Dangos 93 canlyniad

Disgrifiad archifol
Cwrtmawr manuscripts
Dewisiadau chwilio manwl
Rhagolwg argraffu Gweld:

1 canlyniad gyda gwrthrychau digidol Dangos canlyniadau gyda gwrthrychau digidol

Homiliau, barddoniaeth, etc.

An imperfect and badly mutilated volume containing sermons, some of which are transcribed from Edward James: Pregethau a osodwyd allan trwy awdurdod i'w darllein vmhob Eglwys blwyf ... (Llundain, 1606); proverbial sayings, triads and short tabular texts, many probably extracted from Robert Lloyd: Llwybr hyffordd yn cyfarwyddo yr anghyfarwydd i'r Nefoedd (Llundain, 1630) e.g. 'Wyth o arwyddion ansomedig o Iechydwrieth', '... arwyddion o ddamnadigaeth [sic] .... naw arwydd ... o golledigaeth dyn', 'Achosion seguryd ...', 'Naw o fariav i gav allan or nefoedd a naw porth i fyned i vffern', 'Naw ystyrieth buddiol', 'Geiriau gwir Taliesn [sic]', 'Attebion y seithwyr doethion yw gilydd ... ', '12 pwnc cas gyn dduw ar neb ai gwnelo', 'Pedwar peth a ddyle pob dyn i myfyrio ...', 'Naw arwydd o enaid holliach', 'Wyth arwydd St Peter o Iechvdwrieth', 'Saith o arwyddion difregusaf ag ansomedigaf [sic]', 'chwe pheth sydd gas gyn yr Arglwydd... ', etc.; 'cywyddau' by [William Midleton], Doctor John Cent and William Llyn; 'cerddi' by [Rhys Prichard] 'Viccar Llanymddyfri', Rowlant Vaughan and William Philip, and anonymous and imperfect 'cerddi'; and 'Emyn Ambros ag Awstin yr hwn a elwyr te Deum ag a g[yfiei]thiwyd yn gymraeg gan Ddafydd Ddv o Hiraddig ... '.

Barddoniaeth Dafydd ap Gwilym, etc.

A volume of transcripts of poetry by Dafydd ap Gwilym, together with a few 'englynion' and 'cywyddau' by Wm Morris, G[ruffudd] Grug, Dafydd ap Edmund, Rhys Gôch Glan Ceiriog, Dafydd Nanmor, Iolo Goch, R[obin] Ddu, and some anonymous 'englynion'. The transcripts are taken from UCNW Bangor MS 6. A note by Mary Richards, Darowen on p. 1 ascribes the volume to John William[s], musician ('Cyfansoddwr Tona'), Dolgelley, probably John Williams ('Ioan Rhagfyr') (see Thomas Parry (gol.): Gwaith Dafydd ap Gwilym (Caerdydd, 1952) pp. c1xviii-clxix). At the end of the volume is a table entitled 'Rhannau Monwent Dar-Owen megis y dosparthwyd ag y cyweiriwyd hwynt ar eiriol David Davies vicar yno, gan ddechrau, o barth dwyrain Ty'r Vicar ag felly diwygio oddi amgylch Mai yr 28 1636' (' ... carefully transcribed out of the original by me Lewis Jones Vicar of Darowen' - a Chopiwyd genyf inneu or Terrier Darowen. M. R. Dar[owen]'). Tipped into the volume are a bond, 14 February 1690/1, from David Jones of Cowarch, Merionethshire, gent. to John Thomas Rees of the same, yeoman for the observance of covenants, and a poem in free metre entitled 'Myfyrdod y Parchedig Mr [Roderick] Lewis Periglor Llanbrynmair Uwchben Bedd ei ddiweddar Wraig', 1829. Among a number of items laid on the inside lower cover is Ychydig o gynghorion buddiol i Bobl Ieuainc, Wrth fyned i wasanaeth (Treffynnon, n.d.).

Adysgrifau 'Manoethwy',

A composite volume of transcripts in the hand of Owen Jones ('Manoethwy'). The contents include 'cywyddau', 'englynion', 'carolau', etc. by John Cent, Meredydd ab Rhys, Guto o'r Glyn, Gruffydd Hiraethog, [Gruffyth ap Ievan ap Lle'n Vychan], Ieuan ap Gruffydd Leia, Dafydd ab Edmwnt, Sr. Rys ap Hary, Tudur Aled, Ieuan Lla[far], Huw Llwyd Cynfal, [ ] Llwyd, Morys ap Ieuan ap D'd, Hugh ap Morys, Sion Phylip, R[obert] Leiaf, G[ruffydd] P[hilip], Gronwy Owain, Jonathan Hughes, Edward Urien, Rowland Fychan, Ifan Llwyd, Sion Tudur, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd, Llywelyn ap Gutyn, Syr Rhys Carno, Edward Morys, Wmffre Dafydd ap Ifan, Lewis Owen, Rowland Owen, John Vaughan (Caer-gai), William Phylip, Dafydd Nanmor, Robin Ddu o Fôn, John Owen (1668), Bedo Brwynllysg, Jon. Phylip, Dafydd ab Ifan ab Owen, John Brwynog, Rowland Prys, John Davies ['Siôn Dafydd Las'], Sion Dafydd, Huw Morys, Oliver Roger, Ellis Wynne, Rees Evan, William Hwffra [recte Humphreys], Robert Owen, [Dafydd?] Cadwaladr and Dafydd Dafis, and anonymous poems; 'englynion', etc., mainly by poets of the Richards (Darowen) cycle of friends e.g. [Evan Evans] '[Ieuan] Glan Geirionydd', [William Jones] 'Gwilym Cawrdaf', [Rowland Parry] 'Ieuan Carn Dochan', Evan Jones (Darowen), Sion Powel, [Henry Griffith] 'Harri Goch o Wynedd', E. Lewis ('Ab Dewi'), Robert Parry (Eglwys-bach), [Morris Jones] 'Meurig Idris', Walter Davies ('Gwallter Mechain'), 'I. ab Iorwerth', David Richards ('Dewi Silin'), W. H., John Prys (Pennant Mawddwy), Robert Davies (Nantglyn), [John Jones] 'Myllin', Dafydd Ellis (Llan y Mawddwy), William Owen, John Roberts (Hersedd), [Hugh Jones] 'H[uw] Erfyl', John Morgan [Glanfread, Ceredigion], Evan Evans (Arwydd yr Arth, Trallwm), [John Jones] 'Ioan Tegyd', [Benjamin Jones] 'P. A. Mon', Lewis Williams (Cefn Bachedydd), John Blackwell ('Alun'), etc., and anonymous poems; letters from W[alter] D[avies] ('Gwallter Mechain') to the Reverend T[homas] Richards, Berriew School, 1824, and John Blackwell ('Alun') to D[avid] Richards, Llansilin, undated, a pedigree of Dr John Davies, 'person Mallwyd'; 'Achau y Brenin' [a pedigree of King Edward VI]; essays on 'Cywyddau Serch', 'Araith Gwgan' and 'Cyfeillach' (1862); etc. Much of the material has been transcribed from Cwrtmawr MSS 207, 238, and 243. The volume is lettered 'Mannoethwy MSS'.

Llyfr Robyn Frych,

A commonplace book of Merioneth interest largely in the hand of Robert Prys Morris ('Robyn Frych'), Dolgellau. It contains 'awdlau' and 'cywyddau' by Tudur Penllyn, Risiart Phylip ('o Ardudwy'), Gutto'r Glyn, Huw Arwystl, Wiliam Llyn, Sion Mowddwy, Owain Gwynedd, Iolo Goch, Vaughan Jones ('Fychan y Gwyndill') (19c), Dafydd ab Ieuan ab Owain, Simwnt Fychan, Sion Dafydd Penllyn, Watkin ab Richard, Tudur Aled, D[afy]dd Ll[wyd] ab Lly[wely]n ab Gruffydd, Gruffydd Phylip ('o Ardudwy'], Ffoulk Prys ('mab Edmunt Prys Archdiagon Meirionydd'), Dafydd Ddu Hiraddug, Ll[ywely]n Goch ap Meurig Hen, Morris Dwyferch (recte Dwyfech) and Dafydd ap Gwilym, together with an incomplete index; records relating to the Quaker burial ground at Llwyn-du, parish of Llwyngwril, being (i) a document signed by Thomas Westcombe on behalf of the Western Quarterly Meeting of the Society of Friends, 1876, allowing (with reservations) the application of Robert Pugh, Llwyngwril, for the ground to be used for interment by the Wesleyan Congregation at Llwyngwril, (ii) a covering letter, 1876, from Thomas Westcombe, Worcester to Robert Pugh, and (iii) a note signed by W[illia]m Norris, Coalbrookdale, 1876, on the trusts of the ground, with specific reference to the conveyance of 1756 to Abraham Darby of Coalbrookdale of the Llwyndu and Tyddyn y Garreg burial grounds; an account by Robert Prys Morris, 1883, of the early schooling of his son John Prys at Dolgellau, and an entry by Robert Prys Morris in 1877 relating to the death of his mother Elinor Morris in 1875; Merioneth pedigrees (e.g. Owen of Dolgellau, Edwards of Talgarth, Owen of Cae'rberllan, Anwyl of Erylaran, etc., Vaughan of Hengwrt); annotated lists of place names in the separate townships of the hundreds of Talybont and Estimaner extracted from a rental, 1875, and of place names from two eighteenth century parish records of Towyn; particulars of foreign mission collections by children of Salem, Dolgellau and of Llyn y Penmaen churches, 1882, the secretary and treasurer being Robert Prys Morris; an adjudication by Robert Prys Morris, 1883, on 'Traethawd Hanesyddol - Abergynolwyn a'r gymdogaeth yn ystod yr haner can' mlynedd diweddaf'; an account by W. Wynne Ffoulkes of the tumulus known as Tomen Pentref near Dolgellau (from Archaeologia Cambrensis, 1874, pp. 313-19); etc. Other sources quoted by the scribe include a paper lent by Mr Owain Owain, Hendref, Abergynolwyn (p. 47) and manuscripts owned by Owain Williams, Waunfawr (pp. 42, 73 etc.).

Llyfr Margaret Davies,

A small volume containing 'cywyddau' and 'englynion' by Siôn Tydyr, Sr. Owen ab Gwilim, Dr Sion Cent, Owain Gwynedd, Morys Roberts, Edward Morys, Sion Brwynog, David Jones Ficer llannfair dyffryn clwyd, David Lloyd, Robert fâb Rhys Wyne o Rianog, Edmund Price Archdiagon Meirionith, Sion Phylipp, Wiliam Cynwal, Rowland Jones, Dafydd ab Gwillim, Hugh Griffith ['o Benselfania'], 1702, Tydyr Aled, Rhys Gôch or Eryri, Hugh Machno, Robin ddu, Evan dyfi, Griffith ab Ephrame, Ifan Dewlwyn, Huw Morys, Griffith (ap Ieuan) ab Llenn fychan, John Davies 'o fron wion', Bedo Aurdrem, J. D., 1722 (in a different hand), Richiard Phylipp, John Keri, Mr Robert Wynn parson Gwyddelwern, Robert David Lloyd, gwr ô Grymlyn mon', (Sion Dafydd laes], William Llyne, Rowland Vaughan, Morrice ab Evan ab Eino[n], Y Cardiwr du, Sion Clywedog, Griffith David ab Howel, Bedo Brwynllys, Margaret Davise and William Phylip. The volume is almost entirely in the autograph of Margaret Davies [Coetgae-du, Trawsfynydd]. The 'cywyddau' have been numbered, possibly at a date later than the time of writing, and it appears that several folios are wanting at the beginning. The initials 'P. W.' or 'P. Wm.' sometimes occur at the end of a 'cywydd' near the name of the poet.

Barddoniaeth,

A notebook containing 'englynion', 'cywyddau', etc. by (?) E. Anwyl, Ed. Moris, Rys Cain, Dafydd ab Gwilym, Dafydd Nanmor, Lewys Trefnant, Huw Machno, Edward Urien, Edm : Prys, Roger Cyffin, Huw Arwystl, Morys Berwyn, Ow. Gwynedd, Sr. Owain ab Gwilym, Ifan Llwyd o waun Eingian, Howel Cilan, Mathew Browmffield, Siams Dwnn, 1605, Ifan Tew, Sion Phylip, Rissiart Phylip, Robert Humphreys [1707] (in a different hand) and John Byrchinsha [1707] (in free metre), followed by a list of contents written in a later hand. At the reverse end is the beginning of a Welsh translation of A Practical Discourse concerning a future judgment by William Sherlock, D.D. [pp. 1-11] ('Traethod bucheddol am y farn a fydd (sy' i ddyfod) o waith Wm. Sherloc y D.D.'), followed by englynion by Ed. Morys and Siôn Rhissiart, etc. and a note in pencil by St. G. A[rmstrong] W[illiams], July 8 1886: 'Cannot find a name for this note book, so as to identify it on the Catalogue'. In the list of Cwrtmawr manuscripts it is described as 'Llyfr W. Rowlands, 1700'. J. H. Davies has added in pencil: 'W Rowland see R. Ellis article on Lhwyd' [i.e. Trans. Cymm., 1906-7, pp. 26-8].

Barddoniaeth,

A small volume, originally with clasps, containing 'cywyddau', 'englynion', etc. by Evan ab Evan (lines from Anacreon), Taliesin, Dafydd ap Edmwnt, John Philipp, Richard Philip, Dafydd ap Gwilim, Tudur Aled, John Dafies (Dafis), Owen Gwynedd, W(illiam) Llyn, Sion Brwnog (Brwynog), Dafydd Trefor, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd, Iolo Goch, Thomas Prys o Blas Iolyn Esgwier, Hugh Llwyd Cynfal, Doctor (Sion) Cent, Tudur Penllyn, Edward M[orus], Sr. Morgan, Rowland Vaughan, Hugh ap Ev. ap Ro[ ] and Wmphre David. The contents appear to have been transcribed after 1744 from a manuscript annotated by Lewis Morris, and a note on p. 100 suggests a connection with BM Additional MS 14866, although none of the poems are to be found in that volume. There are a number of quotations in the margins and elsewhere from Pope, Homer, Dryden, etc. At the beginning, in a later hand, are an 'englyn' by Siencyn Thomas Morgan and an 'englyn' which is described as being on the tombstone of the Reverend Alban Thomas of Blaen y Porth, Cardiganshire. A note in pencil on the limp boards which were originally inside the vellum cover reads 'Gwaith hen Feirdd MS from Rev. Armstrong Williams'.

Barddoniaeth,

A volume containing manuscript and printed poetry, etc. in strict and free metre belonging mainly to the eighteenth century. The manuscript items, which are written in various hands, include poetry by Taliesyn, John Rhydderch, Edward Samuel, Sion Tudur, John Roger, Ifan William 'or gwulan' [sic], John Cadd'r (?'Ioan ap Cadwaladr ap Ioan or Bala) (holograph), Angharad James, Morus Robert, Robert Humphreys alias Ragad, Robert Lewis, Dafydd ab Gwilym, Michl. Prichard, Dafydd Sion James and Sion Phylip. The printed items consist of broadsides, etc. as follows: 'Cywydd i ofyn gwn i'r Pendefig enwog Wm. Llwyd o Riwedog Ysgr. B..A. 1764' by Rhys Jones (Argraphwr John Rowland Bala); 'Cân Dduwiol ynghylch Cwymp Dyn yn yr Adda cyntaf, A'i Gyfodiad yn yr ail Adda' by Richard Jones; 'Bywyd Ffydd, wedi ei osod allan a'i Gyflwyno mewn Llythyr A gafwyd yn Studi y Parchedig Mr. Joseph Belcher ... ar ol ei Farwolaeth' (Aberhonddu, Argraphwyd dros y Parchedig Mr. W. Williams, gan E. Evans, 1777); 'Marw-nad Thomas Richard, a'i Ferch ef Mary Richard, Gynt o Lannerch Medd, ym Mlwyf Carno, Sir Drefaldwyn, A'i Chwaer ef Catherine, Gwraig William Thomas, a Phlentyn o Wyr iddi wyth oed, Y rhai a fuont feirw yr ugeinfed Dydd o Fis Mehefin, 1781. Gan Lifeiriant a ddaeth am ben y Ty yn ddisymmwth, lle yr oeddynt hwy, gyd ag ychydig eraill, wedi ymgynnull ynghyd i weddio ac i fo[li]annu Enw'r Arglwydd' by Hugh Jones (Mwythig, Argraphwyd gan T. Wood); 'Ordinhaad gan Ei Fawrhydi yn y Cyngor; Yn cynnwys Rheolau, Trefnadau [sic], a Dosbarthiadau, am Ragflaenu yn fwy effeithiol Danniad yr Haint sydd yr awron yn gerwino ymmysg Anifeiljaid Cyrnig y Deyrnas hon' (Argraphwyd yn Llundain, gan Domas Basged, Argraphydd i Ardderchoccaf Fawrhydi y Brenin; a thrwy Assein Robert Basged, 1745.) [8 pp.]; 'Marw-nad Mari Owen, o Drefeglwys, yn Swydd Drefaldwyn; Yr hon a argyhoeddwyd yn 14 oed, ac a barhaodd yn Bererin llewyrchiol hyd Ddydd ei Hymadawiad, Gorphenhaf, 1781, yn 28 Mlwydd o Oed, ynghyd a Gair am Chwaer iddi, a alwyd adref rai Blwyddau o'r blaen' by Thomas Robert (Mwythig: Argraphwyd gan T. Wood, lle gallir cael argraphu pob math o Lyfrau, wedi eu diwigio gan Ifan Tomas); 'Tir Angof; wedi ei osod allan trwy Gyffelybiaeth Gwely: neu, Gan Newydd am Stat y Meirw, gan John Morgan. Yr Ail Argraphiad gyd a pheth 'Chwanegiad, a Diwygiad, gan yr Awdwr' ([A]rgraphwyd yn Nghaerfyrddin, yn Heol Awst, ac ar werth yno gan J. Ross, a R. Thomas. 1762), with another later copy printed without the name of the author ('Tir Anghof, Neu grwydrad dychymmyg am y Bedd'); 'Dwy o Gerddi Newyddion', the one by Hugh Jones, Llangwm, entitled 'Cerdd newydd, neu gwynfan Tosturus dwy ddynes sydd i gael eu Transportio o gaol Ruthin ...', the other by David John James headed 'Dechreu Cerdd marwnad ...'; 'Cerdd Newydd iw Chanu yn y Lloerig Gymdeithas yr hon sydd wedi i sefydlu i'w chadw y Nrws Nant Tafarn yn Fisol beunydd, ar Ddydd Jau Nesaf o flaen y Llawn Lloer ...' by R. J. (Argraphwr John Rowland, Bala); 'Cerdd Newydd I Atteb y Gerdd a wnaed i gymdeithas Loerig Drws y nant Gan un a Ewyllysie'n dda i bob dyn ...' by Robert Williams (Argraphwyd gan John Rowland yn y Bala); a photographic copy reproduced from the original in Cardiff Free Library of 'Galarnad ar Farwolaeth Mari, Gwraig John Jones, o Landilo-fach, yn Sir Forganwg ...' by W. Williams (Aberhonddu; Argraphwyd dros yr Awdwr gan E. Evans, 1782); 'Cyngor yn erbyn Iauo yn Anghydmarus' (Caerfyrddin, argraffwyd dros T. Davies gan I. [Ro]ss); 'Dyfodiad Crist i'r Farn' (Argraphwyd yn y Mwythig gan Stafford Prys. 1759); and 'Marwnad Mr. Abraham Wood, gynt o Gollege Lady Huntington, a ymadawodd A'r Byd ym Mis Awst, 1779. A Marwnad Mrs. Margaret Wood, ei Fam, yr hon hithau a ymadawodd A'r Byd ym Mis Mai 1781' by W. Williams (Aberhonddu, Argraphwyd dros yr Awdwr, gan E. Evans. 1781).

Owen Gruffydd MS,

A volume of poetry, chiefly in strict metre, written largely in the autograph of Owen Gruffydd (?1638-1730) between 1677 and 1692. Most of the poems are by Owen Gruffydd, but the following poets are also represented: Robin Ddu, Dafydd Gorllech, John Roger, Sion Phylip, Sypyn Cyfeiliog, Dafydd ap Gwilym, William Phylip, Gyttyn Owain ('medd rhai' 'Meredydd ap Rhys' in another hand), Ifan Tew Prydydd, Huw ab Iva[n], Bedo Brwynllysg, Edmwnt Prys, Edward Morys, Matthew Owen and Hugh Morys. There is a list of contents at the beginning and the poems have been correspondingly numbered. There are 'penillion' by William Elias on p. 309b. John Jones ('Myrddin Fardd') has supplied a lacuna in the manuscript from Peniarth MS 124. Almost all the 'cywyddau' in this manuscript, but not the 'englynion' and the poems in free metre, are to be found also in Peniarth MS 124, which is later in date than the present manuscript and written in a different hand. The pages have been numbered by Dr J. Gwenogvryn Evans and his report on the manuscript is in J. Gwenogvryn Evans MS 70a (under 'M[yrddin] F[ardd] 5'). If the information given on pp. 1 and 50 is correct, Owen Gruffydd was born in 1638. A note at the end (p. 238) of his elegy to Sir Roger Mostyn (d. 1690) states that the poet received fifty shillings for the 'cywydd'. There is a folio missing after p. 36 and another is wanting before p. 53.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume containing poetry by John Roberts ('Sion Lleyn'), 1768-71, Dafydd ap Gwilym, Owen Ellis (Nant), Will. Jones y gwydd, Mathew Owen, Huw Rober[t]s, John Dafydd, Syr Rhys yr offeiriad (llanfair), Owen Gruffydd, J. Rhydderch, Wm Elias, Edward Moris, Ifan Gruffydd leiaf, G[utto'r] Glyn, Einian ap Gwalchmai, D[afydd] Nanmor, William Phylip, Huw ab Ifan, Edmund Prys, Gruffydd Phylip, [Robert Prichard] 'Robin Raber', Dafydd Owain o'r Gaerwen ('Marwnad Robert Roberts Pregethwr enwog yn mhlith y Methodistiaid ...') and Gronwy Owen, followed by a collection of the poems of the Reverend Mr Gronwy Owen ('Casgliad o waith y Parch. Mr Gronwy Owen, a Alwei ei hun Gronwy Ddu o Fôn'), with items by [Evan Evans] 'Ieuan Brydydd hir', Huw Huws Alias y Bardd Coch o Fôn, Lewis Morys (poetry and a letter) and Rhobert Huws o Benmynydd ('Robin ddu o Fon'). The contents also include some pedigrees (Achau Penyberth, Richard Llwyd o Griciaith, Bach y Saint, Penllech., Wern Penmorfa, Mostyn, Cors-y-Gedol, Castell-march, Cefn-Llanfair, Wern fawr, Penarth. etc.), 'Ychydig o hanesion' ('Am feibion Noa', etc.), miscellaneous notes, weaving patterns etc. The volume is written in several hands: pp. 1-84 are probably in the autograph of John Roberts ('Siôn Lleyn'); pp. 117-124 are in the autograph of Robert Prichard ('Robin 'Raber') and most of the remainder, if the lettering on the spine is correct, could be in the autograph of John Thomas ('Siôn Wyn o Eifion').

Llenorion Lleyn ac Eifionydd,

A composite volume lettered on the spine 'Llenorion Lleyn ac Eifionydd' and described in the old typewritten handlist of Cwrtmawr Manuscripts as 'Llyfr Cywyddau etc. R. Llys Padrig. etc. fol.' The first part is in an early nineteenth century hand or hands (watermarks 1803 and 1804) and contains a list of sheriffs for Caernarvonshire to 1796; a list of arms; and 'cywyddau', etc. by Rhisiart Cynwal, Gruffydd Phylip, Sion Dafydd Las o Nanau, Owen Gruffydd, Lewis Menai, Ieuan Tew, Sion Tudur, Sion Phylip, Edmwnd Prys, Ieuan Llwyd, Gruffydd Hafren and Watcin Clywedog. The remainder of the manuscript (from p. 56 to the end) is almost entirely of later date and is written in the autograph of John Jones ('Myrddin Fardd') and others; this section includes 'cywyddau', 'englynion', etc. by some of the poets already mentioned and by Ffoulk Wyn 'yn enw Owen Madryn y Crwner', Owain Waed Da, W[illiam] Llyn, Evan ap Tudur Penllyn, Howel ap Feinallt, Morys ap Ifan ap Einion o Lyn, Owain ap Llewelyn ap y Moel, Gruffydd Grug, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd o Fathafarn, Robin y prydydd bach, Huw Pennant, Sion Cain, Iolo Goch, Sion Brwynog (incomplete), Huw Llyn, Syr Dafydd Trefor, Ieuan ap Madog ap Dafydd, Tudur Penllyn, [Lewis Môn] (beginning only), Hugh ap Risiart ap Dd, Morys Dwyfech, Cadwaladr Gruffydd, Gruffydd Bodwrdda, Rowland Hugh, Lewis Glynn, Dafydd Namor [sic] o blwy Beddgelert, Howel Ceiriog, Wiliam Cynwal, D. Ellis, Cricketh, Huw ap [Rhisiart ap Dafydd], Gruffydd ap Tudur ap Howel and Huw kau Llwyd. There are also 'englynion' by [William Edwards] 'Wil Ysceifiog', [William Edwards] 'Gwilym Padarn', Owen Roberts, Harri Parri o Graig y Gath, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Hugh Evans ('Hywel o Eryri') and J. Robert [sic] 'Sion Lleyn'. Inset are 'Cywydd i Ddafydd Owain o'r Gaerwen ymhlwyf Llanystumdwy yn Eifionydd, swydd Gaernarfon, (Bardd ieuangc yr hwn a ddychanodd D. Ddu o Eryri am iddo esgeuluso dyfod i ymweled ag ef pan fu yn rhoddi tro yn Eifionydd yn 1801 - y rhan gyntaf o'r Co. gan Wm. Jones. Bardd ieuangc o Bentraeth yn Môn, y rhan olaf gan fardd o Arfon', dated 'Llanddeiniolen near Caernarvon Septr. 4th. 1802' and addressed to 'Mr. O. Jones, No. 148 Upper Thames Street, London' [? in the autograph of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri')] and an extract from [Yr Eurgrawn Wesleyaidd, 1824], pp. 341-6 ('Hanes Cantref y Gwaelod', etc.). Some of the poems are said to be copied from the manuscript of Rhys Jones 'o'r Blaenau' and William Elias, Plas y Glyn, Anglesey.

Barddoniaeth,

Two notebooks in the autograph of John Jones ('Myrddin Fardd') containing transcripts of 'cywyddau', etc. by the following poets: Wiliam Llyn, Huw Llyn, Morys Dwyfech, Lewis Daron, Sion Wyn Owain, Kadwaladr Kesel, Huw Machno, Edmwnd Prys, Sion Philipp, Gruffydd Phylips, Huw Pennant, Lewis Menai, Wiliam Kynwal, Rissiart Philip, Richard Kynwal, Rhus Kain, Howel Reinallt, Sion Brwynog, Watkin Klewedog, Morgan ap Huw Lewis, Inco Brydydd, Dafydd Na[n]mor, Gruffudd Grug, Iolo Goch, Owain Waed da and Llywelyn Goch ap Meurig hên. Nearly all the poems are eulogies of, or elegies on , persons from Llŷn and Eifionydd. On the first page of MS 507 is the following note by J. H. Davies: 'Codwyd o lawysgrif Mr J. Glyn Davies ? Gan Myrddin Fardd' and it seems probable that the contents of MS 507 and the first ten items in MS 508 were transcribed from J. Glyn Davies MS 2 (though not in the same order), perhaps with a view to publication. The remaining poems appear to have been transcribed from various sources, including Cwrtmawr MS 454. Pasted in after the poems in MS 508 are two newspaper cuttings relating to 'Phylipiaid Ardudwy'.

Gwaith Ieuan Lleyn, etc.

A composite volume written almost entirely in the autograph of Evan Prichard ('Ieuan Lleyn' or 'Bardd Bryncroes'; 1769-1832), with some additions by John Jones ('Myrddin Fardd'). The volume is in two parts, the first part (pp. 1-198) containing poetry mainly by Ieuan Lleyn, with some items also by John Jones, Glan y Gors (beginning wanting), R. Ll. Ddu, Cyllidydd, Pwllheli, 1821, Morrus Dwyfech alias Morrus ab Ifan ab Einion, Owen Gruffydd, Thomas Glyn Llifon, Rich[ar]d Hughes, Cadwaladr Cesail, Sion Roger, D. Drefriw and G. Felyn, y Parchedig Evan Evans 'Ieuan Brydydd Hir', Rod. Jones y Crydd, Dafydd Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), Rhobyn or Bettws [Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu')], W[illia]m Llyn, W[illia]m Thomas y Llongwr, Ebeneser Tomas neu Cybi Eifion, [David Owen] 'Dewi Wyn', and [John Roberts ] 'S[ion] Lleyn'. Other items in the first part include a draft of a letter, undated, from Evan Pr[ichard] [i.e. 'Ieuan Lleyn'] to an unnamed correspondent (p. 89) (a request for [the mastership of] the free school belonging to the parishes of Rhiw, Bryncroes, Aberdaron and Llanfaelrhys if W[illia]m Owen is turned out), a (?)copy of a letter, 1791, from Ieuan Rich[ar]d, Ty Mawr to an unnamed correspondent whom he addresses as 'Enwog Fardd' (p. 95) (he was unable to attend the Eisteddfod held at Llanrwst; verse in strict and free metre), a (?)translation of a speech by Mr Hodgins [sic], an operative cotton spinner, respecting the Combination Laws, and a speech in Welsh on freedom ('From Walter Davies's Essay [Rhyddid (1791) ]'). The pages following (i.e. 191-8) appear to be in the autograph of John Roberts ('Siôn Lleyn'). Between part I and part II are some items (press cuttings, poetry, etc.) inserted by John Jones ('Myrddin Fardd'), including 'Gwaith Siarl Marc'. Preceding a number of blank pages are two letters from Ieuan Lleyn to Siôn Lleyn, the one undated (?copy), the other written in 1791 from Ty Mawr to Mr John Roberts at Rhyd y clafrdy, Lleyn, containing lines in the 'cywydd' metre by 'Ieuan Fardd Bryncroes' (another of the bardic names used by Ieuan Lleyn). Part II is in three sections, the first consisting of 90 pp. and containing poetry by Gronwy Ddu o Fôn, Robert ab Gwilym [Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu')], Llanystumdwy, Hywel ab Reinallt, Hywel ab Daf. ab Ieuan ab Rhys, W[illia]m Lleyn, Rhys Llwyd ab Rhys ab Ricart, Deio ab Ieuan Du, Tudur Aled, H. ab O. Gwynedd, John Fychan o Gaergai, Thomas Llwyd or penman, M.D.(qr. Morrys Dwyfech), Daf[y]dd Thomas, Michael Prichard, Llanllyfni, Humphrey Daf[y]dd ab Evan, Clochydd Llanbry[n]mai[r], Tho[ma]s Evans, Richard Philips, Gwyrfyl Ferch Howel Vaughn, Dafydd Ddu o Hiraddug, Dafydd ab Rhys, Morys ab Howel ab Tudor, Sion Tudur o wicwair, Sion Cent, Mr Thomas Prys, Plas Iolyn, Edward Ralph neu Râff, Rhys Cain, Ieuan Tew Brydydd, Bedo Hafesb, Syr Robert Myltwn, Ieuan Brydydd hir, Tudur Penllyn, Syr Rhys o Garno, Daf[y]dd Llwyd ap Llywelyn Gryffydd, Esqr. o Fathafarn y[n] swydd Drefaldwyn and Bedo Brwynllys (or Gryffydd ap Ieuan ap Llywelyn fychan). There are copies of the Lord's Prayer and the Apostles Creed in Breton and Cornish on pages 34-6. This section was written c. 1797-99 at Llangian and at Llanddeiniolen, where it was completed 31 May 1799 (p.90). Part IIb comprises 38 pp. and contains poetry by Ieuan Lleyn, Huw Ifan Gynt o Lanllyfni alias Hywel Eryri, y Parchedig Evan Evans alias Ieuan y Prydydd hir and W[illiam Evans or Fedw arian, preceded by a list of contents. The final section (pp. 11-54) contains poetry by Siôn Dafydd Laes (John Davies alias Penllyn), Lewis Owain o Dyddyn y Garreg, Syr Rhys or Drewenn, Gutto Glynn, S[ion] Tud[ur], D. Gwilym [Dafydd ap Gwilym], Griffith Philyp 'o Ardudwy y' Meirion', Daf[y]dd Thomas alias Daf[y]dd Ddu or Eryri, Ieuan Deulwyn 'o blwyf Pendeulwyn Gerllaw Cydweli Caerfyrddin', Lewis Glyn cothi, Thomas Prys P[la]s Iolyn, Tomas Derllys 'am a wn i' and Rhys Ednyfed, followed by a sketch of a ship ('Debora'), verses entitled 'Brynau [sic] Iwerddon', etc. and 'Sylwiadau ar Wneuthyriad Dyn'. Bound in at the beginning of the volume are five printed items, viz. Can i ofyn ffon. Gan y diweddar Evan Prichard o Fryncroes. neu Ieuan Lleun followed by Diolch am y ffon, 8 pp (Argraffwyd, gan L. E. Jones, Carnarfon, n.d.), Galarnad, ar yr achlysur o farwolaeth chwech o ddynion, y rhai a foddasant yn agos i Ynys Enlli, ar y dydd olaf o Dachwedd, 1822. Gan Ieuan Lleyn, 4. pp. (Argraffwyd gan H. Humphreys, Caernarfon); Cerdd a gyfansoddwyd ar yr achlysur o ddyfodiad Llong Fawr, Gan nerth tymhestl, i Borthneigwl, 4 pp., no imprint; Galar - gan, yn cynwys hanes alaethus Am Long - ddrylliad y Brig Bristol, o Gaerlleon: William Williams, Llywydd. Gan Evan Prichard, o Bryncroes, 4 pp.(Argraffwyd gan H. Humphreys, Caernarfon); and Cwyn yr Hiraethus. Gan Ieuan Lleyn, 4 pp. (W. Owen, Argraffydd, Caernarfon).

Barddoniaeth,

A volume containing poetry ('cywyddau', 'englynion', etc.) and a few prose items transcribed by the Reverend Owen Jones (1833-99) from various manuscript and printed sources, chiefly NLW MS 644 ('Llyfr Robert Hwmffra'), NLW MS 560 (Celynog 34), which is referred to here as 'MSS D', Bangor MS 15599, referred to here as 'MSS B = S[iôn] P[owel]', and a manuscript referred to as 'Bodilan MSS'. The Bodilan manuscript appears to have been written by Robert Thomas, 1730, and the poets, instances of whose work have been transcribed from this source, include Iolo Goch, Dafydd ab Gwilym, Madoc ap grono gethin, Mredydd Brydydd, Dafydd Nanmor, John Cent, D[r] G[ruffudd] R[oberts], Hugh Arwystl, Howel ab Surr Mathew, William ab Sion Wyn, D. M,, Efan ab Ridsiard, Robert John Evan, E. Thomas, Edward Davies, [Siôn Tudur], John Philips, Dr. [?Sr] Gr. fain, Lewis Lloyd, E. ?M., Moris ab Robert or Bala, Lewis Sion, William Humphrey and Thomas Lloyd ienga o Benma(e)n. The prose items include 'Achau'r Cwrw ai fonedd ai Hanes ai Gyneddfau ai wrthiau' from an unnamed source. There is also a copy of 'Cywydd am Enedigaeth a dyfodiad ein Iachawdwr Iesu Grist i'r byd yn y Cnawd ...' by Huw Huws o Fon (source not given).

Barddoniaeth,

Transcripts by J. R. Jones (according to the entry in Cwrtmawr MS 1488B, see also Cwrtmawr 1000C) of 'cywyddau' and 'awdlau' by Deio ap Ieuan Ddu, Huw Cae Llwyd, Dafydd Nanmor, Dafydd ap Edmwnt and Rhys Goch Eryri. There is a typewritten list of contents at the beginning and the volume also contains a letter, [19]07, from T[homas] Roberts, Borth Fechan, Portmadoc to Mr [J. H.] Davies (returning the transcripts of the Dafydd Nanmor poems).

Nodiadau amrywiol,

A notebook in the hand of J. H. Davies, with a few insets, containing an incomplete (A-F) list of first lines of the poetry of Dafydd ap Gwilym; bibliographical data on nineteenth century Welsh almanacs; transcripts from Yny lhyvyr hwnn .... (1546); and an incomplete list of idiomatic and syntactical forms ('Brawddegau Dull-weddau Cymreig') in Ellis Wynne, Gweledigaethau y Bardd Cwsc (Llundain, 1703).

Barddoniaeth,

Transcripts by J. H. Davies from Llanstephan MS 134 (Y llyfr hir o'r Mwythig) of 'cywyddau' by [Thomas Jones] 'Thomas Sion Kati', Morgan ap Howel, Lle'n Sion and Thomas Lle'n.

Hanes y Brenin Arthur; Barddoniaeth Gymraeg, etc.,

A composite volume of notebooks in the hand of J. H. Davies containing a transcript of 'Hanes Arthur brenin y Brython' from Peniarth MS 215, with an incomplete transcript from NLW MS 1 and a covering letter in the hand of Egerton Phillimore, Corris, 1923 (see J. H. Davies, 'A Welsh Version of the Birth of Arthur', Y Cymmrodor, Vol XXIV, 247-64); lists of contents of some manuscripts of Welsh poetry in the British Museum and the National Library of Wales; lists from manuscripts in the British Museum of first lines of poetry by Dafydd Nanmor, Dafydd Alaw, Dafydd ap Edmwnd, Rhys Nanmor, Huw Cae Llwyd, Deio ap Ieuan Ddu, Rhys Goch Eryri, Robin Clidro, Huw Llwyd, Huw Machno and Dafydd Llwyd Mathew; transcripts from manuscripts in the British Museum of poetry by D[afydd] ap Ed[mwnd], Hoell Reinalld, Rhys Goch Eryri, D[afydd N[anmor], Wiliam Mathew, Huw Dafydd Llwyd, Dafydd Llwyd Mathew, etc.; a few Cardiganshire and North Wales pedigrees; and some miscellanea. There is a classified index at the end of the volume.

Mynegion i farddoniaeth,

Five files of unbound leaves containing titles and first lines of poems by mediaeval Welsh strict metre bards. The bards are arranged in alphabetical order of names and, in their present order, Cwrtmawr MSS 726-7 and Cwrtmawr MSS 728-30 appear to comprise two separate indexes. The compiler - inferentially working on manuscripts in the British Museum - has not recorded the shelf and page numbers of their source material; however, there are some such references and other insets and additions in the hand of J. H. Davies.

Canlyniadau 61 i 80 o 93