Showing 669 results

Papurau, gan gynnwys un llythyr ar bymtheg, 1933-1978, a ddarganfyddwyd yn rhydd y tu mewn i gyfrolau o lyfrgell Saunders Lewis. = Papers, including sixteen letters, 1908-1978, found loose inside volumes from the library of Saunders Lewis.
Maent yn cynnwys llythyrau at Lewis oddi wrth Sir John Herbert Lewis, 1933 (f. 1), Edouard Bachellery, 1950-1951 (ff. 2-4, yn trafod ei lyfr L'oeuvre Poetique de Gutun Owain (Paris, 1950, 1951)), Tony Conran, 1961 (f. 7), Gareth Alban Davies, 1964 (f. 8), Aneirin Talfan Davies, 1969-1970 (ff. 9-10 verso), R. Brinley Jones, 1970 (f. 11), Donatien Laurent, 1975 (f. 14), a Michael T. Davies, 1977 (f. 15). Mae yna hefyd nodiadau amrywiol, 1908-[?1971], yn llaw Saunders Lewis (ff. 18-27), gan gynnwys nodiadau ar G. J. Williams, Traddodiad Llenyddol Morgannwg (Caerdydd, 1948) a G. J. Williams, Iolo Morganwg: Y Gyfrol Gyntaf (Caerdydd, 1956) (ff. 22-25), a Gwaith Tudur Penllyn ac Ieuan Ap Tudur Penllyn, gol. gan Thomas Roberts (Caerdydd, 1958) (f. 27). = They include letters to Lewis from Sir John Herbert Lewis, 1933 (f. 1), Edouard Bachellery, 1950-1951 (ff. 2-4, commenting extensively on his own L'oeuvre Poetique de Gutun Owain (Paris, 1950, 1951)), Tony Conran, 1961 (f. 7), Gareth Alban Davies, 1964 (f. 8), Aneirin Talfan Davies, 1969-1970 (ff. 9-10 verso), R. Brinley Jones, 1970 (f. 11), Donatien Laurent, 1975 (f. 14), and Michael T. Davies, 1977 (f. 15). Also included are miscellaneous manuscript notes, 1908-[?1971], by Saunders Lewis (ff. 18-27), including notes on G. J. Williams, Traddodiad Llenyddol Morgannwg (Cardiff, 1948) and G. J. Williams, Iolo Morganwg: Y Gyfrol Gyntaf (Cardiff, 1956) (ff. 22-25), and on Gwaith Tudur Penllyn ac Ieuan Ap Tudur Penllyn, ed. by Thomas Roberts (Cardiff, 1958) (f. 27).

Papurau Emlyn Evans, 1908-2014, yn ymwneud â'i yrfa yn y byd argraffu a'i weithgarwch ym myd llyfrau pan oedd yn byw yn Llundain, Llandybïe, ac yna'n ddiweddarach pan ddychwelodd i fyw i'w fro enedigol ym Methesda.

Drafft, [1909], yn llaw T. Gwynn Jones o'i awdl 'Gwlad y Bryniau', awdl fuddugol Eisteddfod Genedlaethol 1909, Llundain. = A holograph draft, [1909], of 'Gwlad y Bryniau' by T. Gwynn Jones, the winning awdl at the 1909 National Eisteddfod in London.
Mae'r llawysgrif yn gyfrol gyfansawdd, gyda nifer fawr o ddalennau (ff. 2-6, 8, 10-22, 25, 27-29, 32, 34-35) wedi eu tynnu allan o lyfr poced (LlGC, Papurau Thomas Gwynn Jones D320 erbyn hyn) sydd yn cynnwys drafft cynharach o rannau o'r awdl. Mae'r gweddill yn ddalennau newydd yn cynnwys rhannau diwygiedig o'r gerdd (ff. 1, 7, 9, 23-24, 26, 30-31, 33, 36-44). Mae'r testun yn cynnwys nifer fawr o newidiadau a diddymiadau, ac yn y ffurf ddiwygiedig yma mae'n cyfateb yn agos iawn i'r fersiwn orffenedig (gw. LlGC, Eisteddfod Genedlaethol Cymru - Cyfansoddiadau a beirniadaethau 1909/1). Cyhoeddwyd yr awdl gyntaf yng Nghofnodion a Chyfansoddiadau Eisteddfod Genedlaethol 1909 (Llundain), gol. gan E. Vincent Evans (Llundain, 1910), tt. 25-36, a'i ail-argraffu yn T. Gwynn Jones, Detholiad o Ganiadau ([Y Drenewydd], 1926), tt. 20-44. = The manuscript is a composite volume, with many folios (ff. 2-6, 8, 10-22, 25, 27-29, 32, 34-35) being leaves removed from a pocket book (now NLW, Papurau Thomas Gwynn Jones D320) which contains an earlier draft of parts of the awdl. The remaining folios are new leaves containing revised sections of the poem (ff. 1, 7, 9, 23-24, 26, 30-31, 33, 36-44). The text contains many emendations and deletions and in this revised form corresponds very closely to the submitted version (see NLW, Eisteddfod Genedlaethol Cymru - Cyfansoddiadau a beirniadaethau 1909/1). It was first published in Cofnodion a Chyfansoddiadau Eisteddfod Genedlaethol 1909 (Llundain), ed. by E. Vincent Evans (London, 1910), pp. 25-36, and re-printed in T. Gwynn Jones, Detholiad o Ganiadau ([Newtown], 1926), pp. 20-44.

Cofnodion Urdd Gobaith Cymru, yn cynnwys papurau gweinyddol, yn eu plith adroddiadau a gohebiaeth, 1931-1990; cofnodion Pwyllgor, is-bwyllgorau a phaneli yr Urdd, 1939-1995, cofnodion ariannol, 1931-1996l, papurau yn ymwneud â theithiau tramor a drefnwyd gan Urdd Gobaith Cymru a Negeseuon Heddwch ac Ewyllys Da, 1931-1984; cofnodion, dogfennaeth ariannol ac arall perthynol i Gronfa Goffa O.M. Edwards, 1928-1976; papurau yn ymwneud â changhennau (adrannau ac aelwydydd), 1938-1960; gohebiaeth a phapurau yn ymwneud â chyrsiau a drefnwyd gan yr Urdd,1948-1965, a phapurau eraill yn ymwneud â'r cylchgronau, 1948-1990; trefniadau ar gyfer gwahanol wyliau, 1936-1995; cofnodion gweinyddol ac ariannol yn ymwneud â'r gwersylloedd yn Llangrannog a Glanllyn,1940-1995; deunydd printiedig, 1932-1963; llythyrau at O.M. Edwards, 1910-1920; cofnodion yn ymwneud â'r Cyngor, 1972-1991, a Chwmni yr Urdd, 1972-1989; cofnodion yn ymwneud ag aelodau staff, 1975-1995; gohebiaeth a thaflenni yn ymwneud ag Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd,1930-1965; papurau yn ymwneud â Maes yr Eisteddfod, 1972-1985, seremonïau yr Eisteddfod, 1952-1982, sioeau'r theatr, 1981-1991, a chystadlaethau; a chofnodion yn ymwneud â threfnu pob un o'r Eisteddfodau Cenedlaethol, 1946-1996 = Records of Urdd Gobaith Cymru, comrpising general administrative papers, including reports and correspondence, 1931-1990; records of Urdd Committee, sub-committees and panels, 1939-1995; financial records, 1931-1996; papers relating to overseas trips organized by Urdd Gobaith Cymru and international meetings, 1931-1962; papers relating to the Messages of Peace and Goodwill, 1931-1984; minutes, financial and other records of the O. M. Edwards Memorial Fund, 1928-1976; papers relating to the Welsh School, Aberystwyth, 1939-1952; papers relating to branches (adrannau and aelwydydd), 1938-1960; correspondence and papers relating to courses organized by the Urdd, 1948-1965; papers relating to the annual conferences to discuss the Urdd's magazines, 1952-1973, and other pars relating to the magazines, 1948-1990; arrangements regarding various festivals, 1936-1995; administrative and financial records relating to the camps at Llangrannog and Glanllyn, 1940-1995; printed material, 1932-1963; letters addressed to O. M. Edwards, 1910-1920; records relating to the Council, 1972-1991, and Cwmni'r Urdd, 1972-1989; records relating to staff members, 1975-1995; correspondence and literature relating to the Urdd National Eisteddfod, 1930-1965; papers relating to the Eisteddfod Maes, 1972-1985, Eisteddfod ceremonies, 1952-1982, theatre shows, 1981-1991, and competitions; and records relating to the organisation of individual National Eisteddfodau, 1946-1996.

Papurau John Eilian, 1911-2018, 2022, yn cynnwys gohebiaeth, ei awdl ‘Maelgwn Gwynedd’, awdl fuddugol Eisteddfod Genedlaethol Bae Colwyn 1947, a'r bryddest ‘Meirionnydd’ y dyfarnwyd iddo'r goron yn Eisteddfod Genedlaethol Dolgellau 1949, a cherddi eraill ganddo; papurau’n deillio o’i gyfnod fel newyddiadurwr; ac erthyglau ganddo a gyhoeddwyd mewn cylchgronau. = Papers, 1911-2018, 2022, of John Eilian, comprising correspondence, his poem in strict metre ‘Maelgwn Gwynedd’ which was awarded the chair at The National Eisteddfod held at Colwyn Bay in 1947, and the winning crown poem ‘Meirionnydd’ at The National Eisteddfod at Dolgellau in 1949 and other poems by him; papers relating to his work as a journalist; and articles published in periodicals.

Llawysgrifau a chopïau teipysgrif o gerddi Gwenallt, 1922-[1968], yn cynnwys 'Mynach','Ynys Enlli', a cherddi eraill a gyhoeddwyd; sgriptiau, dramâu ac anerchiad, yn bennaf ar gyfer y radio,1947-1952; llyfrau, nodiadau rhydd a phenawdau'n cynnwys nodiadau a gopïwyd o lyfrau ac erthyglau wedi eu paratoi ar gyfer darlithoedd, sgyrsiau, anerchiadau, gweithiau cyhoeddedig ac ysgolion, 1913-1958; llythyrau, at Gwenallt yn bennaf, a rhai at ei weddw, 1926-1970; deunydd yn ymwneud â'i gofiant i Idwal Jones (1958) yn cynnwys llyfrau nodiadau a chopïau drafft o ran o'r llyfr yn ogystal â chaneuon, cerddi a pharodïau gan Jones, 1922-[1958]; a llyfr cofnodion,1929-1933, 'Cymdeithas yr Hwrddod' a ffurfiwyd gan Gwenallt ac Idwal Jones yn Aberystwyth. Derbyniwyd cyfrol o gerddi cynnar, heb eu cyhoeddi, a hefyd cyfrol o nodiadau llawysgrif, Medi 2013 a llyfr nodiadau yn cynnwys dyfyniadau o lyfrau Saesneg a drafftiau o gerddi cyhoeddedig gan Gwenallt yn Gymraeg yn Nhachwedd 2015. = Manuscripts and typescripts of poetry by Gwenallt, 1922-[1968], including 'Y Mynach', 'Ynys Enlli' and other published poems; scripts, dramas and an address, mostly written for radio, 1947-1952; notebooks, loose notes and headings containing notes copied from books and articles in preparation for lectures, talks, addresses, published works and for school, 1913-1958; letters, mostly to Gwenallt, with some to his widow, 1926-1970; material relating to his biography of Idwal Jones (1958) including notebooks and drafts of parts of the book as well as songs, poems and parodies written by Jones, 1922-[1958]; and a minute book, 1929-1933, of 'Cymdeithas yr Hwrddod', formed by Gwenallt and Idwal Jones at Aberystwyth.

A further volume of early poetry in Gwenallt's hand, not published, and a volume of manuscript notes were received, September 2013.

Papurau ychwanegol Gwenallt yn cynnwys llyfr nodiadau gyda dyfyniadau o lyfrau hanesyddol Saesneg yn bennaf. Tua chanol y gyfrol ceir cerdd: ‘Y gweithfeydd hyn’ [cyhoeddwyd yn Christine James (gol.), Cerddi Gwenallt: y casgliad cyflawn (Llandysul, 2001) fel ‘Y gweithfeydd segur’ ac yn wreiddiol yn Baner ac Amserau Cymru, 25 Awst 1943], a dau englyn: ‘Er cof am David Lewis, Dolanog’ [cyhoeddwyd fel ‘Er cof am Ddafydd Lewis, Gwasg Gomer’, yn Cerddi Gwenallt a chyn hynny yn Baner ac Amserau Cymru, 8 Medi 1943]; derbyniwyd Tachwedd 2015.

Llyfr nodiadau yn cynnwys dyfyniadau yn llaw Gwenallt, [1962]-[?1968], o lyfrau diwinyddol yn nodi’r gweithiau printiedig, rhifau tudalen a rhai ffynonellau llawysgrif. Maent yn ymwneud â John Bunyan, Williams Pantycelyn ac eraill ac mae’r mwyafrif mewn Saesneg; derbyniwyd Medi 2016.

Derbyniwyd papurau ychwanegol ym mis Rhagfyr 2021.

Bwndel ychwanegol o bapurau Gwenallt, yn cynnwys tri llyfr nodiadau, nodiadau ar bapurau rhyddion, album yn ymwneud â dadorchuddio plac ar gartref y bardd ym Mhenparcau ym Mawrth 1997, rhai ffotograffau, dau dâp caset o Ŵyl Gwenallt, Pontardawe, Hydref 1984, a ffeil o lythyrau oddi wrth Gwenallt at Nel Owen Edwards, 1935-1936, cyn eu priodi; Rhagfyr 2022.

Papurau David Thomas Davies, 1913-1961, yn cynnwys copïau llawysgrif a theipysgrif o ddramâu cyhoeddedig a rhai nas cyhoeddwyd, a hefyd ei gyfieithiadau Saesneg a Chymraeg o ddramâu, ynghyd â llyfr lloffion, gohebiaeth, a deunydd arall yn ymwneud â'i yrfa fel dramodydd. = Papers of David Thomas Davies, 1913-1961, including manuscript and typescript copies of published and unpublished plays, and also his English and Welsh translations of plays, together with a scrapbook, correspondence, and other material relating to his career as a dramatist.

Derbyniwyd papurau ychwanegol, 1913-[1959], yn cynnwys sgriptiau teledu a radio, cytundebau cyhoeddi, nodiadau ar Twm o’r Nant a dramâu Groegaidd, ynghyd â phortread o D. T. Davies mewn olew, ffotograffau teuluol a chartwnau, yn Hydref 2013.

Mae'r casgliad yn cynnwys papurau teuluol a phersonol,1913-1997, gan gynnwys tystysgrifau cofrestru sifil, gohebiaeth deuluol, tystysgrifau'n ymwneud â chysylltiad Huw Tudor â'r Seiri Rhyddion, a thaflenni gwasanaethau angladdau; papurau yn ymwneud â'r theatr, 1953-1993, yn cynnwys deunydd yn ymwneud â chyfnod Huw Tudor yn RADA, rhaglenni theatr a thorion perthynol o'r wasg; a phapurau amrywiol, 1957-1998, yn cynnwys torion o'r wasg ynglŷn â rhannau Huw Tudor ar y radio a'r teledu, deunydd yn ymwneud â'r Teulu Brenhinol, taflenni gwasanaethau coffa, a thestunau erthyglau a ysgrifennwyd gan Huw Tudor. = The collection comprises family and personal papers, 1913-1997, including civil registration certificates, family correspondence, Huw Tudor's freemasonry certificates, and funeral service cards; papers concerning the theatre, 1953-1993, including material concerning Huw Tudor's period at RADA, theatre programmes and related press cuttings; and miscellaneous papers, 1957-1998, including press cuttings concerning Huw Tudor's radio and television roles, material relating to the British Royal Family, memorial service cards, and the texts of articles written by Huw Tudor.

Llawysgrifau cerddorol a phapurau'r cyfansoddwr ac athro, Gilmor Griffiths.

Sgriptiau dramâu Gwynne D. Evans, 1946-[1979], gan gynnwys rhai a ddanfonwyd i gystadleuthau yn yr Eisteddfod Genedlaethol, ac a ddarlledwyd ar y radio ac ar y teledu; sgriptiau 'Pobol y Cwm'; ynghyd â phapurau’n ymwneud â’i waith fel cynhychydd Under Milk Wood a Dan y Wenallt.

Mae grŵp 1983 yn cynnwys: dyddiaduron Caradog Prichard,1963-1980 (bylchog); gohebiaeth, yn cynnwys llythyrau, 1942-1946, oddi wrth Caradog at ei wraig Mati, tra'r roedd yn gwneud ei wasanaeth milwrol, llythyrau a negeseuon yn ei longyfarch ar ennill y Gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Llanelli yn 1962, llythyrau amrywiol,1954-1979, a gyfeiriwyd at Caradog Prichard, llythyrau o gydymdeimlad a dderbyniwyd ar farwolaeth Caradog Prichard yn 1980 a phapurau eraill yn ymwneud â'i farwolaeth; copïau o'i farddoniaeth, yn cynnwys cyfieithiadau Saesneg o'r tair cerdd a enillodd y Goron i Caradog Prichard yn Eisteddfodau Cenedlaethol 1927, 1928 a 1929; dramâu a sgriptiau teledu a radio; gweithiau rhyddiaith ac anerchiadau a baratowyd gan Caradog Prichard, 1963-1977, yn cynnwys nifer heb ddyddiad; deunydd printiedig, 1921-1974, yn cynnwys llawer o dorion o'r wasg; papurau personol, yn cynnwys cyfrifon,1951-1981. Mae grŵp 1994 yn cynnwys: llythyrau, 1945, a ysgrifennodd Caradog Prichard at ei wraig Mati yn ystod ei gyfnod yn y fyddin yn New Delhi, llythyrau, 1946-1987, a anfonwyd at Mati Prichard, llythyrau, cardiau a thelegramau, 1940-1970, a anfonwyd at Caradog a Mati Prichard, cardiau post, 1929-1987, a anfonwyd at Caradog a Mati Prichard; cerddi, rhyddiaith ac anerchiadau yn bennaf gan Caradog Prichard; deunydd personol Caradog Prichard, 1927-1980; a deunydd personol ac amrywiol, 1926-1978, rhan ohono yn ymwneud â Mati Prichard. = The 1984 group comprises: Caradog Prichard's diaries, 1963-1980 (with gaps); correspondence, including letters, 1942-1946, from Caradog Prichard to his wife Mati, during his period of military service, letters and messages congratulating him on winning the chair at the Llanelli National Eisteddfod in 1962, miscellaneous letters, 1954-1979, addressed to Caradog Prichard, sympathy letters received on the death of Caradog Prichard in 1980 and other papers relating to his death; copies of his poetry, including English translations of the three poems which won the Crown for Caradog Prichard at the National Eisteddfodau of 1927, 1928 and 1929; plays and television and radio scripts; prose works and addresses prepared by Caradog Prichard, 1963-1977, including many undated; printed matter, 1921-1974, including many press cuttings; personal papers, including accounts, 1951-1981. THe 1994 group comprises: letters, 1945, from Caradog Prichard to his wife Mati during his army service at New Delhi, letters, 1946-1987, addressed to Mati Prichard, letters, cards and telegrams, 1940-1970, addressed to Caradog and Mati Prichard, postcards, 1929-1987, addressed to Caradog and Mati Prichard; poems, prose writings and addresses mainly by Caradog Prichard; Caradog Prichard's personalia, 1927-1980; and general personalia and miscellanea, 1926-1978, some concerning Mati Prichard.

Papurau a phregethau y Parch. Euros Bowen,1922-1983, yn cynnwys drafftiau cerddi, nodiadau darlithoedd ar ddiwinyddiaeth ac athroniaeth, 1929-1933; gweithiau llenyddol,1944-1977; dyddiaduron gwyliau, 1955-1980; gohebiaeth yn ymwneud â Chomisiwn Sefydlog Ymgynghorol Litwrgi yr Eglwys yng Nghymru a drafftiau o litwrgïau, 1967-1974; a thorion papur newydd a phapurau printiedig, 1953-1963 = Papers and sermons of the Rev. Euros Bowen, 1922-1983, including drafts of poems, lecture notes on theology and philosophy, 1929-1933; literary works, 1944-1977; holiday diaries, 1955-1980; correspondence realting to the Standing Liturgical Advisory Commission and draft liturgies, 1967-1974; and newspaper cuttings and printed papers, 1953-1983.

Memorandwm ac Erthyglau'r Cwmni, 1923; cofnodion a phapurau gweinyddol eraill,1923-1960; papurau ariannol, 1946-1960; llyfrau llythyrau a gohebiaeth, 1945-1960; papurau personol a gohebiaeth T.I.Ellis,1944-1960; papurau personol J. Griffith Jones, Caernarfon, 1947-1953; a phapurau yn ymwneud â materion yr Eglwys yng Nghymru. = Memorandum and Articles of Association, 1923; minutes and other administrative papers, 1923-1960; financial papers, 1946-1960; letter books and correspondence, 1945-1960; personal papers and correspondence of T. I. Ellis, 1944-1960; personal papers of J. Griffith Jones, Caernarfon, 1947-1953; and papers relating to Church in Wales matters, 1944-1956.

Mae'r casgliad yn cynnwys: gohebiaeth gyffredinol at Bobi Jones,1950-1997, nifer ohonynt oddi wrth bwysigion Cymru; gohebiaeth a phapurau, 1971-1979, yn ymwneud â gwaith golygu'r gyfres Storiâu Tramor; papurau amrywiol, 1951-[1990au], yn cynnwys beirniadaethau ar gyfer eisteddfodau, cyfrolau o nodiadau darlithoedd, papurau gwleidyddol, adolygiadau, sgriptiau radio, ddrafftiau barddoniaeth ac erthyglau; papurau,1968-1969, yn ymwneud â thaith Bobi Jones i Fecsico; gohebiaeth a phapurau ynglŷn â pharatoi a chyhoeddi Cyfrol Deyrnged Kate Roberts (Dinbych, 1969); eitemau printiedig, 1951-1992, yn cynnwys rhaglenni theatr, gwahanlithoedd a phroflenni deunydd a gyhoeddwyd, anerchiadau etholaethol a thaflenni gwleidyddol, a chardiau gwasanaeth angladdau; torion o'r wasg,1948-1994, yn cynnwys torion cerddi, beirniadaeth lenyddol ac adolygiadau gan Bobi Jones; grŵp o bapurau A. W. Wade-Evans, 1923-1960; gohebiaeth, papurau’n ymwneud â’r Mudiad Efengylaidd, darlithiau ar grefydd, llyfryddiaeth a gwefan Bobi Jones a chyfieithiadau o’i gerddi, 1950-2016. = The collection comprises: general correspondence to Bobi Jones, 1950-1997, many from prominent figures in Welsh life; correspondence and papers, 1971-1979, relating to the work of editing the series Storiau Tramor; miscellaneous papers, 1951-[1990s], including adjudications for eisteddfodau, volumes of lecture notes, political papers, reviews, radio scripts, drafts of poetry and articles; papers, 1968-1969, relating to Bobi Jones's trip to Mexico; correspondence and papers concerning the preparation and publication of the volume Cyfrol Deyrnged Kate Roberts (Dinbych, 1969); printed items, 1951-1992, including theatre programmes, offprints and proofs of published material, election addresses and political leaflets, and funeral service cards; press cuttings, 1948-1994, including cuttings of poems, literary criticism and reviews by Bobi Jones; a group of papers of A. W. Wade-Evans, 1923-1960; correspondence, papers relating to the Evangelical movement, lectures on religion, bibliography and website of Bobi Jones and translations of his poems, 1950-2016.

Gohebiaeth, Mawrth-Mai 1924, rhwng Beriah Gwynfe Evans a Iorwerth C. Peate yn amlygu ffrae rhyngddynt ynglŷn â golygu Colofn Bobl Ieuainc yn y Tyst. = Correspondence, March-May 1924, between Beriah Gwynfe Evans and Iorwerth C. Peate revealing a quarrel between them regarding the editing of a youth column in the Tyst.
Ymddiswyddodd Peate fel is-olygydd y golofn ar ôl i Evans, y golygydd, wrthod cyhoeddi darn ganddo yn beirniadu adolygiad (yn y Tyst, 6 Mawrth 1924, Atodlen Llen, t. i) o act gyntaf Blodeuwedd, drama Saunders Lewis (a gyhoeddwyd yn y Llenor, 2 (1924), 231-244). Cyhoeddwyd eglurhad gan Peate o'r digwyddiadau (ff. 14-17) yn Baner ac Amserau Cymru, 5 Mehefin 1924, t. 5. Ceir fersiwn arall o'r eglurhad ar ff. 20-34. Ceir hefyd lythyr, 5 Mehefin 1924, i Evans oddiwrth H. M. Hughes, awdur yr adolygiad gwreiddiol (f. 35). = Peate resigned as sub-editor of the column after Evans, the editor, refused to print a piece by him criticizing a review (in the Tyst, 6 March 1924, Literature Supplement, p. i) of the first act of Saunders Lewis' play Blodeuwedd (as published in Llenor, 2 (1924), 231-244). Peate's explanation of events (ff. 14-17) was published in Baner ac Amserau Cymru, 5 June 1924, p. 5. Another version of the explanation is ff. 20-34. There is also a letter, 5 June 1924, to Evans from H. M. Hughes, author of the initial review (f. 35).

Cyfres o 241 llythyr, 1929-1983, oddi wrth Kate Roberts at Mrs Olwen Margaret Samuel (née Rees), Glynebwy. Bu'r derbynydd yn ddisgybl i Kate Roberts yn Ysgol Ramadeg y Merched, Aberdâr, a chyfranodd atgofion yn Bobi Jones (gol.), Kate Roberts: Cyfrol Deyrnged (Dinbych, 1969), tt. 182-8. Ceir rhai o lythyrau Olwen Samuel at Kate Roberts yn Archif Kate Roberts yn LlGC. = A series of 241 letters, 1929-1983, from Kate Roberts to Mrs Olwen Margaret Samuel (née Rees), Ebbw Vale. The recipient was a former pupil of Kate Roberts at the Aberdare County Grammar School for Girls, and contributed reminiscences to Bobi Jones (ed.), Kate Roberts: Cyfrol Deyrnged (Dinbych, 1969), pp. 182-8. Some of Olwen Samuel's letters to Kate Roberts are in the Kate Roberts Archive at NLW.
Cynhwysa un llythyr gyfeiriad at amgylchiadau marw'r bardd David Ellis ym 1918 (f. 74). = One letter in this series refers to the circumstances surrounding the death of poet David Ellis in 1918 (f. 74).

Sgriptiau dramâu amrywiol, [?1929]-[2013] (gyda bylchau), gan gynnwys dramâu gwreiddiol, addasiadau o ddramâu, a dramâu a gomisiynwyd gan yr Eisteddfod Genedlaethol.

Papurau Berllanydd, [1929]-1984, yn cynnwys dyddiaduron, 1929-1933,1935-1970, 1982-1984, papurau personol yn cynnwys copïau o'i ewyllys,1981,nodiadau ar gyfer pregethau, anerchiadau crefyddol a gwaith bugeiliol, barddoniaeth a deunydd eisteddfodol, torion papur newydd a deunydd printiedig. = Papers of Berllanydd, [1929]-1984, comprising diaries, 1929-1933, 1935-1970, 1982-1984, personal papers including copies of his will, 1981, notes for sermons, religious addresses and pastoral work, poetry and eisteddfod material, newspaper cuttings and printed material.

Papurau Gwilym R. Jones, [1930]-[2001] yn cynnwys cerddi, sgriptiau, straeon byrion, darlithiau, a phapurau yn ymwneud â’i gyfnod yn olygydd Y Faner. = Papers of the poet and journalist Gwilym R. Jones, 1930-[2001], including poems, scripts, short stories, lectures, and papers relating to his work as editor of Y Faner.

Sgriptiau radio a theledu, 1931-2010, a ddarlledwyd neu yr oedd bwriad eu darlledu gan y BBC yng Nghymru.
Gweler 'Cymhorthion Chwilio' isod ar gyfer manylion am sut i weld ac archebu deunydd o rannau gwahanol o'r archif.