Showing 26 results

Llythyrau, 1929-1932, yn ymwneud â gwaith academaidd Erfyl Fychan. Ymhlith y gohebwyr mae J. Glyn Davies (12) a W. Garmon Jones (2), ynghyd â llythyr oddi wrth Idris Bell, 1924 a llythyr, 1924, yn ei hysbysu ei fod wedi'i benodi yn 'Ben Athro' Ysgol Llanerfyl.

Cyfrol ar gyfer arddangos cardiau Nadolig ond a ddefnyddiwyd ar gyfer cadw llythyrau a dogfennau pwysig yn ymwneud â'i yrfa academaidd a chyhoeddus, 1929-1966. Ymhlith y gohebwyr mae Idwal Jones (3), T. Gwynn Jones (2), Kitty Idwal Jones, Syr John Cecil-Williams, [Francis] Wynn [Jones] (2), ynghyd â llofnod Gracie Fields ac englynion gan Gwilym R. Tilsley, 1966.

Dau lythyr, 1957, oddi wrth Geraint Vaughan-Jones at ei deulu tra roedd yn byw yn Zweibrucken yn yr Almaen ac yn gweithio fel cyfieithydd, ynghyd â llythyrau oddi wrth Leigh Henry, Brynallt a Rhosier.

Llythyrau'n trafod materion yr Orsedd a'r Eisteddfod Genedlaethol, 1950-1965. Ymhlith y gohebwyr mae Mam o Nedd (1) a 'Note as to the duties of the Mistress of the Robes' ganddi, 1952; Trefîn (3) yn cynnwys ei gywydd coffa i Elfed, 1954; D. Rhys Phillips (2); Brynallt (13); Cynan (8); Leila Megane (1); a Maxwell Fraser (2).

Adysgrif a wnaed gan William Owen [Pughe], 1783, o gyfrol [llawysgrif] testun Aneirin o'r Gododdin oedd ym meddiant Owen Jones ['Owain Myfyr'] yn Llundain. Mae'r gyfrol hefyd yn dwyn enw Thomas Evans, 1850.

Adysgrif gan Erfyl Fychan, [1920]-[1968], o lyfr William Jones (1726-1795), Dolhywel, Llangadfan, yn cynnwys cerddi yn y mesurau caeth ganddo, 1771-1792, ynghyd â rhestr o ddyddiadau 'holl hen ffeiriau Cymru' o lawysgrif a ysgrifennwyd tua 1620. Defnyddiwyd y llyfr hefyd ar gyfer gwneud nodiadau o lawysgrif Cwrtmawr 856D ar arferion priodi yn Sir Aberteifi.

Sgriptiau radio yn cynnwys 'Hen arferion Cymru fu, 1700-1800', 1935, sef dwy wers ar y baledwr a baledi; 'Ugain munud gyda'r Bardd Crwst', 1938; 'Dic Dywyll - Tywysog y Baledwyr', 1938; 'Twm o'r Nant, yr Anterliwdiwr', [1938]; 'Cymeriadau' yn y gyfres 'Cywain', 1965; 'Digwyddiad pwysig y carwn i fod yno', 1966; 'Y llyfr gorau y caraswn fod wedi'i ysgrifennu' a 'Y cymeriad gorau a gyfarfyddais', 'Cywain', 1966.

Llyfr nodiadau yn cynnwys nodiadau ar lenyddiaeth y bedwaredd ganrif ar bymtheg ar gyfer dosbarth Y Foel, 1933-1934; nodiadau ar fywyd cymdeithasol Cymru yn y ddeunawfed ganrif, dosbarth tiwtorial Fourcrosses, 1965-1966, a maes llafur ar gyfer y cwrs 'Llenyddiaeth a bywyd cymdeithasol Cymru yn y ddeunawfed ganrif', 1967-1968; a maes llafur a rhestr lyfrau ar gyfer dosbarth Fourcrosses, 1966-1967.

Llythyrau, [1949]-[1963], gan gynnwys rhai oddi wrth y Fonesig Amy Parry-Williams, Brynallt (3), Mam o Nedd, Cynan, Telynores Rhondda (2), Caerwyn (3), J. Dyfnallt Owen, Trefîn (2), Syr John Cecil-Williams, D. Jacob Davies, Clement Davies, Gwilym R. Tilsley; ynghyd â mân bapurau gan gynnwys taflen, 1931, yn hysbysebu cyhoeddi llyfr Erfyl Fychan, Bywyd Cymdeithasol Cymru yn y Ddeunawfed Ganrif a 'Serch ifanc a huna' sef cyfieithiad Erfyl Fychan o eiriau Arthur Somerverell 'Young love lies sleeping', Eisteddfod Genedlaethol Caerdydd 1960 (printiedig).

Fersiwn drafft o'i draethawd 'The Wayside Entertainer in Wales in the Nineteenth Century' gyda chyfarwyddiadau i'r teipydd.

Traethawd 'The Wayside Entertainer in Wales in the Nineteenth Century' mewn teipysgrif. Ceir y traethawd mewn un gyfrol a dau atodiad, y cyntaf yn cynnwys testun y cerddi a'r ail yn fynegai i'r awduron a'u ffugenwau.

Adargraffiad gan y Powysland Club o erthygl Erfyl Fychan a ymddangosodd yn Collections Historical & Archaeological relating to Montgomeryshire, 1942, at ddefnydd ei haelodau.

Llyfr nodiadau yn cynnwys manylion am I. D. Hooson ar gyfer rhaglen deyrnged iddo, o bosib, a llyfr nodiadau yn cynnwys nodiadau hanesyddol am Powys ac adysgrif o 'Yr Hen Dyddynwr' gan 'Dewi Aeron' ar fesur Tri Thrawiad.

Baledi wedi'u casglu gan Erfyl Fychan, [1930], gan awduron megis 'Ywain Meirion', Abel Jones ('Y Bardd Crwst'), Richard Williams ('Bardd Gwagedd') a Richard Davies ('Bardd Nantglyn') ar destunau fel llofruddiaethau, damweiniau a thrychinebau. Ychwanegwyd nodiadau gan Erfyl Fychan mewn pensil am bwy oedd wedi canu'r faled. -- Ceir dalen rhydd gyda'r teitl 'Bibliography of Ballads composed by Owen Griffith (Ywain Meirion) compiled by Erfyl Fychan' ar ddechrau'r gyfrol a mynegai anorffenedig.

Torion, [1945]-1966, gan gynnwys llawer iawn o'i golofn 'Nodion bryn a bro' yn y County Times, [1957]-[1963], ac yn ymwneud â'i waith eisteddfodol yn genedlaethol a lleol.

Fersiwn llawysgrif o'i draethawd 'The Wayside Entertainer in Wales in the Nineteenth Century' ond nid yw'r tudalennau mewn trefn.

Dau lythyr oddi wrth Arthur S. Hollings, 1962, yn trafod hanes y teulu Roberts, ynghyd â thorion o'r wasg, 1962, a anfonwyd ganddo, yn ymwneud ag Ernest Roberts, mab John Roberts ('Telynor Cymru'), yn dathlu ei ben-blwydd yn gant yn ei gartref yn ardal Stratford-on-Avon; a chopi o raglen cyngerdd a berfformiwyd o flaen y Frenhines Victoria gan y teulu Roberts, 1889 (yr oedd Ernest Roberts yn un o'r perfformwyr).

'Cell gymysg' sef casgliad o adysgrifau gan Erfyl Fychan a ddechreuodd yn 1929, gan gynnwys anterliwt gan Ellis y Cowper a nifer o englynion gan T. Gwynn Jones. Ceir hefyd enghreifftiau o waith Erfyl Fychan ei hun gan gynnwys 'Y Di-wifr'; penillion 'Dadl ynghylch Neuadd y Sir ym Maldwyn 1930'; 'Noswyl J. Breese Davies, Dinas Mawddwy, hunodd 4/x/40'; englyn, 'Eryri'; penillion a luniodd ar gyfer agoriad Gŵyl Gerdd Dant Cymru yn Y Felinheli, 1947, a phenillion cyfarch i D. R. Hughes ('Myfyr Eifion') ar achlysur cyflwyno Tysteb Genedlaethol iddo yng Nghaerdydd yn 1948; 'Carol y Byd Dyrus', 1962, a chyfarchion pen-blwydd i Cynan yn 70, 1965. Ceir hefyd ychwanegiadau gan [ei fab Geraint Vaughan-Jones] a phapurau rhydd yn ei law.

Adysgrif ar ffurf teipysgrif a wnaed gan [?Erfyl Fychan], [1944], o ddyddlyfr y Capten Charles Compton Parish fel Carcharor Rhyfel yn Ffrainc, 1794-1795.

Llythyrau, 1926-1965, yn ymwneud â'i yrfa academaidd, atebion ynglŷn â'i waith ymchwil a'i ddiddordebau eraill megis yr Eisteddfod Genedlaethol, gan gynnwys rhai oddi wrth Clement Davies (2), Bryfdir (1), J. T. Jones (3), J. L. Cecil-Williams (2), T. H. Parry-Williams (2), T. Gwynn Jones (26), ynghyd â dau dystlythyr ganddo, 1935, 1942, Dora Herbert Jones (1), Gwilym R. Tilsley (2), Brynallt (2), Dillwyn Miles (1), Cynan (2), E. R. Winstedt, golygydd y Gypsy Lore Society (6), D. J. Williams, Abergwaun (1), J. Dyfnallt Owen (1), J. O. Williams (1), William George (1). Ceir hefyd eitemau eraill megis sgript 'Cerdd Dant' gan Erfyl Fychan a ddarlledwyd yn 'Yr Egwyl Gymraeg', [?1935], 'Cân Geraint' ganddo, [c. 1929] a rhaglen dadorchuddio cofgolofn i I. D. Hooson, 1952.