Showing 3 results

Archival description
File Welsh poetry -- 19th century
Advanced search options
Print preview View:

Llawysgrif Ceiriog

Cyfrol, [1856x1857]-[1860au cynnar], yn llaw Ceiriog, yn bennaf yn cynnwys barddoniaeth, anerchiadau a hwiangerddi (ff. 1-49), ynghyd ag eitemau rhyddion, 1862-1886 (ff. 50-63, mewn amlen archifol). = A volume, [1856x1857]-[early 1860s], in the hand of Ceiriog, containing mostly poetry, speeches and nursery rhymes (ff. 1-49), together with loose items, 1862-1886 (ff. 50-63, in an archival envelope).
Mae'r gyfrol yn cynnwys drafftiau, neu rannau o ddrafftiau, [1850au hwyr]-[1860au cynnar], o dros ugain o gerddi (ff. 17-27 a 36 verso-49 verso (tesun wyneb i waered), 59-60 verso), gan gynnwys 'Gair Tros y Delyn' (f. 24), 'Syr Meurig Grynthwth' (ff. 24 verso-25 verso) ac 'Y Telyniwr dall' (ff. 39-40 verso), a gyhoeddwyd yn Oriau'r Hwyr (Rhuthun, 1860); 'Alun Mabon' (ff. 17 recto-verso), 'Lisi Fluelin yn deir blwydd oed' (f. 18), 'Garibaldi a Charcharor Naples' (ff. 18 verso-19), 'Tywysog Cymru' (f. 23), 'Myfanwy Fychan' (ff. 36 verso-38 verso), 'Y Wlanen' (ff. 43 recto-verso, 46-47), 'Y Glowr' (ff. 44-45 verso), 'Datod mae rhwymau' (f. 48 verso), 'Bum tros y Wyddfa fawr' (f. 48 verso), 'Eich Bachgen' (ff. 48 verso-49) ac 'Evan Benwan (Ail Ran)' (f. 59 recto-verso), a gyhoeddwyd yn Oriau'r Bore (Rhuthun, 1862); a 'Paham mae Dei mor hir yn dod' (ff. 63-64), a gyhoeddwyd yn Oriau Eraill (Wrecsam, [1868]), tt. 63-64. Mae cerddi ar yr Ysgol Sul (f. 41 recto-verso) a Samuel Roberts, Llanbrynmair (f. 42 recto-verso), ymysg eraill, o bosib heb eu cyhoeddi. Ceir hefyd casgliad o saith deg dwy hwiangerdd, [1856x1857], tua chwe deg ohonynt yn ymddangos yn Oriau'r Haf (Wrecsam, [1870]), tt. 21-47 passim (ff. 1-10 verso); ac eitemau o ryddiaith, gan gynnwys anerchiad ar farddoniaeth i Gymdeithas Lenyddol Gymreig Manceinion, [?1858] (ff. 27 verso-34 verso), 'Pilsen i Ffarmwyr' (ff. 35-36 verso), a nodiadau (ff. 23 verso, 26 verso). Mae'r papurau rhyddion yn cynnwys rhestr anghyflawn o alawon Cymreig, [1862], o bosib mewn perthynas â'r gyfrol Cant o Ganeuon (Wrecsam, [1863]) (ff. 50-57), ac anfonebau am gario nwyddau, 1874-1886, oddi wrth y Van Railway Company (ff. 61-63). = The volume includes drafts, or parts of drafts, [late 1850s]-[early 1860s], of over twenty poems (ff. 17-27 a 36 verso-49 verso (inverted text), 59-60 verso), including 'Gair Tros y Delyn' (f. 24), 'Syr Meurig Grynthwth' (ff. 24 verso-25 verso) and 'Y Telyniwr dall' (ff. 39-40 verso), published in Oriau'r Hwyr (Ruthin, 1860); 'Alun Mabon' (ff. 17 recto-verso), 'Lisi Fluelin yn deir blwydd oed' (f. 18), 'Garibaldi a Charcharor Naples' (ff. 18 verso-19), 'Tywysog Cymru' (f. 23), 'Myfanwy Fychan' (ff. 36 verso-38 verso), 'Y Wlanen' (ff. 43 recto-verso, 46-47), 'Y Glowr' (ff. 44-45 verso), 'Datod mae rhwymau' (f. 48 verso), 'Bum tros y Wyddfa fawr' (f. 48 verso), 'Eich Bachgen' (ff. 48 verso-49) and 'Evan Benwan (Ail Ran)' (f. 59 recto-verso), published in Oriau'r Bore (Ruthin, 1862); and 'Paham mae Dei mor hir yn dod' (ff. 63-64), published in Oriau Eraill (Wrexham, [1868]), pp. 63-64. Poems on the Sunday School (f. 41 recto-verso) and on Samuel Roberts, Llanbrynmair (f. 42 recto-verso), amongst others, are possibly unpublished. Also included is a collection of seventy-two nursery rhymes, [1856x1857], some sixty of which appear in Oriau'r Haf (Wrexham, [1870]), pp. 21-47 passim (ff. 1-10 verso); and prose items including a speech on poetry for Cymdeithas Lenyddol Gymreig Manceinion, [?1858] (ff. 27 verso-34 verso), 'Pilsen i Ffarmwyr' (ff. 35-36 verso), and notes (ff. 23 verso, 26 verso). The loose papers include an incomplete list of Welsh airs, [1862], possibly in connection with the publication of Cant o Ganeuon (Wrexham, [1863]) (ff. 50-57), and invoices for the carriage of goods, 1874-1886, from the Van Railway Company (ff. 61-63).

Llythyrau T. Gwynn Jones at R. S. Rowlands

  • NLW MS 24174E.
  • File
  • 1889-1892, 1909

Wyth llythyr ar hugain, 1889-1892, oddi wrth T. Gwynn Jones at ei gyfaill R[owland] S[amuel] Rowlands, Tywyn, Abergele (yn ddiweddarach yn fyfyriwr yn Holt Academy, sir Ddinbych, ac yna yn astudio milfeddygaeth yng Nghaeredin), ynghyd ag eitemau eraill amgaeëdig, yn cynnwys tua un ar hugain o gerddi, i gyd yn ôl pob golwg heb eu cyhoeddi. Yn y llythyrau mae Gwynn yn trafod barddoniaeth, gwaith a materion personol. = Twenty-eight letters, 1889-1892, from T. Gwynn Jones to his friend R[owland] S[amuel] Rowlands of Tywyn, Abergele (later a student at Holt Academy, Denbighshire, and then a student of veterinary medicine at Edinburgh), together with other enclosed items, including some twenty-one poems, all apparently unpublished. In the letters Gwynn discusses poetry, work and personal matters.
Mae'r cerddi un ai ar ddalennau ar wahân (ff. 3-4, 7-8, 10-12, 14, 26, 31-32, 38-39, 71-74) neu wedi eu cynnwys yn y llythyrau (ff. 23-25 verso, 27 verso, 29 verso, 44 verso, 46 recto-verso, 62, 63). Mae'r amgaeëdigion eraill yn cynnwys llyfryn o gartwnau yn dwyn y teitl 'Darluniau Cymdeithasol', [1889] (ff. 15-22), 'Rhestr o Destynau [sic] Eisteddfod y Beirdd Serch' (ff. 35-36), darn o ryddiaith am y cymeriadau 'Ned y Dolphin' a 'Syr Harri' (ff. 75-78) a cherdd gan R. S. Rowlands ar 'Synnwyr y Fawd', ar gyfer Cyfarfod Cystadleuol Abergele, Nadolig 1889 (f. 37). Mae llythyr at Rowlands oddi wrth Griff[ith] Evans, Brynkynallt, Bangor, 13 Ebrill 1909, yn ymwneud a'r N[orth] W[ales] V[eterinary] M[edical] A[ssociation] (f. 79). Mae Gwynn yn arwyddo'i lythyrau mewn nifer o ffyrdd, gan gynnwys 'Gwynn ap Iwan', 'Gwynnvre ap Iwan', 'Thomas Gwynn ap Iwan' a 'Syr Pedr Bennwann'; ceir 'T. Gwynn-Jones' am y tro cyntaf ar 15 Ionawr 1891 (f. 44). = The poems are either on separate leaves (ff. 3-4, 7-8, 10-12, 14, 26, 31-32, 38-39, 71-74) or incorporated in individual letters (ff. 23-25 verso, 27 verso, 29 verso, 44 verso, 46 recto-verso, 62, 63). Other enclosures include a booklet of cartoons entitled 'Darluniau Cymdeithasol' ['Society Pictures'], [1889] (ff. 15-22), a satirical list of competitions for 'Eisteddfod y Beirdd Serch' (ff. 35-36), a prose fragment concerning the characters 'Ned y Dolphin' and 'Syr Harri' (ff. 75-78) and a poem by R. S. Rowlands entitled 'Synnwyr y Fawd', written for Cyfarfod Cystadleuol Abergele, Christmas 1889 (f. 37). A single letter to Rowlands from Griff[ith] Evans, Brynkynallt, Bangor, 13 April 1909, relates to the affairs of the N[orth] W[ales] V[eterinary] M[edical] A[ssociation] (f. 79). Gwynn signs his letters in a number of ways, including 'Gwynn ap Iwan', 'Gwynnvre ap Iwan', 'Thomas Gwynn ap Iwan' and 'Syr Pedr Bennwann'; 'T. Gwynn-Jones' appears for the first time on 15 January 1891 (f. 44).

Jones, T. Gwynn (Thomas Gwynn), 1871-1949

Cywydd y Drindod

  • NLW MS 24181A.
  • File
  • [1793x1827]

Copi o Dafydd Ionawr [David Richards], Cywydd y Drindod (Wrecsam: A. Hughes, 1793, ESTC T65254 / Libri Walliae 4325), gyda nodiadau a diwygiadau yn llaw'r awdur, [1793x1827]. = A copy of Dafydd Ionawr, Cywydd y Drindod (Wrexham: A. Hughes, 1793, ESTC T65254 / Libri Walliae 4325), containing manuscript notes and emendations in the hand of the author, [1793x1827].
Mae yna nifer o ddiwygiadau i gorff y gyfrol (tt. 4-203 passim, 251-382 passim; 64 tt. i gyd) ac ar y diwedd (tt. 383-385); mae llawer o'r adolygiadau yma hefyd yn ymddangos yng ngopi LlGC W.s. 1793 sydd, er hynny, yn cynnwys llawer mwy o ychwanegiadau. Mae yna hefyd fân nodiadau a llinellau o farddoniaeth, mewn pensil yn bennaf (tu mewn i’r cloriau ac ar tt. a-b, ii, vi, 386-388), a rhestr Errata mewn inc (t. a). Ni ymddengys i’r adolygiadau gael eu hymgorffori mewn unrhyw ffordd yn argraffiadau 1834 ac 1851 o’r Cywydd. = There are numerous emendations to the main body of the book (pp. 4-203 passim, 251-382 passim; 64 pp. in total) and at the end (pp. 383-385); many of these emendations also appear in NLW's W.s. 1793 copy, which however contains many more, and more substantial, additions. There are also miscellaneous notes and lines of poetry, mostly in pencil (inside the covers and on pp. a-b, ii, vi, 386-388), and a list of Errata in ink (p. a). The revisions do not appear to have been incorporated in any way into the 1834 and 1851 editions of the work.

Richards, David, 1751-1827