Showing 46 results

A composite volume in various late eighteenth and early nineteenth century hands consisting largely of 'carolau', 'englynion', hymns, etc. by [David Thomas, 'Dafydd Ddu Eryri'], R. Philips, Mary Rees (Llanbrynmair, 1828), [David Jones] ('Ieuan Cadfan') (Llangadfan, 1827), R. Ll., Thomas Williams, John Roberts, John Thomas, Evan Willians [sic] ('o blwy Darowen. Gefen Barhedin'), J. A. Owen ('Bardd Meirion'), 'Iorwerth ap Robert ab Arthur' (Glynn Ceiriog) ('Neu Ned Glann Gwryd'), [? Robert Ellis] ('Cynddelw'), Rowland Hugh ('or Grienyn ...'), H. Jones (Maes y glasau), Arthur Jones, Mary Rhys, [William Edwards] ('Gwillim Padarn'), Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Robert Davies ['Bardd Nantglyn'], 'Dic'r Erw', [William Williams] ('G[wilym] ab Iorwerth'), J. Blackwell ['Alun'] ('Y Penillion Blaenorol a wnawd yn ddifyfyr pan ydoedd Mair Darowen yn canu Gorhhoffedd gwyr Harlech yn mharlwr Ysgoldy y Berriew ... 1826. Dyma'r yscrifen cynta ...'), John Rogers, and H. Humphreys, and anonymous poems. The volume also contains observations on 'Trioedd y Gorseddigion', a copy of a letter, 1818, incorporating verses, from Ann Edward in London; and a copy of a letter from [ ] ('Da fyddai genyf wybod pwy ... Dafydd Ionawr wedi colli'r Enw'), from Llansantfraid, to the Rev ...iam, 1822 (impressions of an eisteddfod at Caerwys, englynion to 'Ioan Tegyd', etc., enclosing a letter from G[oronwy] Owain).

A composite volume of the second quarter of the eighteenth century containing English poetry (eclogues, epigrams and epitaphs); Latin poetry (extracts from Cato, Virgil and Ovid, epitaphs and epigrams); and Welsh poetry largely in free metres. The Welsh poems are generally anonymous but some of them, as well as one of the English epitaphs, are assigned to John Morys (Maurice) (1736-47), and there are single compositions by Humph[rey] Owen, B[ardd] C[wsg] (1732), J[ohn] R[hydderch], E[van] W[illiam] and Owen Griff[ydd] (1733). An addition to the volume contains a poem in Welsh by 'Gilielmus Didymus' (1755). . Inscribed in the hand of Mary Richards, Darowen on the inside upper cover: 'Pwy a ddwyn hwn Bydd ei ran gyda Lladron yn Dragwyddol'.

A collection of 'cerddi', 'carolau', etc. by Hugh Morris, together with a 'cerdd' by Huw Jones, Llangwm, a 'cerdd' by the Reverend Walter Davies ['Gwallter Mechain'], anonymous 'englynion, 'carolau' and some financial accounts, 1805 and undated. The volume is in the hand of Huw Jones, Llangwm, with a few later additions by Elizabeth Maurice and by Mary Richards, Darowen. It belonged to Thomas Powel, 1804, and Martha Powel, 1805, and also bears the names of Henry Powel, 1756, John Jones, carpenter, Pentregayr [Oswestry] and Martha Edwards.

A volume largely of poetry in strict and free metres transcribed by John Morris during the period circa 1784-8. It contains 'Ychydig o Reolau Gramadegawl a gasglwyd gan y Parchedig Mr. [David] Ellis o Amlwch ... yr hwn sy'n wr deallus iawn ac yn perchen awen ragorol. Ac yn hoffi'n fawr yr Iaith Gymraeg ...' ('John Morris ai scrifennodd Rhagfyr, 12, 1786'); 'carolau' and 'cerddi' by Robt. Evans ('o Feifod'), Daniel Jones, Hugh Morris, John Hughes, Jonathan Hughes, Ellis Roberts, H[ugh] Jones ('o Langwm'), David Thomas, Arthur Jones, and Rhisiart Parry ('athraw ysgol gynt yn Sir Fôn'); 'cywyddau' and 'englynion' by Owen Evan alias Owen Gwynedd, John Edwards, Hugh Morris, Arthur Jones ('Clochydd Llangydw[alad]r'), Hugh Gryffydd, Jonathan Hughes, Da. Lloyd, [David Jones] ('Dewi fardd, o Drefriw'), John Edwards ('Clochydd Manafon'), Rhys Morgan ('pencraig Neath'), Wm. Raffe ('o Mochdref Sir Drefald[wy]n'), John Rhees (Llanrhaiadr), Daniel Jones, Tho. Edwards, Ed. Morris, Dafydd Benwyn, Lewis Glyn Cothi, William Cynwal and William Phillip, and anonymous poems; 'Cof-restr dewisedig yn dangos rhifedi'r blynyddoedd Aethant heibio, er pan fu amryw bethau hynod Hyd y flwyddyn 1788'; 'Parhad o Gronicl y Brenhinoedd a Thwysogion Cymru er yn amser Cydwaladr ...'; 'Rhestr o Enwau'r Marchogion, a Seneddwyr yr uchel Lys Barliament, Arglwyddi Lifftenants, Custos Retulorum [sic], Penswyddogion y Militia, a'r Siryfau Pob Sir drwy Gymru; a'r Swm yr ydys yn i dalu o Dreth Brenin, a elwir yn gyffredin y Dreth fawr yn ol pedwar Swllt y Bunt, gida rhifedi y Militia yr ydys yn i godi ymhob Sir'; 'Rhestr o Enwau'r ardderchog Ustisiaid ar Barnwyr Sy'n gwrando, a dibennu pob Matterion Cyfraith yn Lloegr a Chymru'; 'Rhestr o Enwau yr Esgobion, Deaniaid, Arch-Diaconiaid, Canghellwyr, a'r Blaenoriaid sydd yn trefni Swyddau Eglwysaidd yn Ardalaith Cymru gyda'r Swm a gyfrifir ar bob Esgobaeth yn Llyfrau'r Brenin'; 'Byr hanes maintioli Sirioedd [sic] Cymru, a rhifedi'r Plwyfydd; Ac enwau'r Seneddwyr ...'; 'Barnwyr neu brif Ustusiaid Cymru'; 'Henwau y Deuddeg Patrieirch ...'; 'Rhestr o Enwau'r Proffwydi ...'; 'Rhestr o Enwau Ein Iachawdwr Iesu Grist ...'; 'Henwau'r Deuddeg Apostolion'; 'Rhestr o Enwau ychydig o'r Seintiau, Merthyron, a Dynion Rhinweddol erill, yr ydys yn Cadw Coffadwriaeth o honynt ...'; 'Henwau'r Naw Miwsic' [?Miwsis]; 'Henwau'r Naw Gorchfygwyr'; 'Saith Ryfeddod y byd'; 'Y Saith Gysgadur'; 'Pumtheg arwydd (medd Dafydd Nanmor) a welir cyn y Jubil Sabbathaidd'; 'Y pum synwyr a roes Duw i Ddyn'; 'Henwau Siroedd Lloegr, a Rhifedi y Dinasoedd, Trefydd marchnadol, Plwyfydd, a Chwmpas, a hefyd y Cyferi [sic] sydd ymhob Sir'; 'Siroedd Cymru, a Rhifedi y Trefydd Marchnadol, Plwyfydd, y Cwmpas, a'r Cyferi sydd ymhob Sir'; a riddle ('Dychymmyg') in verse; 'Llythyrennau am Raddau Dysgeidiaeth, a byrhad geiriau yn ôl yr Iaith Lladin ...'; medical recipes; 'Hoff benill M. Luther'; 'Henwau y Pedwar archugain Marchog, oedd yn Llys y Bre[nin]'; 'Yr wyth fyd, neu Uchelderau, y mae'r Astronomyddion yn crybwyll am danynt'; and 'Ychydig o waith rhai or hên Brydyddion ...' (quotations from the poetry of Edm[wnd] Prys, Huw Arwystl, Ieuan Tew, Dr Ioan Gwent, Owen Gwynedd, Gruffudd Gru[g], Moris ap Ifan ap Einion, Lewis Môn, Sion Brwynog, Gruffudd Hiraethog, Rhys Nanmor and Ioan Prichard (1670)). Preceding the text is a progressive list ('Tabl') of the 'carolau', 'cerddi', and 'cywyddau' contained in the volume. That the entire volume is based on a variety of sources is shown by the last entry inserted by the scribe: 'Yr ychydig o hen bethau hyn, a godais I allan o hen Lyfrau pan oeddwn mewn oriau Segur, rhag I Colli hwynt ...'. Inside the lower cover are printed 'Englynion Croesawiad Sior IV. 'Trwy Gymru' by [Hugh Jones] ('H. Erfyl'). There are a few minor entries in the hand of Mary Richards.

A volume labelled 'Llyfr Cerddi William Morgan', being a collection largely of poetry compiled during the late seventeenth and early eighteenth century by William Morgan (died 1728), Plassegwynio[n], Llanymawddwy, Merioneth. It contains 'Yr Eisteddfod ynghaerwys ... y 26 o fis May yn y nawfed flwyddyn o deyrnasiad y fre[n]hines Elizabeth ...' [1567], being a list of the gentlemen before whom it was held and of those who graduated in 'cerdd dafod' and 'cerdd dant'; 'cywyddau' by Mr Edmont Prees, Sion Philip, Gryffyth Lloyd ab Dafydd ab Einion Lligliw, Dafydd Nanmor, Ifan ap Howel Swrd[w]al, Ifan Tudur Penllyn, Dafydd ap Gwylim, Gruffyth Phylip fardd, William Phylip, Sion Tudur, Dafydd ap Ievan Lloyd, Sion Kerri, Dafydd Lloyd ap Llewelyn ap Gruffyth, Lewis Morganwg, Richard Lloyd, John David, Gutto Glyn, Lewis ab Edward, Simwynt Vychan, William Puw Llafar, Lewis Môn, Huw Llyn, Rees Edneved, Richard Phyllip, John Vaughan ('Esqr. o Gaer Gai'), John Rhydderch, Gwilym ab Syfnyn, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Edward Vrien, William Cynwal and Rowland Price; 'englynion' by John Vaughan [Caer-gai], Syr Rees Cadwalada[r], Moris Robert, Robert Edward Lewis and John Davyd, and anonymous 'englynion'; 'carolau', 'cerddi', 'ymddiddanion', 'penillion', etc. by Evan Thomas, Cathring Sion, Gaynor Llwyd, Thomas Evan, Moris Richard, Huwkyn Sion, Hugh Moris, Gryffyth Moris Evan, Mr Edward Jones ('Vicar Mychynlleth'), Llywelun Cadwaladr, Sir Rees Cadwaladr, Rees Ellus, Evan Gruffydd, Mrs Jane Vaughan ('Caer gae'), Cadwaladr y Prydydd, John Morgan ('Vicar Aber Conwy', 1698), Lewis or Plas, Edward John ab Evan, Ellis Edward, John Davyd, Davyd Thomas ('o Sir Drefaldwn'), Thomas Llwyd ('or Rhiw'), Moris Richard and Robertt Evans ('o blwy Meifod'), and anonymous poems in free metres; and pedigrees of the family of Lloyd of Hendre y Mur [Maentwrog, Merioneth] and of William Pugh of Mathafarn [Montgomeryshire]; and 'Prognosticasiwn Sion Tudur'. At the end of the volume is a later section containing English verses and a log of a voyage [to London], 11 May - 11 June 1754. There are also copious additions on the blank pages and in the margins of the volume, including poetry by Cadwaladr ap Dewi and Dafudd Gryffydd ('ai Dychreuodd, John Llwyd ai diweddodd'); transcripts, 1721 and undated, of depositions and an incomplete lease touching properties in the township of Lowarch and in Lanerchvyda, Merioneth; undated accounts, e.g. 'Potatws a Count'; etc. There is an entry in the hand of 'Mair' [Richards, Darowen], 1853.

A volume of poetry and some prose texts in the hand of Lewis Morris ('Llywelyn Ddu o Fôn, 1701-65) entitled 'Trysor-Gell Barddoniaeth Neu Gynhulliad o ddisgleiriaf waith yr Hyglod Feirdd Cymreig yr hwn yn hywir a ellir ei alw Lepor Museus h.y. Melysdra Barddoniaeth ... Gan Lewis Morris, Philomath. o Lanvihangel ymhenrhos yn Môn-ynys. Bl.'r Arg. 1724,' together with the addition 'yn Ieuanc ac yn ddigon diwybodaeth, medd yr un L. M. yn y flwyddyn 1759' which contains 'Tri thlws a'r ddeg o Frenindlysau ynys Brydain ...'; 'Drygioni Medddod'; Welsh poetry, almost entirely 'cywyddau', by Lewis Glyn Cothi, Sr. Davydd Trefor, Gruffydd Hiraethog, Howel ap Reinalld, Davydd ap Gwilym, Simwnt Vychan, Aneuryn Wawdrydd, Sion Tudur, Maer Glas?, Mabclaf ap Llywarch, Mredydd ap Rhys, Tudur Aled, Huw Pennant, Gruffudd D'd ap howel, Rhisiart ap howel Da. Beinion, Huw Arwystl, Morys ap Ifan ap Einion, Dafydd Nanmor, Rhys Goch o Eryri, Bedo Phylip bach, Sion y Kent, Ifan tew Brydydd, Mr Harri ap Hoel alias Harri Hir, William Cynwal, Rhydderch ap Sion ('Poor Poetry. L.M.'), Edward Maelor ('Mae'n debig mae Edward ap rhys maelor ydyw ...'), Iolo Goch, Sr. Huw Jones ('Bicar Llanvair ynyffryn Clwyd'), Morus Dwyfech, Sr. Dafydd Lloyd ysgolhaig; Gutto'r Glyn, Davydd ap Edmwnt, Dafydd Llwyd ap Lle'n ap Gruff., Llywelyn ap Gytyn, Hywel D'd Bevan ap rhys, Wiliam Lyn, Sion Brwynog, Iorwerth fynglwyd, and Taliesyn, with copious marginal variants and annotations by Lewis Morris; 'Taliesyn a ddowaid mae dewisa gwr oedd fal hyn. 1 Gwr a fo athro'n ei dy ...'; 'Dewis Bethau Howel lygad Cwsg'; 'Twrsneiddrwydd Gruffydd ap Adda ap D'd'; 'Sidanen, or a Song In Praise of the Glorious Queen Elizabeth' by Edward ap Rhys Wynne ap William Prys of Clygyrog in Anglesey, Fellow of Wadham Coll., Oxon.; 'Cronigl Cymru a Lloegr' transcribed, with annotations, by Lewis Morris, Dulas, September 1727, from a manuscript written in 1571 by Rice Jones [BM Add. MS 14894]; 'Ymddiddanion ffraethion Cymhengras a fu rhwng y Pawn bach o Wickwair yn y rhôs Is Conwy a Gwgon o Gaer einion ymhowys a elwir yn Gyffredin Araith Wgon'; a treatise, being 'a Preface to a Book Composd by me L. M. Entitul'd Yswelediad Byr or Holl Gelfyddydau a gwybodaethau Enwogcaf yn y Byd. June 1729' ('A poor preface indeed says L. M. 1759'); 'The Most Noted Poems in Mr. Bulkeley of Brynddu's Collection [i.e., 'Llyfr Gwyn Mechell', now NLW MS 832]; and 'Achau Llewelyn ap Gruffudd y Twysog diwaethaf o'r Cymru', transcribed in 1725 ('... allan o Lyfr Scrifen hen ddihennydd ... Llyfr fy hendaid'). Preceding the texts are a list of contents ('Taflen o gynhwysiad y Llyfr') and a list of names of the poets represented in the volume ('Enwau'r Awdwyr a Sgrifenasant y Caniadau yn y Llyfr hwn'). There are notes and memoranda on the fly-leaves by Lewis Morris and John Morgan. Inside the lower cover is a bill-head of the Wynnstay Arms Hotel or Eagles Inn, Machynlleth. Mary Richards [presumably of Darowen], whose bookplate appears inside the upper cover of the volume, has subsequently added transcripts of 'awdlau' and 'cywyddau' by Sion Tudur, Lewis Glynn Kothi, Tudu[r] Aled, Iorwerth Fynglwyd, Gruffudd ap Jenkin ap Llywelyn Vychan, [William Llyn] pp. 352-51, Iolo Goch, Raff ab Robert, Henri Humphreys, and Dafydd ap Gwilim.