Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1865-1866, 1870-1984 (Creation)
Level of description
fonds
Extent and medium
0.090 metrau ciwbig (10 bocs, 1 waled)
Context area
Name of creator
Administrative history
Sefydlwyd yr achos ym 1825 mewn ysgoldy bach yn ymyl chwarel Dinorwig a godwyd, yn ôl pob tebyg, gan oruchwylwyr y chwarel. Daeth 35 o aelodau a 15 o blant draw o'r Capel Coch pan sefydlwyd yr eglwys. Gwelwyd cynnydd yn nifer yr aelodau yn ystod diwygiad 1832 ac yn dilyn y tŵf yma adeiladwyd capel newydd ym 1833. Bu'n rhaid ymestyn yr adeilad ym 1849 yn sgîl cynnydd yn y boblogaeth. Yn Chwefror 1862 agorwyd Capel Fachwen ac roedd y mwyafrif o'i 67 o aelodau yn gyn-aelodau Capel Dinorwig. Serch hynny, nifer aelodaeth yr eglwys erbyn 1866 oedd 235.
Yn Awst 1874 agorwyd capel newydd ar gost o £1600 ac ym 1880 cofrestrwyd y capel i weinyddu priodasau. Roedd Hugh Jones ('Huw Myfyr'), John Puleston Jones a Ieuan Bryn Williams ymhlith y gweinidogion a wasanaethodd yn y Capel. Tybiwyd mai Ysgol Sul Dinorwig, a gychwynnodd tua 1790, oedd y cyntaf yn Arfon.
Caewyd Capel MC Dinorwig yn 2000. Roedd yn rhan o Ddosbarth Eryri a Henaduriaeth Arfon yr adeg honno.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Adneuwyd gan Mr Robert M. Morris, Pen-y-groes, Mehefin 2002.; 0200208844
Content and structure area
Scope and content
Mae'r fonds yn cynnwys cofnodion y Capel, 1865-1866, 1870-1984, a chofnodion yr Ysgol Sul, [1885]-1887, 1910-1960, gan gynnwys cofrestri, cyfrifon, cyfraniadau aelodau a chofnodion pwyllgorau a chymdeithasau yn ymwneud â'r Capel.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
Ni ddisgwylir ychwanegiadau.
System of arrangement
Trefnwyd yr archif yn LlGC yn ddau grŵp: cofnodion y Capel a chofnodion yr Ysgol Sul.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau diweddar yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Conditions governing reproduction
Amodau hawlfraint arferol.
Language of material
- Welsh
- English
Script of material
Language and script notes
Cymraeg, Saesneg
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Ceir copi caled o'r rhestr yn CMA: Cofnodion Capeli Cymru yn LlGC 2001-.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Wrth lunio y disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH.
Status
Level of detail
Dates of creation revision deletion
Rhagfyr 2002.
Language(s)
- Welsh
Script(s)
Sources
Archivist's note
Lluniwyd gan Siân Bowyer.
Archivist's note
Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r rhestr hwn: W. Hobley, Hanes Methodistiaeth Arfon. Dosbarth Dinorwig (1921); 'Braslun o Hanes yr Eglwys', Eco'r Wyddfa, rhif 267 (Mai 2000); Blwyddiadur a Dyddiadur Eglwys Bresbyteraidd Cymru 1999; Cronfa CAPELI LlGC.