Showing 246 results

Tair ffeil yn cynnwys papurau'n ymwneud â Hen Ysgol Ramadeg Edward Richard (1714-1777), Ystrad Meurig, a hanes yr ymgyrch i ddiogelu’r adeilad er budd y gymuned leol, gan gynnwys cofnodion cyfarfodydd Cyfeillion yr Hen Ysgol, 1997, llythyrau oddi wrth CADW a Thomas Lloyd, a thorion o'r wasg = Three files containing papers relating to the Edward Richard (1714-1777) Old Grammar School, Ystrad Meurig, and the campaign to ensure that the building was to be used for the benefit of the local community, including minutes of Friends of the school meetings, 1997, letters from CADW and Thomas Lloyd, and press cuttings.

Tri llythyr, 1818-1845, oddi wrth ymfudwyr Cymreig i Ogledd America. = Three letters, 1818-1845, from Welsh emigrants to North America.
Maent yn cynnwys llythyr, yn y Gymraeg, 16 Mehefin 1818, oddi wrth wraig Thomas Morgan, yn ninas Efrog Newydd, at ei rhieni a'i theulu, yn adrodd hanes ei mordaith o Fryste, ei chyrhaeddiad yn Efrog Newydd, a'u bwriad i fynd ymlaen i Dyffryn Mawr, Pennsylvania (ff. 1-2 verso); llythyr, yn Saesneg, 26 Ionawr 1835, oddi wrth David Morgan [?mab Thomas Morgan], Beamsville, Upper Canada [sef Ontario, Canada], at ei daid a nain ym Merthyr Tydfil (ff. 3-4 verso); a llythyr, yn y Gymraeg a'r Saesneg, 8 Ebrill 1845, oddi wrth y Parch. Joseph H. Jones, Cleveland, sir Oswego, talaith Efrog Newydd, at ei fam, Elizabeth Jones, Troedrhiwdalar, plwyf Llanafan Fawr, sir Frycheiniog, ac at ei chymydog David Davies, Penycrug (ff. 5-6). = They comprise a letter, in Welsh, 16 June 1818, from the wife of Thomas Morgan, in New York, to her parents and family, recounting her voyage from Bristol, her arrival in New York City and their intention to go on to Dyffryn Mawr, Pennsylvania (ff. 1-2 verso); a letter, in English, 26 January 1835, from David Morgan [?son of Thomas Morgan], Beamsville, Upper Canada [now Ontario, Canada], to his grandparents in Merthyr Tydfil (ff. 3-4 verso); and a letter, in Welsh and English, 8 April 1845, from the Rev. Joseph H. Jones, Cleveland, Oswego County, New York, to his mother Elizabeth Jones, Troedrhiwdalar, parish of Llanafan Fawr, Breconshire, and her neighbour David Davies, Penycrug (ff. 5-6).

Tystysgrif Doethur mewn Llên er anrhydedd a dderbyniodd yr artist John Elwyn gan Brifysgol Cymru mewn cynulliad o'r Brifysgol, 20 Ebrill 1996, ynghyd â chyfieithiad i'r Saesneg. = Certificate awarded to the artist John Elwyn as Honorary Doctor of Letters at a congregation of the University of Wales held on 20 April 1996, together with an English translation.

Dau lythyr ar hugain, 1806-1822, at Robert Roberts, Caergybi, yn cynnwys deunaw, 1810-1822, oddi wrth y llenor John William Prichard, nifer ohonynt yn cyfeirio at gasglu tanysgrifwyr a chyhoeddi gwaith Robert Roberts, Daearyddiaeth yn rhoddi hanes am yr holl wledydd, teyrnasoedd ac ardaloedd y sydd yn Ewrop, Asia, Affrica ac America ... (Caer, 1816). = Twenty-two letters, 1806-1822, to Robert Roberts, Holyhead, including eighteen, 1810-1822, from John William Prichard, man of letters, many referring to collecting subscribers and publishing Robert Roberts's work, Daearyddiaeth yn rhoddi hanes am yr holl wledydd, teyrnasoedd ac ardaloedd y sydd yn Ewrop, Asia, Affrica ac America ... (Chester, 1816).

Copi o eiriau 'Cantawd y Rondo' o dan olygiaeth John Hughes, cyfieithiwyd geiriau Saesneg J. Michael Jones i'r Gymraeg gan Elizabeth Gerallt Jones, a'r gerddoriaeth gan Johannes Brahms a Richard Wagner. Fe'i perfformiwyd yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Llandudno a'r Cylch, 1963.

Llawysgrif gerddorol y cyfansoddwr D. Afan Thomas (1881-1928), Cwmafan, gan gynnwys tair emyn-dôn 'Cwm Clais' [cyhoeddwyd mewn sol-ffa yn Eirin Afan. Rhan I (Aberafan, 1916)], 'The Mill Wheel' [cyhoeddwyd mewn sol-ffa yn Eirin Afan. Part II (1920)] ac 'Ellen' [cyfansoddwyd er cof am Mrs Edward Lewis, Port Talbot]. = A musical manuscript containing three hymn-tunes composed by D. Afan Thomas (1881-1928), Cwmafan, entitled 'Cwm Clais' [published in sol-fa in Eirin Afan. Rhan I (Aberafan, 1916)] ,'The Mill Wheel' [published in sol-fa in Eirin Afan. Part II (1920)] and 'Ellen' [composed in memory of Mrs Edward Lewis, Port Talbot].

Gwaith barddonol 'Clod i Feirion' gan 'Deudraeth', West Pullman, Illinois, a ddarllenwyd yng nghyfarfod 'meibion a merched' Sir Feirionnydd, 20 Mai 1899, yn yr Occidental Hotel, Stryd Maddison, Chicago.

Anerchiad teipysgrif Syr Thomas Parry yng Nghanolfan Addysg Bro Cernyw, 27 Medi 1980, ar achlysur dadorchuddio cofeb i'r cyfieithydd J. T. Jones ar ei gartref bore oes - Bron Hwylfa, Llangernyw.

Papurau, [1876]-[1902], David Watkin Jones ('Dafydd Morganwg', 1832-1905), neu a grynhowyd ganddo. Mae rhai ohonynt yn ymwneud â'i gyhoeddiadau Yr Ysgol Farddol (1869) a Hanes Morganwg (1874), a'i waith fel golygydd barddoniaeth y Cardiff Times ac fel beirniad eisteddfodol.

Papurau Cymdeithas Gymraeg y Geltaidd ('Y Geltaidd'), Prifysgol Cymru Aberystwyth, 1980-1995, gan gynnwys gohebiaeth, tocynnau a rhestri aelodaeth a llyfr cofnodion cyfarfodydd.

Cyfieithiadau gan Gerald Morgan o ddwy ddrama gan Carlo Goldoni sef 'Cariadon y Cei' a 'Gwas dau feistr', [2007].

Teipysgif o draethawd gan Thomas Williams, Tal-y-bont, Sir Frycheiniog, 1959, yn olrhain hanes y pentref, wedi ei gyflwyno ar gyfer cystaleuaeth mewn eisteddfod yn y pentref ym 1881, ynghyd â chyfrol yn olrhain hanes ei deulu gan Thomas Williams. Cedwir y fersiwn gwreiddiol o'r traethawd yn y Llyfrgell (NLW MS 16675).

Cyfrol yn cynnwys cyflwyniad o farddoniaeth a rhyddiaith yn portreadu stori'r Ffydd yng Nghymru gan 'Cefni' a gyflwynwyd i gystadleuaeth yn Eisteddfod Genedlaethol Môn a gynhaliwyd yn Llangefni, 1957.

Papurau Ted Breeze Jones, awdur, darlledwr a ffotograffydd adar, gan gynnwys ei ddyddiaduron ef a’i wraig Anwen yn cofnodi teithiau i Kenya, Gambia, Yr India a Fflorida, 1942-1995 (gyda bylchau); nodiadau'n deillio o raglenni ‘Byd natur’ ar Radio Cymru; ei ymchwil ar yr arlunydd Kelt Edwards, gan gynnwys sgript ‘Goleuo’r sêr’; ynghyd â chofnodion, cynlluniau ac astudiaeth dichonoldeb, 2001-03, yn ymwneud â Gweithgor Canolfan Adar Ted Breeze Jones.

Copi o sgript y ffilm 'Hedd Wyn' a luniwyd gan Alan Llwyd a'i gyfarwyddo gan Paul Turner, 1991-1992. Collodd Hedd Wyn ei fywyd yn y Rhyfel Byd Cyntaf ym mrwydr Cefn Pilkem, Gwlad Belg. = A copy of the film script 'Hedd Wyn' by Alan Llwyd directed by Paul Turner, 1991-1992. Hedd Wyn was killed in the First World War at the battle of Pilkem Ridge, Belgium.

Papurau'r diweddar Barchedig J. E. Davies, gweinidog gyda'r Eglwys Bresbyteraidd, a ffigwr amlwg yng Nghymdeithas y Cymod yng Nghymru. Ef oedd ysgrifennydd Cangen Rhydaman o Gymdeithas y Cymod a bu'n gadeirydd cenedlaethol y mudiad.

Rhaglenni cyngherddau y bu'r tenor enwog Richie Thomas (1906-1988), Penmachno, yn perfformio ynddynt, ynghyd â pheth gohebiaeth. = Concert programmes featuring the well-known tenor Richie Thomas (1906-1988), of Penmachno, together with some correspondence.

Papurau, 1831, 1838 a 1926-1927, yn ymwneud â Chapel yr Annibynwyr, Rhuthun, a Chymdeithas Gymraeg Rhuthun a'r Cylch. = Papers, 1831, 1838 and 1936-1927, relating to the Congregational Chapel, Ruthin, and the Ruthin and District Welsh Society.
Maent yn cynnwys nodiadau o bregeth, 1831, gan y Parch. William Williams, y Wern (ff. 1-2); llythyr, 1838, yn gwahodd y Parch. Richard Jones, Aberhosan, i ddod yn weinidog ar Gapel yr Annibynwyr, Heol y Ffynnon, Rhuthun (ff. 3-4); a derbyniadau a thaliadau, 1926-1927, Cymdeithas Gymraeg Rhuthun a'r Cylch (f. 5). = The papers consist of notes on a sermon, 1831, by the Rev. William Williams, Wern (ff. 1-2); a letter, 1838, inviting the Rev. Richard Jones, Aberhosan, to become minister of the Congregational Chapel, Well Street, Ruthin (ff. 3-4); and receipts and payments, 1926-1927, of the Ruthin and District Welsh Society (f. 5).

Cyfrol yn cynnwys nodiadau pregethau, 1821, yn llaw y Parch. Daniel Evan Owen, Trefdraeth, sir Benfro. = A volume of sermon notes, 1821, in the hand of the Rev. Daniel Evan Owen, Newport, Pembrokeshire.