Showing 47 results

Draft documents etc. concerning the establishment of a Trust for building St Asaph Grammar School, co. Denb., together with two coloured hand drawn plans of Penllan Farm where the school was built, 1876/7. Documents connected with restoration work etc on the parish church at Rhosmedre, co. Denb., including a very fine plan by the architect W. H. Spaull of Oswestry, 1888/9. Documents concerning an extension to the churchyard at Ruabon, co. Denb., including two fine plans on linen showing most of the village, one of these is signed as approved by a Secretary of State at Whitehall, 1905/7. Documents concerning the erection of a monument in the churchyard at Llanfechain, co. Denb., including a large drawing by the architect Hy Jones of Southport, dated 1909. Documents concerning an extension to the churchyard at Chirk, co. Denb., including a hand drawn plan, dated 1938. Documents concerning the Redemption of Tithes in Prestatyn and Meliden, co. Denb., with a considerable correspondence with the Land Office etc and a coloured map on linen, dated 1887. And also a considerable number of documents concerning the Redemption of Tithes in Rhuddlan, co. Flint, 1892-1895.

Papurau, 1948-1982, a gasglwyd ynghyd gan yr Athro J. Gwyn Griffiths, y mwyfarif yn lythyron yn ymwneud â chyhoeddiad a olygwyd ganddo ar D. J. Williams, Abergwaun. Mae'r gohebwyr yn cynnwys Kate Roberts, Saunders Lewis, Lewis Valentine, D. Gwenallt Jones, Gwynfor Evans, Aneirin Talfan Davies a Bobi Jones. Mae'r ffeil hefyd yn cynnwys papurau yn ymwneud â Phlaid Cymru, gan gynnwys llyfr cofnodion, 1948-1958, Cangen Abertawe o'r Blaid, a phapurau amrywiol eraill.

Cyfrol yn cynnwys barddoniaeth gan John Jones, Ceunant ac eraill, ynghyd â ryseitiau meddyginiaethol a rhai ar gyfer y gegin a'r tŷ, yr oll mewn [?o leiaf dwy] law anhysbys = A volume of poetry by John Jones, Ceunant and others, together with culinary, domestic and medical recipes, all written in [?at least two] hands.
Nodir mai gan 'Gwilym Llugwy' (William Owen, Betws y Coed) mae un o'r englynion (f. 7). Ceir ôl adolygu a chywiro ar beth o'r cerddi, sy'n awgrymu efallai mai gwaith un o'r sgrifenwyr ydyw'r rhai neillduol hynny = One of the englynion is noted as being by 'Gwilym Llugwy' (William Owen, Betws y Coed) (f. 7). There are marks of editing and correction on some of the poems, which suggests that these particular ones may be in the autograph of one of the scribes.

Detholion o gerddi gan ac yn llaw Hugh Jones ('Huw Myfyr') a John Evans ('Isfryn'). Cyhoeddwyd nifer o'r cerddi yng nghyfnodolion y cyfnod (nodir y manylion yn y gyfrol). = Anthologies of autograph poetry by Hugh Jones ('Huw Myfyr') and John Evans ('Isfryn'). Many of the poems were published in the periodicals of the day (details noted in volume).
16670A: Mae rhai o'r cerddi'n dwyn ôl adolygu a dyddir rhai o'r cerddi. 16671A: Dyddir ambell i gerdd. Ceir englyn i 'Isfryn' gan 'Pedrogwyson' (y Parchedig John Owen Williams, Madryn) ar f. i verso. Hefyd yn y gyfrol ceir toriadau o wahanol gyfnodolion, gan gynnwys llythyr i'r Faner oddi wrth 'Isfryn' parthed Ann Griffiths (ff. 11-12), a thoriadau yn dwyn ysgrifau marwolaeth 'Isfryn' (ff. 21 verso-22 verso). = 16670A: Some of the poems show signs of editing and some are dated. 16671A: Some poems are dated. There is an englyn to 'Isfryn' by 'Pedrogwyson' (the Reverend John Owen Williams, Madryn) on f. i verso. Also included in the volume are press cuttings from Welsh periodicals, including a letter relating to Ann Griffiths sent to Y Faner by 'Isfryn' (ff. 11-12), and press cuttings containing obituary notices of 'Isfryn' (ff. 21 verso-22 verso).

Cyfrol yn llaw'r Parch. Robert Ellis, Ysgoldy, Llanddeiniolen, sir Gaernarfon [1850au]-1881, sy'n cynnwys cofnodion hunangofiannol ac ysgrifau eraill. = A volume in the hand of the Rev. Robert Ellis of Ysgoldy, Llanddeiniolen, Caernarvonshire [1870s]-1881, containing autobiographical memoranda and other writings.
Ceir yn y gyfrol gofnodion hunangofiannol a theuluol (ff. i verso, 1 recto-verso, 2 verso, 5 recto-verso, 9-11, 27 verso-28 verso, 32 verso-33, 47-48 verso, 50 verso-51 a 172-177 verso (testun â'i wyneb i waered)), detholion o'i ddyddiaduron am 1853-1864 (ff. 151 verso-171 verso, testun â'i wyneb i waered), darnau ar hanes plwyf Llanddeiniolen (ff. 51 verso-66), ac ysgrifau yn ymwneud yn fras a diwinyddiaeth, gweinyddiaeth a diwylliant y Methodistiaid Calfinaidd, rhai ohonynt wedi eu cyhoeddi yn Y Drysorfa (ff. 1 verso-2, 3-4 verso, 6-8 verso, 11 verso-27, 29-32, 33 verso-42, 42-43 (testun â'i wyneb i waered), 43 verso-46 verso, 49-50 a 178-182 (testun â'i wyneb i waered)). Rhoddwyd eitemau rhydd o fewn y gyfrol, gan gynnwys torion o'r wasg, 1895-1897, mewn amlen archifol (4 ff.). Cyhoeddwyd rhannau o gynnwys y llawysgrif yn Cofiant a Gweithiau y Parch. Robert Ellis, Ysgoldy, gol. gan y Parch John Owen Jones (Caernarfon, 1883). = The volume includes autobiographical and family memoranda (ff. i verso, 1 recto-verso, 2 verso, 5 recto-verso, 9-11, 27 verso-28 verso, 32 verso-33, 47-48 verso, 50 verso-51 and 172-177 verso (inverted text)), extracts from his diaries for 1853-1864 (ff. 151 verso-171 verso, inverted text), pieces relating to the history of Llanddeiniolen (ff. 51 verso-66), and articles broadly concerning Calvinistic Methodist theology, administration and culture, some published in Y Drysorfa (ff. 1 verso-2, 3-4 verso, 6-8 verso, 11 verso-27, 29-32, 33 verso-42, 42-43 (inverted text), 43 verso-46 verso, 49-50 and 178-182 (inverted text)). Items found loose within the volume, including press cuttings, 1895-1897, have been placed in an archival envelope (4 ff.). Some of the manuscript's contents were published in Cofiant a Gweithiau y Parch. Robert Ellis, Ysgoldy, ed. by the Rev. John Owen Jones (Caernarfon, 1883).

Llyfr cofnodion seiadau Capel Bethel (M.C.), Bala, sir Feirionnydd (Capel Tegid yn ddiweddarach), Ionawr 1839-Medi 1841 (ff. 22-102), Chwefror 1844 (ff. 102 verso-105) a Hydref-Rhagfyr 1850 (ff. 105-108). = Minute book of seiat (society) meetings at Bethel Calvinistic Methodist Chapel, Bala, Merioneth (later Capel Tegid), January 1839-September 1841 (ff. 22-102), February 1844 (ff. 102 verso-105) and October-December 1850 (ff. 105-108).
Ceir hefyd restri o ymrwymiadau pregethu ar gyfer amryw deithiau pregethu yn Nwyrain sir Feirionnydd yn bennaf, 1835-1838 (ff. ii verso, 1-21); rhestr, Medi 1841, o aelodau'r Cymdeithas Diweirdeb (ff. 131 verso-137, testun â'i wyneb i waered); ac ychydig gofnodion eraill (ff. 137 verso-140). = Also included are lists of preaching engagements for various preaching tours, mostly in Eastern Merioneth, 1835-1838 (ff. ii verso, 1-21); a list, September 1841, of members of the Chastity Society (ff. 131 verso-137, inverted text); and a few other memoranda (ff. 137 verso-140).

Copi o adroddiad blynyddol Eglwys Seion y Bedyddwyr (Eglwys Ynysgalch), Porthmadog, am y flwyddyn 1938 (ff. i, 1-12), yn cynnwys hanes yr achos gan T. Bassett ac E. Gwaenog Rees (ff. 2 verso-8), gyda nodiadau, [?1938], yn llaw L. R. Jones, ysgrifennydd y capel o 1883 i 1901 (ff. 4 verso-5 verso). Ceir hefyd ddalennau ychwanegol o nodiadau ar hanes yr achos gan Jones, [?1938] (ff. 13-16). = A copy of the annual report of Seion Baptist Church (Ynysgalch Church), Porthmadog, for the year 1938 (ff. i, 1-12), containing a history of the chapel by T. Bassett and E. Gwaenog Rees (ff. 2 verso-8), with manuscript notes, [?1938], by L. R. Jones, chapel secretary from 1883 to 1901 (ff. 4 verso-5 verso). Also included is a further set of notes by Jones on the chapel's history, [?1938] (ff. 13-16).

Cyfrol, [1830au, hwyr]-1916 (dyfrnod 1827), sy'n cynnwys adysgrif o'r rhestr degwm ar gyfer Llandderfel, sir Feirionnydd (ond yn hepgor manylion tirfeddianwyr a thenantiaid), [1830au, hwyr] (ff. 2-13), yn ogystal â nodiadau, [20 gan., cynnar], yn llaw Charles Jones, Llandderfel, ar hanes y plwyf (ff. 13 verso-28, 78 verso-79), a cherddi, 1913-1916 (ff. 1, 78, 79-80, 81 recto-verso a thu mewn i'r clawr ôl). = A volume, [late 1830s]-1916 (watermark 1827), containing a transcript of the tithe apportionment for Llandderfel, Merioneth (but omitting details of landowners and tenants), [late 1830s] (ff. 2-13), along with notes, [early 20 cent.], in the hand of Charles Jones, Llandderfel, on the history of the parish (ff. 13 verso-28, 78 verso-79), and poetry, 1913-1916 (ff. 1, 13 verso, 77 verso-78, 79-80, 81 recto-verso and inside back cover).
Cynhwysa'r nodiadau restr o ffermydd a bythynnod Llandderfel a Llanfor (ff. 13 verso, 14 verso-20), ac ysgrifau ar deulu'r Llwydiaid, Pale (ff. 21 verso-22), teulu John Davies, Vronhaulog [Fronheulog] (ff. 22 verso-23 verso, 27-28 verso), Dafydd Edwards, Tyisa (ff. 24-26), a theulu Charles Jones (f. 26 verso). Rhoddwyd ychydig o eitemau rhydd mewn amlen archifol (ff. i, 82-86). = The notes include list of farms and cottages in the parishes of Llandderfel and Llanfor (ff. 13 verso, 14 verso-20), memoirs on the Llwyd family of Palé (ff. 21 verso-22), the family of John Davies, Vronhaulog [Fronheulog] (ff. 22 verso-23 verso, 27-28 verso), Dafydd Edwards, Tyisa (ff. 24-26), and Charles Jones's family (f. 26 verso). A few loose items have been placed in an archival envelope (ff. i, 82-86).

Llyfr cofnodion Capel Annibynnol Pendref, Caernarfon, 1899-1917, yn bennaf yn llaw Beriah Gwynfe Evans. Ymhlith y cofnodion ceir gohebiaeth, torion papur newydd a deunydd printiedig eraill, gan gynnwys torion o'r Tyst, 1912, yn hysbysu marwolaeth a chladdedigaeth y Parchedig Lloyd Bryniog Roberts, gweinidog Pendref (tt. 107-110); hysbysiad, 1915, yn datgan sefydlu y Parchedig J. Camwy Evans ym Mhendref , ynghyd â thoriad o'r Tyst, 1915, yn ymwneud â'r un achlysur (tt. 133-135); a llythyrau, 1917, i'r Wasg oddi wrth Beriah Gwynfe Evans a'r Parchedig J. Camwy Evans (t. 170) = A minute book of Pendref Independent Chapel, Caernarfon, 1899-1917, principally in the hand of Beriah Gwynfe Evans. Amongst the minutes are correspondence, newspaper cuttings and other printed material, including cuttings from Y Tyst, 1912, announcing the death and funeral of the Reverend Lloyd Bryniog Roberts, minister of Pendref (pp. 107-110); a notice, 1915, announcing the establishment of the Reverend J. Camwy Evans at Pendref, together with a cutting from Y Tyst, 1915, relating to the event (pp. 133-135); and letters, 1917, to the Press from Beriah Gwynfe Evans and the Reverend J. Camwy Evans (p. 170).
Ceir hefyd yn y gyfrol ddetholion o weithredoedd, 1788, stâd Madryn, sir Gaernarfon (tt. 7-8) a detholion o weithredoedd Capel Pendref, 1790-1901 (tt. 9-10, 345) = Also included in the volume are extracts from deeds, 1788, of the Madryn estate, Caernarfonshire (pp. 7-8) and extracts from Pendref Chapel deeds, 1790-1901 (pp. 9-10, 345).

Papurau ychwanegol, 1960-80, Aelwyd yr Urdd, Aberystwyth, gan gynnwys gohebiaeth, cofnodion y Pwyllgor Cyffredinol a rhaglenni'r Aelwyd

Tri llythyr, 1886, yn Saesneg, at Vincent Evans oddi wrth T. E. Ellis, O. M. Edwards a John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'); tair llythyr ar ddeg (un yn Saesneg) ac un cerdyn post, 1903-1918, at J. Owain Evans oddi wrth Eliseus Williams ('Eifion Wyn'), ynghyd â thoriad o'r Darian a gohebiaeth, yn Saesneg a Chymraeg, [1917], oddi wrth y Comisiwn Yswiriant Iechyd Cenedlaethol parthed Thomas Evans, tad Robert Evans ('Cybi'); deuddeg llythyr, yng Nghymraeg a Saesneg, 1912-1914, at J. Owain Evans oddi wrth Robert Roberts ('Isallt'), ynghyd â thoriad o'r Rhedegydd, 15 Chwefror 1913, sy'n dwyn llythyr oddi wrth 'Isallt', toriad parthed 'Isallt' o'r News Chronicle, d.d., a barddoniaeth Cymraeg a Saesneg, 1911-1913, yn llaw 'Isallt' = Three letters, 1886, in English, to Vincent Evans from T. E. Ellis, O. M. Edwards and John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'); thirteen letters (one in English), and one postcard, 1903-1918, to J. Owain Evans from Eliseus Williams ('Eifion Wyn'), together with a cutting from Y Darian and correspondence, in English and Welsh, [1917], from the National Health Insurance Commission in relation to Thomas Evans, father of Robert Evans ('Cybi'); twelve letters, in Welsh and English, 1912-1914, to J. Owain Evans from Robert Roberts ('Isallt'), together with a cutting from Y Rhedegydd, 15 February 1913, which contains a letter from 'Isallt', a cutting relating to 'Isallt' from the News Chronicle, n.d., and poetry in Welsh and English, 1911-1913, in 'Isallt's hand.

Llyfr nodiadau, [19 gan., ail ½], mewn llaw anhysbys, yn cofnodi tua saith cant o glustnodau defaid o blwyfi Llanllechid, Llanbeblig, Bettws, Beddgelert, Llanddeiniolen, Capel Curig, Dolwyddelen, Bryncir a Dolbenmaen, sir Gaernarfon. = Notebook, [19 cent., second ½], in an unidentified hand, recording some seven hundred sheep ear-marks from the parishes of Llanllechid, Llanbeblig, Bettws, Beddgelert, Llanddeiniolen, Capel Curig, Dolwyddelen, Bryncir and Dolbenmaen, Caernarvonshire.

Copi o Almanac am 1840…, gol. gan John William Thomas (Llanrwst, [1839]), gyda chofnodion dyddiadur, Ionawr-Rhagfyr 1840 (gyda bylchau), gan Thomas Richard, [Ty'ncoed, Lledrod, Ceredigion], yn cofnodi yn bennaf cyfarfodydd crefyddol (ff. 10-39 passim). = A copy of Almanac am 1840…, ed. by John William Thomas (Llanrwst, [1839]), with brief diary entries, January-December 1840 (with gaps), by Thomas Richard, [Ty'ncoed, Lledrod, Cardiganshire], mainly recording religious meetings (ff. 10-39 passim).
Ceir cyfeiriadau hefyd at weithio ar y cynhaeaf yn ardal Weobley, swydd Henffordd (ff. 27 verso-28, 29 verso), a chyfrifon parthed ei waith fel saer celfi (f. 20). = Thre are also references to his work on the harvest in the Weobley area, Herefordshire (ff. 27 verso-28, 29 verso), and accounts relating to work as a cabinet maker (f. 20).

Casgliad o lungopïau o ysgrifau ar Eglwys Annibynnol y Boro, Llundain a rhai o'i phobl, wedi eu dwyn ynghyd gan Mrs Morfudd Jenkins, South Harrow, Mai 2004.

Grŵp o lythyrau a dderbyniwyd gan John Roberts fel trefnydd yr Eisteddfod Genedlaethol yn y 1960au a'r 1970au. Ymhlith y gohebwyr mae Norah Isaac, Idris Foster, Kenneth Rowntree a Dewi-Prys Thomas. = A group of letters received by John Roberts, Caernarfon, as organiser of the National Eisteddfod during the 1960s and 1970s. The correspondents include Norah Isaac, Idris Foster, Kenneth Rowntree and Dewi-Prys Thomas.

Eitemau amrywiol yn ymwneud â theulu'r rhoddwr, gan gynnwys llyfr ymwelwyr Eleazar Tibbott, brawd ei daid, 1910, yn ystod cyfnod ei waeledd, a phregethau ganddo; dyddiadur gwaith, 1912-1913, ei dad-cu fel Arolygwr dan Ddeddf Insiwriant Lloyd George 1911; cyfrol a gyflwynwyd i'w daid yn 1942 ar achlysur ei ymddeoliad o'i swydd fel ysgrifennydd Eglwys y Tabernacl, Aberystwyth; a nodiadau esboniadol i gyd-fynd â hwy.

Papurau gan ac yn llaw W. J. Gruffydd sy'n cynnwys llythyr dyddiedig 12 Medi 1899 oddi wrth W. J. Gruffydd at Thomas Owen Jones, Coventry (rhoddwr y llawysgrifau) sy'n amgau cywydd wedi'i chyfeirio at T. O. Jones ac sy'n dwyn yr un dyddiad â'r llythyr; a cherddi yn dwyn y teitlau 'Baled Bywyd' a 'L'Envoi'. Dynodir fod y ddwy gerdd olaf, yn ôl pob tebyg, wedi'u cyfansoddi yng Ngholeg yr Iesu, Rhydychen a dyddir hwynt 4 Ionawr 1901 = Holograph manuscripts of W. J. Gruffydd comprising a letter dated 12 September 1899 from W. J. Gruffydd to Thomas Owen Jones, Coventry (donor of the papers) enclosing a cywydd addressed to T. O. Jones which bears the same date as the letter; and poems entitled 'Baled Bywyd' and 'L'Envoi', both apparently written at Jesus College, Oxford and dated 4 January 1901.

Llyfr cofrestr aelodau Eglwys y Bedyddwyr yn Seion, Treforris, 1888-1900, yn llaw'r Parch. R[obert] Roberts (Meinydd) (ff. 1 verso-45). = A register of members of Seion Baptist Church, Morriston, 1888-1900, in the hand of the Rev. Robert Roberts (Meinydd) (ff. 1 verso-45).
Ceir yn y gyfrol hefyd ambell i nodyn personol neu swyddogol gan Meinydd (ff. 1, 90 verso, 93 verso-95 verso, a thu mewn i'r cloriau). = The volume also includes a few personal and official memoranda by Meinydd (ff. 1, 90 verso, 93 verso-95 verso, and inside the covers).

Copi o draethawd D. Islwyn Edwards 'Beirdd Gwlad Ffair Rhos a'u Cefndir Diwylliannol a Diwydiannol' (Prifysgol Morgannwg, 1997)

Copi teipysgrif o ddrama i blant gan Eic Davies, c.1947, a chopi teipysgrif o ddrama mewn un act gan Ronald Gow, wedi ei throsi i'r Gymraeg gan Selwyn Jones, 1935.