Showing 2413 results

3 Tt.

3 Tt.

Salwch ei gwr, Dewi. Ymfudodd ewythr iddo i Awstralia yn 1919 oherwydd yr un aflwydd. Mae ei mam yn hyfryd ei thymer a'i golwg, ond bod un droed yn llawn o glwyfau a magwraeth. Derbyniodd lythyr oddi wrth Dr Noëlle Davies. Ceisiodd ei chael i ysgrifennu hanes ei bywyd yn Gymraeg dro ar ôl tro ond mae'n rhy brysur. Buont yn treulio noson yng nghwmni Ann Griffiths, y delynores, a'i gwr. Roedd eu dau fab gartref o'u hysgol breswyl yn Tenbury, yn siarad Cymraeg cadarn ac ystwyth. Sefydlwyd pwyllgor yng Ngwent i archwilio sefyllfa'r Gymraeg yno.

Cafodd drafferth i drefnu cyfieithwyr a chael arian i'w talu. Cyfieithiwyd llythyr olaf KR iddo gan ei ferch a'i hathrawes Gymraeg. Hoffai gynnwys "The Loss" ["Y Golled"] o'r gyfrol A Summer's Day ond hoffai drefnu bod "Dychwelyd" ac "Ymweld" yn cael eu cyfieithu hefyd. Tybed a fedrai Wyn Griffith gyfieithu'r ddwy stori erbyn 25 Mehefin? Neilltuodd Cyngor y Celfyddydau ugain punt y stori ar gyfer y cyfieithiadau. Bwriad y Cyngor yw defnyddio'r storïau a fydd dros ben mewn cylchgronau. Saesneg/English.

Canmol Y Lôn Wen. Bu darllen y gyfrol yn ynys dawel iddo yng nghanol miri Llundain. Diolch am sylw caredig i'w dad ac i J. J. Williams, Penbedw. Daeth ei hynafiaid o Ddinorwig, Nant Peris a Llanrug. [Am y llythyr cyfatebol oddi wrth Kate Roberts gweler LlGC Casgliad yr Arglwydd Cledwyn o Benrhos B6].

Cael amser braf. Gobeithio ei bod yn well. Cerdyn post.

Diolch am dderbyn hanner y tâl am y storïau. Cafodd dri chan punt am gyfieithu'r Byw sy'n Cysgu ond ni ddefnyddiwyd y cyfieithiad. Hoffai rannu'r arian hwnnw hefyd. Nid yw arian yn ofid iddo. Gwerthwyd llun gan Lowry a brynwyd ganddo am £30 yn 1942 am £10,000 yn Sotheby ychydig ynghynt. Diolch am y llyfr ar KR. Dywedodd Storm Jameson fwy mewn llai o eiriau. Sôn am ddamwain a gafodd Storm Jameson yng Nghaergrawnt ac iddi golli ei gwr, Guy Chapman, flwyddyn cyn hynny.

Anfon cyfarchion o'r Eisteddfod. Cerdyn post.

Diolch am eiriau caredig KR ar y gyfrol feirniadol. Cafodd y gyfrol ganmoliaeth gan Harri Pritchard Jones yn y Western Mail. Canmol awdl Bro Myrddin, y bryddest yn hollol dywyll ar ôl yr hanner can llinell gyntaf. Mae cyfrol y Fedal yn gywrain ddigon, ei theimladaeth yn naïf ar brydiau ond ar y cyfan yn ddarllenadwy iawn. Nid ydynt wedi prynu copi o Marged T. Glynne [Davies] na nofel newydd Eigra [Lewis Roberts]. Nid yw'n deall pam y derbyniodd David Jenkins y gwahoddiad i olygu cyfrol o ysgrifau KR heb ofyn iddi hi yn gyntaf. Hanesyn am David Jenkins. Nid oes neb wedi prynu eu ty, dim ond dau bâr fu'n ei weld mewn deufis. Cawsant Eisteddfod dda ar y cyfan. Mae'n debyg mai John Rowlands fydd yn dod i Aberystwyth yn ei le. Cynigiodd tri phrifardd am y swydd: Bryan Martin Davies, Dafydd Rowlands ac Alan Llwyd.

Sôn am ei salwch. Mae'n disgwyl galwad i Ysbyty Sant Pancras, Llundain. Ofni y bydd yno dros y Nadolig. Dweud ei fod wedi archebu teisen Nadolig drwy'r post i Kate Roberts. Mae'n darllen cofiant C. S. Lewis. Crybwyll cyfrol arall ganddo sef The Allegory of Love. Mae'r fflat yn hwylus iawn a chyfeillion yn mynd ag ef yn eu ceir i siopa ond mae hynny'n ei flino.

Anfon anrheg Nadolig. Cawsant dy pedair llofft yn Llandegfan am bris rhesymol. Cafodd dair wythnos ddiflas yn lletya yn Aberystwyth a chwilio am dy bob Sul.

Nid oes llawer o drefn ar eu bywyd tra'n disgwyl symud i Landegfan. Marwolaeth Gwerfyl Morgan yn 35 oed o waed ar yr ymennydd. Hi yn anad neb a'u cynorthwyodd i ymgartrefu yn ardal Bow Street. Adroddiad am yr angladd. Byddant yn symud i Landegfan ddydd Mercher [15 Ionawr]. Trafferthion yn ei rwystro rhag mynd ymlaen â'i waith. Bydd ganddo lai o waith ym Mangor nag a oedd yn Aberystwyth. Mae Jane [Edwards] yn ysu am fynd ati i ysgrifennu nofel arall. Bydd drama o'i gwaith ar y radio ar 28 Ionawr.

Trafod y tebygolrwydd fod Cynwil Williams yn symud o Ddinbych i Gaerdydd. Beth fydd hanes y weinidogaeth ymhen ugain mlynedd? Mae llawer o'r myfyrwyr diwinyddol "yn wyr ifainc a wirionodd ar Iesu Grist yn union fel pe bai'r Arglwydd yn ganwr pop". Mae newydd orffen paratoi Cerddi '75 ar gyfer Gwasg Gomer. Hanes Rolant, mab Dafydd Elis Thomas, yn disgyn trwy ffenestr a tharo'i ben. Cyfarfod â'r arholwr allanol i ddosbarthu'r graddau y diwrnod hwnnw. Dosbarth gwan fydd y flwyddyn ganlynol. Cymraeg afrywiog, truenus yw Cymraeg myfyrwyr y colegau erbyn hyn. Ceisir ei gaboli ond heb lwyddiant.

Diolch i KR am anfon copi o Ewch ac am stampiau. Mae'r gwres yn llethol ar brydiau. Ei olwg yn gwaethygu. Mae'n ceisio deall Llyfr y Datguddiad a dirfodaeth. Bydd yn golled fawr i KR golli ei gweinidog [Cynwil Williams].

Dychwelyd y ddau lyfr y cafodd eu benthyg. Bu am wythnos yn ardal Caernarfon a chafwyd taith ar hyd y Lôn Wen, i'r Felinheli ac i Ddeiniolen, Beddgelert, Cricieth - a galw i weld J. [G.] Williams awdur Pigau'r Sêr a Gwyneth Evans, A.E.M. gynt. Mae wedi addo mynd gyda hi a dwy arall i'r Eidal.

Daeth ar draws gerdyn a'i hatgoffodd o KR a bu'n siarad amdani fyth ers hynny. Gobeithio ei bod yn cofio am y dyddiau hapus a dreuliodd yn Y Swistir. Mae hi yn bedwar ugain. Gwelodd gip ohoni unwaith ar raglen deledu Gymraeg. Mae'n mynd i aduniad [myfyrwyr] Aber[ystwyth] bob Pasg ond bod ei chydnabod yn prinhau'n enbyd. Cafodd ei hethol yn llywydd cangen Llundain o'r Cyn-fyfyrwyr a dyfynnodd Alun Mabon "Aros mae'r mynyddau mawr" iddynt yn ei hunig araith. Atgofion am Aberdâr. Bydd yn mynychu'r aduniad yno hefyd ac yn galw gyda'i chydnabod. Saesneg/English.

Anfon gair o gyfarch at KR gan iddo gael cymaint o flas ar ei gweld ar y teledu y noson honno. Mae'n cyfeirio ati yn ei golofn yn Y Faner. Mae'n anghytuno pan ddywed na fu iddi ysgrifennu nofel bwysig. Mae'n troi'n barhaus at Y Lôn Wen a Tywyll Heno.

Mae yn ôl yn yr ysbyty yng Nghaerdydd. Mae'n defnyddio'r teipiadur fel ffordd o gryfhau ei law. Methwyd â dod o hyd i gyffur i ladd y poen. Mae wedi ailddarllen Yr Wylan Deg ac wedi mwynhau'r straeon yn fwy na'r tro cyntaf. Maent yn ei atgoffa o straeon [James] Joyce yn y Dubliners. Mae Cymru gyfan yn ei dyled am ddal ati i ysgrifennu. Mae'n mwynhau cael sgwrs gyda [Cynwil Williams] o dro i dro.