Showing 32 results

Fersiwn llawysgrif o'i draethawd 'The Wayside Entertainer in Wales in the Nineteenth Century' ond nid yw'r tudalennau mewn trefn.

Llythyrau'n trafod materion yr Orsedd a'r Eisteddfod Genedlaethol, 1950-1965, a llythyrau, 1967, yn ymwneud â thysteb i Erfyl Fychan.

Dau lythyr oddi wrth Arthur S. Hollings, 1962, yn trafod hanes y teulu Roberts, ynghyd â thorion o'r wasg, 1962, a anfonwyd ganddo, yn ymwneud ag Ernest Roberts, mab John Roberts ('Telynor Cymru'), yn dathlu ei ben-blwydd yn gant yn ei gartref yn ardal Stratford-on-Avon; a chopi o raglen cyngerdd a berfformiwyd o flaen y Frenhines Victoria gan y teulu Roberts, 1889 (yr oedd Ernest Roberts yn un o'r perfformwyr).

'Cell gymysg' sef casgliad o adysgrifau gan Erfyl Fychan a ddechreuodd yn 1929, gan gynnwys anterliwt gan Ellis y Cowper a nifer o englynion gan T. Gwynn Jones. Ceir hefyd enghreifftiau o waith Erfyl Fychan ei hun gan gynnwys 'Y Di-wifr'; penillion 'Dadl ynghylch Neuadd y Sir ym Maldwyn 1930'; 'Noswyl J. Breese Davies, Dinas Mawddwy, hunodd 4/x/40'; englyn, 'Eryri'; penillion a luniodd ar gyfer agoriad Gŵyl Gerdd Dant Cymru yn Y Felinheli, 1947, a phenillion cyfarch i D. R. Hughes ('Myfyr Eifion') ar achlysur cyflwyno Tysteb Genedlaethol iddo yng Nghaerdydd yn 1948; 'Carol y Byd Dyrus', 1962, a chyfarchion pen-blwydd i Cynan yn 70, 1965. Ceir hefyd ychwanegiadau gan [ei fab Geraint Vaughan-Jones] a phapurau rhydd yn ei law.

Adysgrif ar ffurf teipysgrif a wnaed gan [?Erfyl Fychan], [1944], o ddyddlyfr y Capten Charles Compton Parish fel Carcharor Rhyfel yn Ffrainc, 1794-1795.

Llythyrau, 1926-1965, yn ymwneud â'i yrfa academaidd, atebion ynglŷn â'i waith ymchwil a'i ddiddordebau eraill megis yr Eisteddfod Genedlaethol, gan gynnwys rhai oddi wrth Clement Davies (2), Bryfdir (1), J. T. Jones (3), J. L. Cecil-Williams (2), T. H. Parry-Williams (2), T. Gwynn Jones (26), ynghyd â dau dystlythyr ganddo, 1935, 1942, Dora Herbert Jones (1), Gwilym R. Tilsley (2), Brynallt (2), Dillwyn Miles (1), Cynan (2), E. R. Winstedt, golygydd y Gypsy Lore Society (6), D. J. Williams, Abergwaun (1), J. Dyfnallt Owen (1), J. O. Williams (1), William George (1). Ceir hefyd eitemau eraill megis sgript 'Cerdd Dant' gan Erfyl Fychan a ddarlledwyd yn 'Yr Egwyl Gymraeg', [?1935], 'Cân Geraint' ganddo, [c. 1929] a rhaglen dadorchuddio cofgolofn i I. D. Hooson, 1952.

Cyfrol ar gyfer arddangos cardiau Nadolig ond a ddefnyddiwyd ar gyfer cadw llythyrau a dogfennau pwysig yn ymwneud â'i yrfa academaidd a chyhoeddus. Ceir gwahoddiadau i ymweliadau brenhinol â Chymru, 1937, 1953, 1960; rhaglen cyhoeddi Eisteddfod Talaith a Chadair Powys, 1960; rhaglen seremoni dadorchuddio cofeb Dewi Emrys ym Mhwllderi, 1961; a gwahoddiadau i fyrbrydau'r Eisteddfod Genedlaethol. -- Ceir hefyd bapurau'n perthyn i'w fab y Canon Geraint Vaughan-Jones yn y gyfrol, gan gynnwys rhaglen ordeinio neu gysegru Dr Barry Morgan yn Esgob Bangor, 1993; emynau a ysgrifennwyd gan Geraint Vaughan-Jones, 1982 a 1989, ar gyfer Gŵyl Eglwysi Tydecho; llythyrau, 1984, 1986, 1989, oddi wrth Cledan, Esgob Bangor, yn ymwneud â'i yrfa yn Esgobaeth Bangor; ynghyd â thorion o'r wasg, Blewyn Glas, Rhagfyr 1990, papur bro ardal Machynlleth, yn cynnwys erthygl 'Nabod cymeriad' am Geraint Vaughan-Jones; a thaflenni eraill a gasglwyd ganddo.

'Gwerslyfr y Delyn Deir-res' gan Ellis Roberts ('Eos Meirion') gydag ymarferion ac alawon i'r delyn, Llundain 1858, a gyhoeddwyd yn ddiweddarach fel Manual or method of instruction for playing the Welsh harp : with explanatory remarks ... yn [1902]. Bu'r llawysgrif hon ym meddiant Nicholas Bennett, Trefeglwys, ac yna gyda pherthynas iddo N. Bennett Owen, Llanidloes. Fe'i rhoddwyd i Erfyl Fychan pan oedd yn ymchwilio ar gyfer ei draethawd MA yn 1933.

Cyfarwyddiadau seremonïau Gorsedd y Beirdd gan y Cofiadur Cynan mewn teipysgrif, [1935], ynghyd â chynllun Cylch yr Orsedd, 1960, a chopi printiedig o drefniadau'r Orsedd at Eisteddfod Genedlaethol Y Drenewydd 1965.

Llythyrau, 1967, oddi wrth aelodau'r Orsedd at Alun Ogwen [Williams] (ysgrifennydd aelodaeth) yn anfon rhoddion ariannol i ddiolch i Erfyl Fychan wrth iddo ymddeol fel Arwyddfardd wedi chwarter canrif o wasanaeth.

Llyfr 'testimonials' John Roberts ('Telynor Cymru'), 1853-1887, a ddaeth i feddiant Erfyl Fychan drwy fab y telynor, Charles Roberts ('Crythor Hafren') yn 1932, yn mynegi gwerthfawrogiad ei gynulleidfa, gan gynnwys J. Ceiriog Hughes, 1868, ac adroddiadau o'r wasg am gyngherddau'r teulu. Ceir hefyd adysgrif llawn, [1931], a wnaeth Erfyl Fychan o'r gyfrol hon sy'n cynnwys gwerthfawrogiad o ddoniau cerddorol 'Telynor Cymru' ac aelodau o'i deulu gan noddwyr.

Adysgrifau gan Watcyn Fardd, [1855]-1874, o gywyddau ac englynion.