Showing 669 results

Papurau Cynog Dafis, yn cynnwys gohebiaeth gyffredinol,1964-1973, ffeiliau yn ymwneud ag addysg, 1961-1982, ffeiliau yn ymwneud â chynghrair Plaid Cymru/Y Blaid Werdd yng Ngheredigion, 1991-1997, papurau, 1996-1997, yn ymwneud ag etholiad cyffredinol 1997, areithiau, ymgyrch llywyddiaeth Plaid Cymru ac etholiad Cynulliad Cenedlaethol Cymru 2007 = Papers of Cynog Dafis, including general correspondence, 1964-1973, files relating to education, 1961-1982, files relating to the Plaid Cymru / Green Party alliance in Ceredigion, 1991-1997, papers relating to the 1997 general election, 1996-1997, speeches, campaign for the role of President of Plaid Cymru and the National Assembly for Wales election 2007.

Derbyniwyd papurau ychwanegol sydd dal heb eu catalogio = Addition papers received remain uncatalogued.

Papurau Elinor Bennett, 1954-2018, yn cynnwys sgorau cerddoriaeth; papurau’n ymwneud ag ymweliad Côr Madrigal Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth â’r Unol Daleithiau; rhaglenni gwyliau telyn, gwyliau cerdd; rhaglenni cyngherddau; ffotograffau; a phapurau’n ymwneud â dewis cynllun ar gyfer adeilad newydd i Gynulliad Cenedlaethol Cymru. = Papers of Elinor Bennett, 1954-2018, comprising music scores; papers relating to the visit of The University College of Wales, Aberystwyth’s Madrigal Choir to America; programmes for harp festivals and music festivals; concert programmes; photographs; and papers relating to selecting both the architect and the design concept for the new Welsh National Assembly building.

Pum llythyr, [1875]-1907, at yr arweinydd a'r cerddor David Jenkins gan T. Watts-Dunton, John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), Lewis W. Lewis ('Llew Llwyfo'), John Roberts ('Ieuan Gwyllt'), ac E[dward] Stephen ('Tanymarian'). = Five letters, [1875]-1907, to the conductor and composer David Jenkins from T. Watts-Dunton, John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), Lewis W. Lewis ('Llew Llwyfo'), John Roberts ('Ieuan Gwyllt'), and E[dward] Stephen ('Tanymarian').
Mae'r llythyrau'n ymdrin â cherddoriaeth yn bennaf, a cheir cyfeiriadau at y gân 'Castiau Gwraig' (f. 6), sylwadau ar 'Anthemau' David Jenkins (f. 8), a geiriau'r ddeuawd 'Wrth fyned ar i lawr' gan 'Ceiriog' yn llaw'r awdur (ff. 3-5). = The letters mainly relate to music, and contain references to the song 'Castiau Gwraig' (f. 6), observations on 'Anthemau' by David Jenkins (f. 8), and the lyrics to the duet 'Wrth fyned ar i lawr' by 'Ceiriog' in the author's hand (ff. 3-5).

Barddoniaeth o'r ail ganrif ar bymtheg hyd yr ugeinfed ganrif, gan gynnwys gweithiau gan Alan Llwyd (f. 2), W. J. Gruffydd (f. 14), Richard Davies (Mynyddog) (f. 76), Ray Howard-Jones (ff. 98-104), R. Williams Parry (ff. 106-110), Saunders Lewis (ff. 132-136), Vernon Watkins (f. 146), Harri Webb (ff. 153-154), Katherine Philips (The Matchless Orinda) (f. 158), ac Euros Bowen (ff. 161-169), ynghyd â nifer o feirdd llai enwog a rhai darnau anhysbys. Cynigiwyd rai o'r cerddi mewn cystadlaethau eisteddfodol (ff. 36-51, 53-61, 63, 113-124). Mae nifer o'r cerddi yn llaw y beirdd eu hunain, eraill yn gopïau neu mewn teipysgrif. Ceir hefyd garol plygain, a nodwyd i lawr [?19 gan., ¼ olaf] (ff. 155-157 verso), a llythyr, 1994, oddi wrth Jon Meirion Jones at Dafydd Ifans yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn ymwneud â Dafydd Jones (Isfoel) y Cilie (ff. 149-150). = Poetry, seventeenth to twentieth centuries, including works by Alan Llwyd (f. 2), W. J. Gruffydd (f. 14), Richard Davies (Mynyddog) (f. 76), Ray Howard-Jones (ff. 98-104), R. Williams Parry (ff. 106-110), Saunders Lewis (ff. 132-136), Vernon Watkins (f. 146), Harri Webb (ff. 153-154), Katherine Philips (The Matchless Orinda) (f. 158), and Euros Bowen (ff. 161-169), together with many lesser-known poets and some anonymous pieces. Some of the poems were submitted for competition at eisteddfodau (ff. 36-51, 53-61, 63, 113-124). Many of the poems are autograph while others are copies or in typescript. Also included is a plygain carol, noted down [?19 cent., last ¼] (ff. 155-157 verso), and a letter, 1994, from Jon Meirion Jones to Dafydd Ifans at the National Library of Wales regarding Dafydd Jones (Isfoel), Cilie (ff. 149-150).

Nodiadau, [1949]-[1950], ar ffynonellau baledi ar slipiau o bapur mewn amlenni wedi'u trefnu yn ôl thema [ar gyfer ei gyhoeddiad Drych y baledwr (Aberystwyth, 1958)], gan gynnwys llythyrau a dderbyniodd yn ymwneud â'i ymchwil.

Copi ffotostat o 'Harvard MS Welsh 8,' sef cyfrol yn perthyn i gasgliad llawysgrifau William Bodwrda yn cynnwys barddoniaeth Gymraeg gan feirdd o'r 14 gan. hyd at 17 gan., a gopïwyd [1640x1660]. = A photostat facsimile of 'Harvard MS Welsh 8' which is a volume from the collection of manuscripts of William Bodwrda containing Welsh poetry from 14 cent to 17 cent, copied [1640x1660]
Ceir awdlau, cywyddau a darnau o hen ganu brud yn y llawysgrif, nifer ohonynt yn canu i deuluoedd sir Gaernarfon; cerddi a briodolir i Daliesin a Llywarch Hen; a nifer o eitemau sy'n unig gopïau, sef gwaith Huw Pennant (tt. 13-17), Ifan Tew Brydydd (tt. 53-5), Howel ab Reinallt (tt. 65-7), Siôn Phylip (tt. 90-4), Syr Huw Roberts Llên (tt. 94-7), a Siôn Tudur (tt. 127-31). Mae'n debyg nad llaw William Bodwrda mo'r un o'r ddwy brif law yn y gyfrol, ond credir fod y llawysgrif yn gynsail i un neu fwy o lawysgrifau ffolio William Bodwrda, megis BL Add. 14966 a Mostyn 145 (NLW MS 3048D). = The manuscript comprises 'awdlau', 'cywyddau' and old vaticinatory poetry, many relating to Caernarfonshire families; poems attributed to Taliesin and Llywarch Hen; and a number of items which are unique copies, namely the works of Huw Pennant (pp. 13-17), Ifan Tew Brydydd (pp. 53-5), Howel ab Reinallt (pp. 65-7), Siôn Phylip (pp. 90-4), Sir Huw Roberts Llên (pp. 94-7) and Siôn Tudur (pp. 127-31). It seems that neither of the two main hands in the volume belong to William Bodwrda, although it is likely that the manuscript served as the basis for one or more of William Bodwrda's folio manuscripts, particularly BL Add. 14966 and Mostyn 145 (NLW MS 3048D).

Gohebiaeth a phapurau, 1891; 1972-2015, yn ymwneud â sefydlu Ymddiriedolaeth Nant Gwrtheyrn, a datblygu gwasanaethau y Ganolfan Iaith Genedlaethol Nant Gwrtheyrn. Mae’r casgliad yn cynnwys gohebiaeth yr Ymddiriedolwyr, cyfreithwyr, staff, fasnachwyr, dysgwyr, a sefydliadau cysylltiedig eraill, a phapurau cysylltiedig, yn ymwneud â materion ariannol (1978-1994); cofnodion cyfarfod Bwrdd yr Ymddiriedolaeth a phwyllgorau amrywiol yn ymwneud â’r Nant (1980-1992; 1994-2003); cyflogaeth a gwirfoddoli (1980-1993; 1997-2013); marchnata a hysbysebu gweithgareddau, cyrsiau, a chyfleusterau y Ganolfan (1980-1992; 1997-2003); datblygu gwasanaethau y Ganolfan (1972-1997; 2002-2008); a phryniant a gwerthiant Plas Pistyll, ac ymgyfreitha cysylltiedig (1978-1995).

Wyth llythyr ar hugain, 1889-1892, oddi wrth T. Gwynn Jones at ei gyfaill R[owland] S[amuel] Rowlands, Tywyn, Abergele (yn ddiweddarach yn fyfyriwr yn Holt Academy, sir Ddinbych, ac yna yn astudio milfeddygaeth yng Nghaeredin), ynghyd ag eitemau eraill amgaeëdig, yn cynnwys tua un ar hugain o gerddi, i gyd yn ôl pob golwg heb eu cyhoeddi. Yn y llythyrau mae Gwynn yn trafod barddoniaeth, gwaith a materion personol. = Twenty-eight letters, 1889-1892, from T. Gwynn Jones to his friend R[owland] S[amuel] Rowlands of Tywyn, Abergele (later a student at Holt Academy, Denbighshire, and then a student of veterinary medicine at Edinburgh), together with other enclosed items, including some twenty-one poems, all apparently unpublished. In the letters Gwynn discusses poetry, work and personal matters.
Mae'r cerddi un ai ar ddalennau ar wahân (ff. 3-4, 7-8, 10-12, 14, 26, 31-32, 38-39, 71-74) neu wedi eu cynnwys yn y llythyrau (ff. 23-25 verso, 27 verso, 29 verso, 44 verso, 46 recto-verso, 62, 63). Mae'r amgaeëdigion eraill yn cynnwys llyfryn o gartwnau yn dwyn y teitl 'Darluniau Cymdeithasol', [1889] (ff. 15-22), 'Rhestr o Destynau [sic] Eisteddfod y Beirdd Serch' (ff. 35-36), darn o ryddiaith am y cymeriadau 'Ned y Dolphin' a 'Syr Harri' (ff. 75-78) a cherdd gan R. S. Rowlands ar 'Synnwyr y Fawd', ar gyfer Cyfarfod Cystadleuol Abergele, Nadolig 1889 (f. 37). Mae llythyr at Rowlands oddi wrth Griff[ith] Evans, Brynkynallt, Bangor, 13 Ebrill 1909, yn ymwneud a'r N[orth] W[ales] V[eterinary] M[edical] A[ssociation] (f. 79). Mae Gwynn yn arwyddo'i lythyrau mewn nifer o ffyrdd, gan gynnwys 'Gwynn ap Iwan', 'Gwynnvre ap Iwan', 'Thomas Gwynn ap Iwan' a 'Syr Pedr Bennwann'; ceir 'T. Gwynn-Jones' am y tro cyntaf ar 15 Ionawr 1891 (f. 44). = The poems are either on separate leaves (ff. 3-4, 7-8, 10-12, 14, 26, 31-32, 38-39, 71-74) or incorporated in individual letters (ff. 23-25 verso, 27 verso, 29 verso, 44 verso, 46 recto-verso, 62, 63). Other enclosures include a booklet of cartoons entitled 'Darluniau Cymdeithasol' ['Society Pictures'], [1889] (ff. 15-22), a satirical list of competitions for 'Eisteddfod y Beirdd Serch' (ff. 35-36), a prose fragment concerning the characters 'Ned y Dolphin' and 'Syr Harri' (ff. 75-78) and a poem by R. S. Rowlands entitled 'Synnwyr y Fawd', written for Cyfarfod Cystadleuol Abergele, Christmas 1889 (f. 37). A single letter to Rowlands from Griff[ith] Evans, Brynkynallt, Bangor, 13 April 1909, relates to the affairs of the N[orth] W[ales] V[eterinary] M[edical] A[ssociation] (f. 79). Gwynn signs his letters in a number of ways, including 'Gwynn ap Iwan', 'Gwynnvre ap Iwan', 'Thomas Gwynn ap Iwan' and 'Syr Pedr Bennwann'; 'T. Gwynn-Jones' appears for the first time on 15 January 1891 (f. 44).

Papurau, gan gynnwys un llythyr ar bymtheg, 1933-1978, a ddarganfyddwyd yn rhydd y tu mewn i gyfrolau o lyfrgell Saunders Lewis. = Papers, including sixteen letters, 1908-1978, found loose inside volumes from the library of Saunders Lewis.
Maent yn cynnwys llythyrau at Lewis oddi wrth Sir John Herbert Lewis, 1933 (f. 1), Edouard Bachellery, 1950-1951 (ff. 2-4, yn trafod ei lyfr L'oeuvre Poetique de Gutun Owain (Paris, 1950, 1951)), Tony Conran, 1961 (f. 7), Gareth Alban Davies, 1964 (f. 8), Aneirin Talfan Davies, 1969-1970 (ff. 9-10 verso), R. Brinley Jones, 1970 (f. 11), Donatien Laurent, 1975 (f. 14), a Michael T. Davies, 1977 (f. 15). Mae yna hefyd nodiadau amrywiol, 1908-[?1971], yn llaw Saunders Lewis (ff. 18-27), gan gynnwys nodiadau ar G. J. Williams, Traddodiad Llenyddol Morgannwg (Caerdydd, 1948) a G. J. Williams, Iolo Morganwg: Y Gyfrol Gyntaf (Caerdydd, 1956) (ff. 22-25), a Gwaith Tudur Penllyn ac Ieuan Ap Tudur Penllyn, gol. gan Thomas Roberts (Caerdydd, 1958) (f. 27). = They include letters to Lewis from Sir John Herbert Lewis, 1933 (f. 1), Edouard Bachellery, 1950-1951 (ff. 2-4, commenting extensively on his own L'oeuvre Poetique de Gutun Owain (Paris, 1950, 1951)), Tony Conran, 1961 (f. 7), Gareth Alban Davies, 1964 (f. 8), Aneirin Talfan Davies, 1969-1970 (ff. 9-10 verso), R. Brinley Jones, 1970 (f. 11), Donatien Laurent, 1975 (f. 14), and Michael T. Davies, 1977 (f. 15). Also included are miscellaneous manuscript notes, 1908-[?1971], by Saunders Lewis (ff. 18-27), including notes on G. J. Williams, Traddodiad Llenyddol Morgannwg (Cardiff, 1948) and G. J. Williams, Iolo Morganwg: Y Gyfrol Gyntaf (Cardiff, 1956) (ff. 22-25), and on Gwaith Tudur Penllyn ac Ieuan Ap Tudur Penllyn, ed. by Thomas Roberts (Cardiff, 1958) (f. 27).

Proflenni gali o ddrama Saunders Lewis gyda nodiadau, a nodyn yn llaw'r dramodydd yn gofyn am broflen ychwanegol.

Nodiadau cefndirol yn Saesneg i gyd-fynd gyda'r perfformiad cyntaf o'r opera Serch yw'r doctor (y geiriau gan Saunders Lewis a'r gerddoriaeth gan Arwel Hughes) ar Wasanaeth Cartref y BBC, 24 Chwefror 1958, ynghyd ag 'Opera ddigri Gymraeg newydd', erthygl Leslie Wynne Evans, Coleg y Brifysgol, Caerdydd.

Llungopi o ddau bennill a ysgrifennwyd yn llaw Saunders Lewis mewn copi o'i ddrama Blodeuwedd yn cyfeirio at Dad y rhoddwr 'Tom' yn chwyrnu. = A photocopy of two verses containing a cheerful reference to the donor's father 'Tom' snoring written on the endpapers of Saunders Lewis's copy of his drama Blodeuwedd.

Copi, wedi ei deipio gan y rhoddwr, 2005, o lyfr cofnodion cyfarfodydd, 1960-1965, Pwyllgor Amddiffyn Llangyndeyrn a Chwm Gwendraeth Fach.

Llyfrau o lyfrgelloedd Syr Owen Morgan Edwards (1858-1920) a Syr Ifan ab Owen Edwards (1895-1970), [1867]-[1945], yn cynnwys llythyrau neu lofnodion yr awduron. Y mae'r mwyafrif ohonynt yn perthyn i O. M. Edwards.

Deunydd bywgraffyddol yn ymwneud â Winnie Parry, 1953-1960; gohebiaeth,1893-1949, gan gynnwys llythyrau oddi wrth O. M. Edwards, 1893-1915, a J. Glyn Davies, 1895-1897; llythyrau ynglŷn â'r Eisteddfod Genedlaethol, 1911-1932; llyfrau nodiadau, yn cynnwys drafftiau o'i chyfansoddiadau cynnar, 1894-1912; copi teipysgrif o 'Catrin Prisiard', 1896; storïau byrion a barddoniaeth a gyhoeddwyd yn Cymru, 1893-1910; storïau byrion eraill,1897; ysgrifau Saesneg, 1901-1907; copïau o Cymru'r Plant yn cynnwys ei gwaith, 1893-1947; torion papur newydd, 1908-1942; deunydd printiedig, 1818-1920; papurau, rai llenyddol yn bennaf, yn ymwneud â Margaret Parry, 1861-1875, a John Roberts, 1876-1903. = Biographical material relating to Winnie Parry, 1953-1960; correspondence, 1893-1949, including letters from O. M. Edwards, 1893-1915, and J. Glyn Davies, 1895-1897; letters concerning the National Eisteddfod, 1911-1932; notebooks, including drafts of early compositions, 1894-1912; typescript of 'Catrin Prisiard', 1896; short stories and poetry published in Cymru, 1893-1910; other short stories, 1897; English compositions, 1901-1907; copies of Cymru'r Plant containing her works, 1893-1947; newspaper cuttings, 1908-1942; printed material, 1818-1920; papers, mainly literary, relating to Margaret Parry, 1861-1875, and John Roberts, 1876-1903.

Cop©au teipysgrif o sgriptiau teledu,[1982]-[1986] = Typescript copies of television scripts, [1982]-[1986].

Copi o farwnad gan Myfyr Wyn i Mrs E. Llewelyn, priod Mr Rowland Llewelyn, Clungwyn, Blaenrhondda, a fu farw 24 Mai 1887 yn 64 mlwydd oed. Fe'i hargraffwyd gan I. Jones, Treherbert.

Llyfrau nodiadau o waith William Cosslett (Gwilym Elian) yn cynnwys cerddi holograff, 1856-1900, ar amryw destunau. = Notebooks of William Cosslett (Gwilym Elian) containing holograph poems, 1856-1900, on various subjects.

Papurau T. H. Parry-Williams yn ymwneud â'i addysg brifysgol ac fel athro, 1905-1960, teithiau i Dde a Gogledd America, 1925 a 1935, llythyrau oddi wrth deulu, cyfeillion ac amrywiol lenorion, academyddion ac ysgolheigion o Gymru ac Ewrop, 1908-1973, barddoniaeth wedi'i threfnu yn ôl ei ffurf, 1912-1954, ysgrifau,1937-1987, cyfieithiadau ysgrifau, 1987, beirniadaethau eisteddfodol, 1941-1971, darlithiau ac anerchiadau, 1917-1968, sgyrsiau a sgriptiau radio a theledu, 1933-1985, nodiadau ar dafodieithoedd ac enwau lleoedd, 1919-1935, geiriau Cymraeg i gerddoriaeth, 1929-1979, papurau'n ymwneud â'i waith cyhoeddus, 1916-1972, tystysgrifau, anrhydeddau a phersonalia, 1904-1960, cyhoeddiadau, adolygiadau llyfrau a thorion o'r wasg, 1928-1982, deunydd cyhoeddedig, 1865-1975, ac amrywiol, 1919-1994. Hefyd papurau Amy Parry Williams, 1910-1987, yn cynnwys gohebiaeth, 1948-1987, rhaglenni radio a theledu, caneuon gwerin a cherdd dant, storïau, ysgrifau a dramâu, a phapurau'n ymwneud â HTV, ymddiriedolaethau a phwyllgorau. Yn ogystal, papurau Henry Parry-Williams (1858-1925), tad T. H. Parry Williams yn cynnwys gohebiaeth, 1884-1920, barddoniaeth a rhyddiaith, 1891-1917, papur yn ymwneud â Robert R. Williams, Rhyd-ddu, 1876-1973 a Chanolfan Rhyd-ddu, 1972-1979 = Papers of T. H. Parry-Williams relating to his university education and teaching, 1905-1960, travels to South and North America, 1925 and 1935, letters from family, friends and various Welsh and European writers, academics and scholars, 1908-1973, poetry arranged by form, 1912-1954, essays, 1937-1987, translations of essays, 1987, eisteddfodic adjudications, 1941-1971, lectures and talks, 1917-1968, radio and television talks and scripts, 1933-1985, notes on dialects and local names, 1919-1935, Welsh lyrics for music, 1929-1979, papers relating to his public work, 1916-1972, certificates, honours and personalia, 1904-1960, publications, book reviews and press cuttings, 1928-1982, published material, 1865-1975, and miscellaneous, 1919-1994. Also Amy Parry Williams' papers, 1910-1987, including correspondence, 1948-1987, radio and television programmes, folk songs and cerdd dant, stories, writings and drama, and papers relating to HTV, trusts and committees. And also papers of Henry Parry-Williams, (1858-1925) father of T. H. Parry-Williams including correspondence, 1884-1920, poetry and prose, 1891-1917, paper relating to Robert R. Williams, Rhyd-ddu, 1876-1973 and Canolfan Rhyd-ddu, 1972-1979.

Papurau W. J. Gruffydd,[1903]-[1952], yn cynnwys drafftiau o erthyglau'n ymwneud â'r Mabinogi; nodiadau darlith ar gyfer ei gyrsiau Cymraeg yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Caerdydd; nodiadau darlithoedd ac erthyglau eraill; sgyrsiau a darlledwyd gan y BBC; personalia; a grŵp sylweddol o ohebiaeth oddi wrth ffigurau llenyddol blaenllaw = Papers of W. J. Gruffydd, [1903]-[1952], including drafts of articles relating to the Mabinogi; lecture notes for his Welsh courses at University College of Wales, Cardiff; other lecture notes and articles; BBC broadcast talks; personalia; and a substantial group of correspondence from notable literary figures.