Dangos 57876 canlyniad

Cymdeithas astudiaethau natur Cymraeg yw Cymdeithas Edward Llwyd, sy'n gweithredu er mwyn hybu ymwybyddiaeth am fyd natur trwy gyfrwng y Gymraeg, i ddiogelu amgylchedd naturiol Cymru, ac i gefnogi ymchwil yn y meysydd hynny. Fe'i sefydlwyd gan Dafydd Davies, Rhandirmwyn, ym 1978, gan fabwysiadu enw'r naturiaethwr, daearyddwr ac ieithydd Edward Llwyd / Lhuyd (1660-1709). Mae'r Gymdeithas yn gweithredu trwy gyfrwng y Gymraeg yn unig, a mae hi'n cyhoeddi cylchgrawn achlysurol o'r enw 'Y Naturiaethwr'. Cynhelir darlithiau, gweithgareddau gwarchodaethol a theithiau cerdded yn rheolaidd ledled Cymru, gan ymddiddori ym mhob agwedd o natur ac amgylchedd y wlad. Mae'r Gymdeithas hefyd yn codi arian ar gyfer prosiectau ymchwil, sy'n cael eu cyllido fel arfer trwy gyntundebau cymhorthdal gyda sefydliadau fel Cyngor Cefn Gwlad Cymru.

Sefydlwyd Cymdeithas Emynau Cymru yn 1968 er mwyn hybu diddordeb mewn emynau Cymraeg ac emyn-donau. Cynhyrchodd cyhoeddiad blynyddol, Bwletin Cymdeithas Emynau Cymru, yn cynnwys adroddiadau ar ymchwil yn y pwnc.

Sefydlwyd Cymdeithas Ffynhonnau Cymru ym mis Mehefin 1996, a chynhaliwyd y cyfarfod cyffredinol gyntaf ar faes Eisteddfod Genedlaethol y Bala fis Awst y flwyddyn dilynol. Eirlys Gruffydd oedd ysgrifennydd y Gymdeithas. Cymraeg yw iaith y Gymdeithas.

Cynlluniwyd Cofeb Hywel Dda, a gomisiynwyd gan Gymdeithas Genedlaethol Hywel Dda, gan yr artist a'r hanesydd celf Peter Lord (g. 1948), a chwblhawyd y gwaith yn 1985. Mae'n coffáu Hywel Dda (bu farw c. 950), y brenin Cymreig a gaiff y clod am roi trefn ar gyfraith frodorol Cymru. Mae'r gofeb, a saif yn Hendy Gwyn ar Daf, sir Gaerfyrddin, yn cynnwys chwe gardd fach sydd yn adlewyrchu gwahanol agweddau ar y cyfreithiau gyda dyfyniadau o'r cyfreithiau mewn gwahanol gyfryngau ar blaciau llechi. Ceir hefyd canolfan ddeongliadol, a gynlluniwyd gan Peter Lord a Dafydd Thomas o Bartneriaeth Pryd Edwards, Aberystwyth.

Sefydlwyd Cymdeithas Gyfeillgar y Meibion Llanuwchllyn ar 1 Mawrth 1837. Diben y Gymdeithas oedd darparu cymorth ariannol i'w haelodau mewn amser o salwch neu ddamwain. Roedd cyfraniadau misol yr aelodau yn mynd tuag at gynnig cymhorthdal i'r rheini nad oedd yn medru gweithio oherwydd salwch, neu i gynnig arian yn achos marwolaeth aelod neu ei wraig ar gyfer costau'r gladdedigaeth.

Roedd y Gymdeithas yn cwrdd unwaith bob mis. Cynhaliwyd gwledd flynyddol ym mis Mehefin i ethol aelodau'r Pwyllgor Gweinyddol oedd yn gyfrifol am oruchwylio cyfarfodydd, gwirio'r holl daliadau salwch, ac i godi dirwyon. Derbyniwyd dynion rhwng 16 a 45 mlwydd oed yn unig i'r Gymdeithas, ac, yn ôl y rheolau, yr oedd rhaid iddynt fod yn gorfforol iach ac o gymeriad moesol da. Er nad oedd menywod yn cael eu derbyn fel aelodau, roedd y Gymdeithas yn darparu ar gyfer gweddwon aelodau cyn belled eu bod yn cyfrannu swm bach bob blwyddyn. Yr oedd disgwyl i'r aelodau i ddilyn rheolau'r Gymdeithas a chodwyd dirwyon ar y sawl oedd yn torri'r rheolau.

Crëwyd Cymdeithas Hanes Annibynwyr Cymru c. 1920 gan Undeb Annibynwyr Cymru i hwyluso ymchwil i gychwyniad a datblygiad Eglwysi Annibynnol Cymru. Mae'r Gymdeithas wedi llacio'i chysylltiadau â'r Undeb dros y blynyddoedd. Ers 1923, mae'r Gymdeithas wedi cynhyrchu cylchgrawn, Y Cofiadur, bob blwyddyn fel arfer, a chynnal darlith flynyddol yn ogystal. Sefydlwyd Cronfa'r Cofiadur yn 1977 i godi arian at y Gymdeithas.