Dangos 123 canlyniad

Darlithoedd, nodiadau a thorion papur yn ymwneud â hanes Plaid Cymru, gan gynnwys cofnodion cyfarfod cyntaf y Blaid Genedlaethol yn Ne Cymru, a gynhaliwyd ym Mhenarth, 7 Ionawr 1924. Mae'r ffeil hefyd yn cynnwys copi o lythyr, 1967, oddi wrth Elizabeth Williams yn ymwneud â'r cyfarfodydd cyntaf.

Papurau'n ymwneud yn bennaf â gyrfa Saunders Lewis yn sgîl llosgi'r Ysgol Fomio yn 1936. Yn eu plith ceir deiseb yn datgan cefnogaeth iddo a phapurau'n ymwneud â'r cyfarfod protest a gynhaliwyd yn Abertawe, 22 Mai 1937.

Gohebiaeth a mantolenni yn ymwneud yn bennaf â changen Dinas Caerdydd o Blaid Cymru, Pwyllgor Rhanbarth Dwyrain Morgannwg a Phwyllgor Rhanbarth De Morgannwg, 1932-1936. Bu G. J. Williams yn lywydd cangen Caerdydd, 1933-1934. Ymhlith y papurau ceir llythyr ymddiswyddiad Dr Iorwerth C. Peate o gadeiryddiaeth Pwyllgor Rhanbarth De Morgannwg, 1933.

Ychydig bapurau printiedig amrywiol, 1926-1965, yn ymwneud yn bennaf â rhai o gyfarfodydd cyhoeddus Plaid Cymru.

Copi teipysgrif o apêl G. J. Williams i ariannu arolwg o'r traddodiad llafar gan Amgueddfa Werin Cymru. Fe'i darlledwyd ar y radio, 2 Mawrth 1958.

Darlith a draddododd G. J. Williams yn Amgueddfa Genedlaethol Cymru, yn seiliedig ar arddangosfa o bortreadau rhai o enwogion Cymru; darlith yn dwyn y teitl 'Tri Chan Mlwyddiant yr Annibynwyr', ynghyd ag ychydig nodiadau ar Undodiaeth yn Sir Aberteifi.

Nodiadau pregeth yn llaw G. J. Williams.

Llythyrau gan unigolion eraill at Moses Griffith, 1962, yn ymwneud â hanes y Cob Cymreig.

Llawysgrif yn cynnwys nifer o rysetiau meddygol amrywiol.

Pregeth yn dwyn y teitl 'Beth a rydd Dyn yn gyfnewid am ei Enaid', wedi ei dyddio '21 April [17]52'. Nodir lleoliad a dyddiad y cyfarfodydd lle traddodwyd y bregeth ar y dudalen olaf.

Llawysgrif yn cynnwys englynion, carolau a cherddi rhydd gan Elis Roberts, Hugh Jones, Llangwm, Hugh Prichard, Llanbedr, John Jones, David Jones y Goelas, ac Evan Evans, Llanrwst. Fe'u casglwyd ynghyd gan Evan Evans, Llanrwst.

Llyfr nodiadau yn cynnwys calendr printiedig am y flwyddyn 1858, ychydig englynion gan I. D. Conway ('Ieuan Dyffryn Conwy'), sef Evan Evans, Llanrwst; ynghyd ag ychydig gyfrifon ariannol, a drafft o lythyr, 30 Ebrill 1884, oddi wrth Evan Evans, yn ymwneud â materion ariannol.

Llyfr nodiadau yn cynnwys calendr printiedig mewn Ffrangeg am y flwyddyn 1823; cyfarwyddiadau llawysgrif ar gymysgu lliwiau paent; a hanes taith o Boulogne i Folkestone, 25 Gorffennaf 1849, y ddau olaf mewn Saesneg.

Llyfr nodiadau yn cynnwys hanes John Owen (1616-1683), y diwinydd Piwritanaidd, copi o'r 'Llythyr at Benllywydd y Cymmrodorion', wedi ei gyfieithu o Saesneg Dr Swift gan Lewis Morris, a barddoniaeth Gymraeg gan Lewis Morris a Goronwy Owen.

Llyfr nodiadau yn cynnwys copïau o gerddi Saesneg, ynghyd â cherdd gan, ac yn llaw, Iolo Morganwg, yn dwyn y teitl 'The Line of Beauty', ac yn cychwyn gyda'r geiriau 'To view dull fashion's boasted feats'.

Darn o bapur yn cynnwys cerdd heb deitl gan 'Diddanwr', yn agor gyda'r geiriau 'Fel roeddwn ryw foregwaith yn eistedd dan riw bren'.

Darn o bapur yn cynnwys rhestr o enwau personol, ynghyd â thaliadau. Cyfeirir hefyd at rai enwau lleoedd ym Morgannwg.

Llythyr, 3 Mehefin 1818, oddi wrth William Owen Pughe at R. Roberts, Caergybi.

Rhan o lythyr, 2 Hydref [?19]39, yn amgau llythyr arall, 1 Medi 1808, oddi wrth Iolo Morganwg at Robert Dare, Penybont-ar-Ogwr, yn ymwneud â chloddio am fanganîs yn Sully, Morgannwg.

Pum llythyr, 1845-1850, oddi wrth John Jones ('Tegid') at y Parch. R. P. a Mrs Llewelyn, Llangynwyd, gan amgau dau lythyr at yr Archaiologia Cambrensis; ac un llythyr, 10 Mehefin 1846, oddi wrth y Parch. R. P. Llewelyn at 'Tegid'.