Showing 48 results

Copi drafft astudiaeth o eiriau tafodieithol plwyf Llandysul ynghyd a chasgliad, ar gardiau ac mewn rhestri, o eiriau, dywediadau a diarhebion yr ardal [gwobrwywyd y casgliad 'Geiriau a dywediadau tafodieithol plwyf Llandysul, Dyfed' yn Eisteddfod Genedlaethol y Rhyl, 1985].

Nodiadau, ysgrifau, sgriptiau, cerddi, torion papur ac eitemau amrywiol eraill ynglyn â Llandysul a'r cylch. Ceir yn eu plith restr o enwau ffermydd yr ardal, a llyfr nodiadau yn cynnwys 'ychwanegiadau at Hanes Plwyf Llandysul (W J Davies) o gopi personol J D Lewis o'r gyfrol yn awr ym meddiant John Lewis, Glynrhedyn a Gwasg Gomer'.

Llyfr nodiadau yn cynnwys rhestr 'Casgliad J D Lewis o bamffledi a llyfrynnau' a deunydd amrywiol arall yn llaw J Tysul Jones.

Dau draethawd teipysgrif o waith Henry Jones, Blaenmachnog, Horeb, Llandysul, y naill ar y testun 'Adgofion' ("I Gystadleuaeth y Traethawd, dan nawdd Pwyllgor Addysg y Sir", d.d.) a'r llall ar 'Hanes a dylanwad Dosbarthiadau Horeb, Llandysul a Chymdeithas y Bobl Ieuainc; a Chymdeithas y Cymrodorion, Llandysul' (ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol Pwllheli, 1955).

Deunydd ynglyn â'r Athro Evan Tom Davies (1904-73), brodor o Landysul, gan gynnwys cerdyn post oddi wrtho yn Rhufain, 1926, at J Tysul Jones.

Copi llawysgrif a theipysgrif 'Castell Garth', cyfieithiad J Tysul Jones o ddrama Florence Howell, Castle Garth (Aberdare, 1936); ynghyd â dau gopi o'r ddrama Saesneg, un ohonynt wedi'i lofnodi gan Florence Howell, 1936.

Traethawd ar y testun 'Pa un ai buddiol neu anfuddiol ydyw darllen ffugchwedlau?' ('Testun dadl Gymdeithas Ddadleuol Talgarreg am Ionawr 11eg 1894').

Llythyrau (15), 1924-85, gan gynnwys llythyrau cymeradwyaeth J Tysul Jones, 1924 a 1932 (1/1, 3), llythyrau oddi wrth Aneirin Talfan Davies, 1956-70 (1/5-6, 8-9), a llythyr, 1985, ynglyn â D J Williams, Abergwaun (1/15).

Deunydd ynglyn â Gwasg Gomer, Llandysul, gan gynnwys ysgrifau llawysgrif a phrintiedig gan J Tysul Jones ac eraill ar hanes J D Lewis a'r Wasg, a theyrnged goffa Mrs Mary Lewis (m 1960), Dolanog, Llandysul.

Deunydd ynglyn â hanes ysgolion Llandysul a'r cylch gan gynnwys pigion o lyfrau log 'Ysgol Frutanaidd Llandysul', 1867-91, ysgrifau gan J Tysul Jones ac eraill, a rhaglenni a thaflenni, 1895-1971.

Llyfr nodiadau yn cynnwys adysgrif o anerchiad a draddodwyd gan Thomas Thomas, Llandysul, 11 Rhag 1924, fel rhan o 'Noson o Atgofion' a drefnwyd gan Gymdeithas Cymrodorion Llandysul, a nodiadau amrywiol eraill.

Deunydd ynglyn a D J Williams (1885-1970), Abergwaun, gan gynnwys cerdyn oddi wrtho, 1959, at J Tysul Jones, a rhaglen y Cyfarfod Teyrnged a Choffa a drefnwyd gan U.C.A.C. (Cangen Dyfed), 1970.

Casgliad o gerddi yn llaw Sarnicol wedi'u crynhoi, c. 1944, gyda'r bwriad o'u cyhoeddi'n gyfrol o dan y teitl 'Odlau'r Aelwyd' [cf NLW MS 12,178B].