Print preview Close

Showing 2 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts Jones, Richard, 1785-1848
Advanced search options
Print preview View:

'Cronfa Dafydd Ddu', etc.

A composite volume compiled by Owen Williams, Fronheulog, Waunfawr in 1857. It comprises: I. 'Y Gronfa' (pp. 1-200), largely in the hand of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), containing an introduction ('Y Rhagymadrodd') signed 4 October 1790; an English translation by D[avid] T[homas] of two lines of poetry by Gwalchmai; 'Cyfieithiad o Awdl Sibli (Sibyl's Ode, translated by the Revd. Gor[onwy] Owen)' ('See the above, versified in D. Thomas's poetical collection'); etymons of Mr Jones of Llanegryn, Mr L. Morris, and D. Tho[ma]s; extracts from letters from the Revd. Gor[onwy] Owen to Mr Richard Morris of the Navy Office, London, 1753-67; Welsh poetry by Bleddyn, Gwgon, Taliesin, Cynddelw [Brydydd Mawr], 'Guttun Gwrecsam' ('sef John Edwards neu Sion Ceiriog now dead'), Rhisiart Jones 'o Fôn, Syr Thomas Jones ('Iechyd i Galon yr hen offeiriad O na bai Gant o'i fath ynghymru y dydd heddyw'), Hywel ap Reinallt, Llywelyn Goch ap Meurig Hen (with a translation by Evan Evans ['Ieuan Fardd']), Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys, Thomas Celli, Tudur Aled, D[avid] Thomas, Owen Williams (Waunfawr) (c.1820), Rhys Jones 'o'r Blaenau', and Goronwy Owen; English poetry by Alexander Pope, John Dyer, and Thomas Gray; anecdotes and biographical notes relating to Gruffydd Hiraethog, William Phylip, Sion Tudur, William Lleyn, etc.; 'Athrawiaeth y Gorphwysiadau', being rules of punctuation, copied in 1809 ('not intended for public inspection'); observations in verse on 'Barddoniaeth Gymreig', for publication in the North Wales Gazette, 1818; a holograph letter from D. Thomas to Robt. Williams, land surveyor, Bangor, 1820 (plagiarism of one of the writer's poems, comments on the poetry of 'Gutyn P[eris]', results of the Wrexham eisteddfod); 'Sibli's Prophecy. A Fragment from the Welsh', translated by D. Thomas; 'A Discourse between St Kybi and other saints on their passage to the Isle of Bardsey ...'; epithalamia to Dafydd Thomas and Elin, his wife, by [John Roberts] 'Siôn Lleyn', [Griffith Williams] 'Gutyn Peris', [William Williams] 'Gwilym Peris', and Dafydd Owain ('Bardd Gwyn o Eifion', i.e. 'Dewi Wyn o Eifion'), 1803-4; reviews by 'Adolygwr' of 'awdlau' by Walter Davies ['Gwallter Mechain'] and Edward Hughes ['Y Dryw'] on 'Amaethyddiaeth' submitted for competition at Tre Fadog eisteddfod, 1811; and critical observations on Welsh poetry entitled 'Ystyriaethau ar Brydyddiaeth Gymraeg ai pherthynasau yn gynnwysedig mewn rhai nodiadau ar waith Mr. T[homas] Jones ['Y Bardd Cloff'] yn y Greal', by 'Peblig', Glan Gwyrfai [i.e. 'Dafydd Ddu Eryri'] (published in Golud yr Oes, 1863, pp. 118-23), together with copies of two letters, 1806, to the author from 'Padarn' [i.e. 'Gutyn Peris'] and John Roberts ['Sion Lleyn'] containing their observations on the views set forth in the treatise. Pp. 61-8 are in the autograph of Owen Williams, Waunfawr. The compiler has included a few cover papers from manuscripts of 'Dafydd Ddu Eryri' bearing such inscriptions as 'This Morrisian MS (with some others) I found at a Farmhouse called Braint near Penmynydd, Anglesey, Sept. 9th 1793. D. Thomas' (p. 123) and 'This MSS (with several others) has been bequethed to me, by the Rev. David Ellis, late Rector of Cruccaith in Caernarvonshire. D. Thomas' (p. 189). Ii. The works of Griffith Williams ('Gutyn Peris'), Braich Talog, Llandegai, - 'Sef Casgliad, O Ganiadau, Carolau, a Cherddi, Ac awdlau, a Chowyddau, Ac Englynion ...', transcribed by Owen Williams, Ty ycha'r ffordd, Waun fawr, Llanbeblig, 1811, together with a few 'englynion' by Goronwy Owen (pp. 201-48). Iii. 'Bywyd a Marwolaeth Godidog Fardd, Dafydd Thomas; neu Dafydd Ddu, o Eryri', being a biography collected and transcribed by Owen Williams, Waunfawr; 'Casgliad Barddonawl O Waith Dafydd Ddu o Eryri, Y rhai a gyfansoddodd Yn ol ei argraffiad o Gorph y Gaingc' (imperfect) (1 page), 'Englynion ar Fedd Dafydd Thomas' by Dafydd Owen ('Dewi Wynn o Eifion'), Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu' 'o'r Bettws Bach Eifion'), Griffith Williams ('Guttun Peris'), Richard Jones (Erw), Wm. Edward ('Gwilym Padarn'), and [Owen Williams]; 'englynion' by 'Dafydd Ddu Eryri', 1796-1815 and undated; and extracts from three letters from 'Dafydd Ddu Eryri' to P[eter] B[ailey] W[illiams], 1806-20 (the death of the recipient's parishioners in Llanberis and Llanrug, the death of the recipient's brother the Reverend Eliezer Williams, the displeasure of 'O[wain] Myfyr') (pp. 251-84). Iv. A transcript of Cofrestr o'r holl Lyfrau Printiedig ... (Llundain, 1717) (pp. 287-452). Inset are three leaves containing transcripts of a letter from Edmund Francis to [ ] (the writer's health, the recipient's preaching engagement) (incomplete) and of a letter from D. Thomas ['Dafydd Ddu Eryri'] to [John Roberts, 'Siôn Lleyn'], 1810 (the sale of the writer's [Corph y Gaingc]). Written on the inside lower cover is a long note by O[wen] Williams, Fronheulog, Waunfawr, 1857, of which the following is an extract, - 'Myfi a gesglais gynhwysedd y llyfr hwn o'r hen ysgrifiau a ddaeth i'm dwylaw oeddynt eiddo Dafydd Ddu Eryri ac a delais am eu rhwymo yn nghyd megys y gwelir yma er's llawer o flynyddoedd yn ol ...'.

Y Piser Hir,

A volume consisting almost entirely of Parts I - II of 'Y Piser Hir' in the hand of Owen Williams, Waunfawr, Caernarvonshire, being transcripts, with copious annotations, made during the period 1859-60, of 'cywyddau', 'awdlau', 'englynion', etc. by Tudur Aled, Gruffydd ab yr Ynad Coch, Guto'r Glyn, Sion Tudur, Edmund Prys, William Llyn, Simwnt Vychan, Gruffydd Hiraethog, Sion Brwynog, Dafydd ab Edmund, Iolo Goch, Gwerfil Mechain, Ieuan Gethin ab Ieuan ab Lleision, Gwilym ab Ieuan hen, Dafydd Nanmor, Owain Gwynedd, Aneurin Wawdrydd, Dafydd Llwyd ysgolaig, Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd, Dafydd Meifod, Dafydd ab Meredydd ab Tudur, Dafydd ab Hywel, Dafydd Ddu o Hiraddug, Edward Morys, Edward Maelor, Ellis Rowlands, Gruffydd Llwyd ab Dafydd ab Einion, Gutyn Ceiriog, Gwilym ab Sefnyn, Gruffydd Philip, Hugh Morys, Huw Arwystl, Hywel Dafydd ab Evan ab Rhys, Huw Llwyd Cynfel, Huw Gruffydd ('y Quaker'), Hywel ab Syr Mathew, Huw Cae Llwyd, Huw Roberts ('o Dre Logen'), Ieuan Llwyd Siephrey, Ifan ab Hywel ab Swrdwal, Llawdden Brydydd, Ieuan ab Rhydderch, Lewis Mon, Llywelyn ab Gutyn, Meredydd ab Rhys, Morys Dwyfech (Morys ab Ifan ab Einion), Owain ab Llywelyn ab y Moel, Ffoulk Prys, Owain Deiliwr, Prydydd hael, Richard Philip, Robin y prydydd bach, Robert ab Rhys Wyn, Rowland Vaughan, Rhys Goch Glyn Ceiriog, Robin Ddu Ddewin, Rhys Goch Glyn Dyfrdwy, Robin Cludro, Rhees ab Hary ('gwr boneddig or Dref hir yn Euas'), Rhys ab Hywel ab Dafydd, Sion Philip, Dr Sion Cent, John Prichard, John Davies ('Sion Dafydd las', 'Bardd Meirion'), John Gruffydd (Llanddyfnan), Sion Mawddwy, Syr Dafydd Trefor, Siancyn ab Einion, Sion Roger, Tudur Penllyn, Thomas ab Robert, Thomas Prys (Plas Iolyn), William Philip, Elis Cadwaladr, Huw ab Evan ab Robert, Dafydd ab Gwilym, Sion Risiart, John Davies [? Rhiwlas], Gruffydd Grug, Lewis Daron, Lewis Glyn Cothi, Llywelyn Guto Banwr, Dafydd Epynt, Llywelyn Goch ab Meirig hen ('o Nanau'), Rhys Penardd, Edward ab Rhys, Rhys Nanmor ('pencerdd'), Gruffydd ab Dafydd Vychan, Llywelyn ab Gruffydd ab Ednyfed, Robin Ddu o Fon, Syr Huw Pennant, Dafydd Gorlech, Gruffydd ab Llywelyn Vychan, Ieuan brydydd hir, Ieuan Gruffydd Leiaf, Ieuan Dyfi, Olifer ab Daf'dd Llwyd, Llywelyn ab owain ab Cynwrig Moel, Rhys D'dd Llwyd ab Einon Lygliw, Llywelyn ab Ednyfed leiaf, Dafydd ab Rhys, Rhys Goch Eryri, Meredydd Llwyd, Llywelyn ab Hywel ab Ieuan ab Goronwy, Ll'n ab Einion Ddu, Hwlcyn, Llywelyn ab Hywel, Syr Rhys [o Garno], Owain Dwna, Robin Ddu o Arfon, Gr'dd ab Ieu'n ab Ll'n Vychan, Syr Ieuan, Syr Owain ab Gwilym, Gruffydd ab Goronwy Gethin, Dafydd ab Llywelyn Fychan, etc. The text also includes 'Casbethau Ieuan Brydydd hen' and some Nanmor and Llandrillo pedigrees, and a lacuna in the text of one 'cywydd' is completed in the hand of [John John Roberts] ('Iolo Caernarfon'). Part I is based on 'Llyfr Brith Corsygedol' (Peniarth MS 198) and Part II on a manuscript probably in the hand of John Jones, Gellilyfdy. There are imperfect lists of contents at the beginning of each part. Bound in at the end of the volume, also in the hand of Owen Williams, are 'englynion' ('I'r Iesu', etc.) transcribed in 1853 from a manuscript (1655) of William Salesbury of Bachymbyd; two versions of an address on 'Helynt y Cymry, eu hiaith a'u defodau, etc.' delivered at Eisteddfod Tywyn, Tre Fadog, and prepared for publication in the Carnarvon Herald; and a biography of Richard Jones ('Gwyndaf Eryri'; 1785-1848). The volume is lettered on the spine in gold: 'Owain Gwyrfai MS'.