Showing 46 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts Richards, Mary, 1787-1877
Advanced search options
Print preview View:

Llyfr John Morris,

A volume largely of poetry in strict and free metres transcribed by John Morris during the period circa 1784-8. It contains 'Ychydig o Reolau Gramadegawl a gasglwyd gan y Parchedig Mr. [David] Ellis o Amlwch ... yr hwn sy'n wr deallus iawn ac yn perchen awen ragorol. Ac yn hoffi'n fawr yr Iaith Gymraeg ...' ('John Morris ai scrifennodd Rhagfyr, 12, 1786'); 'carolau' and 'cerddi' by Robt. Evans ('o Feifod'), Daniel Jones, Hugh Morris, John Hughes, Jonathan Hughes, Ellis Roberts, H[ugh] Jones ('o Langwm'), David Thomas, Arthur Jones, and Rhisiart Parry ('athraw ysgol gynt yn Sir Fôn'); 'cywyddau' and 'englynion' by Owen Evan alias Owen Gwynedd, John Edwards, Hugh Morris, Arthur Jones ('Clochydd Llangydw[alad]r'), Hugh Gryffydd, Jonathan Hughes, Da. Lloyd, [David Jones] ('Dewi fardd, o Drefriw'), John Edwards ('Clochydd Manafon'), Rhys Morgan ('pencraig Neath'), Wm. Raffe ('o Mochdref Sir Drefald[wy]n'), John Rhees (Llanrhaiadr), Daniel Jones, Tho. Edwards, Ed. Morris, Dafydd Benwyn, Lewis Glyn Cothi, William Cynwal and William Phillip, and anonymous poems; 'Cof-restr dewisedig yn dangos rhifedi'r blynyddoedd Aethant heibio, er pan fu amryw bethau hynod Hyd y flwyddyn 1788'; 'Parhad o Gronicl y Brenhinoedd a Thwysogion Cymru er yn amser Cydwaladr ...'; 'Rhestr o Enwau'r Marchogion, a Seneddwyr yr uchel Lys Barliament, Arglwyddi Lifftenants, Custos Retulorum [sic], Penswyddogion y Militia, a'r Siryfau Pob Sir drwy Gymru; a'r Swm yr ydys yn i dalu o Dreth Brenin, a elwir yn gyffredin y Dreth fawr yn ol pedwar Swllt y Bunt, gida rhifedi y Militia yr ydys yn i godi ymhob Sir'; 'Rhestr o Enwau'r ardderchog Ustisiaid ar Barnwyr Sy'n gwrando, a dibennu pob Matterion Cyfraith yn Lloegr a Chymru'; 'Rhestr o Enwau yr Esgobion, Deaniaid, Arch-Diaconiaid, Canghellwyr, a'r Blaenoriaid sydd yn trefni Swyddau Eglwysaidd yn Ardalaith Cymru gyda'r Swm a gyfrifir ar bob Esgobaeth yn Llyfrau'r Brenin'; 'Byr hanes maintioli Sirioedd [sic] Cymru, a rhifedi'r Plwyfydd; Ac enwau'r Seneddwyr ...'; 'Barnwyr neu brif Ustusiaid Cymru'; 'Henwau y Deuddeg Patrieirch ...'; 'Rhestr o Enwau'r Proffwydi ...'; 'Rhestr o Enwau Ein Iachawdwr Iesu Grist ...'; 'Henwau'r Deuddeg Apostolion'; 'Rhestr o Enwau ychydig o'r Seintiau, Merthyron, a Dynion Rhinweddol erill, yr ydys yn Cadw Coffadwriaeth o honynt ...'; 'Henwau'r Naw Miwsic' [?Miwsis]; 'Henwau'r Naw Gorchfygwyr'; 'Saith Ryfeddod y byd'; 'Y Saith Gysgadur'; 'Pumtheg arwydd (medd Dafydd Nanmor) a welir cyn y Jubil Sabbathaidd'; 'Y pum synwyr a roes Duw i Ddyn'; 'Henwau Siroedd Lloegr, a Rhifedi y Dinasoedd, Trefydd marchnadol, Plwyfydd, a Chwmpas, a hefyd y Cyferi [sic] sydd ymhob Sir'; 'Siroedd Cymru, a Rhifedi y Trefydd Marchnadol, Plwyfydd, y Cwmpas, a'r Cyferi sydd ymhob Sir'; a riddle ('Dychymmyg') in verse; 'Llythyrennau am Raddau Dysgeidiaeth, a byrhad geiriau yn ôl yr Iaith Lladin ...'; medical recipes; 'Hoff benill M. Luther'; 'Henwau y Pedwar archugain Marchog, oedd yn Llys y Bre[nin]'; 'Yr wyth fyd, neu Uchelderau, y mae'r Astronomyddion yn crybwyll am danynt'; and 'Ychydig o waith rhai or hên Brydyddion ...' (quotations from the poetry of Edm[wnd] Prys, Huw Arwystl, Ieuan Tew, Dr Ioan Gwent, Owen Gwynedd, Gruffudd Gru[g], Moris ap Ifan ap Einion, Lewis Môn, Sion Brwynog, Gruffudd Hiraethog, Rhys Nanmor and Ioan Prichard (1670)). Preceding the text is a progressive list ('Tabl') of the 'carolau', 'cerddi', and 'cywyddau' contained in the volume. That the entire volume is based on a variety of sources is shown by the last entry inserted by the scribe: 'Yr ychydig o hen bethau hyn, a godais I allan o hen Lyfrau pan oeddwn mewn oriau Segur, rhag I Colli hwynt ...'. Inside the lower cover are printed 'Englynion Croesawiad Sior IV. 'Trwy Gymru' by [Hugh Jones] ('H. Erfyl'). There are a few minor entries in the hand of Mary Richards.

Llyfr Cerddi William Morgan,

A volume labelled 'Llyfr Cerddi William Morgan', being a collection largely of poetry compiled during the late seventeenth and early eighteenth century by William Morgan (died 1728), Plassegwynio[n], Llanymawddwy, Merioneth. It contains 'Yr Eisteddfod ynghaerwys ... y 26 o fis May yn y nawfed flwyddyn o deyrnasiad y fre[n]hines Elizabeth ...' [1567], being a list of the gentlemen before whom it was held and of those who graduated in 'cerdd dafod' and 'cerdd dant'; 'cywyddau' by Mr Edmont Prees, Sion Philip, Gryffyth Lloyd ab Dafydd ab Einion Lligliw, Dafydd Nanmor, Ifan ap Howel Swrd[w]al, Ifan Tudur Penllyn, Dafydd ap Gwylim, Gruffyth Phylip fardd, William Phylip, Sion Tudur, Dafydd ap Ievan Lloyd, Sion Kerri, Dafydd Lloyd ap Llewelyn ap Gruffyth, Lewis Morganwg, Richard Lloyd, John David, Gutto Glyn, Lewis ab Edward, Simwynt Vychan, William Puw Llafar, Lewis Môn, Huw Llyn, Rees Edneved, Richard Phyllip, John Vaughan ('Esqr. o Gaer Gai'), John Rhydderch, Gwilym ab Syfnyn, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Edward Vrien, William Cynwal and Rowland Price; 'englynion' by John Vaughan [Caer-gai], Syr Rees Cadwalada[r], Moris Robert, Robert Edward Lewis and John Davyd, and anonymous 'englynion'; 'carolau', 'cerddi', 'ymddiddanion', 'penillion', etc. by Evan Thomas, Cathring Sion, Gaynor Llwyd, Thomas Evan, Moris Richard, Huwkyn Sion, Hugh Moris, Gryffyth Moris Evan, Mr Edward Jones ('Vicar Mychynlleth'), Llywelun Cadwaladr, Sir Rees Cadwaladr, Rees Ellus, Evan Gruffydd, Mrs Jane Vaughan ('Caer gae'), Cadwaladr y Prydydd, John Morgan ('Vicar Aber Conwy', 1698), Lewis or Plas, Edward John ab Evan, Ellis Edward, John Davyd, Davyd Thomas ('o Sir Drefaldwn'), Thomas Llwyd ('or Rhiw'), Moris Richard and Robertt Evans ('o blwy Meifod'), and anonymous poems in free metres; and pedigrees of the family of Lloyd of Hendre y Mur [Maentwrog, Merioneth] and of William Pugh of Mathafarn [Montgomeryshire]; and 'Prognosticasiwn Sion Tudur'. At the end of the volume is a later section containing English verses and a log of a voyage [to London], 11 May - 11 June 1754. There are also copious additions on the blank pages and in the margins of the volume, including poetry by Cadwaladr ap Dewi and Dafudd Gryffydd ('ai Dychreuodd, John Llwyd ai diweddodd'); transcripts, 1721 and undated, of depositions and an incomplete lease touching properties in the township of Lowarch and in Lanerchvyda, Merioneth; undated accounts, e.g. 'Potatws a Count'; etc. There is an entry in the hand of 'Mair' [Richards, Darowen], 1853.

Trysor-Gell Barddoniaeth ...,

A volume of poetry and some prose texts in the hand of Lewis Morris ('Llywelyn Ddu o Fôn, 1701-65) entitled 'Trysor-Gell Barddoniaeth Neu Gynhulliad o ddisgleiriaf waith yr Hyglod Feirdd Cymreig yr hwn yn hywir a ellir ei alw Lepor Museus h.y. Melysdra Barddoniaeth ... Gan Lewis Morris, Philomath. o Lanvihangel ymhenrhos yn Môn-ynys. Bl.'r Arg. 1724,' together with the addition 'yn Ieuanc ac yn ddigon diwybodaeth, medd yr un L. M. yn y flwyddyn 1759' which contains 'Tri thlws a'r ddeg o Frenindlysau ynys Brydain ...'; 'Drygioni Medddod'; Welsh poetry, almost entirely 'cywyddau', by Lewis Glyn Cothi, Sr. Davydd Trefor, Gruffydd Hiraethog, Howel ap Reinalld, Davydd ap Gwilym, Simwnt Vychan, Aneuryn Wawdrydd, Sion Tudur, Maer Glas?, Mabclaf ap Llywarch, Mredydd ap Rhys, Tudur Aled, Huw Pennant, Gruffudd D'd ap howel, Rhisiart ap howel Da. Beinion, Huw Arwystl, Morys ap Ifan ap Einion, Dafydd Nanmor, Rhys Goch o Eryri, Bedo Phylip bach, Sion y Kent, Ifan tew Brydydd, Mr Harri ap Hoel alias Harri Hir, William Cynwal, Rhydderch ap Sion ('Poor Poetry. L.M.'), Edward Maelor ('Mae'n debig mae Edward ap rhys maelor ydyw ...'), Iolo Goch, Sr. Huw Jones ('Bicar Llanvair ynyffryn Clwyd'), Morus Dwyfech, Sr. Dafydd Lloyd ysgolhaig; Gutto'r Glyn, Davydd ap Edmwnt, Dafydd Llwyd ap Lle'n ap Gruff., Llywelyn ap Gytyn, Hywel D'd Bevan ap rhys, Wiliam Lyn, Sion Brwynog, Iorwerth fynglwyd, and Taliesyn, with copious marginal variants and annotations by Lewis Morris; 'Taliesyn a ddowaid mae dewisa gwr oedd fal hyn. 1 Gwr a fo athro'n ei dy ...'; 'Dewis Bethau Howel lygad Cwsg'; 'Twrsneiddrwydd Gruffydd ap Adda ap D'd'; 'Sidanen, or a Song In Praise of the Glorious Queen Elizabeth' by Edward ap Rhys Wynne ap William Prys of Clygyrog in Anglesey, Fellow of Wadham Coll., Oxon.; 'Cronigl Cymru a Lloegr' transcribed, with annotations, by Lewis Morris, Dulas, September 1727, from a manuscript written in 1571 by Rice Jones [BM Add. MS 14894]; 'Ymddiddanion ffraethion Cymhengras a fu rhwng y Pawn bach o Wickwair yn y rhôs Is Conwy a Gwgon o Gaer einion ymhowys a elwir yn Gyffredin Araith Wgon'; a treatise, being 'a Preface to a Book Composd by me L. M. Entitul'd Yswelediad Byr or Holl Gelfyddydau a gwybodaethau Enwogcaf yn y Byd. June 1729' ('A poor preface indeed says L. M. 1759'); 'The Most Noted Poems in Mr. Bulkeley of Brynddu's Collection [i.e., 'Llyfr Gwyn Mechell', now NLW MS 832]; and 'Achau Llewelyn ap Gruffudd y Twysog diwaethaf o'r Cymru', transcribed in 1725 ('... allan o Lyfr Scrifen hen ddihennydd ... Llyfr fy hendaid'). Preceding the texts are a list of contents ('Taflen o gynhwysiad y Llyfr') and a list of names of the poets represented in the volume ('Enwau'r Awdwyr a Sgrifenasant y Caniadau yn y Llyfr hwn'). There are notes and memoranda on the fly-leaves by Lewis Morris and John Morgan. Inside the lower cover is a bill-head of the Wynnstay Arms Hotel or Eagles Inn, Machynlleth. Mary Richards [presumably of Darowen], whose bookplate appears inside the upper cover of the volume, has subsequently added transcripts of 'awdlau' and 'cywyddau' by Sion Tudur, Lewis Glynn Kothi, Tudu[r] Aled, Iorwerth Fynglwyd, Gruffudd ap Jenkin ap Llywelyn Vychan, [William Llyn] pp. 352-51, Iolo Goch, Raff ab Robert, Henri Humphreys, and Dafydd ap Gwilim.

Autograph letters,

Autograph letter to the Rev. Mr Richards, Caerwys, 1824, from Robert Parry ('Robin Ddu Eryri'); autograph letter to Miss M. Richards, Darowen from W. E. Jones ('Cawrdaf'); autograph letters to the Rev. Thomas Richards, Berriew from Angharad Llwyd, [n.d.], William Owen, 1821, and Aneurin Owen (Nantglyn), [n.d.]; autograph letter to the Rev. Thomas Richards, Darowen, 1800, from David Jones, Llandrillo; autograph letter to the Rev. Mr Richards, Eglwysfach, 1783, from I. J. Morgan, Penllwyn; autograph letter to the Rev. Thomas Richards, Llanymowddwy, 1800, from the Bishop of St Asaph; autograph letter to the Rev. R. Richards, Darowen, 1837, from L. Gwynne, Tremeirchion; Welsh poems by Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd'); poems addressed to Evan Evans by Robert Parry; autograph letter to Lewis Gwynne, esq., Darowen, 1825, from D. Davies, Chester; autograph letter to the Rev. Thomas Richards, Berriew, 1825, from Thomas Jones, London; autograph letter to the Rev. Thomas Richards, Berriew, [n.d.], from W. Owen ('Eos Glan Hafren'); Welsh poetry by various authors.

Autograph letters,

Autograph letter to the Rev. T[homas] Richards, Darowen, 1837, from E. Wyatt, St Asaph; miscellaneous extracts of Welsh poetry, [19 cent.]; autograph letter to the Rev. D[avid] Richards, Kidweli, 1810, from Elizabeth Richards, Darowen; autograph letter to the Rev. T[homas] Richards, Darowen, 1809, from D[avid] Richard[s], Kidweli; autograph letter to the Rev. D[avid] R[ichards], Llansilin, [n.d.], from Angharad Llwyd (?); autograph letter to the Rev. David Richards, Llansilin, 1818, from David Williams; autograph letter to the Rev. T[homas] Richards, Llangyniew, [n.d.], from R. Humphreys; autograph letter to the Rev. D[avid] Richards, Llansilin, [n.d.], from John Evans, Llanfyllin; autograph letter to Mrs Watkin, Aberystwyth, 1823, from D. Griffith, Bettws; autograph letter to Mr D. Morgan, Machynlleth, 1777, from R. Morgan; autograph letter to Mr James Watkins, Aberystwyth from William Maybury; autograph letter to the Rev. D[avid] Richards, Llansilin, 1818, from James Homer, Llanfihangel; will of Jane Evans of Cemmes, Montgomeryshire, witnessed by T[homas] Richards, vicar of Darowen, 1807; an inventory of the goods and chattels of Hugh Roberts of Llanymowddwy, Merioneth, 1788; autograph letter to Miss Richards, Oswestry, 1856, from Maurice Jones; autograph letter to Mr Llewelyn, Calonrwydd, 1822, from Evan Evans, Aberhiw; autograph letter to the Rev. T[homas] Richards, [n.d.], from James Evans, Llanwddyn; autograph letter to Miss Richards, Meifod, 1856, from A. Bowen, Welshpool; autograph letter to the Rev. Mr Richards, Eglwys Fach, 1782, from Evan Richards, Bryn Eugan; fragments of letters and lines addressed to the Rev. Thomas Richards, [19 cent.], from various authors; autograph letter to the Rev. David Richards, Kidweli, 1812, from Thomas Richards, Darowen; autograph letter to the Rev. Thomas Richards, Berriew, 1824, from 'Robin Ddu Eryri'; autograph letter to the Rev. David Richards, Llansilin, [n.d.], from A. Owen; autograph letter to Miss M. Richards, Darowen, [n.d.], from Hugh Jones; fragments of poems.

Autograph letters,

Autograph letter to Miss M. Richards, Bryn Tannall, 1873, from T. G. Jones, Llansantffraid; autograph letter to the Reverend Thomas Richards, Llangyniew, 1828, from David Davies, Mallwyd; autograph letter to the Reverend J. Ll. Richards, Llanowddyn, 1843, from Hugh Evans, Utica, on the back of which is a letter to his wife, 1843, from Hugh Evans, Utica; autograph letter to John Jones, Llanfyllin, 1848, from John Owen Jones, Illinois; autograph letter to his wife and children, 1843, from Hugh Evans, Turin; autograph letter to the Reverend J. Richards, Llanowddyn, 1842, from John H. Evans; autograph letter to the Reverend David Richards, Llansilin, 1820, from Thomas Beynon; autograph letter to Miss Richards and sister, 1862, from William Rowlands ('Gwilym Lleyn'); autograph letter to the Reverend Mr Richards, Caerwys, 1840, from Robert Davies; autograph letter to the Reverend Mr Richards, Llansilin, 1823, from David Davies, Berkeley Square, London; autograph letter to Mair Risiart, [n.d.], from Angharad Lwyd; autograph letter to the Reverend D. Richards, Llansilin, 1820, from J. Parry, Bowman Street, London; autograph letter to the Reverend T. Richards, Welshpool, 1824, from John Parry; autograph letter to the Reverend Robert Williams, Oswestry, 1846, from R. Lloyd Edwards, Nanhoron; autograph letter to the Reverend Robert Williams, Oswestry, 1842, from Alfred B. Clough, Daventry; a case opposing the election of Sir Richard Bulkeley, Knt., and Thomas Mostyn, esq., as burgesses of Conway, [n.d.]; autograph letters to the Reverend Robert Williams from R. Garnett, 1849, and I. Price, 1834; autograph letters to the Reverend Robert Williams from William Williams, Pont Penrhyn, 1803, R. P. Williams, Dublin, 1865, W. J. Rees, Presteign, 1847, 1844, 1848, and E. G. Salisbury, Birkenhead, 1847; autograph letters to Mrs Watkins, Moelycerni, Aberystwyth from James William Watkins, St Helens, 1806, 1807, and R. Morgan, Hay, 1814; autograph letters to Mr Watkins, Moelycerni, Aberystwyth from Humphrey Jones, Portsmouth, 1806, and M. Morgan, Hackney, 1806; autograph letters to Mr Watkins, Moelycerni, Aberystwyth, 1818, from E. Watkin, Laughton; autograph letters to Pryse Pryse, esq., MP, 1824, from R. Williams, Aberystwyth; autograph letters to Mrs Watkins, Aberystwyth, 1815, from R. Davies, Denbigh; bill for the funeral of Mr John Morgan, 1773; verses composed on hearing the bells of Llanbadarn, 1842, by E. W.; autograph letter to Mr James Watkins, Aberystwyth, 1806, from A. Jenkins, Lampeter; autograph letter to Mr David Morgan, Talybont, 1769, from Thomas Morgan; deed of release signed by Thomas Lloyd, David Lloyd and Thomas Roberts of Llangynfelyn, Cardigan, 1732; autograph letter to W. Morgan, 1814, from R. Morgan; autograph letter to Gwallter Mechain, 1824, from Hannah Walter, Kinmel; autograph letter to the Reverend D. Silvan Evans, 1873, from John James Hughes, Caernarfon; autograph letter to the Reverend D. Silvan Evans, 1883, from Samuel Roberts, Conway; memorandum of an agreement between Owen Owens of Pant-y-Dwr, Tal-y-llyn, Merioneth and the Reverend D. Silvan Evans; autograph letter to the Reverend D. Silvan Evans, 1875, from James James, London.

Results 41 to 46 of 46