Dangos 58012 canlyniad

Sefydlwyd Capel Moriah, Mynydd Cynffig, yn 1850. Bu'r Capel yn rhan o Ddosbarth Pen-y-bont ar Ogwr yn Henaduriaeth Gorllewin Morgannwg.

Cychwynnodd yr achos ym Mhenrhyndeudraeth yn 1770 ac adeiladwyd capel yno yn 1777. Dyma'r ail gapel a adeiladwyd yn Sir Feirionnydd. Saif yr hen gapel gwreiddiol o fewn tafliad carreg i Nazareth. Defnyddiwyd yr hen gapel hyd 1815, pryd adeiladwyd capel newydd o'r enw Bethel mewn lle newydd. Gelwid yr ail gapel yn 'gapel canol' gan yr ardalwyr.

Cynyddodd y gynulleidfa yn dilyn y diwygiad dirwestol a bu'n rhaid adeiladu capel helaethach eto, lle mae'r capel presennol. Agorwyd ef ar 8 Mehefin 1839. Oherwydd bod dirwestaeth mor gryf, galwyd y capel yn Nazareth, oherwydd bwriadau'r holl drigolion fod yn Nasareaid, sef yn llwyrymwrthodwyr. Roedd hwn yn gapel mawr gyda lle i dri chant i eistedd. Rhoddwyd galeri ynddo yn 1860 ac fe'i hadnewyddwyd yn 1880. Yn 1900 codwyd ysgoldy ar gyfer plant yr Ysgol Sul. Mae'r Eglwys yn perthyn i Ddosbarth Gogledd Meirionnydd.

Sefydlwyd yr achos yn Llanddarog yn 1795, sef blwyddyn codi'r capel cyntaf. Ailadeiladwyd capel ym 1848, ac fe adnewyddwyd hwnnw ym 1903 ac 1949. Bu'n fam-eglwys i Gapel y Ddôl, Llanarthne a sefydlwyd c. 1815. Enwyd y capel yn Seion ond fe'i adwaenir fel Capel Newydd. Mae'n perthyn i Ddosbarth Llanddarog, Henaduriaeth De Myrddin.

Adeiladwyd capel Pontrobert, Meifod, plwyf Llangynyw, Sir Drefaldwyn yn 1800, ond fe'i defnyddiwyd fel ysgol am gyfnod pan oedd John Hughes Pontrobert yn dysgu yno. Ordeiniwyd ef yn weinidog gyda'r Methodistiaid yn 1814 a daeth yr adeilad yn gapel eto, gyda John Hughes a'i wraig Ruth yn byw yn y tŷ. Gelwir y capel hwn yn Hen Gapel John Hughes, ac ailagorwyd y drysau yn 1995 fel 'Canolfan Undod ac adnewyddiad Cristnogol i'r genedl'.

Adeiladwyd Capel Newydd Pontrobert, a elwir hefyd yn Capel uchaf, yn 1865 ac fe'i sefydlwyd yn yr un flwyddyn. Fe gostiodd dros £500 i'w adeiladu, ac fe gliriwyd y rhan fwyaf o'r ddyled trwy gynnal casgliad cyffredinol trwy Sir Drefaldwyn.

Adeiladwyd Capel Newydd y Brithdir yn 1911 ym mhlwyf Brithdir ac Islaw'r Dref pan brynwyd acer o dir gan eglwysi Rhiwspardyn, Brithdir, a Seilo, Rhydymain, a chafwyd mynwent at wasanaeth y tair eglwys. Sefydlwyd yr eglwys ar 11 Tachwedd 1911. Cafwyd llyfrgell hefyd yn festri'r addoldy at ddefnydd y tair eglwys.

Caewyd Capel Newydd y Brithdir yn 2002. Roedd y capel yn rhan o Ddosbarth Dolgellau yn Henaduriaeth Gorllewin Meirionydd.

Adeiladwyd capel Salem, Dolgellau yn 1808. Yn 1877 sefydlwyd dwy eglwys allan ohoni, sef Bethel a'r Eglwys Saesneg a adeiladwyd yn y dref. Yna cychwynnwyd ysgol arall gan aelodau Salem yn Nhynygraig, tua thair milltir o'r dref. Symudwyd yr achos i bentref Penmaen a chodwyd ysgoldy yno ar dir a gafwyd gan Mrs Jones, Penmaenisaf.

Adeiladwyd capel Penmaen yn 1870 ar fin y ffordd fawr rhwng Llyn Penmaen ac Arthog. Unwyd Penmaen yn achos gydag eglwys Salem, ac yn 1899 fe'i corfforwyd hi'n eglwys. Roedd Eglwys Penmaen yn Nosbarth Dolgellau, Henaduriaeth Gorllewin Meirionnydd.

Am un cyfnod yr oedd y tair eglwys - Bethel, Penmaen a Salem yn un ofalaeth dan ofal un gweinidog, a'r eglwys Saesneg ar ei phen ei hun. Ond erbyn tua 1928 yr oedd y pedair eglwys wedi eu rhannu'n ddwy ofalaeth fugeiliol, sef Salem a'r Penmaen; Bethel a'r capel Saesneg. Caewyd y capel yn 1967.

Adeiladwyd a sefydlwyd Capel Methodistiaid Calfinaidd Pentyrch, Four Crosses, Llanfair Caereinion, yn 1834. Gelwid y capel weithiau yn gapel y Gelli am ei fod wedi cael ei adeiladu ar dir y Gelli. Mae'r capel yn rhan o Ddosbarth Llanfair, Henaduriaeth Trefaldwyn Isaf.