Rhagolwg argraffu Cau

Dangos 285 canlyniad

Disgrifiad archifol
Ffeil
Rhagolwg argraffu Gweld:

7 canlyniad gyda gwrthrychau digidol Dangos canlyniadau gyda gwrthrychau digidol

Barddoniaeth,

  • NLW MS 11334B
  • Ffeil
  • [1839x1899] /

Transcripts, with annotations, in the hand of Alcwyn C. Evans, Carmarthen, of eulogies by Lewis Glyn Cothi 'To Sir Thomas Philipps knt of Picton Father of Wm Philipps Esq.' and 'To Philip ab Meredydd ab Philip of Cilsant'; and a poem entitled 'To, the Blaidd of Pentre' by 'Llew Kemes' [1839].

Evans, Alcwyn C. (Alcwyn Caryni), 1828-1902

Cywyddau a cherddi,

  • NLW MS 9111A.
  • Ffeil
  • [18 cent.].

A collection of 'cywyddau' attributed to Dafydd ap Gwilym (17), Dafydd Nanmor (2), Hugh Morys, Madog Benfras, Iolo Goch, and Rhys Cain; 'cerddi' by Ellis Roberts Cowper, and Lewis Morris ('Llywelyn Ddu') ('Llythur Cymun Morgan Goch y Melinydd', with an addition by William Jones, and 'Cerdd Marwnad Llewelyn bach o Gaer ludd'); 'englynion' by Merddyn Emrys and Huw Huws; and an English 'charol to be sung on Christmas morning' by Hugh Hughes, 'late of Foel near Llanerchymedd'.

Miscellanea,

Miscellaneous papers and home-made booklets containing transcripts, notes, lists, jottings, etc., in the hand of Edward Williams ('Iolo Morganwg') bound together in one volume. The contents are extremely varied. Prose items include items such as a brief note on Dafydd ap Gwilym (40), notes relating to Gruffudd ap Cynan and the 'eisteddfod' at Glyn Achlach in Ireland (41-2), a list of 'Constellations in Glam[organ]' (46), a list of 'Rhannau'r Dydd' (47), a version of the tale of Elphin and Taliesin at the court of Maelgwn Gwynedd copied 'Ex 37 P.P.' (i.e. Paul Panton MS 37 now NLW MS 2005, of which see ff. 26 verso-48 verso) (75-96), a list of Welsh bards, 11th - 15th cent., with occasional notes (104-05), an anecdote relating to Owain Glyndwr taking refuge in Syr Lawrens Berclos' s castle (106), genealogies of Iestyn ap Gwrgant, lord of Morgannwg, 1091, Meuric, lord of Gwent, descendant of Iestyn, and Syr Rhaph Rhawlech (107- 10), an anecdote relating to Owain Cyfeiliawc (112), a note on the descendants of Iestin ab Gwrgant (114), a note on Richard y Fwyalchen sef Syr Richard Williams, fl. 1590-1630 (116), extracts from [Dauid] Powel [: The Historie of Cambria now called Wales, 1584], pp.191-2, relating to the Welsh bards and minstrels (123-5), genealogical notes on members of the Cecil family from the time of Sir Rotpert Sitsyllt, late 11th cent., to the time of Sir William Cecill, Lord Burghley (127-33), a brief note on the computation of time and on 'Elinor Goch o dir Iarll' (140), notes relating to Welsh bardic grades (149-54), extracts from the review of The Myvyrian Archaiology of Wales which appeared in The Monthly Review, July 1802 (159-60), a list of Welsh proverbs (161-3), a note relating to, and extracts from, Thomas Jones [: Carolau a Dyriau Duwiol, 1696] (165-6), a list headed 'Deuddeg Prifgampau Gwybodau Gwrolion' (169-71), a section headed 'Mangofion am yr hen Brydyddion a hen gerdd dafawd' containing notes and triads relating to Welsh bardism and more particularly the 'bardd teulu' and 'cerdd deuluaidd' (175-85), a copy of the bardic oath ('Adduned neu Dynghedfen Bardd') (191), notes commencing 'Pum Cenedl gynhwynawl a wladychant Ynys Prydain' (207-08), a note relating to Gilbert y Clar (ob. 1295) and his son (ob. 1313) (223), triads (224-5), brief notes on the five stages in the development of ? the Welsh bardic alphabet ('Pumoes Llythyr') (226), notes relating to Gruffudd ap Cynan's flight to Ireland, 1096, and his organising of a meeting of bards and musicians at Glyn Athlach (227), a note on 'Cadair arddangos Tir Iarll' (228), notes headed 'Glamorgan School (Poetry)' containing references to Rhys Goch ab Rhiccert, Norman literary influence in South Wales, Walter de Mapes, D[afydd] ap Gwilym, translations into Welsh, 'Saith Doethion Rhufain', 'Ystori Siarlymaen', the 'Mabinogion', and Walter, archdeacon of Oxford and the original of Geoffrey of Monmouth's 'Historia', and an anecdote relating to Rhys Goch Eryri, etc. (245-7), notes headed 'Bardism lost in North Wales' relating to the state of bardism in North and South Wales from circa 1400 onwards with comments on the restoration of the Welsh language in which Dr. John Davies [of Mallwyd] is referred to as 'the saviour of our language, its regenerator . . .' (253-7), a list of words and phrases ? from [Hugh Lewys:] Perl mewn Adfyd (263-4), a note on translating (295-6), a version of a conversation between teacher and disciple concerning creation, the nature of created matter, the first man, the first three letters, etc., with a note by Edward Williams on the word 'manred' (? the substance of created matter) (307-09), notes relating to the three bardic brothers Madawc, Ednyfed, and Llywelyn ap Gruffudd of Marchwiail [co. Denbigh], an 'eisteddfod' held at Maesaleg [co. ], ? temp. Edward III, another 'eisteddfod' at Marchwiail, temp. Edward III, Gwilym Tew and an 'eisteddfod' at the monastery of Penn Rhys in Glyn Rhodni [co. Glamorgan], an 'eisteddfod' at Caerfyrddin, N.D., successive re-organising of the rules and regulations relating to bards and bardism and musicians in the time of Morgan Hen, prince of Morgannwg, and his brother Ceraint Fardd Glas [10th cent.], of Bleddyn ap Cynfyn [11th cent .], of Rhys ap Tewdwr, lord of Dinefwr (with references to a quarrel between the said Rhys and lestyn ab Gwrgan, lord of Glamorgan, because the latter had carried off 'Rhol y Ford Gronn'), of Gruffudd ap Rhys ap Tewdwr, and of Gruff. ap Cynan, and the patronage of the bards by the squirearchy after the fall of the princes (311-16), rules of the bardic order headed 'Llymma ddosparth y Ford gronn ar Feirdd a phrydyddion a gwyr wrth gerdd Dafawd yn Llys yr amherawdr Arthur . . .', with a note on the disappearance of 'Dosparth y Ford Gronn' and its subsequent restoration by Rhys ap Tewdwr (323-32), another ? incomplete list of regulations for the bardic order headed 'Llymma Hen Ddosparth ar Freiniau a defodau Beirdd a Phrydyddion a phob gwrth (sic) wrth Gerdd Dafawd o Hen Lyfr Watkin Powel o Benn y Fai' (333-5), a version of the gorsedd prayer ('Gweddi Talhaiarn neu weddi'r orsedd') with an English translation (337), a short list of miscellaneous Welsh triads (343), brief notes on the saints Elli and Twrog and 'Llyfr Twrog' (360) (continued)

a list of 'Words collected in Blaenau Morganwg, anno 1770' (361-2), a list of eight ? chapter headings under the superscription 'Dissertation on the Welsh Language' (364), copies of, and a note on, inscriptions 'on Ffynon Illtud near Neath', and on a tombstone in Margam Abbey (371), a note on the institution of 'Y Ford Gronn' by the Emperor Arthur (372), anecdotes or notes relating to twelve Welsh saints (385-8), an anecdote relating to a quarrel between Dafydd ap Gwilym and Gruffudd Grug (389), notes on the fifteen tribes of Gwynedd ('Pymtheg Llwyth Gwynedd o Drefn y Brenin Alfryd ac Anarawd ap Rhodri Mawr . . .') (391-402), ? extracts from the letters of Goronwy Owen with comments by Edward Williams ('Iolo Morganwg') (409-15), a list of the names of authors of carols in a volume belonging to 'Mr. Davies o Fangor' (417-18), a note on the bard Llawdden (418), notes under the heading 'Eisteddfodau Gwynedd' referring to 'eisteddfodau' at Marchwiail (14th cent.), Nant Gonwy (15th cent.), Croesoswallt, Caerwys (16th cent.), and Bala (late 17th cent.), Gruffudd ap Cynan's visit to an 'eisteddfod' at Castell Dinefwr and his introduction of the bardic regulations formulated there into North Wales, etc. (included is an 'englyn' attributed to Dafydd Llwyd 'o Fathafarn') (418-22), an anecdote relating to the bard Llawdden and Gruff. ap Nicolas and the convening of an 'eisteddfod' at Carmarthen, 19 Henry VI (428-9), brief notes referring to 'cynghanedd' usage prior to the 'eisteddfod' at Caerfyrddin in 1451, changes inaugurated by Llawdden with regard to 'cynghanedd' and the strict metres, etc- (431-2), notes headed 'Llyma gyfarwyddyd parth ag am y Naw cwlm cerdd a fuant yng ngherdded Oesoedd amrafaelion ar arfer gan Feirdd a Phrydyddion Cymru' (433-4), notes on 'poetical talent' in the family of Meilir Brydydd, the Gower family in Glamorgan, the family of Einion ap Collwyn, and the 'Avan Branch of the House of Iestin ap Gwrgan', and general observations on the possibility of the development of poetic taste and ability in an individual, etc. (435-40 ), an ? incomplete list of triads headed 'Trioedd y Ford Gronn yn Nhir larll' (453-5) a note relating to 'cerddi teuluaidd' found in manuscript volumes in Glamorgan (463), a note on a bardic 'cadair arddangos' (464), an anecdote relating to Ifor Hael, Llywelyn ap Gwilym, and Dafydd ap Gwilym and a bardic convention at Gwern y Cleppa circa 1330 (466), a note on the bard-brothers Siôn, Wiliam, and Richard Philip of Ardudwy (467), a short list of three triads headed 'Trioedd Cadair Morganwg' (468), notes relating to an 'eisteddfod' at Nant Gonwy, 1 Edward IV, where the strict- metre poetic system devised by Dafydd ap Edmwnt at the 'eisteddfod' held at Carmarthen, 9 Henry VI, was ? officially accepted ('breiniwyd'), incorporating 'englynion' attributed to Dafydd ap Edmwnt and Twm Tegid of Llan Gower in Penllyn (479-81), a list of Glamorgan proverbs ('Diarhebion Morganwg Cymmysg') (499-506), two sets of outline notes headed 'Ancient British Literature' and 'Characteristics of ancient Welsh Literature in its several ages or periods' (507-10), a list of English proverbs headed 'Lantwit and Gower proverbs. The Devil's name in every one of them' (513), miscellaneous triads headed 'Trioedd Cymmysg' (515-16), two lists headed 'Deg Peth ni thalant ei hachub o'r Tan' and 'Deuddegpeth drwg a drwg fydd eu diwedd' (531), a list of 'Mesurau cerdd dafawd Cyffredin', which, according to a note at the end, were also known as 'Mesurau arwest' and 'mesurau cerdd deulu' (536-9), a note on poetical works which appeared in Wales circa 1350 and later in the same century and were attributed to Taliesin and other bards (540), notes referring to 'eisteddfodau' at Caerfyrddin in 1451 and 1460, Nant Conwy [temp. Tudur Aled], and Caerwys, temp. Henry VIII and temp. Elizabeth, with references to changes introduced in the bardic rules and regulations and incorporating an 'englyn' attributed to Ieuan Tew Ieuanc (541-3), and a brief note on the bardic 'Cadair Tir Iarll' (543). Verse items include transcripts of poems, largely 'englynion', or sections of poems attributed to D[afydd] ab Gwilym (40), Taliesin, Iolo Goch, and Llywelyn Goch ap Meyryg Hen (49), Y Bardd Glas o'r Gadair (97-8, 134-7), Caradawc Llancarfan (99), Gwgan Farfawc 'o Landathan' or Gwgan Fardd (100-04), Edward Rhisiart 'o Lan Fair y Bont Faen' (113), Dafydd y Blawd (115), Rhys Meigen (117), Thomas Morgan 'o'r Tyle Garw' (118-20), William Davies or Gwilym Tir Ogwr (122), Siôn y Cent (126), Elis Wynn 'o Las Ynys' (144-5), Edmund Prys, Ficar Clynog Fawr ('mab yr hen archiagon') (145-6), Siôn Morys 'o Lanfabon' (148), lorwerth ap y Gargam (223), y Parchedig D. Dafis, 'gweinidog Llwyn Rhyd Owain' (353-5), Daf. Benwyn (378), Dafydd Nicolas, Aberpergwm (390, 426), Dafydd Alaw (403- 04), Siôn Brwynog (405-06), Llawdden (406, ? 426, 428), Wiliam Cynwal (408 ), Richard Philip (408, 467), Wm. Llyn, Dafydd ap Edmwnt, Robert Clidro, Howel Bangor, and Cadwgan ap Rhys (425), Thos. Llewelyn 'o Regoes' (426), Gruff. ap Maredydd ap Dafydd, Rhisiart Iorwerth, and Siôn Tudur (427), Gruff. ap Dafydd ap Tudur (428), Tudur Aled and Huw Llwyd Cynfel (430), Prohl (with a note 'Einon offeirad, Bardd Syr Rhys Hen o Abermarlais, a elwid y Prohl . . .') (461-2), [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' (467, 507 ), and Dafydd o'r Nant (481). Also included are lists or groups of Welsh words sometimes with English definitions, excerpts from the works of Welsh poets, these sometimes to illustrate specific words, miscellaneous genealogical data, notes relating to Welsh grammar and etymology, miscellaneous memoranda, extracts from a variety of printed sources, etc.

Barddoniaeth, Rhyfeddodau Ynys Brydain, Secreta Secretorum, Cantrefi A Chymydau, Ystorya De Carolo Magno,

An imperfect volume written by Perys Mostyn otherwise Perys ap Rychart ap Howell 'o degaingl (degygl)', 1543, with one lacuna (7 pp.) completed by John Lloyd of Caerwys, c. 1779, from a manuscript of Ed[ward] Llwyd [sic] in the Sebright library. It contains 'englynion y misoedd' by Neryn Gwodrudd [Aneirin Gwawdrudd]; 'llyma y devddec arwydd y sydd yn mestroli y xij miss y vlwyddyn ...' by D'd Nanmor; 'llyma englynion yn dangos pedwar man y byd affeth yw naturiayth pob vn o honynt ...' by Rys Brychan; 'Gossodiad ynys brydain', 'Racgorav yrnys bellach', 'Rhyfedhodau yr ynys hon', 'Rhannau yr Ynys', 'Llawer o ryfedhodau sydh Ynghymru ...', 'O racynyssedd yr ynys', 'O briffyrdd brenhinol yr ynys', 'Y Prif avonydd penaf', 'O brif ddinessydd yr ynys ...', 'Gwledydd a Siroydd yr ynys...', 'Kyfreithiav yr ynys ...', 'Or kenedlaythav a wladychassant yn ynys brydain ...', 'Or Saith brehinniayth ai tervynav ai dechread a pha hyd i parhassant ...', 'O eisteddvay pennaf archescyb ...', 'Or kenedlavthav a wladychant yr ynys honn a pha amser y doyth pob vn ir ynys ...', and 'Or iethoydd a natvriaythev y kenedloydd a wladychassant yr ynys hon ...'; 'divegwawd taliessin'; '... y llythyr a elwir kyfrinach y kyfrinachoedd a gavas arestotteles yn hemyl yr haul ...'; 'Llyma y modd y Ranwyd ac i Rivwyt kantrefoedd a chymydav holl gymerv yn amser Llywelyn ap gruf' y twyssoc diwaythaf or kymerv'; and a Red Book of Hergest version of 'Ystorya de Carolo Magno' (incomplete).

Barddoniaeth, Trioedd, &c,

A composite manuscript written largely c. 1564 by William Salesbury (?1520-?1584) of Plas Isa, Llanrwst, translator of the New Testament, containing 'cywyddau', 'englynion', and a few 'awdlau' by Jhon Kent, Gryff. Dwnn ap Oweyn Dwnn, Guto or Glyn, Tuder Alet, Hugh Arwystl, Dafydd Nantmor, Hugh Lleyn, Dauyd ap Gwilym, Wylyam Egwad, Roland Vychan, Rychard Ierwerth ('o Abertawey'), Gruffydd ap Ieuan (Ivan) ap Ll'yn, Will. Salesbur[y], Morgan ap Res, D'd Epyn[t], Thomas Vychan, and William Phylip, and anonymous and imperfect poems; 'Trioedd Cerdd' ('Tri bai cyffredin Cerdd davod', etc.); 'Trioedd Ynys Brytain'; miscellaneous triads; 'Pemp Brenhinlluyth [Cembery]'; 'Pemptheclluyth Gwynedd'; a deaf and dumb alphabet; and 'Dyledawl goffaduriaeth am enwae yr oll veirdd a mydrwyr eill [sic] or hen Vrytanieid a llawer o ein cyfoes'.

Barddoniaeth, etc,

A composite volume in several hands containing letters from Edward Roberts ('Ior[werth] Glan Aled'), Rhyl, to [Ebenezer Thomas 'Eben Fardd'], 1858 (copy of writer's note to [John Williams], 'Ioan Madog' concerning 'englynion' to 'Eben Fardd', Llangollen Eisteddfod, condolence), and from Richard Jones ('Gwyndaf Eryri') Caernarfon, to Ebenezer Thomas ['Eben Fardd'], Llangybi, 1827 (the loan of a volume of poetry, a request for an English translation of a short ode ('odlig') to Lord Newborough), 'awdlau', 'cywyddau', and 'englynion', partly autograph, by Mathew Owen (Llangar) ('Ac a Goppiwyd Rhagfyr 11 1812 Gan Robert Robert Maccwy Môn Ar frys'), Sion Kain (1643), John Rhydderch, Richard Lloyd, William Phylip, Morys ab I'an ab Einion [Morys Dwyfech], Davydd ap Gwilim, John Owenes (1675/6), Iolo Goch, Dav[id] Thomas ('D[afydd] Ddu o Eryri'), Robert Davies ('o Nantglyn'), Sion Philip, Humphrey David ap Evan (1644), Griffith Hiriaethog, and Griffudd ap Ifan ap Llywelyn Vychan, and anonymous poems; poems in free metres by John Prichard and 'Uthr Ben Dragon' (1815) and an anonymous carol; etc. Much of the later section of the volume, c. 1808, is in the hand of John Williams. Portions of three documents, apparently parts of the previous binding, have been preserved at the end of the volume (pp. 99-100): they include part of a naval account of payments to shipwrights, watermen, etc., c. 1620; part of an award [temp. Elizabeth] by Thomas ap Richard of Bwlch y Beydu, Denbighshire, gent., in a dispute between David ap Rees ap gruffith lloyd of Llanrwst, yeo[man], William ap Rees ap gruff lloyd of Scrogennan, and Low[ ] ... widow, mother of the said William, relating to messuages and lands in Llanddoged and Gwytherin, late of Rees ap gruff lloyd deceased; a lease for life, temp. Elizabeth, from Richard lloid of Sweney, Salop, gent., to Richard Burley of the same, yeo[man], of mays yr hen westyn in Sweney.

Achau, barddoniaeth, etc.

A volume of Crogen Iddon (Pontfadog, Denbighshire) provenance, written mainly during the second half of the seventeenth century. It contains pedigrees of North Wales families (including Owen of Crogen Iddon); 'cywyddau', etc., by Guto['r] Glyn, William Llyn, Davydd Llwyd ab Ll'n ab Gr., Euan Llafar, Lewis Mon, Thomas Price (Plas Iolyn), Gryffydd Phylib, Watkin Klywedog, Rees Kain, Ivan Clowedog, Sion Tvdyr, Ifan brydydd da, Sion Philip, Lewis Morganwc, David ap Rees, Edmund Prys, Sion Glyn ap Digan, Doctor Sion Cent, Morgan ap Hugh Lewis, Robt. Lewis, Richard Gele, John Clywedog, Ivan Gethin ap Ivan, Robyn Dyfi, William Phillip ('o ddyffrun y dudwu'), William Cynwal, Gryffydd Hiraethog, Mredydd ap Rys, Howel ap D'd ap Ie'nn ap Rys, Iolo Goch, Hugh Lloyd Cunwal, ?Jon. Hughes (Crogen Ithon), Hugh Moris, Rob. Cylidro, Sion Tudur, Ro[bert] Mydd[elton], Lewis Glyn Cothi, Mathew Owen, John Moris, Moris Becwn, Roger Kyffin, Wiliam Puw Llafar, Ffowlke Prys, and Tudur Aled; 'A sacred Mystery of ye Jesuits delivered in french to a Louer of ye reformed Religon, shortly After ye Murder of Henry ye 4th King of France'; 'Arfav twysogion Kymry ag arglwyddi'; and a list of contents of the pedigrees and poetry. Some of the later additions are in the hand of John Davies, Rhiwlas, Llansilin. The copious arithmetical calculations recorded in the margins are probably by John Edwards of Crogen Iddon, etc. (1755). Bound in at the end are six pages of notes on the volume in the hand of John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), 1880, together with an undated holograph letter from 'Ceiriog', Van Railway, Caersws to Nicholas Bennett [at Glanrafon, Trefeglwys].

Barddoniaeth, etc.

An interleaved imperfect volume in two parts. The first part contains an early eighteenth century (after 1714) collection of 'cywyddau' and 'englynion' by Owen Gwynedd, Robt. Klidro, Wm. Kynwal, Sr. Hugh Robts. Llen, Sion Tudyr, J. Brwynog, Edmund Prys, Morys ap Evan ap Einion, Owen Griffith, Wm. Llyn, and S[iôn] Ph[ylip], and anonymous poems. The second part contains a collection, mainly in the same hand as Cwrtmawr MS 312, of 'cywyddau', 'englynion' and some free-metre poetry by Ie'nn ap Rydderch ap Ie'nn Lloed, D'd ap Gllim, Wm. Llyn, Sr. Jhon Mirrig, Hugh Arwystl, Bedo ap Ffylip Bach, Iolo Goch, Ll. Goch ap Meirig Hen, Edwart ap Rys, Dogtor Jhon Kent, Hoell ap D'd Lloyd, D'd ap Edmwnt, Llowdden, Lewis Mon, Bedo Evrddrem, Jhon Tvdr, Sr. Roger, Tvdvr Aled, Gruff. D'd ap Einion Ylygliw, Ll. Fychan, Gruff. Llwyd ap D'd ap Einion, Rys Nanmor, Gvtor Glynn, Ryc. ap Hoell ap D'd ap Eng,' Jhon Keri, Bedo Brwynllys, Ie'nn Llwyd Brydydd, Ier. Fynglwyd, D'd Nanmor, Robert Gruff., Gruff. ap Ie'nn, Ie'nn Dyfi, Sion Tudur, Simwnd Fychan, Robin Ddv, Morys ap Ie'nn ap Enngan, Jhon Kemp, Hugh Kowrnwy ap Ie'nn ap M'ed ap Gr. ap Edny', Lewis Glyn Kothi, Owain Ievtvn, D'd Llwyd ap Ll. ap Gr', Ll. ap Gvtvn, 'gwas digri', 'y fikar o wocking ne Lywelyn ap gwilim', Wm. Kynwal, Hitin Grydd, Owen Gwynedd, Thomas Derlysc, Gruff. Tvdvr ap Hoell, and D'd ap Jhon Hugh, and anonymous poems. There are numerous marginal and other annotations by, among others, the scribe of Part I and by David Ellis, Cricieth, and Peter Bailey Williams, Llanrug. The spine is lettered 'Llyfr Cywyddau'.

Barddoniaeth,

A collection of 'cywyddau', 'awdlau', and 'englynion', together with a few free-metre compositions ('Dirifau Duwiol', etc.) by Sion Kent, Hugh Lewis, Evan Tudur Owen, Edward Vrien, Sion Philip, Gryffydd Gryg, Ifan Tew Brydydd [Ifanc], Ifan Brydydd Hir, Syr Dafydd Trefor ('Person Llanallgo'), Sion Tudur, Llowdden, Rhys Goch Glynn Dyfrdwy, Wiliam Llyn, Huw Arwystl, Richiart Kynnwal, Huw Machno, Robert Dyfi, Rees Johns [Y Blaenau], Sion Dafydd ab Siencyn, Mr Edmynd Prus ('archdiagon Meirionyth'), Richard Philip, Owen Gwynedd, Daf. ap Meredydd ap Tudur, Iolo Goch, Gutto r Glynn, Gruffydd Llwyd ap Ifan, Tomas Prys, Dafydd Nanmor, Ifan Llwyd Sieffrey, G. Parry (1750), R. Jones, E. W., Huw D'd Llwyd, Lewis Môn, Howel Kilan, G[ruffydd] ab Tudur ab Howel, Gryffydd ab Evan ab Llawelyn Vauchan, Tudur Aled, Grvffydd Hiraethog, Llywelyn ab Gvtyn, Morys Dwyfech, Rhys Kain, Morus Thomas Howel, Tudur Penllyn, Hugh Lloyd Cynfel, M[argaret] D[avies], Gryffydd ab Howel ab Gryffydd, Dafydd Llwyd ap Ll. ap Gr? or Hugh Pennal?, Ieuan Tew Bryd[ydd] Hen, Gryffyth Llwyd, Daf. ab Gwilym, Huw Pennant, Syr Huw Roberts, Howel ap Sion Ifan, Sion Klywedog, Llywelyn Goch Am-heirig Hen, Gruffydd ab Adda ab Dafydd, Deio ap Ifan Dv, Rowland Vavghan, Howel Dabian ap Rhys, Sr. Rys, Rys Goch or Yri, Llywelyn Moel or Pantri, Roger Kyffin, Dafydd ap Edmwnd, Wiliam Kynwal, Ifan Tvdur Penllyn, Ifan Dyfi, Robin Ddv, Lewis Hvdol, Bedo Aerddren, Bedo Brwynllys, Syr Owain ab Gwilim, Sypyn Kyfeiliog, Gruffydd ap Ifan, Howel Dafydd Llwyd, Rys Goch Glann Keiriog, Ellis Cadwalader, Lewis Owen ('O Dyddyn y Garreg') (1686), M[ ] D[ ], Owen Gryffydd, Jon. Davies (1691), Einion ab Gwalchmai, John Williams (Tal y waen), Morice Jones, and David Ellis ('cler'). The title-page reads 'Kywyddau, Owdlau, Ynglynion, o waith amryw Awenyddgar feirddion Kymrv, yn y Bryton Aeg, bvddiol i gyfrieythyddion gorfoleddol, ir afieythvs, pyrthynasol a chymwys, ir sawl sydd hoff a chynnes ganthynt drin a choleddv ardderchowgrwydd henafiaeth y Brvtaniaid ... Gwedi i drefni mor weddol ag y gallwyd ai sgrifenv cynn gywired ag medrwyd, gann yr eiddoch ynghrist Iesv. Dauid Elis ... 1630'. There are copious additions to the original volume made during the second half of the eighteenth century, many being in the hand of Margaret Davies (c. 1700-85?), Coetgae-du, Trawsfynydd. At the beginning of the volume there are a subject classification of the contents and an incomplete contents list in the hand of the original scribe ('Llyma dabal i amlygv pa ryw gywydd[av] owdlav ne englynion, ar bara achosion, i bwy y canwyd hwy ag ymha ddalen y maent yn scrifenedic, megis y gwelwch yn y drefn isod'), and lists by Margaret Davies of Welsh poets and their supposed floruits ('Llymma Henwau part or Beirdd Gynt sef y rhai mwya hynod ac amcan or pryd yr oeddynt yn canu') and the children of Lewis ab Owen 'y Barwn Or Llwyn' [?Dolgellau]. The volume is divided into seven parts, the first lacking a title but containing religious poems and 'Kowyddau ir byd', and the remainder being successively entitled '... Moliant i wyr a ffendefigion Gwynedd ...', '... Kowyddau Kynghorion ...' and 'Kowyddau Kymod, '... Kowyddau erfyniadau neu ofynion ...', '... Kowyddau ymryson rhwng Beirdd ...', '... amryw gowyddau i ferched', and 'marwnadau'. The spine is lettered 'Llyfr David Elis, 1630'.

Barddoniaeth,

An imperfect and mutilated manuscript containing 'cywyddau' and 'englynion' by Sion (Jo.) Prichard (a Prichard, ap Risiart), Sion Cent, Morvs ap Howel ap Tvdvr, Huw Morys, Gwerfyl Mechain, Risiart Esgob Dewi [Richard Davies, bishop of St Davids], William Llyn, Huw Llyn, and William Cynwall, and anonymous compositions in strict and free metres, etc. The volume was written c. 1665. On the original brown paper cover is a fragment of a Welsh-English dictionary in the hand of William Gambold (1672-1728), rector of Puncheston and lexicographer.

Papurau 'Dewi Fardd',

A volume of papers of David Jones ('Dewi Fardd'; 1708?-85), Trefriw, of which many are in his own hand. They comprise 'Gofuned Llythyr Dewi Fardd at ei Etholedig Gyfeillion'; a letter from David Jones to his friends ('Frodur a Chwiorydd yn ol y Cnawd'), 1751/2 (the writer's association with Methodism) (published in Cymru, 1907, pp. 185-6) (together with verses [?on 'Breuddwyd Gwion']; poetry by Rhys Goch o Ryri, Richiart Parry, T[homas] E[dwards] ('Twm o'r Nant') Humphrey William, Lloyd Ragad, Dafydd Jones (Dafydd Sion Dafydd), Morys Dwyfech, Edmund Price 'Arch diagon', and Ellis Robert, and anonymous 'carolau' and 'cerddi'; an extract from a treatise on herbs; letters to David Jones from Tho[ma]s Edwards ['Twm o'r Nant'], Pen isa'r dre [Denbigh], 1766 (a parcel for the recipient and the enclosed writing), William Sion 'o fyrun sauth ymlwy maun twrog' [Maentwrog] undated (the delivery of books to Owen Dafydd 'o faun twrog'), Dafydd Ellis, Ty du, 1766 (the sale of books on behalf of the recipient), Owen Roberts, 1778 (the publication of an interlude), Roger Thomley, Flint, 1746 (enclosing 'englynion', a desire to visit the recipient), Hugh Evans, Caernarfon, 1768 (the receipt of a book of 'cywyddau', subscriptions towards the printing of Blodeugerdd [Cymry] and Drych y Cymro), and Richd. Edwards, 'Y Tayliwr', 1744/5 (a request for a 'cywydd' by Ed[war]d Maurice, proposed publications by the recipient); holograph letters from Dafydd Jones to his wife Gwen ych Richard from Shrewsbury (Mwythig), 1758 (errors by the compositor [of Blodeugerdd [Cymry]), and to David Jones, painter, Holborn, London, 1771 (the recovery of monies due for Blodeugerdd [Cymry] and the publication of the second part); press cuttings of 'englynion' published in Yr Herald Cymraeg, 1756; an interpretation by [John] Lloyd of Hafodunos [Llangernyw] of the law regarding errant sheep (printed by Dafydd Jones at Trefriw, 1778); and Cynhygiadau i Brintio amryw o Lyfrau, drwy gymorthiad fy 'ngyd Wladwyr Mwyneiddwych (Harfie, Caerlleon, n.d.), with verses entitled 'Breuddwyd Gwion' (published in Cymru, 1907, pp. 186-8). Much of the contents of the manuscript was transcribed by David Evans, Llanrwst in Cwrtmawr MS 117.

Barddoniaeth,

An imperfect composite volume largely in the hand of David Rowland, Bala, and begun by him probably in 1757. It includes 'cywyddau' and other poems in strict metres by Owen Griffith (Gruffudd), Gwerfil Vachan ('Gwyrfyl merch Howel Vaughan o flodwal', 1590), Tudur Aled, Mr William Wynne, David ab Gwilim, Edward Maurice, Owen Gwynedd, Ned Rowland, Rowland Hughes 'or Graienun' (1758, 1776), Taliesin, Sr Roger, John David, Meredyth ap Reec, Humphrey Dafydd ab Evan, Dafudd Nanmor, Robert Lewis (1767), Robert William(s) (1768), Rice Jones 'or Blaene' (1774), etc.; poems in free metres ('carolau', 'dyriau', 'tribannau', etc.) by Maurice Richard, Robert Sion Evan (1668), Rowland Hughes, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], Hugh Hughes ['Y Bardd Coch o Fôn'], Gwilim ab Ierwerth (William Edwards 'o Lanfawr'), John Dafudd lâs ('pan oedd yn gwisgo Lifre Hugh Nanau Esqr.'), Ellis Roberts, William Pirs Dafydd, and Hugh Jones (Llangwm), together with several anonymous 'cerddi'; and prose texts comprising an extract from the parish register of 'Tre Gwayan', Anglesey, 2 March 1581[/2] ('Fe fu farw hen wr ymhlwu Tregauan yn Sir Fôn un William ab Howel ab Dafydd ab Ierwerth, ai oed yn : 105 : o flynyddoedd, ag fe fu yn briod dair gwaith ...'), traditional lore in connection with two lakes in Snowdonia ('yn yr Ryri') called 'y Dulyn' and 'ffynnon y llyffaint' (... 'allan o hên lyfre Thomas Price o Blâs Iolyn Esqr'), 'Rhinwedd y Ceiliog', 'Dyma hanes Peilatus ap Jerus' ('medd llyfr Antwn o Went'), 'Dyma Hannes yn dangos fel yr aeth Joseph i brynu lliain gan Sydonia I amdoi Corph Crist', 'Dechreu Araeth Wgan', and an anecdote testified by Richard ap John 'o Llanganhafal yn nyffryn Clwyd' concerning a five years' old boy of Llanfachreth in Merioneth who in 1615 could play the harp 'yn Gynghaneddol Gowir Dane'. There is also a list, in a later hand, of preachers and their texts at a [Methodist Association, c. 1800, and an inset of 12 pp. in the hand of 'Huw ap Huw' [i.e. Hugh Hughes, 'Y Bardd Coch o Fôn' containing elegies to Lewis Morys ['Llywelyn Ddu o Fôn'] by Gronwy Owen and the scribe. The volume is lettered 'Cerddi Cymraeg'.

Gwaith Tudur Aled, etc.

Two composite volumes of notebooks containing transcripts by J. H. Davies, c. 1891-7, with some emendations and variant forms, of 'awdlau' and 'cywyddau' by Tudur Aled. The transcripts are mainly from BM Add. MSS. Both volumes contain lists of contents and indexes to first lines of poems and MS 155 also includes additional miscellaneous notes and transcripts, e.g. the introductions to Y Drych Cristianogawl (1585) and Hugh Owen: Dilyniad Iesu Grist (1684). Inset is a note inscribed 'Gyda Diolch diffuant E A[nwyl]'.

Barddoniaeth, etc.

A volume in the hand of J. H. Davies containing 'cywyddau', with some collations, by D'd Llwyd [ap Llywelyn ap Gruffudd], Ieuan ap Rhydderch ap Ievan Llwyd, D'd ap Gwilim, D'd ap Edmwnd, Iolo Goch, Robt. Clidro, Ivan Gethin ap Ivan Lleision, J. Rhydderch, and Tudur Penllyn; the Earl Roland tale from the Red Book of Hergest, and other extracts; a list of poets whose works are represented in the Red Book of Hergest and a list of contents of the manuscript; a note on the text of 'Monachlog yr Yspryd Glan'; a calendar of a text of the laws of Hywel Dda in MS 45 in All Souls Library, Oxford; extracts, 1760, relating to the parishes of Llangeitho and Nantgwnlle from the episcopal acts of the diocese of St Davids in NLW Add. MS 25; extracts from the vestry book of the parish of Llangeitho, 1757-77; an abstract of the trust deed of [Llangeitho] meeting-house, 1770; extracts from Phillip Dafydd: Marwnad y Parchedig Mr D. Rowlands (Caerfyrddin, 1797); etc. The volume was begun on 7 February, [18]93, during J. H. Davies's residence at Lincoln College, Oxford.

Barddoniaeth,

A volume containing two collections of transcripts of poetry, with copious annotations, in the hand of Owen Williams ('Owain Gwyrfai'), Waunfawr. The first collection, entitled 'Llwyn y Gell', includes 'cywyddau', etc. by Gruff. Llwyd ab Dafydd ab Einion, Dafydd Pennant, Aneirin Gwawdrydd, Dafydd ab Gwilym, Lewis Môn, Rhys Goch Eryri', 'N.', Sion Cent, Sion Tudur, Gwilym ap Ieuan hen, Bedo Aerddren, Hugh Hughes ('Y Bardd Coch o Fôn'), Llywelyn ab Gutun, Gruffydd ab Ieuan ab Llywelyn Vychan, Syr Owain ab Gwilym ('Person Tal y llyn'), Hywel ab Dafydd ab Ifan, Thomas Prys o Blas Iolyn, Owen Gwyn[e]dd, Deio ab Ieuan Du, Tudur Penllyn, Iolo Goch, Llewelyn ab y Moel, Tudur Aled, Madog Benfras, Dafydd Nanmor, Sion Philip, Bedo Brwynllys, Lewis Menai, Gruffydd Grug, Syr Dafydd Trefor ('Person Llanallgo a Llaneugrad'), Dafydd ab Owain, Ieuan Tew brydydd, Dafydd Llwyd ysgolaig, Dafydd Llwyd [ap Llywelyn ap Gruffydd] and Hugh Arwystl; lists of titles and of first lines of poems by individual authors in the Lewis Morris MSS in the British Museum, taken from Y Greal, 1805-7, and from the scribe's own manuscripts; and lists of contents of 'Llyfr y Parch. O[wen] J[ones, 'Meudwy Mon'] Manchester', 'Llyfr Hir Bodadden', and 'Llyfr Byr Bodadden'. The sources used by the scribe for his transcripts of poems include 'L[l]yfr ysgrif Eiddo Mr. Owen Roberts gynt o Bentraeth Mon', 'L[l]yfrau Owen Gruffydd Llanystumdwy', and '[L]lyfrau M.S. pwdredig eiddo Mr. Jonathan Jones, Colector of Carnarfon 1855'. At the beginning is a list of poets whose titles were taken from Y Greal and a list of titles of poems transcribed in full. The collection was compiled during the period 1855-9, although the fly-leaf bears the scribe's name dated 1863. The second collection, beginning at the end, is entitled 'Y Gell Gynen, ('herwydd canau cynen sydd ynddo') and contains fliting poems ('ymrysongerddi') between Edmwnt Prys and William Cynwal and Sion Philip and Edmunt Prys, together with additional 'cywyddau' by Edmunt Prys. This section of the manuscript was compiled between 1844 and 1846, but there are some additions of the period 1859-61. Recorded on the upper end paper are timber purchase accounts of Owen Williams, 1844-5. The manuscript is lettered on the spine 'Owain Gwyrfai MS'.

Barddoniaeth Huw Morys

An imperfect manuscript of the late seventeenth century in the hand of Huw Morys, with copious additions in a number of early eighteenth century hands. It consists largely of 'cywyddau', 'carolau', 'cerddi' and 'dyrïau' by Huw Morys himself, with a few poems in both strict and free metres by Owen Gwynedd, Humphrey Owen, Simwnt Vychan, William Miltwn [Midleton, Myddelton], Doctor Sion Kent, Roger Kyffin, Sion Sgrufen and John Davies ('of Rhiwlas'), and anonymous poems. The volume is lettered 'Barddoniaeth Huw Morys'.

Dosparth Edeyrn Dafawd Aur,

A text of 'Dosparth Edeyrn Dafawd Aur' written by Lewis Richards, Darowen Vicarage in 1821. The manuscript is a transcript of Cwrtmawr MS 250 and formed the basis of the spurious Dosparth Edeyrn Davod Aur (Llandovery, 1856), published for the Welsh MSS Society, with an English translation and notes by John Williams ('Ab Ithel') (see John Morris-Jones: 'Dosbarth Edern Dafod Aur', Trans. Cymm., 1923-4, 1-28). The 'cywyddau' by Ieuan ab Hywel Swrdwal and Gruffudd ab Ieuan ab Llywelyn and 'Chwedl Rhitta Gawr, o Lyfr Iago ab Dewi' which follow the treatise in Cwrtmawr MS 250 are also included in the present volume.

Barddoniaeth,

Two volumes in the hand of Mary Richards, Darowen consisting largely of transcripts of poetry from manuscripts then in the Llansilin Collection (e.g. Cwrtmawr MSS 204, 206-7, 227, 238, 242-3). Other transcripts in the collection are items from 'copy o un [o] lyfrau Maesglase, Mallwyd', including 'Merddin ai dywaid', 'Taliesin ai traethoedd', Merddin ai Traethodd', 'Taliesin ai Traethodd', and 'Merddin a Gwenddydd'. The poetry, in strict and free metres, is by Griffyth ap Dafydd Vychan, Robin Ddu, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Griffydd, Owain Twna, Dafydd Gorllech, Ifan Brydydd hir, Huw Pennant, Edwart [ap Rhys], Dr. Sion Cent, Ie[uan] Dyfi, Iolo Goch, Meredydd ap Rhys, Llywelyn ap Owain, Rhys Coch or Eryri, Thomas Prys ('o Blas Iolyn'), Edmwnd Prys, G. Philip, W. Elias, Owain Gruffudd, Gruffudd Nannau, Owain Gwynedd, Gruffyth Hiraethog, Guto'r Glynn, Tudur Aled, Thomas Owen, William Llyn, Ieu[an] Tew, Tudur Penllyn, Huw kae Llwyd, Llywelyn Goch Amheurig hen, Dafydd Nanmor, Gruffydd Hafren, Syr Owen ap Gwilim, Sion Philip, Bedo Brwynllys, Morys Dwyfen (recte Dwyfech), Sion Tudur, Sion Philip, Llywelyn ap Gutun, Syr Rhys Carno, Wiliam Kynnwal, Gwilym ap Ieuan hen, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), John Athelystan Owen, D. Parry, Rowland Parry ('Ieuan Carn Dochan' 'O Lanuwchllyn'), Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd'), Roger Cyffin, [Morris Jones] ('Meurig Idris'), J. Blackwell ['Alun'], William Edward ('[Gwilym] Padarn'), Gruffydd Lloyd ab Dafydd ab Einion Lliglyw, Ifan ab Howel Swrdwal, Ifan Tudur Benllyn, Cathrin Sion, Gaynor Llwyd, Thomas Evan, Evan Thomas, Moris Richard, Hugh Sion, Huw Moris, Griffydd Moris Evan, Morys Robert, Sir Rees Cadwaladr, Edward Jones ('Vicar Machynlleth 1644'), Llywelyn Cadwaldr, Richard Llwyd, Shon Dafydd, William Puw Llafar, Lewis Môn, Huw Llyn, Rees Edennyfed [sic], Lewis Edward, William Edward, ? Robert Edward Lewis, Richard Philip, Rees Ellus, Gruffydd ab Gronwy Gethin, John Morgan ('Vicar Aber Conwy ... 1698'), Edward John ab Evan, John Rhydderch, Gwilim ab Sefnyn, John Davydd, John Vaughan ('o Gaer Gai'), [David Richards] ('Dafydd Ionawr'), Thomas Llwyd, Cadwaladr Roberts, Edward Rowland, Richard Abraham, Edward Morus, Hugh Lewis, Thomas Lloyd 'fiengca', Rowland Vaughan, [John Jones] ('Tegid'), Robert Davies ('Bardd Nantglyn'), John Rogers, D. Ellis (Mowddwy), William William ('Wil y Prydydd'), Evan Jones (Darowen), [David Jones] ('Ieuan Cadfan') [David Richards] ('D[ewi] Silin'), Jeremy Humphrey, Dafydd Davies, John Rees, Morris Jones ('or Talwrnyn agos i Lanfyllin'), Thomas Edward ('Twm o'r Nant') Arthur Jones, John Davies, William Philip, Cadwaladr Moris, John Brwynog, Lewis Owen, John Edward, Dafydd Rees (Llanbryn Mair), Syr Gri[ffudd] Vychan ('o Sir Drefaldwyn'), John Thomas, Henri Humphreys (Bwlch y Ddar), [Hugh Evans] ('Howel Eryri') Dafydd Morris ('Bardd Einion') and others; an anonymous 'English Elegy on the Reverend Mr. Howel Davies Chaplain to the Rt. Hon. Countess of Walsingham'; a letter from David Davies, Tu Uchaf, near Mallwyd, 1810 (the distribution of Welsh Bibles in Llanymawddwy) (together with a list of subscribers and a table of statistics); a table of minted coins ('Darnau o bres bathol'), with dates; a letter from Thomas Philips, Neuadd Llwydiarth to [Mary] Richards, 1863 (enclosing verses on the marriage of Albert Edward, Prince of Wales and Princess Alexandra); a list of the dates of the birth and baptism, 1712-33, of children of Richard Foulkes and Jane Griffith, his wife; a letter from T[homas] Price ('Carnhuanawc'), Crickhowel, 1833 (the preservation of the Welsh language); pedigrees of William Pugh of Mathafarn and of Christopher Bethell, bishop of Bangor; a certificate, 1798, of the payment by the parish of Llan y Mowddwy, Merioneth of a sum of £7-7-3, being a 'Voluntary Contribution for the Defence of the Country'; etc. Printed items pasted inside the covers include a prospectus of Carl Meyer: An Essay on the Celtic Languages and a notice of a proposed public dinner to W. Owen Pughe at Denbigh, 1834. Some of the transcripts are dated within the period 1857-8.

Llyfr Dafydd Elis,

An imperfect manuscript probably of the second quarter of the seventeenth century in the hand of David Elis. It contains 'cywyddau' and 'awdlau' by Gruffydd Hiraethog, Guto r Glynn, Tudur Aled, William Llyn, Ieuan Tew, Tudur Penllyn, Huw Kae Llwyd, Llywelyn Goch amheurig hen, Dafydd Nanmor, Gruffydd Hafren, Syr Owen ap Gwilim, Sion Phylip, Bedo Brwynllys, Morys Dwyfech, Dafydd ap Edmwnd, Llowdden, Tomas Penllyn, Mredydd ap Rys, Sion Tvdur, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd, Llywelyn ap Gutun Delynior, Syr Rys Karno, Wiliam Kynnwal, Dafydd ap Gwilim, Gwilim ap Ieuan hen, Lewis Glynn Kothi and Ierwerth fynglwyd, together with anonymous poems and fragments. A few 'cywydd' couplets and 'penillion', some by Thomas Owen, have been inserted in blank pages in later hands. The spine is lettered 'Llyfr Dafydd Elis 1630' but it has apparently been ascribed to this year not on internal evidence but on the analogy of Cwrtmawr MS 27, which is in the same hand.

Barddoniaeth, etc.

A manuscript largely in the hand of Mary Richards, Darowen containing 'Llyma ddeall y pader ynghymraeg' ('o lawysgrifen ar femrwn cyn 1600'); 'Copi o Ramadeg Gymrae[g] rhai a ddywed Gramadeg Coronwy Owain y dechreu yn eisie'); 'cywyddau', 'englynion' and some 'penillion' by Robin ddu, Dafydd Gorllech, Guttun Owain ('Meredith ab Rhys medd eraill'), Sion Philip, Sypyn Cyfeiliog, Edmund Prys, William Philip, Howel Bedo, Owen Gryffudd, Edward Morys, Owen Robert, Hugh Morys, William Elias, Dafydd ap Gwilim, John Rogers, Ifan Tew Brydydd and Bedo Brwynllys, and anonymous poetry, the greater part of the poetry by Owen Gruffydd and copied 'o Lyfyr Owen Gruffydd'; there are later verses by 'Dewi ab Ioan', (Blaen Afon), David Charles [Carmarthen], Thomas Jones (Maes y Cerndi), J. Blackwell ['Alun'] and [David Richards] ('D[ewi] Silin'); and a copy of a letter from W[alter] Davies ['Gwallter Mechain'], 1817 (the establishment in Montgomeryshire of an Auxiliary Society in aid of the British and Foreign Bible Society). The manuscript is in the form of two books, of which one was partly used, c. 1820, by 'J. H. M. L.' to record 'Adnotationes quaedam admodum miscellaniae', including a list of titles of Welsh airs, a list of Welsh expressions and their English equivalents and notes on the accidence of the Welsh language. Used as the upper end paper is a fragment of an 18th century answer of Christopher Welcker the elder, one of the defendants to the bill of complaint of Wm. Sherlock and Frances, his wife, and James Blundell and Mary, his wife, complainants.

Canlyniadau 61 i 80 o 285