ap Owen, Wm. Ph[ilip]e, Thomas Pryse, David Lloyd ap Hugh, Gwerfyl Mechain, Doctor Sion Kent, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Mr. Edmund Pris, Edward ap Rees, Huw Cowrnwy, Moris Dwyfech, Risiart Gruffydd, Edward Vrien, Moris ap Iefan ap Einion, Huw Roberts ('clerk'), Robert ap Howel ap Morgan ('o Langower'), Tuder Penllyn, Huw Kollwyd [sic] (? Huw Cae Llwyd), Llewelyn ap Guttyn, Iefan Brydydd hir, Ieuan Tew brydydd, Ifan Tuddr, Robert Dyfi, Ieuan Tuder Owen, Gruffuth Owen and Gruff[udd] Llwyd ap D'd ap Einion, and anonymous and incomplete poems; 'Y Compod Manuel, o waith D'd Nanmor allan o hen lyfr memrwn'; pedigrees (Gr. ap Kynan ..., David Lloyd ap D'd ..., Dolgelley - Lewys ap Owen ap Lle'n ..., Llanvendiged - Huw ? ap John ap Hugh ... Klenennav - Syr Wm. Moris ap Elissey ...); and '... henwau pymtheg llwyth Gwynedd, a ffle ir oeddent yn Tario ag yn gorsseddu ai harfav'. The volume is in the same hand as NLW MS 566, [See The National Library of Wales Journal, Vol IX, pp. 495-6], which formed No. 2 in the Llansilin Collection. The later sequence of pagination was carried out by Mary Richards, Darowen. Amongst the later marginalia is a copy of an undated (1 May [ ]) notice to let Ty'n Bedw, parish of Llangadfan, Montgomeryshire. The spine is lettered 'Kywyddau, Achau, Compot Manuel'.

Transcripts by Mary Richards,

A manuscript in the hand of Mary Richards, Darowen containing transcripts of poetry in both strict and free metres, especially 'cywyddau' and 'englynion', by Edward Urien, Gutto'r Glyn, Gruff. Llwyd ap D'd ap Einion, Ifan Tew Brydydd, Griffyth Owen, William Philip, Doctor Sion Kent, Robert Leia, Iolo Coch, Sion Brwynog, Meilyr Brydydd, Gwalchmai ap Meilyr, Hugh Morris, Ieuan Tudur Owen, William Llyn, Owen Gwynedd, Iefan Brydydd Hir, Davidd Nanmor, Tudur Penllyn, Huw Kollwyd [recte Cae Llwyd], Mr. Edmwnd Pris, Sion Cerri, S[y]r Owen ap Gwilim, Hugh Arwystl, D. Rowlands (Carno), Robin Du o Fon, David Wood (Darowen) and Elizabeth David Ellis ('o fowddwy'), and anonymous poems. The volume also contains personal memoranda by the scribe; an incomplete list of contents; an account of a joint dinner by the Gwyneddigion and Cymreigyddion Societies at Highbury to celebrate the birthday of the Prince of Wales, 1812; 'Principal Points of Religion' and extracts from a letter from Dafydd Evan to [ ... Wynn], undated (thoughts on religion, references to Wynn family and William Vaughan). The volume was begun about the year 1808 and completed in 1849, but the personal memoranda have been continued to 1875. Seven of the 'cywyddau' are said to have been transcribed from 'llyfr maesglase' and one 'englyn' from 'hen lyfyr Cadwaladr David'.

Transcripts by Mary Richards, etc.

A volume almost entirely in the hand of Mary Richards, Darowen largely containing poetry ('cywyddau', 'englynion', etc.) by Rowland Williams, Sion Philip, Guttun Owen, William Philip, Dr John Kent, Dafydd ap E[dmwnt], Edmwnt Prys, Robin Ddu o Fon, James Dwnid [recte Dwnn], Thom. Williams (1817), Iolo Goch, Ifan Tew Brydydd, Taliesin, Davydd ap Gwilim, Huw Arwystl, Hugh Morris, Edward Morris, Walter Davies ['Gwallter Mechain'], [David Richards, 'Dewi Silin'], Robert Parry (Eglwys fach), David Rowlands (Plas Isa, Dolgelley), Rev. D. Davies (Castle Caereinion), John Parry, Robert Davies (Nantglyn) and Hu ap Ier. ap Robert, and anonymous poems. Among other items included are a code of manners ('Dysg Vanners dda'); a pedigree of Oliver Cromwell; a drawing and a description of a brass object discovered at Hen fryn fawr near Caersiws [sic], Montgomeryshire, 1808, 'Teilyn[g]dod a theithi yr Iaith Gymraeg', etc. [from Edward Williams ('Iolo Morganwg'): Cyfrinach Beirdd Ynys Prydain (Abertawy, 1829)]; and a diagram illustrating the civil order and the ecclesiastical order of the months. Much of the volume appears to have been written during the period 1817-18 but there are some personal and other memoranda dated to 1857. Some of the items appear to have been copied from NLW MS 2691 ('Llyfr Pant Phillip').

Darowen tithes; transcripts by Mary Richards; etc.

A volume originally used fairly extensively by Thomas Richards, Darowen as a rentroll of tithes set in the parish of Darowen, 1824-31. Beginning at the end, also in the hand of Thomas Richards, are a note from the Shrewsbury Chronicle, 1829, on the 'Rearing of Apple Trees'; medical, veterinary and household recipes; and accounts of receipts and disbursements (tithes, road rates, rents, etc.) of Thomas Richards, 1827-31. The remainder of the volume was used by Mary Richards, circa 1850-4, to record transcripts of a list of books in the library of Thomas Richards, Darowen; letters from Evan Richards to Thomas Richard[s], curate of Eglwys fach, near Dovy furnace, undated (religious meditations, a pocket Bible), Ch. Meyer, Llanrhaiadr [ym Mochnant], to T[homas] Richards, Llangynyw, undated (news of W. Davies ['Gwallter Mechain'], an invitation to the recipient and Arthur [James] John[e]s), Thos Jones, L[eintwar]dine [aft. of Creaton], to Thos. Richard[s] [at Llangynfelyn], 1779 (personal), and [Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd')], Trefriw to T[homas] Richard[s], Darowen, 1823 (the writer's preparations to enter St Bees, the writer's return to Trefriw, personal) (original in Cwrtmawr MS 534, Letter No. 13); a receipt for a sum of £1 l0s. paid for a sundial for the use of the parish of Darowen, 1761; accounts of disbursements by T[homas] Richard[s] at Llanganfelin [Llangynfelyn], 1776-81, and a list (p. 17) of the first pupils entered in his school at Llan y Mowddwy, 1789; poetry in strict and free metres ('cywyddau', 'englynion', etc.) by Robert Parry ('Robin Ddu o Eryri'), [William Williams] ('Gwilim ab Iorwerth'), Ieuan ap R[hys] ab Llywelyn, Huw Caellwyd, Rhys ab Cynfreig Goch, Dafydd ap Ieuan Llwyd, Sion Kerri, Tudur Aled, Roger Kyffin, Dafydd ap Jenkin an Owen, W[illiam] Phillip, Doctor Sion Kent, Gruffyth ab Goronwy Gethin, Edmwnd Prys, Edward Urien, Tuder Penllyn, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), [John Jones] 'Tegid', William Cynwal, Hu[w] Llun, Rhys Iorwerth Fynglwyd, Gryffyth ap Efan, Dr Richard Dafis ('Esgob Dewi'), Sion ab Sion, Sion Tudur and Howel Borthor (o'r Trallwng'), and anonymous poems. Among the insets and items mounted on the inside covers are a letter from J. Topham to [ ], 1786 (Mr Stocks's donation); an undated petition by William Davies, late of Cemmes, Llanegrin, Merioneth for a charitable contribution from Price Jones, Cyfronydd (petitioner claims that Cemmes, now in Pryce Jones's possession, was previously the property of his own father John Davies); and Hirnant rent accounts between T[homas] Richards and Captain Gwynne, 1816-18. One of the sources quoted by Mary Richards is a manuscript of Sir Thomas Llwyd, 'Person Cemes, Sir Drefaldwyn'. The outside upper cover is inscribed '1825 Tithe Book'.

Transcripts by Mary Richards, etc.

A volume, dated 1835, which was originally intended as as arithmetic exercise book for T[homas] Cynddelw Richards and was subsequently used by Mary Richards to record a list of bards, etc. who were licenced ('a gafodd Drwydd[ed]') at a Welshpool eisteddfod [?1824] and transcripts of 'cywyddau', 'englynion', etc. by Moris Evan ap Eingan [i..e. Morys Dwyfech], Gruffudd Kenrick Coch, William Llyn, Iorwerth Fynglwyd, Ifan Dyfu, Edmund Prys ('Mr o Gylfyddyd'), Ywain Waeta, Howel Kilain, Howel ap Llywelyn Ymael [recte ap y Moel], Dafydd ap Edmund, Gruffudd ap Evan ap Llywelyn Vychan, Dafydd ap Gwilim, Gruffudd ap Gronw Gethin, Tudur Aled, Cuttun [sic] Owain, Gruffudd Llwyd ap Dafydd, Richard Gruffudd ap Huw, Gutto'r Glyn, Sion Tudur, Bedo Brwy[n]llys, Rhys Nant Mor, Sir Dafydd Owain, Wiliam Philip and 'Taliesin' [?1864], and anonymous poems. One of the later transcripts is dated 1865.

Barddoniaeth,

A manuscript in the hand of David Ellis, Cricieth, containing 'cywyddau' by Dafydd ddu o Hiraddyg, Dafydd Nanmor, Dafydd ap Edmwnt, Tudyr Aled, Gutto'r Glynn, Sion Phylip, Ifan ap Tudyr Penllyn, Iolo Goch, Sion Tudyr, Wiliam Lleyn, Gruffydd ap Ieuan ap Lly'n Fychan, Thomas Prys, Risiard Phylip, Syr Owain ap Gwilym, Huw Arwystl, Gruffudd Gryg, Doctor Sion Cent, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffudd, Dafydd ap Gwilym, Llywelyn ap Guttyn, Lewys Glyn Cothi, Morus Dwyfech, Syppyn Cyfeiliog, Lewys Môn, Gruffudd ap Ifan ap Llywelyn Fychan, Owen Gwynedd, Tudyr Penllyn, Deio ap Ifan Ddu, Rhydderch ap Ifan Llwyd, Rhys Goch Glann Ceiriog, Mredydd ap Rys, Robin Dyfi, Ifan ap Howel Swrdwal, Bedo Aeddrem, Evan Tew, Gwilym ap Ifan hen, Edmwnt Prys, Ifan Brydydd hir, Llywelyn Goch ap Meirig hen, Iorwerth Fynglwyd, Gutyn Owain, Gruffydd Hiraethog, Howel Dafydd Llwyd ap Gof, Ifan Llwyd Brydydd, Rees ap Ednyfed, Ifan ap Hywel Swrdwal, Llowdden, Rhys Cain, Dafydd Jones, Edward Urien, Hywel ap Reinallt, Ifan Dewlwyn, Syr Dafydd Trefor ('Person Llaneugrad') Sion Ceri, Lewys Daron, Gruffudd ap Tudur ap Howel, Rhobin Ddu, Hywel ap Reinalld, Ffoulk Prys ('Mab y Parchg. Edmwnd Prys ... Person Llanllyfni a Chlynog'), Tudur ab Wiliam Fychan, Huw Penant, Hywel Cilan, Gruffydd Phylip, Cadwaladr Cesel, and Dafydd ap Ifan ap Owen ('aer yr Hendrefawr'). At the beginning of the volume is an alphabetical index ('Cynhwysiad egwyddorol') of first lines, and at the end a progressive list of titles and an alphabetical list of poets, together with their floruit dates. The volume is said (p. vi) to have been transcribed at Ty du, Llanberis, in July 1766, from a manuscript of William Phylip, Hendref fechan, Dyffryn Ardudwy (Cardiff MS 19, part II). There are annotations, variant forms and additions by the scribe (David Ellis), by P[eter Bailey] Williams, Llanrug (1763-1836) and O[wen] W[illiams] ('Owain Gwyrfai'), Waunfawr. The spine is lettered 'David Ellis MS'.

Barddoniaeth,

A volume of transcripts compiled by David Ellis, Cricieth ('Ty newydd yn Efionydd'), during the period 1793-4. It contains 'cywyddau', 'awdlau' and 'englynion' by Deio ap Ieuan Ddu, Rhys Cain, Risiard Phylip, Ieuan Tew Brydydd, Syr Robert Myltwn, Bedo Hafesb, Ieuan Brydydd Hir, Tudur Penllyn, Ieuan Tudur Penllyn, Gutto'r Glyn, Syr Rys o Garno, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd ('Esqr. o Fathafarn'), Llywelyn ap Guttyn, Bedo Brwynllys (one of the poems 'neu Gruff. ap Ieuan ap Llywelyn Fychan'), Howel ap Dafydd ap Ieuan ap Rys (= Hywel Dafi), Gwilym Tew, Llowdden, Inco Brydydd, Gruffydd Hiraethog, Sion Brwynog, Lewis Morganwg, Mathew Bromfield, Lewis Daron, Simwnt Fychan, Wiliam Llyn, Lewis ap Edward, Howel Dafi, Sion ap Felpot, Huw Arwystl, Syr Lewys Meudwy, Syr Phylip Emlyn, Syr Gruffydd Fychan, Long Lewys, Huw Cae Llwyd, Sion Tudur, Gruffydd Fychan, Gwerfyl Mechain, Ieuan Deulwyn, Tudur Aled, Gruffydd Gryg, Dafydd ap Edmwnt, Ieuan Fychan ap Ieuan ap Adda, Meredydd ap Rys, Gruffydd ap Gweflyn, Dafydd Nanmor, Ieuan Gethin ap Ieuan ap Lleision, Rhys Llwyd alias Brydydd, Gruffydd Llwyd, Dafydd ap Eingion Lygliw, Ieuan ap Rys ap Llywelyn, Iolo Goch, Ieuan ap Rydderch ap Ieuan Llwyd, Edwart ap Rys Maelor, Owain ap Llywelyn Moel, Dafydd ap Ieuan Llwyd, Llywelyn Moel y Pantri, Sion Ceri, Ieuan Prichard otherwise Ieuan Lleyn, Gwilym ap Ieuan Hen, Sion ap Howel ap Llywelyn Fychan, Gruffydd ap Llywelyn Fychan, Llywelyn Goch ap Meurig Hen ('o Nannau'), Rhys Llwyd ap Rys ap Riccart, Gwilym Hen, Hywel ap Reinallt, Thomas Celli, Ellis Rowland ('o Harlech'), Howel Cilan, Sion Mowddwy, Owain Gwynedd, Thomas Derllys, Syr Ifan, Ieuan Bedo Gwyn, Sion Phylip, Wiliam Cynwal, Ieuan Clywedog, Ieuan Heiliarth, Guttyn Coch Brydydd, Lewys Môn, Lewis Trefnant, Rhys Cain, Ieuan ap Howel Swrdwal, and incomplete poems; 'Englynion y Beddau'; an English prose translation by Evan Evans ('Ieuan Brydydd Hir') of 'Cywydd Marwnad Lleucu Llwyd' by Llywelyn Goch ap Meurig Hen, and the foregoing translation rendered into verse, inscribed to Paul Panton of Plas Gwyn in Anglesey, and published in the Chester Chronicle, 16 July, 1790, probably by Richard Llwyd 'Bard of Snowdon'; and 'Can Tâl Diolch i Dduw am yr Ysgrythyr yn Gymraeg ...' by Syr Thomas Jones. At the beginning of the volume is a list of contents ('Cynhwysiad'), an index ('Mynegres egwyddorawl') of first lines, and an index of poets ('Enwau'r Beirdd'). The greater part of the volume is based on manuscripts of Dr Griffith Roberts (1735-1808), Dolgellau (Peniarth MSS 99, 100, ?152) and on 'Cronfa Dafydd Thomas, alias Dafydd Ddu o'r Yri' (Cwrtmawr MS 72). There are annotations and additions by Owen Williams, Waunfawr, Peter Bailey Williams, Llanrug and one annotation by D[aniel] S[ilvan] Evans. The manuscript is bound uniformly with Cwrtmawr MSS 10-11 and the spine is lettered 'Dafydd Ellis MS'.

Englynion,

A manuscript written by William Bodwrda (1593-1660). It contains a collection of 'englynion' in Welsh, with a few in Latin and English, by Morys ap Ifan ap Eingon (Morys Dwyfech), Sr Owen ap Gwilym, Alis Gruff. ap Jevan, Wil. Glyn llifon ysgweir, Wiliam Llyn, Sion Phylip, Risiart Phylip, Rob't ap Howel Morgan, Sion Tudur, Dafydd Nanconwy, Hen. Salesbury, How. ap Risiart ap Sion, Gruff. Bodurda, Gruff. Nanne ysgweir, Rich. Hughes, Rob't ap Rhees Wyn, Gruff. Wiliams ('o Bwllheli'), Edm. Prys, Gwerfyl Mechain, Jenkin ap Sion, Risiard Cynwal, Cadwaladr Cesel, Dafydd Goch brydydd, Huw Machno, Morys Berwyn, Dafydd ap Edmwnd, Gr. Hafren, Dafydd Nanmor, Gutto Felyn, Ris. Gruffydd ap Wiliam, Huw ap Tomas Gruffydd, Gruffydd llwyd, D'd llwyd ap Wiliam, Gruff. Phylip, Gruff. ap Rys ap Cantor, Syr Wiliam Meirig, Gruff. Edwards, Morys Gethin, Lewys Morganwg, Roland Gruffydd, Huw Roberts Llên, Dr Gruff. Roberts ('yr Athro mawr o Fulain'), Mr Huw Lewis, Huw Tomas, John Wynn Owen, Dafydd ap Jfan bannwr, Huw ap Ris. ap Dafydd. Wil. Cynwal, Wil Woodes, Risiart ap Rhydderch, Daf. ap Gwilym, Sion Branas, Huw Llyn, Y Crydd bach, Elisa ap Rob't Wyn, Sr. R. Cad[waladr], Owen Gwynedd, Iolo Goch, Bleddyn was y cwd, [Richard Davies] Escob Dewi, Edwart James, Robin ddu, Twm Tegid, Tudur Penllyn, Rich. Roberts, Thomas Llwyd, Hwmffre Rolant, Sion Brwynog, W. Davies, Wil. ap Ievan D'd ap Rys ('gwr o sir Feirion'), Ffwc Wynn, Sion Hughes alias Sr. Sion Pentraeth ('p[er]son Edern'), Howel ap Syr Mathew, Sr. Wil Tomas ap Rolant, Huw Llwyd ap Howel ap Rys ('o Ffestiniog'), Sion Wyn, Lewys Llyn, Sion ap Hvw, Cadwaladr Gruffydd, Rob. Llwyd, Cynfrig ddall, Jfan Llwyd, John Parry, Huw Arwyst[l], Rys Cain, Gruff. Carreg, Watcyn Clywedog, etc., and anonymous stanzas. A number of insertions and annotations in the hand of Peter Bayly Williams. The spine is lettered 'Lleyn MS'.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume in three sections containing 'cywyddau', 'englynion' and 'awdlau' by Dr Sion Cent, Syr Dafydd Trefor, Llewelyn Goch ab Meirig hen, Einion ap Gwalchmai, Iolo Goch, Gutto'r Glynn, Syr Rhys Drewen, Tudur Penllyn, Howel Reinallt, Syppyn Gefeiliog, Bedo Brwynllys, Howel Cilan, Morys ab Ifan ab Einion, Ieuan Brydydd hir, Tudur Aled, Ralph ap Connoay, Gruffydd Grug, Robin Ddu, Meredydd ap Rhys, Efan Fychan ab Morganwg, William (Gwilym) Cynwal, Owain Gwynedd, Sion Tudur, William Lleyn, Rhys Cain, Sion Phylip, Edmund Prys ('Arch-diacon'), Gruffydd Phylip, Edward ap Ralph, Rhichard Phylip, Lewis Glyn Cothi, Gruffydd Hiriaethog [sic], Morys ap Howel ap Tudur, Rhys Ednyfed, Ieuan Dyfi, Gruffydd Leia, Ieuan Deulwyn, Sion Brwynog, Gruffydd Ifan ab Llewelyn Fychan, Dr Sion Dafydd Rhys, Roger Cyffin, Thomas Prys (Plas Iolyn), Wmffre Dafydd ab Ifan, William Phylip, Dafydd ap Rhys, Dafydd Dafis ('gwas Owen Wynn o'r Glyn'), Ellis Rolant ('o Harlech'), Thomas Llwyd ('o Benmen'), Mr Hugh Lewis, D. D. Gwynn, Huw Llwyd Cynfal, Edward Morys, [John Davies] 'Sion Dafydd Las ('Sion Penllyn'), Owen Gruffydd, (John Roderick] S[iôn] Rhydderch, William Elias, Huw ap Huw, [John Roberts] 'Sion Lleyn', [David Thomas] 'Dafydd Ddu Eryri', Gruffudd Williams ('Gutyn Peris'), Gronw Owen, Simwnt Fychan, Huwcyn Sion, 'Nid Prydydd ... ond Gutto rhiw Fwngler', Ieuan Grffudd, Deio ap Ieuan Ddu, Rhys Llwyd ab R[hys] ab R[hisiart], Hywel ab Dafydd ab Ieuan ab Rhys ('ne Hywel Dafi neu bardd Rhaglan'), Lewis Owain ('o Dyddyn y Garreg'), Mr. Rowland Price, Sion Mowddwy, Gruffuth Parry, and Robert Edward, and anonymous compositions; 'Ychydig o hanes cyff-Genedl y cymru'; notes on 'Coptic Alphabet', 'The Syriac Alphabet', 'The Hebrew Alphabet', 'Greek Alphabet', three grades of Druids, and church inscriptions from Llaneinion (Lleyn) [i.e. Llanengan], Caernarvonshire, and Llaniestin (Anglesey); 'The names of the several churches in Anglesey and the time in which they were built'; a holograph copy of a letter from J[ohn] Thomas ['Sion Wyn o Eifion'], Chwilog to [David Thomas, 'Dafydd Ddu Eryri'], 1808 (observations on [Yr] Eurgrawn [Cymraeg]); anonymous carols; etc. The respective sections are in the hands of Robert Williams ('Robin Llys Padrig'), Abererch, Evan Prichard ('Ieuan Lleyn'), and John Thomas ('Siôn Wyn o Eifion'). Annotation by D. S[ilvan] E[vans]. Bound in at the end is a typescript alphabetical list of first lines of poems.

'Cronfa Dafydd Ddu', etc.

A composite volume compiled by Owen Williams, Fronheulog, Waunfawr in 1857. It comprises: I. 'Y Gronfa' (pp. 1-200), largely in the hand of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), containing an introduction ('Y Rhagymadrodd') signed 4 October 1790; an English translation by D[avid] T[homas] of two lines of poetry by Gwalchmai; 'Cyfieithiad o Awdl Sibli (Sibyl's Ode, translated by the Revd. Gor[onwy] Owen)' ('See the above, versified in D. Thomas's poetical collection'); etymons of Mr Jones of Llanegryn, Mr L. Morris, and D. Tho[ma]s; extracts from letters from the Revd. Gor[onwy] Owen to Mr Richard Morris of the Navy Office, London, 1753-67; Welsh poetry by Bleddyn, Gwgon, Taliesin, Cynddelw [Brydydd Mawr], 'Guttun Gwrecsam' ('sef John Edwards neu Sion Ceiriog now dead'), Rhisiart Jones 'o Fôn, Syr Thomas Jones ('Iechyd i Galon yr hen offeiriad O na bai Gant o'i fath ynghymru y dydd heddyw'), Hywel ap Reinallt, Llywelyn Goch ap Meurig Hen (with a translation by Evan Evans ['Ieuan Fardd']), Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys, Thomas Celli, Tudur Aled, D[avid] Thomas, Owen Williams (Waunfawr) (c.1820), Rhys Jones 'o'r Blaenau', and Goronwy Owen; English poetry by Alexander Pope, John Dyer, and Thomas Gray; anecdotes and biographical notes relating to Gruffydd Hiraethog, William Phylip, Sion Tudur, William Lleyn, etc.; 'Athrawiaeth y Gorphwysiadau', being rules of punctuation, copied in 1809 ('not intended for public inspection'); observations in verse on 'Barddoniaeth Gymreig', for publication in the North Wales Gazette, 1818; a holograph letter from D. Thomas to Robt. Williams, land surveyor, Bangor, 1820 (plagiarism of one of the writer's poems, comments on the poetry of 'Gutyn P[eris]', results of the Wrexham eisteddfod); 'Sibli's Prophecy. A Fragment from the Welsh', translated by D. Thomas; 'A Discourse between St Kybi and other saints on their passage to the Isle of Bardsey ...'; epithalamia to Dafydd Thomas and Elin, his wife, by [John Roberts] 'Siôn Lleyn', [Griffith Williams] 'Gutyn Peris', [William Williams] 'Gwilym Peris', and Dafydd Owain ('Bardd Gwyn o Eifion', i.e. 'Dewi Wyn o Eifion'), 1803-4; reviews by 'Adolygwr' of 'awdlau' by Walter Davies ['Gwallter Mechain'] and Edward Hughes ['Y Dryw'] on 'Amaethyddiaeth' submitted for competition at Tre Fadog eisteddfod, 1811; and critical observations on Welsh poetry entitled 'Ystyriaethau ar Brydyddiaeth Gymraeg ai pherthynasau yn gynnwysedig mewn rhai nodiadau ar waith Mr. T[homas] Jones ['Y Bardd Cloff'] yn y Greal', by 'Peblig', Glan Gwyrfai [i.e. 'Dafydd Ddu Eryri'] (published in Golud yr Oes, 1863, pp. 118-23), together with copies of two letters, 1806, to the author from 'Padarn' [i.e. 'Gutyn Peris'] and John Roberts ['Sion Lleyn'] containing their observations on the views set forth in the treatise. Pp. 61-8 are in the autograph of Owen Williams, Waunfawr. The compiler has included a few cover papers from manuscripts of 'Dafydd Ddu Eryri' bearing such inscriptions as 'This Morrisian MS (with some others) I found at a Farmhouse called Braint near Penmynydd, Anglesey, Sept. 9th 1793. D. Thomas' (p. 123) and 'This MSS (with several others) has been bequethed to me, by the Rev. David Ellis, late Rector of Cruccaith in Caernarvonshire. D. Thomas' (p. 189). Ii. The works of Griffith Williams ('Gutyn Peris'), Braich Talog, Llandegai, - 'Sef Casgliad, O Ganiadau, Carolau, a Cherddi, Ac awdlau, a Chowyddau, Ac Englynion ...', transcribed by Owen Williams, Ty ycha'r ffordd, Waun fawr, Llanbeblig, 1811, together with a few 'englynion' by Goronwy Owen (pp. 201-48). Iii. 'Bywyd a Marwolaeth Godidog Fardd, Dafydd Thomas; neu Dafydd Ddu, o Eryri', being a biography collected and transcribed by Owen Williams, Waunfawr; 'Casgliad Barddonawl O Waith Dafydd Ddu o Eryri, Y rhai a gyfansoddodd Yn ol ei argraffiad o Gorph y Gaingc' (imperfect) (1 page), 'Englynion ar Fedd Dafydd Thomas' by Dafydd Owen ('Dewi Wynn o Eifion'), Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu' 'o'r Bettws Bach Eifion'), Griffith Williams ('Guttun Peris'), Richard Jones (Erw), Wm. Edward ('Gwilym Padarn'), and [Owen Williams]; 'englynion' by 'Dafydd Ddu Eryri', 1796-1815 and undated; and extracts from three letters from 'Dafydd Ddu Eryri' to P[eter] B[ailey] W[illiams], 1806-20 (the death of the recipient's parishioners in Llanberis and Llanrug, the death of the recipient's brother the Reverend Eliezer Williams, the displeasure of 'O[wain] Myfyr') (pp. 251-84). Iv. A transcript of Cofrestr o'r holl Lyfrau Printiedig ... (Llundain, 1717) (pp. 287-452). Inset are three leaves containing transcripts of a letter from Edmund Francis to [ ] (the writer's health, the recipient's preaching engagement) (incomplete) and of a letter from D. Thomas ['Dafydd Ddu Eryri'] to [John Roberts, 'Siôn Lleyn'], 1810 (the sale of the writer's [Corph y Gaingc]). Written on the inside lower cover is a long note by O[wen] Williams, Fronheulog, Waunfawr, 1857, of which the following is an extract, - 'Myfi a gesglais gynhwysedd y llyfr hwn o'r hen ysgrifiau a ddaeth i'm dwylaw oeddynt eiddo Dafydd Ddu Eryri ac a delais am eu rhwymo yn nghyd megys y gwelir yma er's llawer o flynyddoedd yn ol ...'.

Barddoniaeth,

A volume of transcripts by Charles Saunderson ('Siarl Wyn o Benllyn'; 1810?-32) of 'cywyddau', 'englynion', and 'awdlau' by Rhys Llwyd ab Rhys ab Rhiccert, Bedo Phylib bach, Iorwerth Fynglwyd, Lewis Mon, Ieuan Tew Brydydd, Huw Cae Llwyd, Iolo Goch, Ieuan Deulwyn, Gruffudd Llugad Gwr, Sion Phylib, Dafydd Llwyd, Ieuan Cae Llwyd, Bedo Brwynllys, Hywel Dafydd ab Ieuan ab Rhys (1460), Ieuan Du'r Bilwg, Dafydd ap Gwilym, Thos. Prys o Blasiolyn, Rhisiart Phylip, Dafydd ab Meredydd ab Tudur, Gruffydd ab Lew' Fychan, Lewys Morganwg, Gutto'r Glynn, Rhys Goch Glyndyfrdwy, Robin Ddu, Rho. Fychan, Rho. Ab Huw, Rhobert Dyfi, Wm. Prys, Morus Dwyfech, Gwilym Ganoldref, Sion Tudur, Syr Philib Emlym [sic], Rhisiart Fynglwyd, Wiliam Cynwal, Sion Phylib, Ffowc Prys, Edmwnd Prys (Archdiacon Meirionydd), Roger Cyffin, Rhobert ab Hywel ab Morgan, and Owein Gwynedd, and 'Dirifau duwiol' by Morgan Llwyd, together with an incomplete index ('Y ddangoseg'). There are references at the beginning of some poems to printed versions and there is a note on the fly-leaf by J. H. Davies referring to an entry in Cwrtmawr MS 457 of the date of birth of Charles Saunderson. The paper is watermarked 1810.

Barddoniaeth,

A volume compiled by, and in the hand of, David Evans ('Dewi Glan Llugwy'), Dolgellau, formerly of Llanrwst, containing a collection of 900 unpublished 'penillion' ('Casgliad o Benillion Cymreig, Anghyoeddedig') which was awarded the prize at Rhuddlan Eisteddfod, 1850, under the pseudonym of 'Diwyd', together with a report of the adjudication; a second collection of 285 and some unnumbered 'penillion' compiled at Llanrwst after the completion of the first; a collection made at Llanrwst, 1865, of 'cywyddau', 'englynion', 'awdlau', 'carolau', 'penillion' and hymns ('Casgliad o hen Farddoniaeth') by Dafydd Llwyd ap Ll'n ap Gryffydd, Cutto'r [sic] Glyn, Rhys Goch Eryri, Gruffydd Llwyd Dafydd ap Einion Lygliw, Huw Arwystl, William Lleyn, Rowland Fychan, Caergai, William Byrchinshaw, E[dward] Kyffin, Simmwnt Fychan, Hopcin ab Thomas ap Einion ('o ynys Dawy'), Rhys Jones ('o'r Blaenau'), Morris Powell, Rosier Cyffin, William Morris, Gwerfil Goch ('neu Mynor Vychan Caer Gai'), H. Hughes ('Y Bardd Coch o Fon'), [Evan Evans] ('Ifan Brydydd Hir'), [Edward Richard] ('Iorwerth Rhisiard'), Roger y Gweydd, Dafydd Benwyn, Llywelyn ab Rossers ('o Sain ffagys'), Sion Brwynog, Hugh Lloyd Cynfal, Huw Ceiriog, Huw Llyn, Huw Pennant, Ieuan Tew, Bedo Hafhesb, Sion Tudur, Owen Gwynedd, Dafydd o'r Nant, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], [John Davies] ('Sion Dafydd Las'), Syr Rhys, William Phillip, William Elias, Ieuan Lleyn, Dafydd Nanmor, Cadwaladr Cesail, Huw Ifan ab Huw, John Ifans, John Williams, Llangwm, Humprey [sic] Owen, John Rhydderch, Dafydd Manuel, John Prichard, Dafydd Jenkin, Meurig Llwyd, Michael Prichard, Llanllyfni, Robert Edward Lewis, Hugh Gruffydd, Rhys Cain, Dafydd ap Edmwnt, Edmunt Prys, David Evans, Llanfair, Goronwy Owen, Henry Humpreys [sic], Rees Llwyd, Ap Ioan, John Morgan, M.A. (1714), Ellis Wynn, Lasynys, Tudur Aled, Thomas Prys, Plas Iolyn, Dafydd Williams (1650), William Sawndwr ('o Landaf'), Rhisiart Phylip, Gwerfyl Mechain, Margaret Jones (1734), Rowlant Hugh ('o'r Graienyn'), Sion Cain, D[avid] Jones ('Dewi ab Sion') ('Dewi Fardd'), Howel Pirs, John Richards ('o'r Fryniog'), Hugh Jones, Llangwm, Margrad Llwyd Ragad, Sion Richard ('o'r Garth'), and Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with anonymous poems (including one signed 'Nis gwyddai Sion Llannor Pwy a'i Cant'); 'Perllan Clwyd', being a collection made at Llanrwst, 1856, of poetry, poetical reminiscences, and witty sayings ('Casgliad o Farddoniaeth yn Cynwys Carolau Cerddi Englynion a Man Gofion Barddonol ac hefyd Ffraeth Ddywediadau') of Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with a poem ('cân') by William Jones, Cefn Berain, Llanefydd ('Yn gymaint ac na allaf gyd fyned a chwi yn eich Canu diweddaf i'r offeiriadau ...'), and an index to first lines of Gardd o Gerddi (Merthyr [1846]) and five interludes by Thomas Edwards. The collection entitled 'Casgliad o hen Farddoniaeth' contains a section transcribed from manuscripts ('o hen ysgrifau') of David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, including much of the material contained in Cwrtmawr MS 98.

Llyfr Ofer Gerddi Margaret Davies,

A manuscript entitled 'Llyfr Ofer Gerddi Margaret Davies 1738', being a collection of 'carolau', 'dyrïau', 'Penillion', and 'englynion' compiled by Margaret Davies (c. 1700-85?), of Coetgae-du, Trawsfynydd, Merioneth. An analysis of the volume ('Bannau'r Llyfr hwn ... by the scribe describes the contents as follows: 'Y Part Cynta or Llyfr sydd O Garolau Maswedd gan mwya. Yna Cerddi ar amryw fesurau Er Gofyn amryw Roddion. Ac yna Dirifau ne ddyriau Mawl merched. Ychydig Alar Gerddi. Amryw fasweddgerdd I ferched Ac ar amryw fesurau. Englynion'. The authors represented in the volume are Hugh Maurice, Lewis Owen ('o Dyddyn y Gareg'), William Phylip, Hugh ab Cadwaladr, Robert Edward Lewis, Hugh ab Evan ('Caer Cyrach'), Willm. Dafydd Meyrick, Edward Maurice, Sr. Morgan, Robert Evan ('o Rhedyn Cochion'), Cadwaladr Roberts, Thomas Edwart ('o Blwy Cerig y Drudion'), Rees Jones [o'r Blaenau] (1737), Mr. Robt. Lloyd, W. Lias, Margarett ych Evan ('o Gaer Cyrach'), Mr Price, Ellis Rowland, Owen Griffith, Sion Ellis ('y Telyniwr'), 'hên wraig o drawsfynydd', John Rhydderch, W. D., John Davies, Richard Phylip, M[argaret] Davies, Richard Abraham, Hugh Evan, Morris Robert, Edward Rowland, Mathew Owen, Maurice Robert, Franses Parry, Roger Edward, John Prichard Prys, Olvar Ifan, Rowland Davies, Mr J. Pughe, John David ('Siôn Dafydd Las'), M[ichael] P[ritchard], Dic Thomas, Robert Humphre[ys] ['Robin Rhagad'], Mrs Wynne, Moris Lloyd, Hugh Wynn, Ellis Moris, Dafydd ab Edmwnt, Mr Wm. Wynne, Margt. Rowland, H[uw] ab Ifan ab Robert, Rees Goch [Eryri], Rees Lloyd, Lewis Rowland, Rowland Owen, Robt. Owen Lewis, Iorwerth fynglwyd, William Gryffydd ('o Ddrws y Coed'), and [Ellis Roberts] ('Ellis y Cowper'). Several of the poems are anonymous, and some are written on the dorse of an undated letter (mid eighteenth century) from Robt. Anwyl, Hengae, to his uncle Robert Vaughan, Dolymelynllyn (wages requested by an employee, news from Guilsfield) and on the dorse of address leaves of letters to Margaret Davies at Goedtref [Llanelltyd, Merioneth], at Plâstanyfynwent, Dolgelley, at Plas Tan y Bwlch, and at Berthlwyd, near Dolgelley; also bound in the volume (pp. 249-74) are printed 'carolau' and 'cerddi' by John Rhydderch, Huw Morys, Thomas Edwart ['Twm o'r Nant'], Morus Robert, Dafydd Thomas, and Gruffudd Edward ('o Lan-Silin').

Y Piser Hir,

A volume consisting almost entirely of Parts I - II of 'Y Piser Hir' in the hand of Owen Williams, Waunfawr, Caernarvonshire, being transcripts, with copious annotations, made during the period 1859-60, of 'cywyddau', 'awdlau', 'englynion', etc. by Tudur Aled, Gruffydd ab yr Ynad Coch, Guto'r Glyn, Sion Tudur, Edmund Prys, William Llyn, Simwnt Vychan, Gruffydd Hiraethog, Sion Brwynog, Dafydd ab Edmund, Iolo Goch, Gwerfil Mechain, Ieuan Gethin ab Ieuan ab Lleision, Gwilym ab Ieuan hen, Dafydd Nanmor, Owain Gwynedd, Aneurin Wawdrydd, Dafydd Llwyd ysgolaig, Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd, Dafydd Meifod, Dafydd ab Meredydd ab Tudur, Dafydd ab Hywel, Dafydd Ddu o Hiraddug, Edward Morys, Edward Maelor, Ellis Rowlands, Gruffydd Llwyd ab Dafydd ab Einion, Gutyn Ceiriog, Gwilym ab Sefnyn, Gruffydd Philip, Hugh Morys, Huw Arwystl, Hywel Dafydd ab Evan ab Rhys, Huw Llwyd Cynfel, Huw Gruffydd ('y Quaker'), Hywel ab Syr Mathew, Huw Cae Llwyd, Huw Roberts ('o Dre Logen'), Ieuan Llwyd Siephrey, Ifan ab Hywel ab Swrdwal, Llawdden Brydydd, Ieuan ab Rhydderch, Lewis Mon, Llywelyn ab Gutyn, Meredydd ab Rhys, Morys Dwyfech (Morys ab Ifan ab Einion), Owain ab Llywelyn ab y Moel, Ffoulk Prys, Owain Deiliwr, Prydydd hael, Richard Philip, Robin y prydydd bach, Robert ab Rhys Wyn, Rowland Vaughan, Rhys Goch Glyn Ceiriog, Robin Ddu Ddewin, Rhys Goch Glyn Dyfrdwy, Robin Cludro, Rhees ab Hary ('gwr boneddig or Dref hir yn Euas'), Rhys ab Hywel ab Dafydd, Sion Philip, Dr Sion Cent, John Prichard, John Davies ('Sion Dafydd las', 'Bardd Meirion'), John Gruffydd (Llanddyfnan), Sion Mawddwy, Syr Dafydd Trefor, Siancyn ab Einion, Sion Roger, Tudur Penllyn, Thomas ab Robert, Thomas Prys (Plas Iolyn), William Philip, Elis Cadwaladr, Huw ab Evan ab Robert, Dafydd ab Gwilym, Sion Risiart, John Davies [? Rhiwlas], Gruffydd Grug, Lewis Daron, Lewis Glyn Cothi, Llywelyn Guto Banwr, Dafydd Epynt, Llywelyn Goch ab Meirig hen ('o Nanau'), Rhys Penardd, Edward ab Rhys, Rhys Nanmor ('pencerdd'), Gruffydd ab Dafydd Vychan, Llywelyn ab Gruffydd ab Ednyfed, Robin Ddu o Fon, Syr Huw Pennant, Dafydd Gorlech, Gruffydd ab Llywelyn Vychan, Ieuan brydydd hir, Ieuan Gruffydd Leiaf, Ieuan Dyfi, Olifer ab Daf'dd Llwyd, Llywelyn ab owain ab Cynwrig Moel, Rhys D'dd Llwyd ab Einon Lygliw, Llywelyn ab Ednyfed leiaf, Dafydd ab Rhys, Rhys Goch Eryri, Meredydd Llwyd, Llywelyn ab Hywel ab Ieuan ab Goronwy, Ll'n ab Einion Ddu, Hwlcyn, Llywelyn ab Hywel, Syr Rhys [o Garno], Owain Dwna, Robin Ddu o Arfon, Gr'dd ab Ieu'n ab Ll'n Vychan, Syr Ieuan, Syr Owain ab Gwilym, Gruffydd ab Goronwy Gethin, Dafydd ab Llywelyn Fychan, etc. The text also includes 'Casbethau Ieuan Brydydd hen' and some Nanmor and Llandrillo pedigrees, and a lacuna in the text of one 'cywydd' is completed in the hand of [John John Roberts] ('Iolo Caernarfon'). Part I is based on 'Llyfr Brith Corsygedol' (Peniarth MS 198) and Part II on a manuscript probably in the hand of John Jones, Gellilyfdy. There are imperfect lists of contents at the beginning of each part. Bound in at the end of the volume, also in the hand of Owen Williams, are 'englynion' ('I'r Iesu', etc.) transcribed in 1853 from a manuscript (1655) of William Salesbury of Bachymbyd; two versions of an address on 'Helynt y Cymry, eu hiaith a'u defodau, etc.' delivered at Eisteddfod Tywyn, Tre Fadog, and prepared for publication in the Carnarvon Herald; and a biography of Richard Jones ('Gwyndaf Eryri'; 1785-1848). The volume is lettered on the spine in gold: 'Owain Gwyrfai MS'.

Llyfr Cerddi William Morgan,

A volume labelled 'Llyfr Cerddi William Morgan', being a collection largely of poetry compiled during the late seventeenth and early eighteenth century by William Morgan (died 1728), Plassegwynio[n], Llanymawddwy, Merioneth. It contains 'Yr Eisteddfod ynghaerwys ... y 26 o fis May yn y nawfed flwyddyn o deyrnasiad y fre[n]hines Elizabeth ...' [1567], being a list of the gentlemen before whom it was held and of those who graduated in 'cerdd dafod' and 'cerdd dant'; 'cywyddau' by Mr Edmont Prees, Sion Philip, Gryffyth Lloyd ab Dafydd ab Einion Lligliw, Dafydd Nanmor, Ifan ap Howel Swrd[w]al, Ifan Tudur Penllyn, Dafydd ap Gwylim, Gruffyth Phylip fardd, William Phylip, Sion Tudur, Dafydd ap Ievan Lloyd, Sion Kerri, Dafydd Lloyd ap Llewelyn ap Gruffyth, Lewis Morganwg, Richard Lloyd, John David, Gutto Glyn, Lewis ab Edward, Simwynt Vychan, William Puw Llafar, Lewis Môn, Huw Llyn, Rees Edneved, Richard Phyllip, John Vaughan ('Esqr. o Gaer Gai'), John Rhydderch, Gwilym ab Syfnyn, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Edward Vrien, William Cynwal and Rowland Price; 'englynion' by John Vaughan [Caer-gai], Syr Rees Cadwalada[r], Moris Robert, Robert Edward Lewis and John Davyd, and anonymous 'englynion'; 'carolau', 'cerddi', 'ymddiddanion', 'penillion', etc. by Evan Thomas, Cathring Sion, Gaynor Llwyd, Thomas Evan, Moris Richard, Huwkyn Sion, Hugh Moris, Gryffyth Moris Evan, Mr Edward Jones ('Vicar Mychynlleth'), Llywelun Cadwaladr, Sir Rees Cadwaladr, Rees Ellus, Evan Gruffydd, Mrs Jane Vaughan ('Caer gae'), Cadwaladr y Prydydd, John Morgan ('Vicar Aber Conwy', 1698), Lewis or Plas, Edward John ab Evan, Ellis Edward, John Davyd, Davyd Thomas ('o Sir Drefaldwn'), Thomas Llwyd ('or Rhiw'), Moris Richard and Robertt Evans ('o blwy Meifod'), and anonymous poems in free metres; and pedigrees of the family of Lloyd of Hendre y Mur [Maentwrog, Merioneth] and of William Pugh of Mathafarn [Montgomeryshire]; and 'Prognosticasiwn Sion Tudur'. At the end of the volume is a later section containing English verses and a log of a voyage [to London], 11 May - 11 June 1754. There are also copious additions on the blank pages and in the margins of the volume, including poetry by Cadwaladr ap Dewi and Dafudd Gryffydd ('ai Dychreuodd, John Llwyd ai diweddodd'); transcripts, 1721 and undated, of depositions and an incomplete lease touching properties in the township of Lowarch and in Lanerchvyda, Merioneth; undated accounts, e.g. 'Potatws a Count'; etc. There is an entry in the hand of 'Mair' [Richards, Darowen], 1853.

Llyfr Thomas ap Edward,

A mutilated early seventeenth century manuscript of poetry in strict metres in the hand of Thomas ap Edward (Edwardes). It contains 'cywyddau' by Roger Kyffine, David ap Gwilym, Owen ap Gwilim, Gwerfyl Mechain, y Doctor John Kent, Gruffyth ap Ieuan ap Lle'n Vychan, Ieuan Klywedog, John Fylip, Iolo Goch, H[u]w Dyfy, Moris ap Howel ap Tudur, William Kynwall, Ieuan Dyfi, Howell Kilan, Gvto or Glyn, Gruffyth Hiraethog, Ieuan ap Gruffyth Leia, Robin Ddv, David ap Edmwnd, D'd Nanmor, Sr Rys ap Hary, Tydvr Alet, and Ieuan Lla[var] and anonymous 'cywyddau'; and 'englynion' by sion Tud[u]r, [ ] Lwyd, Moris ap Ieuan ap D'd and Hugh ap Moris, and anonymous 'englynion'. The scribe gives his descent (f. 19b) as Thomas ap Edward ap David ap Ieuan bach ap Egion ap Ho'll ap Kynfrig ap Lle'n ap Madok ap Ieuan ap Lle'n ap Kynfrigg ap Ririd ap Riwallon ap Kynvyn ap Gwrstan [ap] Gwaith Voed and he has also (f. 34b) entered the dates of the birth of his children, Katterin (12 October 1612), Thomas (7 June 1615), and Jane (11 January 1613/14). A portion of the volume (ff. 30b-56b) and the marginal notes have been transcribed by Owen Jones ('Manoethwy', 1838-66) in Cwrtmawr MS 401, pp. 1-25.

Llyfr Cywyddau,

A volume containing 'cywyddau' and some 'awdlau' by William Lleyn, Thos. Prys, Lewis Glynn Cothi, Edmwnd Prys, Sion Tudur, Dafydd Llwyd ap Llew. ap Gruffudd, Taliesin, Owain Gwynedd, Tudur Aled, Robert Klidro, Sion Philyp, Sion Dafydd ap Guttun, Wiliam Kynwal, Simwnt Fychan, Edward (ap) Ralph, Ieuan Tew, Robert Dafydd Lloyd, Doctor Sion Kent, Rissiart Phylyps, Ffowke Prys, Llowdden, Hitts Grydd, Robert ap Dafydd, Owain ap Rhys ap Sion ap Howel Koetmor, Guttyn Tomas, Gruffydd ap Gronwy Gethin ('o Lanfair dal hayarn, a oedd ai drigiant ai enedigaeth ynhalwrn y kethin ymhikyll y maelor Gymraeg'), Owain Llwyd, Gutto'r Glynn, Meredydd ap Rys, Gwerfil Mechain, Dafydd ap Edmwnt, Tudur Penllyn, Sion ap Howel ap Ll. Vychan, Syr Dafydd Trefor, Gruffydd ap Tudyr ap Howel, Sr. Elis, Sr. Robert Llwyd ('Persson Gwtherin'), Huw Arwystl, Robin Ddu, Rhys Goch o ryri, Sion ap Howel Tudur and Lle. ap Ohwain [sic], and anonymous poems. There are also 'englynion' by Sion Philip, G[ruffudd] Leiaf, G[ruffudd] Hiraethog, D. Sion, W[illiam] Philip, G[ruffudd] Philip, R[ichard] Philip, J[ohn] Philip, H[uw] ap Evan, [John Davies] ('Sion Davydd Las'), Lewis Owain, Morgan Dafydd, M[athew] O[wen], Edwart Morris, Huw Morris, Wm. Elias, Owain Gruffudd, Gr[uffudd] Nanney (1654) [Robert] Klidro, H. H., R[hys] Cain and Mr. Hugh Llafar, and anonymous 'englynion'; 'Kyffes Taliesyn'; and 'ymddiddanion' and 'carolau', etc. by Sion Tudur, J. P. and Wm. Philip, and anonymous poems. The manuscript is undoubtedly 'Ysgriflyfr Carndochan', which Owen Jones ('Manoethwy') cites as the original from which he made transcripts in Cwrtmawr MSS 400 and 515. An incomplete list of contents appears in Cwrtmawr MS 317, p. 265 in the hand of Canon Robert Williams, Rhydycroesau, and a note on the fly-leaf of the present manuscript explains that Robert Williams obtained the volume from the library of Daniel Silvan Evans. The spine is lettered 'Llyfr Cywyddau'.

Canlyniadau 61 i 80 o 93