Showing 14 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts Evans, David, Llanrwst, fl. 1838
Print preview View:

Anterliwt Oluphernes,

'Enterlute Newydd o Hanes Olophernes a Judith', being a transcript in the hand of [David Evans, Llanrwst], with orthographical variants, of the text contained in Cwrtmawr MS 46.

Anudoni ...,

A transcript in the hand of David Evans, Llanrwst, of 'Anudoni Neu Chwareuyddiaeth ar Ddull Enterlute Yn yr hon y danghosir mor Newidiol a phechadurus yw y pechod echryslon o dyngu anudon i ddynolryw ...'.

Awen Dafydd

A volume containing 'Awen Dafydd', being holograph poetry in strict and free metres by David Evans ('Dewi Glan Llugwy'). The titles include 'Dyffryn Conwy', 'Chwe Phenill i Dalhaiarn', 'Diwygiad 1859', 'Englynion Ar farwolaeth Mr. Lewis Thomas Cyfferiwr Llanrwst bu farw y 9fed dydd o Ebrill 1835 yn 60 mlwydd oed ... mab ydoedd i'r diweddar Fardd Mr. John Thomas o Pentre'r Foelas', 'Anerchiad i Gymdeithas Gymraegyddol Llansantffraid Glan Conwy', 'Englynion i Bont Llanrwst', 'Englynion Ar farwolaeth fy Nain Mrs. Mary Evans o Drawsfynydd bu farw Ion 5 dydd 1838 yn 103 oed!!!', 'Englynion a wnaeth yr awdwr ar ddymuniad Cyfaill iddo yr hwn oedd yn aelod o Gymdeithas y Cleifion yn Machynlleth ... 1850', 'Robert ab Gwilym Ddu a Dewi Wyn o Eifion', 'Englyn i Bwlch y Groes', 'Dau Englyn I Thomas Oldfield Yswain Eryr Moelfre Llywydd Eisteddfod Llanfairtalhaiarn', 'Englynion i Llyn Tegid', 'Dau Benill ... i Robert Owen ('Eos Crwst') ...', 'Marwnad Er parchus goffadwriaeth am y Parch. Lewis Roberts Gweinidog y Bedyddwyr yn Llanrwst bu farw Awst 1861 yn 43 oed', 'Marwnad Er Coffadwriaeth parchus am Mrs. Margaret Roberts ... Llanrwst yr hon a fu farw ar enedigaeth un bychan Rhagfyr 19 1857 yn 31 oed ...', 'Chwe Englyn I Hugh Hughes Ysw Tyn twll ger Llanrwst am y daioni a wnaeth i Lanrwst ai chymydogaethau trwy ei anturiaethau mewn gweithfaoedd ...', 'Yr Herald Cymraeg ar Arweinydd', 'Y Brython', 'Y Sylwedydd', 'Y diweddar Edward Jones Maes y Plwm', 'Thomas Edwards ('Twm y Nant')', 'Dau Englyn I Mr. Samuel Davies Oriadurwr ... Llanrwst', 'Dau Englyn ar rhagoroldeb Tobacco Meistri W. Williams a'i fab Caerlleon', 'Chwe Englyn I Mrs. Oakeley Tan y Bwlch', 'Penill I olygydd yr Hyfforddwr', 'I'w roddi ar fedd y Parch. Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd')', 'I Ddrws Ardudwy', 'Recabiaid Llanrwst', 'I Rhuadr Parc Mawr ger Llanrwst', 'Golygfa o Ben Bryn Saith', 'Pedwar Englyn Ar farwolaeth ... David Owen Ysw (Dewi Wyn o Eifion) ...', 'Pedwar Englyn Er Cof am Mr. Robert Davies Nantglyn', 'Afon Dyfrdwy', 'Anerchiad i Diliau Meirion sef llyfr barddonol Meirig Ebrill', 'Anerchiad i Pedr Jones ('Pedr Ddu'), Saer a Bardd Llanrwst', 'Ateb i Anerch Dewi Fardd' (by Pedr Ddu), 'Anerchiad i Meirionydd ar ol yr Etholiad', 'Ar farwolaeth Llithrig Arfon', 'Pan glywais am farwolaeth Pyll', 'I'r Organ sydd yn Eglwys Llanrwst', 'I Dewi Arfon', 'I Joseph Roberts ('Llew Coch')', 'I Mr. W. Hughes (Cowlyd) Meddyg', 'Molawd Dyffryn Llanrwst', 'Penillion a wnaethum ar Lan Llyn Geirionydd Mawrth 15 1855', 'Harlech a'i Thrigolion', 'Deg o Englynion i J. Lloyd Davies yswain Blaendyffryn sir Aberteifi ... 1857 ..., etc., etc. Some of the poems, transcribed under a pseudonym, were submitted for competition at local eisteddfodau. There are a few 'englynion' by Robert Owen ('Einion'), Denbigh, [John Jones] ('Pyll Glan Conwy'), and [Owen Roberts] ('Owain Aran'). The manuscript also includes memoranda correspondence, 1863-5, between David Evans, William Morris ('Gwilym Tawe'), secretary of Swansea [National] Eisteddfod (1863), [Morris Williams] ('Nicander'), and John Griffiths, rector of Neath, relating to the inability of David Evans to recover a 'Casgliad ... o Draddodiadau Gwirebau a Diarhebion Cymreig' submitted for competition at the Swansea Eisteddfod; and a catechism or play entitled 'Gwyddorydd neu Holwyddoreg Anudonaidd. A holwyd ac a Attebwyd yn ysgoldy Gonestrwydd Ar ol Alban Hefin'. Inset are a photograph of David Evans and his memorial card, 1883 (died 4 August, buried 8 August).

Barddoniaeth David Evans,

A notebook containing 'englynion' and a few 'penillion' by, and in the hand of, [David Evans, Llanrwst]. Among the titles are 'Englynion i Bont Menai', 'I Gwilym Salsbri', and 'I Gwilym Canoldref'.

Barddoniaeth yr almanaciau,

A notebook in the hand of David Evans, Llanrwst containing 'Y Llinell Gyntaf o bob Cerdd Cywydd a charol sydd yn yr hen Almanaciau ynghyd a henwau yr Awdwyr', i.e. a chronological list of first lines of poetry in strict and free metres published in Welsh almanacs from 1686 to 1786. The free metre poetry, 'carolau' and 'cerddi' are arranged separately under each author.

Barddoniaeth,

A scrap-book compiled, with a holograph introduction and table of authors, by David Evans, Llanrwst containing press cuttings, largely from Llais y Wlad, 1875-?81, of 'cywyddau' and 'awdlau', with annotations. The poetry consists mainly of the flyting 'cywyddau' of Edmwnd Prys and William Cynwal ('Yr Ymrysonfeydd rhwng Edmwnd Prys, Archddiacon Meirionydd, a William Cynwal, Prydydd ac Arwyddfardd') and 'cywyddau' ('Cyfansoddiadau') by Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd Fychan. Other poets represented in the volume are John Williams ('Athraw Ysgol Trawsfynydd') (1779), Huw Arwystl, Gruffydd Rys (1706) ('Benjamin Simon a'i 'sgrifennodd'), Rhaph ab Conwy, Tudur Penllyn, Hywel ap Daf[ydd] ap Ieuan ap Rhys (1450), Thomas Prys (Plas Iolyn), Ieuan Môn, Simwnt Fychan, Gruffydd Llwyd ap D[afydd] ap Einon, Hywel Dafi, William Llŷn, William Phillip, Ffowc Prys ('Offeiriad Celynog'), John Owens (1671), Thomas Derllysg, Ieuan Dyfi, Ieuan o Gydweli, Dafydd Elis ('o Griccieth'), Gwerfil Mechain (1400), Harri Howel(l) (1661), [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' (1799), Sion Brwynog, Sion Tudur, Lewis Morganwg, Sion Ceri, Hywel ap Syr Mathew, Huw Lleyn, Dafydd Nanmor, Lewis Morris ('Llywelyn Ddu o Fôn'), Morus ap Ifan ap Einion [Morus Dwyfech], Dafydd Hopkin ('o'r Coed-du') (1735) and Mathew Owen ('Llangarwgwyn, swydd Feirionydd').

Barddoniaeth,

A volume inscribed 'Yr Ail Lyfr', being a collection of Welsh poetry in strict and free metres, with annotations, compiled [by David Evans, Llanrwst]. Among the poets represented are [David Thomas] ('Dafydd Ddu Eryri'), (Thomas Hughes] ('T. ab Gwilym'), [William Edwards] ('Gwilym Padarn'), 'Sion cawrdaf', [Ebenezer Thomas] ('Eben Fardd'), ?[Edward Hughes] ('Y Dryw'), [Thomas Jones] ('Taliesin o Eifion'), [Owen Owen] ('Owain Lleyn'), Owain Roberts ('Owain Aran'), [Morris Davies] ('Meurig Ebrill'), O[wen] Williams [Waun-fawr], [David Griffith] ('Clwydfardd'), John Jones ('Ioan Tegid'), William Jones ('Bardd Mon'), John Owen, [William Williams] ('G[wilym] Caledfryn'), [Robert Jones] ('Asser' otherwise 'Bardd Mawddach'), Ieuan Dyfi, Dafydd Rheidiol, Tudur Penllyn, [John Thomas] ('Ifor Cwmgwys'), John Pughe ('Ieuan Awst' otherwise ?'Bardd Odyn') ('Cyfreithiwr Dolgellau') Griffith Jones ('Bradwen Ardudwy') ('Ysgol Llanenddwyn'), Robert Jones ('R. Tecwyn'), [Owen Rowlands] ('Aled o Fôn), [Robert Ellis] ('Cynddelw'), [David Evans, Llanrwst], J. Gaerwenydd Prichard, Bethesda, Rhys Morgan 'Morganwg', Dafydd Saunders, Merthyr, etc. The titles include 'Penillion Ar Enedigaeth Richard Lloyd Edwards Nanhoron 1806', 'Englyn i'r Mormoniaid', 'Englyn i'r feddyginiaeth a ddarperir gan David Jones Bermo', 'Englyn[ion] Bedd-Argraff Dafydd Ionawr', 'Priodas Mr. Evan Jones Argraffydd Dolgellau' ..., 'Englynion sydd ar Fedd Gwyndaf Eryri yn monwent henafol Llanbeblig', 'Tri Englyn sydd yn mynwent Llandegai ar fedd un a Cyfarfyddodd a damwain angeuol trwy godwm yn Chwarel y Cae ... 1843 ...', 'Dau Englyn sydd yn Mynwent Eglwys Glyn Ceiriog', 'Bedd-Argraff Mr. Rice Williams ... Llanddeiniolen ... 1867 ...', 'Cywydd I'r Parch William Davies un o genhadon y Wesleyaid yn Sierra Leone ...' (1814), 'Coffa Am yr hynafiaethydd hyglod Owen Williams o'r Waenfawr ...', 'Egwyddor Calfiniaeth', etc.

Barddoniaeth,

A volume compiled by, and in the hand of, David Evans ('Dewi Glan Llugwy'), Dolgellau, formerly of Llanrwst, containing a collection of 900 unpublished 'penillion' ('Casgliad o Benillion Cymreig, Anghyoeddedig') which was awarded the prize at Rhuddlan Eisteddfod, 1850, under the pseudonym of 'Diwyd', together with a report of the adjudication; a second collection of 285 and some unnumbered 'penillion' compiled at Llanrwst after the completion of the first; a collection made at Llanrwst, 1865, of 'cywyddau', 'englynion', 'awdlau', 'carolau', 'penillion' and hymns ('Casgliad o hen Farddoniaeth') by Dafydd Llwyd ap Ll'n ap Gryffydd, Cutto'r [sic] Glyn, Rhys Goch Eryri, Gruffydd Llwyd Dafydd ap Einion Lygliw, Huw Arwystl, William Lleyn, Rowland Fychan, Caergai, William Byrchinshaw, E[dward] Kyffin, Simmwnt Fychan, Hopcin ab Thomas ap Einion ('o ynys Dawy'), Rhys Jones ('o'r Blaenau'), Morris Powell, Rosier Cyffin, William Morris, Gwerfil Goch ('neu Mynor Vychan Caer Gai'), H. Hughes ('Y Bardd Coch o Fon'), [Evan Evans] ('Ifan Brydydd Hir'), [Edward Richard] ('Iorwerth Rhisiard'), Roger y Gweydd, Dafydd Benwyn, Llywelyn ab Rossers ('o Sain ffagys'), Sion Brwynog, Hugh Lloyd Cynfal, Huw Ceiriog, Huw Llyn, Huw Pennant, Ieuan Tew, Bedo Hafhesb, Sion Tudur, Owen Gwynedd, Dafydd o'r Nant, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], [John Davies] ('Sion Dafydd Las'), Syr Rhys, William Phillip, William Elias, Ieuan Lleyn, Dafydd Nanmor, Cadwaladr Cesail, Huw Ifan ab Huw, John Ifans, John Williams, Llangwm, Humprey [sic] Owen, John Rhydderch, Dafydd Manuel, John Prichard, Dafydd Jenkin, Meurig Llwyd, Michael Prichard, Llanllyfni, Robert Edward Lewis, Hugh Gruffydd, Rhys Cain, Dafydd ap Edmwnt, Edmunt Prys, David Evans, Llanfair, Goronwy Owen, Henry Humpreys [sic], Rees Llwyd, Ap Ioan, John Morgan, M.A. (1714), Ellis Wynn, Lasynys, Tudur Aled, Thomas Prys, Plas Iolyn, Dafydd Williams (1650), William Sawndwr ('o Landaf'), Rhisiart Phylip, Gwerfyl Mechain, Margaret Jones (1734), Rowlant Hugh ('o'r Graienyn'), Sion Cain, D[avid] Jones ('Dewi ab Sion') ('Dewi Fardd'), Howel Pirs, John Richards ('o'r Fryniog'), Hugh Jones, Llangwm, Margrad Llwyd Ragad, Sion Richard ('o'r Garth'), and Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with anonymous poems (including one signed 'Nis gwyddai Sion Llannor Pwy a'i Cant'); 'Perllan Clwyd', being a collection made at Llanrwst, 1856, of poetry, poetical reminiscences, and witty sayings ('Casgliad o Farddoniaeth yn Cynwys Carolau Cerddi Englynion a Man Gofion Barddonol ac hefyd Ffraeth Ddywediadau') of Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with a poem ('cân') by William Jones, Cefn Berain, Llanefydd ('Yn gymaint ac na allaf gyd fyned a chwi yn eich Canu diweddaf i'r offeiriadau ...'), and an index to first lines of Gardd o Gerddi (Merthyr [1846]) and five interludes by Thomas Edwards. The collection entitled 'Casgliad o hen Farddoniaeth' contains a section transcribed from manuscripts ('o hen ysgrifau') of David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, including much of the material contained in Cwrtmawr MS 98.

Blodau'r Awen ...

A miscellany in the hand of David Evans, Llanrwst, under the title and sub-title of 'Blodau'r Awen neu Wyneb yr Awenydd. Blodau'r Gerddwriaeth' and 'Lloffion o waith amryw Awdwyr ... yn cynwys Man-gofion Barddonol ynghyd a chwedlau Barddonol a Mangofion hanesol ynghyd ac Englynion ...'. The contents include 'Cofion Barddonol' and 'Chwedlau Barddonol', being poetry by, and anecdotes concerning, John Thomas, Pentrefoelas, [David Thomas] ('Dafydd Ddu Eryri'), [David Owen] ('Dewi Wyn o Eifion'), [Robert Williams] ('Robert ap Gwilym Ddu'), Owain Gruffydd, Llanystumdwy, Robert Davies, Nantglyn, Robert Owen ('Einion'), Denbigh, Robert Jones, Llansannan, Owen Roberts, Capel Curig, John Parry, Llanelian, Walter Davies ['Gwallter Mechain'], William Edwards ['Gwilym Callestr'], Ysgeifiog, [Evan Pritchard] ('Ieuan Lleyn'], Jonathan Hughes, Llangollen, William Bevan, Gadlys, [David Richards] ('Dafydd Ionawr'), [Morris Davies] ['Meurig Ebrill'], [Owain Roberts] ('Owain Aran'), [David Thomas] ('Dewi Wynion'), John Jones ('Pyll'), [Robert Williams] ('Trebor Mai'), [David Griffith] ('Clwydfardd'), etc.; tombstone verses ('Englynion Beddergryph') from Nantglyn, Llandwrog, Trawsfynydd, Cerigydrudion, Corwen, Llanycil, Pennant Melangell, Llanelltyd, Trefriw, Eglwys Fach, Aberffraw, Henllan, Llanelwy [St. Asaph], Llanbeblig, Bangor, Llanrwst, Pentre Foelas, Llanybydder, Abertawy [Swansea], Ysgeifiog, Llanfairtalhaiarn, etc.; an account of, with 'englynion' to, 'Onen y Bala'; copies of correspondence with 'Trebor Mai', 1874, concerning a collection of tombstone inscriptions submitted by the scribe to the Liverpool [Gordofigion] Eisteddfod; a diagram and account of 'Chwart mawr Bedd-Gelert'; 'Englynion Ar y 25 Mesur ar hugain Cerdd Dafod neu fel y geilw Talhairn [sic] ef Talcen Slip, o waith amryw Awduron'; a copy of the announcement ('Hysbyslen) of Dolgellau Eisteddfod, 1794; 'Man-Gofion Hanesawl' and other miscellaneous memoranda (e.g. 'Suddiad Cwch Abermenai', 'Llif Mawr Llanuwchllyn', 1781); a scale of wages for artisans and labourers adopted by Merioneth Quarter Sessions, 1601; lists entitled 'Casbethau Sion Goch o'r Hendref', 'Y Saith Cysgadur', 'Y Saith Gelfyddyd', 'Y Naw Ach', 'Trioedd y Cyn-gelfyddydau', and 'Saith Rhyfeddod Gwynedd'; accounts entitled 'Cader Idris a'i Chawr', 'Dechreuad Bwyta Gwydd ar Ddydd Nadolig', 'Y Dechreuad o Ymladd Ceiliogod', 'Dechreuad yr Arferiad o fwytta Crempogau', 'Dechreuad Pinau (Pins)', 'Caws Caer', 'Castell Dolyddelen', 'Gruffydd ab Cynan', 'Coelbren y Beirdd', 'Wyth Ran Dyn, au Hanian'; etc.

Catalogue of Welsh books,

A volume containing a catalogue compiled by David Evans, Llanrwst of the Welsh books in his possession ('Cofrestr ... o'r Llyfrau sydd gan David Evans, Llanrwst'). The books listed are many and varied, and include periodicals, 'cerddi', interludes, almanacs, etc., with some seventeenth century items, and there are some interesting bibliographical notes. The catalogue appears to have been compiled in the third quarter of the nineteenth century.

Hen draddodiadau tywydd, etc.

A volume compiled by David Evans ('Dewi Glan Llugwy'), Llanrwst, containing weather lore entitled 'Hen Draddodiadau Dywediadau a Diarebion yr hen Bobl ynghylch y tywydd &c yn yr Oesoedd gynt Wedi eu Casglu ynghyd o lyfrau a hen ysgrifau a chan hen Bobl ...'; extracts from 'Llyfr Meddygon Myddfai'; 'Wyth Ran Dyn a'u hanian'; a collection of old traditions ('Casgliad o Hen Draddodiadau') of interest to Edeyrnion, Llandrillo-yn-Rhos, Mochdre, Castell Dinas Bran, etc., and tales and traditions entitled 'Siarad o Bulpud', 'Syr Watcyn ar Gwyddelod', 'Llyn Tegid', 'Pont ap Hywel [Pontypool]', and 'Gwrecsam'; rules of multiplication ('Rheol Lluosogiad') taken from a manuscript in the parish of Llanelian, Denbighshire; and 'Hirhoedledd', being an account of the descendants of a long-lived couple in Tregaron, 1874.

Llyfryddiaeth y Cymry ... ,

A bibliography of Welsh books entitled 'Llyfryddiaeth y Cymry Yn Cynnwys enwau llyfrau a gyhoeddwyd yn yr iaith gymraeg o'r flwyddyn 1801 hyd y flwyddyn 1850' in the hand of, and with occasional annotations by, David Evans, Llanrwst. Inset in the same hand is a list of subjects recommended by 'Carwr Llwydd Eisteddfod Llanrwst' for competition at an eisteddfod to be held at Llanrwst in 1878, one of the subjects being a bibliography of Welsh books and Welsh translations published to the year 1800. Watermark: 'J. WHATMAN 1819'.

Mynegai i gerddi,

An index [by David Evans, Llanrwst] of the first lines of 'cerddi' contained in twelve manuscript anthologies in his possession, together with some additions by J. H. Davies. The lines are listed under their respective authors, and the latter are arranged in alphabetical order of Christian names.