Showing 669 results

Adysgrif, [?1890au], gan John Williams (Wyr yr Eos), o'r traethawd 'Llawlyfr Cyfarwyddiadau i ganu Penillion ac Awdlau gyda'r Tannau' a ysgrifennwyd yn y 1870au gan ei daid John Williams (Eos Môn). = A transcript, [?1890s], by John Williams (Wyr yr Eos), of an essay on penillion singing, 'Llawlyfr Cyfarwyddiadau i ganu Penillion ac Awdlau gyda'r Tannau', written in the 1870s by his grandfather John Williams (Eos Môn).
Cynhwysir hefyd lythyr, 22 Medi 1955, gan y rhoddwr, yn disgrifio hanes y llawysgrif (f. i). = Also included is a covering letter, 22 September 1955, from the donor, describing the history of the manuscript (f. i).

Pregeth, 1842, ar Lyfr y Pregethwr 9.5 gan ac yn llaw 'Richard Hughes, Pendery' [y Parch. Richard Hughes, Rheithor Llanfallteg, sir Gaerfyrddin, mae'n debyg]. = An autograph sermon, 1842, on Ecclesiastes 9.5 by 'Richard Hughes, Pendery' [probably the Rev. Richard Hughes, Rector of Llanfallteg, Carmarthenshire].

Nodiadau, [1958], gan Dr Thomas James Jenkin ar lyfr R. D. Hughes, Hanes Eglwys y Bedyddwyr, Carmel, Penfro, a'i Chefndir (Llandysul, [1935]), yn bennaf mewn perthynas â chapeli Carmel, Clarbeston, a Horeb, Maenclochog, a'u haelodau. = Notes, [1958], by Dr Thomas James Jenkin on R. D. Hughes, Hanes Eglwys y Bedyddwyr, Carmel, Penfro, a'i Chefndir (Llandysul, [1935]), mainly relating to the Baptist chapels of Carmel, Clarbeston, and Horeb, Maenclochog, and their members.
Mae'r llawysgrif hefyd yn cynnwys cyflythyr oddi wrth y rhoddwr, 3 Gorffennaf 1958 (f. ii), yn ogystal â llythyr ganddo, 31 Rhagfyr 1958, at B. G. Owens gyda nodiadau ar deulu Dr Jenkin mewn perthynas â'r llyfr Dringo'r mynydd... Hermon, Llanfyrnach, 1808-1958, gol. gan W. J. Gruffydd (Llandysul, [1958]) (f. i). = Also included is a covering letter from the donor, 3 July 1958 (f. ii), and also a letter from him, 31 December 1958, to B. G. Owens, containing notes on Dr Jenkin's family in relation to the book Dringo'r mynydd... Hermon, Llanfyrnach, 1808-1958, ed. by W. J. Gruffydd (Llandysul, [1958]) (f. i).

Nodiadau teipysgrif, 1936, 1951 a 1955, gan William R. Roberts, yn adrodd hanes Eglwys Annibynnol Bethania, Bethesda, sir Gaernarfon. = Typescript notes, 1936, 1951 and 1955, by William R. Roberts, relating the history of Bethania Independent Church in Bethesda, Caernarvonshire.
Ceir ynddynt hanes yr Eglwys o 1884 i 1936 (ff. 1-14), gydag ychwanegiadau ar gyfer 1936-1951 (ff. 15-19) a 1952-1954 (ff. 20-23), ynghyd â rhestr swyddogion (ff. 24-26). = They comprise a history of the Church from 1884 to 1936 (ff. 1-14), with additions for 1936-1951 (ff. 15-19) and 1952-1954 (ff. 20-23), together with a list of officials (ff. 24-26).

Llyfr nodiadau, [c. 1867], David Evan Davies, Llithfaen, sir Gaernarfon, yn cynnwys cofnodion pwyllgor ar gyfer sefydlu ysgol ddyddiol yn Llithfaen, Ebrill-Mai 1867 (ff. 1-3). = Notebook, [c. 1867], of David Evan Davies, Llithfaen, Caernarvonshire, containing minutes relating to the establishing of a day school at Llithfaen, April-May 1867 (ff. 1-3).
Ceir hefyd nodiadau pregethau, [c. 1867] (ff. 11-34), a thoriad papur newydd o gerdd 'Save the Children' gan Elfed (f. 19a). = The volume also contains sermon notes, [c. 1867] (ff. 11-34), and a newspaper cutting of 'Save the Children', a poem by H. Elvet Lewis (f. 19a).

Tystysgrif er mwyn cofrestru priodasau ar gyfer Capel Methodistiaid Calfinaidd Pentyrch, Llanfair Caereinion, 1 Rhagfyr 1948.

Mae'r fonds yn cynnwys gohebiaeth, 1898-1958, dyddiaduron, 1918-1954, llawysgrifau a theipysgrifau llawer o'i gyhoeddiadau llenyddol, hanesyddol, crefyddol a hunangofiannol, 1934-1955, copi o'i draethawd MA, 1920, ynghyd â nifer bychan o ddarlithoedd a phapurau amrywiol, 1937-1949. Mae rhai o'r llythyrau at Bebb, ynghyd â rhai o'i ddyddiaduron, yn taflu goleuni gwerthfawr ar gyflwr a hanes Llydaw cyn ac yn ystod yr Ail Ryfel Byd, ac i raddau llai, ar hanes cynnar Plaid Cymru.

Papurau a phregethau y Parch. Euros Bowen,1922-1983, yn cynnwys drafftiau cerddi, nodiadau darlithoedd ar ddiwinyddiaeth ac athroniaeth, 1929-1933; gweithiau llenyddol,1944-1977; dyddiaduron gwyliau, 1955-1980; gohebiaeth yn ymwneud â Chomisiwn Sefydlog Ymgynghorol Litwrgi yr Eglwys yng Nghymru a drafftiau o litwrgïau, 1967-1974; a thorion papur newydd a phapurau printiedig, 1953-1963 = Papers and sermons of the Rev. Euros Bowen, 1922-1983, including drafts of poems, lecture notes on theology and philosophy, 1929-1933; literary works, 1944-1977; holiday diaries, 1955-1980; correspondence realting to the Standing Liturgical Advisory Commission and draft liturgies, 1967-1974; and newspaper cuttings and printed papers, 1953-1983.

Mae papurau Glyn M. Ashton a dderbyniwyd yn 1992 yn cynnwys ei bapurau ymchwil, ynghyd â nifer o ysgrifau ac adolygiadau, gweithiau llenyddol, sgriptiau radio, gohebiaeth a deunydd printiedig. -- Mae'r papurau a dderbyniwyd yn 2001 yn cynnwys nodiadau a drafftiau o'i erthyglau a'i ddarlithoedd; copïau o lawysgrifau; drafftiau o'i nofelau a'i ddramâu; gohebiaeth; ynghyd â chofnodion Pwyllgor Eisteddfod y Barri, 1968.

Files of Karen Wilkie as deputy general secretary and the board secretary to the Co-operative Party; national organiser of the Co-operative Party in Wales; founder member of Co-operatives & Mutuals Wales; lead on policy in Wales; and close contact of the Co-operative Group of Welsh Assembly Members.

Papurau Cynulliad Cenedlaethol Cymru, yn cynnwys ffeiliau Ysgrifenyddiaeth.

Papurau Mihangel Morgan, 1978-[2014], yn cynnwys gohebiaeth a drafftiau o'i weithiau llenyddol. = Papers of Mihangel Morgan, 1978-[2014], comprising correspondence and drafts of his literary works.

Papurau'r bardd Dewi Stephen Jones, 1980-2019, yn cynnwys drafftiau o gerddi, llythyrau oddi wrth Anne Stevenson, Bobi Jones ac Alan Llwyd, ynghyd â theyrngedau a roddwyd iddo yn dilyn ei farwolaeth yn 2019. = Papers of the poet Dewi Stephen Jones, 1980-2019, including letters from Anne Stevenson, Bobi Jones and Alan Llwyd, together with tributes on his death.

Dyddiadur Evan Isaac Thomas, Llandysul, sir Aberteifi, ar gyfer 1 Ionawr 1876-31 Rhagfyr 1885, yn cynnwys cofnodion byr (dwy dudalen y mis) yn bennaf ynglŷn â'i waith fel saer dodrefn, trefnydd angladdau a ffermwr, ei ddyletswyddau fel ysgrifennydd a thrysorydd y Llandyssul Benefit Society a'i aelodaeth o Gapel y Bedyddwyr Penybont, [Pont Tyweli]. = Diary of Evan Isaac Thomas, Llandysul, Cardiganshire, for 1 January 1876-31 December 1885, containing brief entries (two pages per month) mainly relating to his work as cabinet maker, undertaker and farmer, his duties as secretary and treasurer of the Llandyssul Benefit Society and his membership of Penybont Baptist Chapel, [Pont Tyweli].

Copi o Jonathan Hughes, Bardd, a Byrddau Amryw, Seigiau; neu, Gasgliad o Gynghanedd sef Carolau a Cherddi a Chywyddau (Amwythig: Stafford Prys, 1778; ESTC T140501, Libri Walliae 2526), gyda cherddi wedi eu hychwanegu mewn llawysgrif tu mewn i'r clawr blaen ac ar y dail rhwymo (tt. i-vi, 376-382), yn bennaf yn llaw William Samuel, [18 gan., hwyr]. = A copy of Jonathan Hughes, Bardd, a Byrddau Amryw, Seigiau; neu, Gasgliad o Gynghanedd sef Carolau a Cherddi a Chywyddau (Shrewsbury: Stafford Prys, 1778; ESTC T140501, Libri Walliae 2526), with Welsh poetry added in manuscript inside the front cover and on the fly-leaves (pp. i-vi, 376-382), mostly in the hand of William Samuel, [late 18 cent.].
Ymysg y tair cerdd ar ddeg a ychwanegwyd, mae dwy bennill gan William Samuel (tt. v, vi), ['Cerdd y Pren Almon'] gan Owen Griffith, [Llanystumdwy] (tt. 376-381), englyn gan Rhys Jones o'r Blaenau (t. 381) a phennill cyntaf cerdd [gan Dafydd Williams] (t. 382). Ceir mân gywiriadau ac arnodiadau ar tt. 5, 27, 111, 150, 182, 184, 202, 286, 358, 360, 367 a 369. Mae toriad papur newydd, 17 Ebrill 1928, ynglŷn â Jonathan Hughes wedi ei phastio i mewn ar. t. viii. = Amongst the thirteen additional poems are two verses by William Samuel (pp. v. vi), ['Cerdd y Pren Almon'] by Owen Griffith, [Llanystumdwy] (pp. 376-381), an englyn by Rhys Jones, Blaenau (t. 381) and the first verso only of a poem [by Dafydd Williams] (t. 382). There are minor corrections and annotations on pp. 5, 27, 111, 150, 182, 184, 202, 286, 358, 360, 367 and 369. A newspaper cutting, 17 April 1928, relating to Jonathan Hughes is pasted in on p. viii.

Papurau casglwyd a threfnwyd gan Dr Carl a Dorothy Clowes, rhieni Dafydd Ieuan and Cian Ciarán, aelodau o’r grŵp cerddoriaeth Indi/Tecno/Roc-seicoledig, Cymreig, y Super Furry Animals (Anifeiliaid Blewog Anhygoel).
Mae'r papurau'n cynnwys toriadau o erthyglau papur newydd, cyfweliadau, ffotograffau a hysbysebion am y grŵp, ynghyd ag eitemau am aelodau'r band, a bandiau Cymreig cysylltiedig.

Papurau llenyddol a phersonol E. Tegla Davies, 1879-1970, yn cynnwys ei ddyddiaduron, gohebiaeth, pregethau, ysgrifau, adolygiadau o’i weithiau ac adolygiadau ganddo, ynghyd â ffotograffau teuluol. = Literary and personal papers of E. Tegla Davies, 1879-1970, comprising his diaries, correspondence, sermons, essays, reviews of his publications and reviews by him, together with family photographs.

Papurau'r nofelydd a'r dramodydd llenyddol Eigra Lewis Roberts, [1965]-[2014], yn cynnwys drafftiau llawysgrif ar gyfer y gyfres ddrama deledu 'Minafon'; teipysgrifau addasiadau o nofelau Elena Puw Morgan, Y Wisg Sidan a Y Graith; sgript y ffilm deledu ar O. M. Edwards; sgyrsiau radio; adolygiadau, teipysgrifau o rai o'i llyfrau gan gynnwys Fy Hanes i: Streic: Dyddiadur Ifan Evans, Llwybrmain, Bethesda, 1899-1903. = Papers of the novelist and dramatist Eigra Lewis Roberts, [1965]-[2014], including manuscript drafts of the television drama series 'Minafon'; typescript adaptations of novels by Elena Puw Morgan namely Y wisg sidan [The silk gown] and Y graith [The scar]; script of the television film about O. M. Edwards; radio talks; book reviews and typescripts of some of her books including the diary of Ifan Evans, Llwybrmain, Bethesda, 1899-1903.

Copi o gyfrol Peter Williams, Mynegeir Ysgrythurol; neu, Ddangoseg Egwyddorol o'r Holl Ymadroddion yn yr Hen Destament a'r Newydd (Caerfyrddin, 1773, ESTC T116289, Libri Walliae 5397), gyda nodiadau pregeth byr, yn Saesneg, yn llaw [y Parch.] Edmund Leigh, Llanedi, ar y dail rhwymo, [18 gan., ¼ olaf]-[c. 1810] (ff. 2 recto-verso, 4, 5), yn ogystal ac emyn Gymraeg tri phennill, yn cychwyn 'Fy lle pan welwy draw', wedi ei lofnodi gan Leigh a'i ddyddio 'Llannedy July the 2nd 1793' (f. 5 verso). = A copy of Peter Williams, Mynegeir Ysgrythurol; neu, Ddangoseg Egwyddorol o'r Holl Ymadroddion yn yr Hen Destament a'r Newydd (Carmarthen, 1773, ESTC T116289, Libri Walliae 5397), containing brief sermon notes, in English, in the hand of [the Rev.] Edmund Leigh, Llanedi, on the fly-leaves, [late 18 cent.]-[c. 1810] (ff. 2 recto-verso, 4, 5), together with a three verse Welsh hymn, beginning 'Fy lle pan welwy draw', signed by Leigh and dated 'Llannedy July the 2nd 1793' (f. 5 verso).
Mae'r nodiadau yn bennaf ar y testun pechod, gan gyfeirio at Job 42.5-6 (f. 2) a Genesis 42.36 a 45.8 (f. 4). Cyhoeddwyd yr emyn yn Diferion y Cyssegr: Sef Crynodeb o Hymnau a Chaniadau Ysbrydol o Waith Amrywiol Awdwyr (Caerlleon, 1802) (emyn rhif 115) ac yn Casgliad o Hymnau … at Wasanaeth y Methodistiaid Wesleyaidd (1845) (emyn 635, gyda'r teitl 'Ofnau'n ffoi') ond ni enwir yr emynydd yn y nail na’r llall. Ceir ambell i fân gywiriad ac ymylnod, mewn inc a phensil, i'r testun printiedig (ff. 9 verso, 23, 30, 60, 71, 92 verso, 119 verso, 132, 147, 179, 201 verso). = The notes are mainly on the subject of sin, with reference to Job 42.5-6 (f. 2) and Genesis 42.36 and 45.8 (f. 4). The hymn was collected in Diferion y Cyssegr: Sef Crynodeb o Hymnau a Chaniadau Ysbrydol o Waith Amrywiol Awdwyr (Caerlleon [i.e. Chester], 1802) (hymn No. 115) and in Casgliad o Hymnau … at Wasanaeth y Methodistiaid Wesleyaidd (1845) (hymn No. 635, entitled 'Ofnau'n ffoi'), in neither of which is the hymn-writer named. There are a few minor corrections and marginal annotations, in ink and pencil, to the printed text (ff. 9 verso, 23, 30, 60, 71, 92 verso, 119 verso, 132, 147, 179, 201 verso).

Copi yn llaw Watkin William Pritchard Williams, Nueva Imperial, Chile, [?1890au], o rannau o'i ddyddiaduron ar gyfer y blynyddoedd 1889 a 1891. = A transcript by Watkin William Pritchard Williams, Nueva Imperial, Chile, [?1890s], of parts of his diaries for the years 1889 and 1891.
Mae'r dyddiaduron yn cynnwys hanes, [2]-5 Rhagfyr 1889, taith ar fwrdd agerlong i Concepción, y brifddinas ranbarthol, i gyfarfod gyda swyddog mewnfudo (ff. 1-3 verso, 4 verso), a dyddiadur yn cofnodi bywyd bob dydd ar y fferm deuluol yn Nueva Imperial, 17 Awst-16 Hydref 1891 (ff. 5-16 verso). Ceir cyfieithiadau o'r dyddiaduron i'r Saesneg (heblaw am f. 11 recto-verso) yn Huw Watkin Williams, The Watkin Path to Patagonia (Castell-nedd, 2006), tt. 97-101, 105-119. Ceir nodiadau ynglŷn â Phatagonia mewn Sbaeneg, a hynnu mewn llaw wahanol, ar f. 4 (testun â'i wyneb i waered). = The diaries comprise an account, [2]-5 December 1889, of a trip on board a steamship to the regional capital, Concepción, to meet with the immigration supervisor (ff. 1-3 verso, 4 verso), and a diary detailing everyday life on the family farm at Nueva Imperial, 17 August-16 October 1891 (ff. 5-16 verso). English translations of the diaries (f. 11 recto-verso excepted) can be found in Huw Watkin Williams, The Watkin Path to Patagonia (Neath, 2006), pp. 97-101, 105-119. There are also notes on Patagonia in Spanish, and in a different hand, on f. 4 (inverted text).