Showing 669 results

Papurau William Leslie Richards o Gapel Isaac, sir Gaerfyrddin, deunydd llenyddol yn bennaf, 1939-1989, yn cynnwys barddoniaeth, 1957-1989; rhyddiaith, 1937-1972, beirniadaethau mewn gwahanol eisteddfodau, 1962-1980; sgriptiau radio, 1951-1963; sgriptiau a baratowyd ar gyfer rhaglenni teledu, 1965-1968; gohebiaeth, 1936-1989; dyddiaduron, 1932-1989; tystysgrifau, 1925-1928; a phapurau amrywiol,1930-1989. = Papers of William Leslie Richards from Capel Isaac, Carmarthenshire, mainly literay material, 1939-1989, including poetry, 1957-1989; prose writings, 1937-1972, adjudications in various eisteddfodau, 1962-1980; radio scripts, 1951-1963; scripts prepared for television programmes, 1965-1968; correspondence, 1936-1989; diaries, 1932-1989; certificates, 1925-1928; and miscellaneous papers, 1930-1989.

Rhestri, gohebiaeth etc.; yn ymwneud ag aelodaeth, 1976-1979,1983-1987; gohebiaeth yn ymwneud â Barddas a chyhoeddiadau Barddas,1976-1986; gohebiaeth gyffredinol,1976-1978; a chylchlythyrau, adroddiadau a ffurflenni glân 1976-1978 = Lists, correspondence, etc., relating to membership, 1976-1979, 1983-1987; correspondence relating to Barddas and Barddas publications, 1976-1986; general correspondence, 1976-1978; and circulars, reports and unused forms, 1976-1978.

Papurau a phregethau y Parch. Euros Bowen,1922-1983, yn cynnwys drafftiau cerddi, nodiadau darlithoedd ar ddiwinyddiaeth ac athroniaeth, 1929-1933; gweithiau llenyddol,1944-1977; dyddiaduron gwyliau, 1955-1980; gohebiaeth yn ymwneud â Chomisiwn Sefydlog Ymgynghorol Litwrgi yr Eglwys yng Nghymru a drafftiau o litwrgïau, 1967-1974; a thorion papur newydd a phapurau printiedig, 1953-1963 = Papers and sermons of the Rev. Euros Bowen, 1922-1983, including drafts of poems, lecture notes on theology and philosophy, 1929-1933; literary works, 1944-1977; holiday diaries, 1955-1980; correspondence realting to the Standing Liturgical Advisory Commission and draft liturgies, 1967-1974; and newspaper cuttings and printed papers, 1953-1983.

Papurau Gwydderig, yn cynnwys ei farddoniaeth a deunydd perthynol yn cynnwys beirniadaethau eisteddfodol, torion o'r wasg, adysgrifau o'i waith a gohebiaeth, 1877-1917; ynghyd â barddoniaeth gan feirdd eraill yn cynnwys William Williams ('Myfyr Wyn', 1849-1900), a llyfr nodiadau ei frawd Benjamin Williams = Papers of Gwydderig, comprising his poetry and related material including eisteddfod adjudications, press cuttings, transcripts of his works and correspondence, 1877-1917; together with poetry by other poets including William Williams ('Myfyr Wyn', 1849-1900), and a notebook of his brother Benjamin Williams.

Llawysgrifau a phapurau eraill a grynhowyd ac a gasglwyd gan J. Tysul Jones, yn cynnwys llythyrau,1924-1985; papurau ymchwil ar gyfer astudiaeth destunol a gramadegol o Hystoria Lucidar, ynghyd â geirfa lawn, ar gyfer ei draethawd MA, 1958; deunydd yn ymwneud â hanes Llandysul a'r cylch, 1888-[1985]; llawysgrifau o ddeunydd a ysgrifennwyd neu a gyfieithwyd ganddo,1936-1970; torion papur ynglŷn â J. Tysul Jones ac eraill,1912-1971; nodiadau a deunydd arall, 1926-1970, ynglŷn ag Idwal Jones, Waldo Williams, Ifan Jones, ac unigolion o ardal Llandysul; llawysgrif gan neu'n ymwneud â Sarnicol,1889-[1975], yn cynnwys cerddi yn ei law, [1944], copi yn ei law o'i gyfrol Storiau ar Gân (Dinbych, 1936), 1936-1938, adysgrifau a thorion papur newydd o'i waith, 1907-[1975], llythyrau at J. Tysul Jones ynghylch Sarnicol,1947-1973, cyfieithiadau llawysgrif o waith Sarnicol,[1935], a nodiadau ar Sarnicol gan J. Tysul Jones, [1972]. = Manuscripts and other papers accumulated and collected by J. Tysul Jones, including letters, 1924-1985; research papers for a textual and grammatical study of Hystoria Lucidar, with a full vocabulary, for his MA thesis, 1958; material relating to the history of the Llandysul area, 1888-[1985]; manuscripts of works written or translated by him, 1936-1970; newspaper cuttings relating to J. Tysul Jones and others, 1912-1971; notes and other material, 1926-1970, relating to Idwal Jones, Waldo Williams, Ifan Jones, and individuals from the Llandysul area; manuscripts of and relating to Sarnicol, 1889-[1975], including autograph poems, [1944], an annotated copy of his Storiau ar Gân (Denbigh, 1936), 1936-1938, transcripts and newspaper cuttings of his works, 1907-[1975], letters to J. Tysul Jones concerning Sarnicol, 1947-1973, manuscript translations of Sarnicol's work, [1935], and notes on Sarnicol by J. Tysul Jones, [1972].

Papurau Robert Williams Parry, 1873-1971, gan gynnwys llawysgrifau, copïau teipysgrif a phrintiedig o gerddi Robert Williams Parry (yn bennaf rhai cyhoeddedig, gyda pheth amrywiadau), [1900]-[1956]; cyfieithiadau o'i gerddi,1941-1942; cerddi gan bobl eraill a anfonwyd at RWP, 1943-1956; erthyglau gan RWP ar feirdd a barddoniaeth,1911-1933; cyfieithiadau RWP o ddramâu Saesneg, [20fed ganrif]; sgriptiau radio gan RWP, 1941-1953, a sgriptiau radio rhaglenni ar RWP, 1956; erthyglau RWP i gylchgronau, 1918-1957; erthyglau ar RWP a'i waith, 1925-1959; llyfrau nodiadau yn cynnwys nodiadau RWP ar lenyddiaeth Gymraeg a'r ieithoedd Celtaidd, [20fed ganrif]; llythyrau at RWP, 1908-1954; llythyrau yn llongyfarch RWP, 1910-1953; copïau o lythyrau RWP at Aneirin Talfan Davies, 1937-1949 llythyrau RWP at Myfanwy Williams Parry, 1935-1953; llythyrau eraill a phapurau Myfanwy Williams Parry, 1953-1971; llythyrau'n cydymdeimlo â Myfanwy Williams Parry, 1956; llythyrau at J. Maldwyn Davies, 1971-1975; cardiau post, cardiau Nadolig a chardiau coffa, [20fed ganrif]; dyddiaduron poced RWP a Myfanwy Williams Parry, 1923-1969; tystysgrifau geni, priodi a marw a chopi o ewyllys RWP, 1884-1956; adroddiadau ysgol, tystysgrifau a cheisiadau am swyddi, 1896-1914; copïau o bapurau arholiad, 1938-1944; torion papur newydd yn ymwneud ag RWP, 1907-1971; taflenni apêl Cofeb R. Williams Parry, 1956-1971; llyfrau printiedig, 1890-1969; a phapurau amrywiol, 1873-1969. = Papers of Robert Williams Parry, 1873-1971, comprising manuscripts, typescripts and printed copies of poems by Robert Williams Parry (mainly published, with some variations), [1900]-[1956]; translations of his poems, 1941-1942; poems by others addressed to RWP, 1943-1956; articles by RWP on poets and poetry, 1911-1933; translations by RWP of English plays, [20th century]; radio scripts by RWP, 1941-1953, and radio scripts of programmes about RWP, 1956; magazine articles by RWP, 1918-1957; articles on RWP and his work, 1925-1959; notebooks containing notes by RWP on Welsh literature and Celtic languages, [20th century]; lecture notes of RWP on Welsh literature and individual poets, [20th century]; letters to RWP, 1908-1954; letters of congratulation to RWP, 1910-1953; copies of letters from RWP to Aneirin Talfan Davies, 1937-1949; letters of RWP to Myfanwy Williams Parry, 1935-1953; other letters to papers of Myfanwy Williams Parry, 1953-1971; letters of condolence to Myfanwy Williams Parry, 1956; letters to J. Maldwyn Davies, 1971-1975; postcards, Chritsmas cards and memorial cards, [20th century]; pocket diaries of RWP and Myfanwy Williams Parry, 1923-1969; birth, marriage and death certificates and copy of RWP's will, 1884-1956; school reports, certificates and job applications, 1896-1914; copies of examination papers, 1938-1944; newspaper cuttings relating to RWP, 1907-1971; pamphlets of the Cofeb R. Williams Parry appeal, 1956-1971; printed books, 1890-1969; and miscellaneous papers, 1873-1969.

Papurau Berllanydd, [1929]-1984, yn cynnwys dyddiaduron, 1929-1933,1935-1970, 1982-1984, papurau personol yn cynnwys copïau o'i ewyllys,1981,nodiadau ar gyfer pregethau, anerchiadau crefyddol a gwaith bugeiliol, barddoniaeth a deunydd eisteddfodol, torion papur newydd a deunydd printiedig. = Papers of Berllanydd, [1929]-1984, comprising diaries, 1929-1933, 1935-1970, 1982-1984, personal papers including copies of his will, 1981, notes for sermons, religious addresses and pastoral work, poetry and eisteddfod material, newspaper cuttings and printed material.

Papurau Dewi Emrys, 1936-1960, yn cynnwys ei gerddi cyhoeddedig a rhai nas cyhoeddwyd; cerddi a gyflwynwyd ar gyfer cystadlaethau'r Eisteddfod Genedlaethol ac eisteddfodau eraill; torion o gerddi a luniwyd ar achlysur ei farwolaeth yn 1952; darlithoedd ac anerchiadau; llythyrau yn ymwneud â thysteb iddo; a rhestr o'i lawysgrifau. = Papers of Dewi Emrys, 1936-1960, including his published and unpublished poems; poems entered in National and other eisteddfodau; cuttings of poems written on his death in 1952; lectures and addresses; letters relating to his testimonial; and a list of his manuscripts.

Papurau, 1925-1985, y Parch. John Roberts, Llanfwrog, yn cynnwys llythyrau, yn bennaf at y Parch. a Mrs John Roberts, 1928-1985, y gohebwyr yn cynnwys R. Williams Parry, 1946-1953; cerddi llawysgrif, teipysgrif a phrintiedig, [1930]-1984; carolau ac emynau, 1962-1968; traethodau, darlithoedd ac anerchiadau crefyddol, 1949-1977, a gyflwynwyd mewn cystadlaethau eisteddfodol; darlithoedd, anerchiadau a nodiadau ar lenyddiaeth Gymraeg a phynciau crefyddol, 1957-1987; pregethau, [1929]-1979; sgriptiau radio ar gyfer gwasanaethau crefyddol, 1943-1978; sgetsys, dramâu byrion a rhaglenni nodwedd, 1964-1979; llyfrau nodiadau, 1932-1978; deunydd yn ymwneud ag R. Williams Parry, 1925-1969; a deunydd hanesyddol yn ymwneud â Chapel Moriah, Caernarfon, 1812-1979, Capel Tegid, Y Bala, 1885-1968, a Chapel y Garth, Porthmadog, 1945-1949. = Papers, 1925-1985, of the Rev. John Roberts, Llanfwrog, including: letters, mostly to Rev. and Mrs John Roberts, 1928-1985, the correspondents including R. Williams Parry, 1946-1953; manuscript, typescript and printed poems, [1930]-1984; carols and hymns, 1962-1968; essays, lectures and religious addresses, 1949-1977, entered for eisteddfod competitions; lectures, addresses and notes on Welsh literature and religious subjects, 1957-1987; sermons, [1929]-1979; radio scripts for religious services, 1943-1978; sketches, short dramas and feature programmes, 1964-1979; notebooks, 1932-1978; material relating to R. Williams Parry, 1925-1969; and historical material relating to Capel Moriah, Caernarfon, 1812-1976, Capel Tegid, Y Bala, 1885-1968, and Capel y Garth, Porthmadog, 1945-1949.

Papurau'r Parch. Meurig Walters, yn cynnwys nodiadau a phapurau ymchwil yn ymwneud ag Islwyn ar gyfer ei draethawd MA a chyhoeddi '"Y Storm" gyntaf gan Islwyn' [1960]-1980; cyfieithiadau Saesneg o farddoniaeth Islwyn ac erthyglau Walters ar Islwyn, [1960au-1970au]; drafft o'r traethawd PhD, 'Bywyd a Gwaith Islwyn (1832-78)', a gohebiaeth ynglŷn â'r traethawd, 1976-1987; copïau o ddeunydd cyhoeddedig gan ac yn ymwneud ag Islwyn, 1851-1876; nodiadau ar Joseph Harris [20fed ganrif]; a chopi teipysgrif 'Yr Ail "Storm" gan Islwyn', 1990 = Papers of the Rev. Meurig Walters, comprising research notes and papers relating to Islwyn for his MA thesis and publication of '"Y Storm" gyntaf gan Islwyn' [1960]-1980; translations into English of Islwyn's poetry and articles on Islwyn by Walters, [1960s-1970s]; draft PhD thesis, 'Bywyd a Gwaith Islwyn (1832-78)', and correspondence relating to the thesis, 1976-1987; copies of published material by and relating to Islwyn, 1851-1876; notes on Joseph Harris [20th century]; and typescript of 'Yr Ail "Storm" gan Islwyn', 1990.

Gohebiaeth, barddoniaeth, rhyddiaith a phapurau teuluol, yn ymwneud â J. W. Jones, 1878-1954, a'i dad, 'Glan Barlwyd', 1866-1917; deunydd a gasglwyd gan J. W. Jones yn ymnweud ag unigolion a sefydliadau yn ardal Blaenau Ffestiniog, gan gynnwys gohebiaeth, barddoniaeth a phapurau eraill o eiddo 'Gwilym Deudraeth', 1917-1939, 'Elfyn', 1874-1917, Y Parch. R. R. Morris, 1883-1933, 'Alafon', 1875-1915, 'Llifon', 1899-1916, 'Isallt', 1887-1913, a 'Glyn Myfyr', 1893-1937; llythyrau at John Daniel Davies yn rhinwedd ei swydd fel golygydd Y Rhedegydd, 1930-1942; barddoniaeth a phapurau eraill o eiddo T. Gwynn Jones, 1910-1944; barddoniaeth, [1840]-1940, gan amryw feirdd, yn cynnwys Hedd Wyn ac R. Williams Parry; deunydd rhyddiaith amrywiol, peth ohono wedi'i gyhoeddi yn Y Drysorfa ac yn Y Rhedegydd, 1879-1954; llawysgrifau cerddorol, 1876-[c. 1934]; beirniadaethau eisteddfodol, 1870-1939; llyfrau lloffion yn cynnwys torion o'r wasg, [c. 1879]-1940; dyddiaduron, 1864-1935; cofnodion chwareli llechi Blaenau Ffestiniog, 1868-1951; amryw gyfrifon a llyfrau cyfrifon yn ymwneud â gwahanol fusnesau a sefydliadau, 1784-1932; cofnodion yn ymwneud ag eglwysi'r Methodistiaid Calfinaidd, 1840-1951, gan gynnwys rhai Bethel, Tanygrisiau, [1840x1945]; pregethau a nodiadau crefyddol,1846-1952; deunydd printiedig yn cynnwys effemera etholiadol, marwnadau, baledi, carolau ac emynau, 1820-1948; a gweithredoedd a dogfennau yn ymwneud â siroedd Caernarfon, Meirionnydd a Dinbych, 1759-1947. = Correspondence, poetry, prose and family papers, relating to J. W. Jones, 1878-1954, and to his father, 'Glan Barlwyd', 1866-1917; material collected by J. W. Jones relating to individuals and organizations in the Blaenau Ffestiniog area, including correspondence, poetry and other papers of 'Gwilym Deudraeth', 1917-1939, 'Elfyn', 1874-1917, Rev. R. R. Morris, 1883-1933, 'Alafon', 1875-1915, 'Llifon', 1899-1916, 'Isallt', 1887-1913, and 'Glyn Myfyr', 1893-1937; letters to John Daniel Davies as editor of Y Rhedegydd, 1930-1942; poetry and other papers of T. Gwynn Jones, 1910-1944; poetry, [1840]-1940, by various poets, including Hedd Wyn and R. Williams Parry; various prose material, some of which was published in Y Drysorfa and Y Rhedegydd, 1879-1954; musical manuscripts, 1876-[c. 1934]; eisteddfod adjudications, 1870-1939; scrapbooks containing press cuttings, [c. 1879]-1940; diaries, 1864-1935; records of Blaenau Ffestiniog slate quarries, 1868-1951; various accounts and account books relating to various trades and organisations, 1784-1932; records relating to Calvinistic Methodist churches, 1840-1951, including those of Bethel, Tanygrisiau, [1840x1945]; sermons and religious notes, 1846-1952; printed material including electoral ephemera, elegies, ballads, carols and hymns, 1820-1948; and deeds and documents relating to Caernarfonshire, Merionethshire and Denbighshire, 1759-1947.

Adysgrif, 1863, yn bennaf yn llaw D[aniel] L[ewis] Moses, gynt o Lanbedr Pont Steffan, o'r gyfrol Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, gol. gan Owen Jones a William Owen (Llundain, 1789). = Transcript, 1863, mainly in the hand of D[aniel] L[ewis] Moses, formerly of Lampeter, of the volume Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, ed. by Owen Jones and William Owen (London, 1789).
Mae'r llawysgrif yn cynnwys y cyfan o gerddi Dafydd ap Gwilym yn y gyfrol, heblaw am ambell i fwlch, damweiniol mae'n debyg, ar tt. 67, 354 a 423 ac eraill o bosib (tt. 1-210, 249-492). Mae hefyd yn cynnwys cerddi ffug Iolo Morganwg o'r atodiad (tt. 211-243); crynodeb, yng Nghymraeg, o hanes Dafydd (yn Saesneg) gan Owen Jones (ff. vi-xii); y marwnadau i Dafydd (ff. xii verso-xv verso); a chychwyn (Abermaw-Gwdion ab Don) yr eirfa Saesneg o bobol a llefydd yn y cerddi (tt. 493-502). Heblaw am Moses, ysgrifennwyd y llawysgrif mewn dwy law ychwanegol (tt. 249-279 a 297-328 yn eu tro). = The manuscript contains all the Dafydd ap Gwilym poems, except for a few apparently unintentional lacunae on pp. 67, 354 and 423 and possibly elsewhere (pp. 1-210, 249-492). It also includes Iolo Morganwg’s forgeries from the appendix (pp. 211-243); a precis, in Welsh, of Owen Jones's (English) biography of Dafydd (ff. vi-xii); the elegies to Dafydd (ff. xii verso-xv verso); and the beginning (Abermaw-Gwdion ab Don) of the English glossary of people and places mentioned in the poems (pp. 493-502). Besides Moses, parts of the manuscript are written in two additional hands (pp. 249-279 and 297-328 respectively).

Cyfrol yn cynnwys barddoniaeth Gymraeg a chynghorion meddygol a ddangoswyd, yn ôl nodyn (f. 63 verso) gan John Jones (Jac Glanygors), i John Edwards (Siôn Ceiriog) yn Llundain, 11 Gorffennaf 1790. = A volume containing poetry in Welsh and medical recipes shown, according to a note (f. 63 verso) by John Jones (Jac Glanygors), to John Edwards (Siôn Ceiriog) in London, 11 July 1790.
Mae'r gyfrol yn cynnwys cywyddau ac englynion o'r 16 gan. hyd at 18 gan., gan gynnwys gweithiau Gruffydd ap Ieuan ap Llywelyn Fychan, 'Syr' Dafydd Owain, Siôn Tudur, Simwnt Fychan, Thomas Prys o Blas Iolyn, William Phylip, ac Ellis Rowland o Harlech (ff. 1-41), ac englynion Saesneg (f. 1 verso); ceir rysáit llawfeddygol ar f. 7, cynghorion meddygol rhwng ff. 41 verso a 63 verso, a nodyn, 28 Gorffennaf 1790, gan David Samwell (Dafydd Ddu Feddyg) ar f. 64; fe nodir rhai o'r cerddi a'r ryseitiau ar dudalen gynnwys (f. 66 verso). = The volume comprises 'cywyddau' and 'englynion' from 16 cent. to 18 cent., including the works of Gruffydd ap Ieuan ap Llywelyn Fychan, 'Syr' Dafydd Owain, Siôn Tudur, Simwnt Fychan, Thomas Prys of Plas Iolyn, William Phylip, and Ellis Rowland of Harlech (ff. 1-41), and English poetry written in the 'englyn' metre (f. 1 verso); a veterinary recipe is included on f. 7, medical recipes between ff. 41 verso and 63 verso, and a note, 28 July 1790, by David Samwell (Dafydd Ddu Feddyg) on f. 64; some of the poetic works and recipes are listed in a contents' page (f. 66 verso).

Pregethau, gweithiau creadigol, anerchiadau a gwaith ymchwil y Parch. W. Glasnant Jones, ynghyd â phapurau'n ymwneud â'i ymddeoliad a'i farwolaeth, gan gynnwys llythyrau o gydymdeimlad, [1882x1971].

Mae'r fonds yn cynnwys casgliad o gyfrolau yn llaw y Parchedig William Owen Jones, 1861-1937, gweinidog eglwys Methodistiaid Calfinaidd, Chatham Street, ac wedi hynny Eglwys Rydd y Cymry, yn Lerpwl, gan gynnwys pregethau a nodiadau, anerchiadau, dyddiaduron a thoriadau o'r wasg.

Papurau amrywiol,1880-1991, a gasglwyd gan y Parch. W. J. Griffiths, yn ymwneud gan mwyaf ag enwad yr Annibynwyr yng Nghymru. Maent yn cynnwys hanes printiedig capel Seion, y Golch, Chwitffordd, sir y Fflint; gohebiaeth a phapurau'n ymwneud â chysylltiad y rhoddwr â'r mudiad dirwestol yng ngogledd Cymru; gohebiaeth a phapurau'n ymwneud â Chyngor Eglwysi Rhyddion Llanelli,1986-1990; amryw ysgrifau diwinyddol ar fedydd, safonau moesol, proffwydoliaeth etc.; llyfrau nodiadau a phregethau'r Parch. Cornelius Griffiths (1829-1905); a phapurau'n ymwneud â'r Parch. David Rees (1804-85) = Miscellaneous papers, 1880-1991, collected by Rev. W. J. Griffiths, relating mainly to the Independent denomination in Wales. They include a printed history of Seion chapel, y Golch, Whitford, Flintshire; correspondence and papers relating to the donor's involvement with the temperance movement in north Wales; correspondence and papers concerning the Council of Free Churches at Llanelli, 1986-1990; various theological essays on baptism, moral standards, prophecy etc.; notebooks and sermons of Rev. Cornelius Griffiths (1829-1905); and papers relating to Rev. David Rees (1804-85).

Mae'r casgliad yn cynnwys sgriptiau ffilm a baratowyd yn ystod y 1980au a'r 1990au gan Eurwyn Williams fel aelod o amrywiol griwiau ffilm, yn bennaf ar gyfer Ffilmiau Eryri. Ceir hefyd nifer o daflenni gan gynnwys amserlenni ffilmio, lleoliadau a rhestri o actorion, y mwyafrif yn ymwneud â'r ffilm 'Owain Glyndwr: Prince of Wales' = The collection consists of film scripts prepared during the 1980s and 1990s by Eurwyn William as a member of various film crews, mainly for Ffilmiau Eryri. There is also a number of leaflets including filming schedules, locations and lists of actors, most of these relating to the film 'Owain Glyndwr: Prince of Wales'.

Llawysgrifau cerddorol a phapurau'r cyfansoddwr ac athro, Gilmor Griffiths.

Copi personol Thomas [Edward] Ellis, wedi ei ryngddalennu, o Morgan Llwyd, Llyfr y Tri Aderyn (Lerpwl: Isaac Foulkes, 1893), yn cynnwys nodiadau ac arnodiadau helaeth, yn Saesneg a Chymraeg, yn llaw Ellis, [c. 1897]. Ellis oedd golygydd cyfrol gyntaf Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd (Bangor, 1899), lle'r atgynhyrchwyd testun argraffiad cyntaf Llyfr y Tri Aderyn (1653) (tt. 151-266). = Thomas [Edward] Ellis's personal interleaved copy of Morgan Llwyd, Llyfr y Tri Aderyn (Liverpool: Isaac Foulkes, 1893), containing copious notes and annotations, [c. 1897], by Ellis in English and Welsh. Ellis was the editor of the first volume of Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd (Bangor, 1899), in which was reproduced the text of the first edition of Llyfr y Tri Aderyn (1653) (pp. 151-266).
Mae'r gyfrol yn cynnwys mân arnodiadau ar y testun gwreiddiol gyda nodiadau ychwanegol ar y rhyngddalennau (ff. 28 verso-141 verso passim). Ceir nodiadau a dyfyniadau mwy sylweddol, ar bynciau megis y Rhyfel Cartref a'r Werinlywodraeth, Oliver Cromwell, John Milton, diwinyddiaeth Gatholig, y Bumed Frenhiniaeth a'r Piwritaniaid Cymreig, ar y dalennau ychwanegol ar gychwyn a diwedd y gyfrol (ff. 1 verso-15, 25 verso-26, 145-150), gan ddyfynnu amrywiaeth o ffynonellau. = The volume contains minor annotations to the original text with further notes supplied on the interleaves (ff. 28 verso-141 verso passim). More substantial notes and quotations, on subjects including the Civil War and Commonwealth, Oliver Cromwell, John Milton, Catholic theology, the Fifth Monarchy and the Welsh Puritans, have been written on the additional leaves at the beginning and end of the volume (ff. 1 verso-15, 25 verso-26, 145-150), quoting various sources.

Llawysgrif 'Hanes yr achos Methodistaidd yn Pendref' gan R[obert] C[adwaladr] Evans, wedi ei ysgrifennu ar gyfer Eisteddfod y Groglith, Dolgellau, 1913, o dan y ffug-enw 'Un Mewn Brys'. = A manuscript history of the Methodist cause in Pendref, Dolgellau, written by R[obert] C[adwaladr] Evans and submitted at Dolgellau Eisteddfod, 1913, under the pseudonym 'Un Mewn Brys'.
Mae'r llawysgrif yn adrodd hanes cynnar Methodistiaeth yn Nolgellau, sir Feirionnydd (ff. 1-3), a hanes yr Ysgol Sul a chapel a sefydlwyd ym 1887 ym Mhendref fel cangen o Gapel Salem (ff. 4-52). Bu'r awdur yn athro yn yr Ysgol Sul ers 1898. = The manuscript relates the early history of Methodism in Dolgellau, Merionethshire (ff. 1-3), and the history of the Sunday School and chapel established in 1887 at Pendref as a branch of Capel Salem (ff. 4-52). The author became a teacher at the school in 1898.