Showing 5 results

Archival description
Merlin (Legendary character)
Advanced search options
Print preview View:

Amrywiaeth,

Miscellaneous papers and fragments from the collections of W. J. Roberts ('Gwilym Cowlyd'), and W[illiam] Hobley, including lists of contents of a manuscript containing Welsh poetry compiled by Lewis Morris; 'Cyfrinach y Beirdd'; vaticinations by Merthyn Ddu and Molengol Abad y Werddon; notes on Llanberis and Margaret verch Evan of Penllyn addressed to Dl. Gregory, Dol Badarn Castle Inn; a transcript of Rhesymau ysgrythyrol yn profi mae dyledswydd pob math o wrandawyr yw cyfranu yn ol eu gallu at gynhalaaeth cysyrus ei gweinidogion (Thomas Gouge, 1693); prospectus of Beibl Teuluaidd, Mawrth 5 1827; 'Cywydd o glod i E. Sharpe, ysw., am ei ymdrech diflino er ffurfiad Rheilffordd o Gonwy i Llanrwst'; a list of books at Penrhyn Aberffraw; copies of letters relating to the 1863 Eisteddfod at Swansea and to an eisteddfod to be held at Wrexham; an offprint from the Cambridge Tribune, 23 September 1899, containing an account of the installation of Elizabeth Driver as a bard of the 'warranted gorsedd' on the banks of Llyn Geirionydd; notes on the career of Henry Jonathan, Caernarvon; a letter by R. Gwilym Jones from Shaistaganj, India, 1925; an appeal by Samuel Roberts ('S.R.') to H. Humphreys, Caernarvon, for a subscription towards his Postal Reforms testimonial; and a County Council election address by John Blackwell, Llanrwst, 1888, printed by W. J. Roberts.

Gwilym Cowlyd, William Hobley and others.

Barddoniaeth a rhyddiaith,

A seventeenth century manuscript with a previously loose leaf not forming part of the original manuscript bound in at the end. Ff. 1-125 contain a corpus of Welsh verse and prose items mainly of a vaticinatory nature which, according to a holograph note on f. 125 recto, were transcribed by Thomas ab Ieuan, the scribe of NLW MSS 13061-13063B and 13085B, in 1674 ('Yma y diwedda y llyfr hwn a ysgrifenna[is] i Thomas Ieuan o Dre'r brynn pan oedd [oed] krist 1674 . . .'; see also TLLM, t. 171). Included are 'cywyddau' by Robin Ddu (5), Rhys Nanmor, Dafydd Gorlech, Iolo Goch (2) and others (ff. 1-50 verso); verse or prose items by, or attributed to, Myrddin Wyllt, Myrddin Emrys, Taliesin, Ieuan Drwch y Daran, Adda Fras, Rhys Nanmor, Robin Ddu and others, and including, inter alia, 'Prophwydoliaeth yr Eryr mawr or glyn yng wynedd', conversations between Myrddin and his sister Gwenddydd, a sequence of twenty-one stanzas each commencing with the words 'Koronog faban . . .', a poem commencing 'Gwyr Môn a arganfyddant oi ar yn penryn', versions of the prophesies usually known as 'Prophwydoliaeth y Lili' and 'Prophwydoliaeth y Wennol', and a version of the five dreams of Gwenddydd and their interpretation by her brother Myrddin (see R. Wallis Evans: 'Pum Breuddwyd Gwenddydd', The Bulletin of the Board of Celtic Studies, vol. XII, pp. 19-22) (ff. 50 verso-107 recto); and further poems, including 'cywyddau' by Robin Ddu (2), Iolo Goch and others, an 'awdl' by Rhys Nanmor, and 'englynion' by Siams Parri (ff. 107 rector-125). F. 126, the previously loose leaf bound in at the end, is in the same hand as the rest of the volume and contains a seven-stanza vaticinatory poem by Thomas ap Ieuan ap Rhys in the poetic form known as 'triban Morgannwg' (see TLLM, tt. 117, 136), etc.

Thomas ab Ieuan.

Barddoniaeth, Proffwydoliaethau, &c.

  • NLW MS 3077B
  • File
  • 17 cent.

'Cywyddau' and other poems by Gruffudd Llwyd ap Dafydd ab Einion, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffudd, Robin Ddu, Taliesin, William Pue, Dafydd Gorlech, Owain Twna, Gruffudd ap Llywelyn Fychan, Edwart ap Rhys, Gruffudd ap Dafydd Fychan, Syr Thomas Chwith, Ieuan Leiaf, Iolo Goch, Syr Dafydd Trefor, Llywelyn ab Owain, Gruffudd ab Ieuan, Hwlkyn ap Llywelyn, Ieuan ap Gruffudd Leiaf, Iorwerth Fynglwyd, Ieuan ap Rhydderch ab Ieuan Llwyd, Syr Huw Pennant, Dafydd Nanmor, Wiliam Cynwal, Lewis Glyn Cothi, Rhys Goch Eryri, Rhys Fardd, Myrddin Wyllt, Syr Ifan ('o Garno'), Sion Tudur, Llywelyn Goch ap Meurig Hen, Gronw Ddu o Fôn, Llywelyn ap Maredudd ab Ednyfed, Maredudd ap Rhys, Sion Cent, Adda Fras, Sion Morus, Lewis ap Edward, and Thomas Prys; prose extracts, including an account of the laws of Dyfnwal Moelmud and others; the prophecies of Taliesin and Myrddin Wyllt; an armorial of Welsh families, transcribed by Thomas Roberts, 1644, from a work by Wiliam Cynwal, and an armorial of the nobility of England; 'Breuddwyd Gronw Ddu'; 'Ymddiddan Myrddin a Gwenddydd'; the names of the kings of Britain from Brutus to Cadwaladr; etc.

Gruffudd Llwyd ap Dafydd ab Einion Lygliw, ca. 1380- ca. 1420

Brithwaith Gwillim Pue, M. B.,

A manuscript written, 1674-1676, by Gwilym Pue [Puw], a member of the Roman Catholic family of Puw of Penrhyn Creuddyn, Caernarvonshire [D.W.B. (1959), p. 819] and containing a miscellany of verse and prose, much of it by Gwilym Pue himself. The title is given as 'Opera et Miscellania Domini Gwiliellmi Pue Cambrbrittanni M.B.' and 'Brithwaith Gwillim Pue M.B. Hefyd Gerdd yr un gwr a beirdd ereill Anno 1674: Pump o Garole Mr White, Hefyd Dau Garol o Fûchedd y Santes Gwenfrewy o waith Gwillim Pue 1674 M.B.,' and the volume is similar in content to, but not identical with, NLW MS 4710B, another volume written by Gwilym Pue but slightly later in date (1676). The contents following after 'Cyfrwyddiad y llyfr. Index libri' (to p. 648), a sketch of a harp ('Lyra' 'Telyn') and 'Trefn Cowair Telyn' are briefly as follows: pp. 1-44, 'Deongliad ar y Miserere', and pp. 45-61, 'Deongliad ar y Magnificat', two series of 'cywyddau' by Gwilym Pue; pp. 62-75, more 'cywyddau', by Gwilym Pue; pp. 76-196, 'Awdwley ag Englynnion', and also 'cywyddau' by Morgan Gwynn (Taliarys), Gwilym Pue, Thomas Williams, Edw. Bach o Dreddfyn [sic], Meredydd ap Prosser, Syppyn Cyfailiog, William Egwad, Siôn Cent, Thomas ap Ieuan Prys, Hugh Min, Howel Dafydd, Gruffydd ap Euan llewelyn Vychan, Dafydd ap Gwilym, Edward Turberuille, Thomas llûn, Taliessyn, Siôn Brwynog, Dafydd Ddu Hir Addig [sic], Iuan Tew Brydydd, Ieuan Daylwyn, Howel Da: ab Iuan ap Rhûs, Llewelyn ap Howel ap Ieuan ap Gronw, Gryffyth llwyd ap Da: ap Einion, Dafydd Nam'or, Dafydd ap Edmund, Syr Dai: llwyd Alijs Deio: Scolhaig, Rhus a [sic] Parry, Sieiles ap Siôn, and Twm Siôn Catti Alias Thomas Jones Esqr.; pp. 203-360, 'Prophwydoliaethay, Brudiay a Daroganay Britannaeg a Gasglodd yn Ghûd Gwilym Pue', 1674-1675, attributed to Taliessyn (Fardd), Rhûs Fardd, Merddyn (Merddyn Emrys, Merddyn ap Morfran, Merddyn Wyllt), Dewi Sant, Gronw Ddu o Fôn, Molwngwl Abad, y Bergam, Robin Ddû o Fôn, Dafydd Gorllech, Iolo Goch, Rhys Nammor, Dafydd Nammor, Edward ap Rhys, Llewelyn ap Owain ap Cynric Moel, Rhys llwyd ab Einion llygwy [sic], Llewelyn ap Ednyfed, Ieuan Brydydd Du, Ieuan leia, Rhys Goch or Yri, Ieuan yr offeiriad, Llewelyn ap Mredydd ap Dywydd, Llewelyn Cetifor, Hugh Pennant, Dafydd llwyd llewelyn ab Gryffydd, and Rhys y lashiwr; pp. 365-430, 'Carmen Euangelicum, Cerdd Efangylawl Gwilym Pue, Buchedd yn Arglwydd Iessu Grist. . . 1675' in the form of a series of 'cywyddau'; pp. 452-47 (inverted text), 'Enwey Brenhinoedd Prudain' and 'Twyssogion Cymry'; pp. 453-5, 'Enway Twysogion Cymry A Gadwodd Ei Braint yn ôl Cadwalader Frenin' . . . and 'Enway Y Brenhinoedd Lloegr o Amser y Cwncwerwr o Normandi' in the form of 'englynion' by Gwilym Pue; pp. 457-91 'Caroley Mr Richiard White, Merthyr', five in number, followed by 'Buchedd Gwenfrewy' and other carols by Gwilym Pue, with one by John Jones; pp. 495-514 'Pllaswyr Iessu A Gyfleuthodd Gwilym Pue or Saesnaeg Ir Gymmraeg'; pp. 515-28, 'Erfynnion neu Littaniau Aur; pp. 529-54, '1676, Panegyris Penryniana, Llwyrwis Penrhyn (Mawl Penrhyn) o waith Gwilym Pue; pp. 563-579, 'Achau Gwilym Pue o rann Tad a Mam a Theidiau a Neiniau' followed by 'Achau Ieirll a Marqwezis Caerfrangon', etc.; pp. [583]-618 (recte 608), 'De Sceletyrbbe uel Stomacace or A Traetice of the Scorbut by William Pue Gentelman [sic] gathered oute of Seuerall Authors . . . 1675'; pp. 619 [609]-624, 'Another Discourse of the Scorbute by William Pue Gentleman, 1675'; pp. 625-48, 'Enchiridium Chatechisticum siue Chatechismus pro Pueris Scolaribus' again by Gwilym Pue, in two parts; pp. 649- 60, 'Execitium Quotidianum, Ymarfer Beunyddawl'; and p. [661], 'Gweddi Foreuawl' and 'Gweddi Brud Gosper'. Some of the pages, particularly the headings, have been embellished by Gwilym Pue.

Gwilym Puw.

Daroganau,

A small collection of vaticinatory prose and verse attributed to Gronw Ddu, Taliesin, Merddin Wyllt, Rhys Fardd, Iolo Goch, Davydd Llwyd, Robin Ddu, and Edward ap Rhys.