Showing 45742 results

Archival description
Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales File Welsh
Print preview View:

36 results with digital objects Show results with digital objects

Pregethau y Parch. William Morris, Tyddewi

  • NLW MS 16211C.
  • File
  • 1842

Nodiadau, 1842, gan awdur anhysbys, ar ddwy bregeth gan y Parch. William Morris, Tyddewi, yn Jewin Crescent, Llundain, 21 Awst 1842 (ff. 2-4 verso), a phregeth gan y Parch. Baptist Noel yn St John's, Bedford Row, Llundain, 30 Tachwedd 1842 (f. 4 verso). = Notes, 1842, in an unknown hand, of two sermons by the Rev. William Morris, St Davids, at Jewin Crescent, London, 21 August 1842 (ff. 2-4 verso), and one by the Rev. Baptist Noel at St John's, Bedford Row, London, 30 November 1842 (f. 4 verso).
Ceir hefyd nodiadau ar bregeth (cychwyn yn eisiau), o bosib gan William Morris (ff. 1-2). = Also included are notes of a sermon (start lacking), possibly by William Morris (ff. 1-2).

Sermon notes,

Sermon notes, [?1836] (watermark 1836), in the hand of John Jones, Tal-y-sarn.

Jones, John, 1796-1857

Barddoniaeth John Jones, Glanygors

  • NLW MS 23942B.
  • File
  • [1795]-[1811]

Llawysgrif yn cynnwys pump cerdd ar hugain, [1795]-[1811] (dyfrnod 1795), yn llaw John Jones (Jac Glan-y-Gors), gan gynnwys tair cerdd ar ddeg nad ydynt, fe ymddengys, wedi eu cyhoeddi (ff. 1-39 verso); dyddiwyd y cerddi 1790-1811. = A volume containing twenty-five autograph poems, [1795]-[1811] (watermark 1795), by John Jones (Jac Glan-y-gors), thirteen of which are apparently unpublished (ff. 1-39 verso); the poems are dated 1790-1811.
Cyhoeddwyd naw o'r cerddi (ff. 6 verso-8, 16-18, 22-25, 31 verso-35 verso, 36 verso-39 verso) yn Cerddi Jac Glan-y-gors, gol. gan E. G. Millward (Llandybïe, 2003), tt. 26-30, 45-51, 57-58, 69-70, 76-81, 95-97, 137-138; cyhoeddwyd 'Litani Newydd...' (f. 15 recto-verso) ac 'Englynion er coffadwriaeth am Mr David Samwell...' (ff. 20 verso-21 verso) yn y Chester Chronicle, 5 Awst 1796 a 28 Rhagfyr 1798 yn eu tro (gw. Marion Löffler, 'Cerddi newydd gan John Jones, "Jac Glan-y-Gors"', Llên Cymru, 33 (2010), 143-150); cyhoeddwyd 'Cerdd o ymddiddan rhwng J. J. Glan y Gors a Daniel Davies o Gorwen y ngylch Tref Lundain' (ff. 10-12 verso) mewn pamffled, Dwy o Gerddi Newyddion ([Caer]: Thomas Huxley, [?1791]) (JHD 209bii; heb ei gofnodi yn ESTC). Nodwyd ar f. 8 bod 'Cerdd yn dangos meddyliau Morwyn Ieuangc ddydd ei phriodas' (ff. 8-10) wedi ei gyhoeddi yn Llundain ym 1797 ond ymddengys nad oes copi wedi ei gadw. Ceir cerdd arall [?mewn llaw wahanol] ar ff. 128 verso-129. Mae eitemau a ddarganfyddwyd yn rhydd ar gychwyn y gyfrol wedi eu tipio i mewn ar ff. i-iv; yn eu mysg mae rhestr o gynnwys y llawysgrif (f. i), marwnad brintiedig i William Owen Pughe gan John Jones (Tegid), 1836 (f. iii), a chyfres o englynion gan Siôn ap Morgan (f. iv). = Nine of the poems (ff. 6 verso-8, 16-18, 22-25, 31 verso-35 verso, 36 verso-39 verso) appear in Cerddi Jac Glan-y-gors, ed. by E. G. Millward (Llandybïe, 2003), pp. 26-30, 45-51, 57-58, 69-70, 76-81, 95-97, 137-138; 'Litani Newydd...' (f. 15 recto-verso) and 'Englynion er coffadwriaeth am Mr David Samwell...' (ff. 20 verso-21 verso) were published in The Chester Chronicle, 5 August 1796 and 28 December 1798 respectively (see Marion Löffler, 'Cerddi newydd gan John Jones, "Jac Glan-y-Gors"', Llên Cymru, 33 (2010), 143-150); 'Cerdd o ymddiddan rhwng J. J. Glan y Gors a Daniel Davies o Gorwen y ngylch Tref Lundain' (ff. 10-12 verso) was published in the pamphlet Dwy o Gerddi Newyddion ([Chester]: Thomas Huxley, [?1791]) (JHD 209bii; not recorded in ESTC). A note on f. 8 states that 'Cerdd yn dangos meddyliau Morwyn Ieuangc ddydd ei phriodas' (ff. 8-10) was published in London in 1797 but there are no known copies extant. A further poem [?in a different hand] is on ff. 128 verso-129. Items found loose at the beginning of the volume have been tipped in on ff. i-iv; these include a list of contents of the manuscript (f. i), a printed elegy for William Owen Pughe by John Jones (Tegid), 1836 (f. iii), and a series of englynion by Siôn ap Morgan (f. iv).

Jones, John, 1766-1821

Full abstract of letters patent PRO C 66/2030, no. 15, m. 10,

(i) various ffriddoedd in co. Mer. and in the Forest of Snowdon; (ii) Ffridd Drws-y-coed in the commote of Isgwyrfai in co. Caern; (iii) Ffridd Baladeulyn in the commote of Uwch Gwyrfai in co. Caern; (iv) Treberneth alias Trebeswerth and Keventrefrowe, hamlets in the manor of Aberffraw in co. Ang.; (v) the township of Tywyn in the commote of Cwmwd-y-maen in co. Caern; (vi) the township of Botewin in the commote of Eifionydd in co. Caern, together with details of all lands involved; (vii) the township of Cae hwsnin (Estineth) in the commote of Afloegion in co. Caern; (viii) gwely land called Gwely Caradog and escheat lands in the township of Pennarth in the commote of Uwchgwyrfai in co. Caern; (ix) the township of Ynysgain in the commote of Eifionydd and co. Caern; (x) the township of Dinam in the commote of Menai and co. Ang.; (xi) gwely land in the township of Trewastrodion in the commote of Malltraeth in co. Ang.; (xii) premises, lands and tenements in Carebuewith (?), and Mahembed in co. Denb.; and (xiii) certain lands in co. Westmorland. For (vi) and (ix), see also O/122.

Lluniau rhyddion wedi'u tynnu o amgylch Cymru, 1986-88 a dim dyddiad. Mae deugain du a gwyn a naw llun lliw ...,

Lluniau rhyddion wedi'u tynnu o amgylch Cymru, 1986-88 a dim dyddiad. Mae deugain du a gwyn a naw llun lliw o Dafydd Elis Thomas yn bennaf, ond hefyd o Dafydd Wigley, Ieuan Wyn Jones, Hywel Teifi Edwards, John Elfed Jones, John Dixon ac eraill. (Wedi'u trosglwyddo i Adran Darluniau a Mapiau: Rhif PG 6400).

Llawysgrifau 'Tremlyn'

Papers, [c. 1860]-[c. 1890], of David Davies ('Tremlyn'), a clerk at Pen yr Orsedd quarry, Nantlle, Caernarvonshire, comprising notes on early British history, local history and genealogy, and on figures such as 'Eben Fardd' (Ebenezer Thomas) and 'Dic Aberdaron' (Richard Robert Jones), together with compositions by 'Tremlyn', entered at local eisteddfodau. Papers found loose inside the volume have been filed separately (MS 23630iiE).

Davies, David, -1901

Pregethau, &c.,

Notes of sermons preached at Llanbryn-mair; sermons by Samuel Roberts and others; poetry and hymns; and miscellaneous notes and accounts.

Samuel Roberts and others.

Llythyrau at Owain Llewelyn Owain

Fifty letters and cards, 1924-1955, to Owain Llewelyn Owain from various correspondents, including Frances Lloyd George (2) 1945, Mathonwy Hughes (1) 1945, R. W. Jones (Erfyl Fychan) (2) 1927-1932, T. Gwynn Jones (1) 1942, T. Llechid Jones (1) 1929, William Owen Jones (Eos y Gogledd) (1) 1927, Bob Owen, Croesor (1) 1930, Thomas Parry (1) 1942, and Daniel Protheroe (6) 1927-1933, the latter including autograph music.

Erthyglau a thraethodau,

A file of articles and essays mainly intended for publication in Y Cronicl:- 'Yr Ysgol Sabbothol' by B. Emlyn Davies, Birmingham; 'Dyledswydd bwysig Athrawon yr Ysgol Sabbothol', by John Jones, Pantycelyn; 'Traethawd ar Fywyd a Nodweddion Esther, un o destunau cyfarfodydd llenyddol Dolgelley y Nadolig, 1866'; 'Sistem newydd eto i ddwyn deiliaid Satan oddi arno'; 'Myfyrdod ar alluowgrwydd Duw' by Peter Edwards ('Pedr Dulas'); 'Hanes yr achos Anibynnol yn Sardis, Maldwyn', and a sermon by W. R. Edwards; 'Amaethu ucheldiroedd Cymru' and sermon notes by John Roberts; 'Traethawd ar wastraff' by 'Ruben'; 'An oration concerning the duty of inoffensive conduct ... delivered at the [Carmarthen] Academy by Thomas Jones'; and a letter to the Editor of Y Cronicl by Edward Roberts, Liverpool.

Talley Abbey,

Papers from the collection of David Evans (Dewi Dawel) including an essay on the history of Talley parish and abbey, 1891; a statement on church rate at Talley; two letters, 1858, from Alcwyn C. Evans concerning a picture in the octagonal library at Hafod and the history of Talley abbey; and a letter from David Lewis Jones, Mothvey, 1858.

Cywyddau

  • NLW MS 16130D.
  • File
  • 1958

Copi ffotostat, 1958, o lawysgrif yng nghasgliad teulu Cotton, Combermere (ZCR 74/190), yn archifdy swydd Caer, yn cynnwys cywyddau a ysgrifennwyd mewn sawl llaw ar ddiwedd yr unfed ganrif-ar-bymtheg. = A photostat facsimile, 1958, of a manuscript held among the Cotton family of Combermere manuscripts (ZCR 74/190) at the Cheshire County Record Office, containing cywyddau written in several hands at the end of the sixteenth century.
Cyfansoddwyd y cywyddau, [1320x?1580], gan Siôn Phylip (f. 1), Simwnt Fychan (f. 21), Wiliam Cynwal (ff. 6, 28), Rhys Cain (ff. 10, 20), Siôn Tudur (ff. 12, 16, 33, 34, 42), Wiliam Llŷn (f. 25), Lewis ab Edward ('Lewis Meirchion', f. 36), Siôn Cent (ff. 32, 40), Iolo Goch (f. 46), Gruffudd Hiraethog (f. 48), a rhai beirdd anhysbys. = The cywyddau were composed, [1320x?1580], by Siôn Phylip (f. 1), Simwnt Fychan (f. 21), Wiliam Cynwal (ff. 6, 28), Rhys Cain (ff. 10, 20), Siôn Tudur (ff. 12, 16, 33, 34, 42), Wiliam Llŷn (f. 25), Lewis ab Edward ('Lewis Meirchion', f. 36), Siôn Cent (ff. 32, 40), Iolo Goch (f. 46), Gruffudd Hiraethog (f. 48), and a few unidentified poets.

Llythyr oddi wrth Doris [Strick], yn Guildford

Balch o dderbyn ei llythyr er nad oedd y cynnwys yn galonnog iawn. Sôn am ffrind a adnabu yn Aber[ystwyth] sy'n byw yn y ty yn Kingston-upon-Thames a elwir yn Robin Hill gan Galsworthy yn y Forsyte Saga. Sôn am John Rowley a'i deulu a mynd ymlaen i drafod neuadd gymysg Gymraeg Pantycelyn yn Aberystwyth. Sôn am Mrs Llewelfryn Davies. Sôn am berfformiad o "Pilgrim's Progress" yn Theatr y Werin. Trafod amgylchiadau ariannol. Beirniadu'r ysgolion cyfun mawr. Saesneg/English.

Llythyr oddi wrth Doris Strick, yn Guildford

Daeth ar draws gerdyn a'i hatgoffodd o KR a bu'n siarad amdani fyth ers hynny. Gobeithio ei bod yn cofio am y dyddiau hapus a dreuliodd yn Y Swistir. Mae hi yn bedwar ugain. Gwelodd gip ohoni unwaith ar raglen deledu Gymraeg. Mae'n mynd i aduniad [myfyrwyr] Aber[ystwyth] bob Pasg ond bod ei chydnabod yn prinhau'n enbyd. Cafodd ei hethol yn llywydd cangen Llundain o'r Cyn-fyfyrwyr a dyfynnodd Alun Mabon "Aros mae'r mynyddau mawr" iddynt yn ei hunig araith. Atgofion am Aberdâr. Bydd yn mynychu'r aduniad yno hefyd ac yn galw gyda'i chydnabod. Saesneg/English.

(i) 'Barddonesau Cymreig' (in offprint), (ii) 'Cymru a'r Ddrama', published in Y Genhinen, Jan. 1920, (iii) 'Analysis of Welsh Bards' ...,

(i) 'Barddonesau Cymreig' (in offprint), (ii) 'Cymru a'r Ddrama', published in Y Genhinen, Jan. 1920, (iii) 'Analysis of Welsh Bards' prepared 1897-98, based upon printed books. It was not completed, and was later used for lectures. (iv) 'Lliw a Llun yn Llên Cymru', published in Y Genhinen, 11 Feb. 1901, (v) 'Llenyddiaeth Gymraeg', (vi) 'Tuedd Llenyddiaeth Gymraeg Heddiw' I and II, (vii) 'Beirniadaeth', (viii) 'Talhaiarn', (ix) 'Termau', (x) 'Para', (xi) 'Gwlad a Thref', (xii) 'Crwydro', (xiii) 'Llundain', (xiv) Dirywiad Ieithyddol, (xv) Englynion, (xvi) Social Life as reflected in the Laws, (xvii) Welsh Culture and Education, (xviii) Welsh Radicalism, (xix) Articles for publication, 'Le Pays de Galles', sent by request to the editor of L'Echo de la Belgie, who translated it into Flemish and published it. (xx) Part of Study for introduction to Daniel Rees' translation of Dante's Divina Commedia. Carnarvon, 1900-02. (xxi) Welsh Literature - Court Poets.

Llythyrau Kate Roberts at Olwen Samuel

  • NLW MS 23991i-ivE.
  • File
  • 1929-1983

Cyfres o 241 llythyr, 1929-1983, oddi wrth Kate Roberts at Mrs Olwen Margaret Samuel (née Rees), Glynebwy. Bu'r derbynydd yn ddisgybl i Kate Roberts yn Ysgol Ramadeg y Merched, Aberdâr, a chyfranodd atgofion yn Bobi Jones (gol.), Kate Roberts: Cyfrol Deyrnged (Dinbych, 1969), tt. 182-8. Ceir rhai o lythyrau Olwen Samuel at Kate Roberts yn Archif Kate Roberts yn LlGC. = A series of 241 letters, 1929-1983, from Kate Roberts to Mrs Olwen Margaret Samuel (née Rees), Ebbw Vale. The recipient was a former pupil of Kate Roberts at the Aberdare County Grammar School for Girls, and contributed reminiscences to Bobi Jones (ed.), Kate Roberts: Cyfrol Deyrnged (Dinbych, 1969), pp. 182-8. Some of Olwen Samuel's letters to Kate Roberts are in the Kate Roberts Archive at NLW.
Cynhwysa un llythyr gyfeiriad at amgylchiadau marw'r bardd David Ellis ym 1918 (f. 74). = One letter in this series refers to the circumstances surrounding the death of poet David Ellis in 1918 (f. 74).

Roberts, Kate, 1891-1985

Llythyrau at John Emyr

  • NLW MS 24005E.
  • File
  • 1970-1991

Casgliad o 37 llythyr a 4 cerdyn a anfonwyd at yr awdur John Emyr (1950- ) yn ystod y cyfnod 1970-1991. Ymhlith y gohebwyr y mae Gwynfor Evans (ff. 1-4), R. Tudur Jones (ff. 11-12), T.H. Parry-Williams (ff. 16-17), Kate Roberts (ff. 18-37) a Lewis Valentine (ff. 39-40). Cyfeiria llawer o'r llythyrau at gyhoeddiadau John Emyr, megis Enaid clwyfus: golwg ar waith Kate Roberts (Dinbych, 1976), Terfysg Haf (Dinbych, 1979), Dadl Grefyddol Saunders Lewis a W.J. Gruffydd (Pen-y-bont ar Ogwr, 1986) a Dyddiadur Milwr a Gweithiau Eraill (Llandysul, 1988). = A collection of 37 letters and 4 cards in Welsh sent to author John Emyr (1950- ) during the period 1970-1991. Among the correspondents are Gwynfor Evans (ff. 1-4), R. Tudur Jones (ff. 11-12), T.H. Parry-Williams (ff. 16-17), Kate Roberts (ff. 18-37) and Lewis Valentine (ff. 39-40). Many of the letters refer to John Emyr's publications, such as Enaid clwyfus: golwg ar waith Kate Roberts (Dinbych, 1976), Terfysg Haf (Dinbych, 1979), Dadl Grefyddol Saunders Lewis ac W.J. Gruffydd (Pen-y-bont ar Ogwr, 1986) and Dyddiadur Milwr a Gweithiau Eraill (Llandysul, 1988).

Evans, Gwynfor

Llythyrau Islwyn Ffowc Elis at T. Robin Chapman

  • NLW MS 23933D.
  • File
  • 1997-2004

Cyfres o 31 llythyr, 1997-2003, oddi wrth Islwyn Ffowc Elis at ei gofiannydd, T. Robin Chapman, yn ymwneud yn bennaf ag astudiaeth feirniadol Chapman, Islwyn Ffowc Elis (Caerdydd, 2000) a'r bywgraffiad Rhywfaint o Anfarwoldeb (Llandysul, 2003) (ff. 1-71). = Thirty-one letters, 1997-2003, from Islwyn Ffowc Elis to his biographer, T. Robin Chapman, mostly relating to the latter's critical study Islwyn Ffowc Elis (Cardiff, 2000) and biography Rhywfaint o Anfarwoldeb (Llandysul, 2003) (ff. 1-71).
Cynhwysir hefyd nodiadau hunangofiannol gan Islwyn Ffowc Elis, [2001], [2003] (ff. 76-91); copïau o ddau lythyr gan Elis, 1975, 1976 (ff. 72-75, 92-93); a deuddeg llythyr perthynol, 1998-2004, at Chapman oddi wrth amryw o ohebwyr (ff. 94-116), gan gynnwys Huw Ethall, 2004 (f. 99), Harri P[ritchard] J[ones], 2001 (f. 101), Eigra Lewis Roberts, [2002] (f. 102), Robin Williams, 2001 (ff. 109-110), Bobi Jones, 1998 (f. 111), Derec Llwyd Morgan, 1998 (f. 113), a Brynley F. Roberts, 2003 (ff. 115-116). Ceir yn llythyrau Elis atgofion am ei amser yn fyfyriwr yng Ngholeg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor (1942-7) (ff. 48-52), a’i ymddangosiadau o flaen tribiwnlysoedd gwrthwynebwyr cydwybodol ym 1943 (ff. 53-54), yn ogystal â chyfeiriadau at Adran y Gymraeg, Coleg Prifysgol Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan (1975-1980au) (ff. 55 verso-56, 74, 85 verso-90), Daniel Owen (f. 14), Kate Roberts (f. 14), T. J. Morgan (f. 54) ac E. Tegla Davies (ff. 72-75). = Also included are autobiographical notes by Islwyn Ffowc Elis, [2001], 2003 (ff. 76-91); copies of two letters from Elis, 1975, 1976 (ff. 72-75, 92-93); and twelve related letters, 1998-2004, to Chapman from various correspondents (ff. 94-116), including Huw Ethall, 2004 (f. 99), Harri P[ritchard] J[ones], 2001 (f. 101), Eigra Lewis Roberts, [2002] (f. 102), Robin Williams, 2001 (ff. 109-110), Bobi Jones, 1998 (f. 111), Derec Llwyd Morgan, 1998 (f. 113), and Brynley F. Roberts, 2003 (ff. 115-116). Elis's letters include reminiscences of student life at the University College of North Wales, Bangor (1942-7) (ff. 48-52) and his appearances before tribunals for conscientious objectors in 1943 (ff. 53-54), as well as references to the Department of Welsh at St David's University College Lampeter (1975-[1980s]) (ff. 55 verso-56, 74, 85 verso-90), Daniel Owen (f. 14), Kate Roberts (f. 14), T. J. Morgan (f. 54) and E. Tegla Davies (ff. 72-75).

Elis, Islwyn Ffowc

Results 1 to 20 of 45742