Showing 93 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts
Advanced search options
Print preview View:

1 results with digital objects Show results with digital objects

Barddoniaeth,

A volume containing manuscript and printed poetry, etc. in strict and free metre belonging mainly to the eighteenth century. The manuscript items, which are written in various hands, include poetry by Taliesyn, John Rhydderch, Edward Samuel, Sion Tudur, John Roger, Ifan William 'or gwulan' [sic], John Cadd'r (?'Ioan ap Cadwaladr ap Ioan or Bala) (holograph), Angharad James, Morus Robert, Robert Humphreys alias Ragad, Robert Lewis, Dafydd ab Gwilym, Michl. Prichard, Dafydd Sion James and Sion Phylip. The printed items consist of broadsides, etc. as follows: 'Cywydd i ofyn gwn i'r Pendefig enwog Wm. Llwyd o Riwedog Ysgr. B..A. 1764' by Rhys Jones (Argraphwr John Rowland Bala); 'Cân Dduwiol ynghylch Cwymp Dyn yn yr Adda cyntaf, A'i Gyfodiad yn yr ail Adda' by Richard Jones; 'Bywyd Ffydd, wedi ei osod allan a'i Gyflwyno mewn Llythyr A gafwyd yn Studi y Parchedig Mr. Joseph Belcher ... ar ol ei Farwolaeth' (Aberhonddu, Argraphwyd dros y Parchedig Mr. W. Williams, gan E. Evans, 1777); 'Marw-nad Thomas Richard, a'i Ferch ef Mary Richard, Gynt o Lannerch Medd, ym Mlwyf Carno, Sir Drefaldwyn, A'i Chwaer ef Catherine, Gwraig William Thomas, a Phlentyn o Wyr iddi wyth oed, Y rhai a fuont feirw yr ugeinfed Dydd o Fis Mehefin, 1781. Gan Lifeiriant a ddaeth am ben y Ty yn ddisymmwth, lle yr oeddynt hwy, gyd ag ychydig eraill, wedi ymgynnull ynghyd i weddio ac i fo[li]annu Enw'r Arglwydd' by Hugh Jones (Mwythig, Argraphwyd gan T. Wood); 'Ordinhaad gan Ei Fawrhydi yn y Cyngor; Yn cynnwys Rheolau, Trefnadau [sic], a Dosbarthiadau, am Ragflaenu yn fwy effeithiol Danniad yr Haint sydd yr awron yn gerwino ymmysg Anifeiljaid Cyrnig y Deyrnas hon' (Argraphwyd yn Llundain, gan Domas Basged, Argraphydd i Ardderchoccaf Fawrhydi y Brenin; a thrwy Assein Robert Basged, 1745.) [8 pp.]; 'Marw-nad Mari Owen, o Drefeglwys, yn Swydd Drefaldwyn; Yr hon a argyhoeddwyd yn 14 oed, ac a barhaodd yn Bererin llewyrchiol hyd Ddydd ei Hymadawiad, Gorphenhaf, 1781, yn 28 Mlwydd o Oed, ynghyd a Gair am Chwaer iddi, a alwyd adref rai Blwyddau o'r blaen' by Thomas Robert (Mwythig: Argraphwyd gan T. Wood, lle gallir cael argraphu pob math o Lyfrau, wedi eu diwigio gan Ifan Tomas); 'Tir Angof; wedi ei osod allan trwy Gyffelybiaeth Gwely: neu, Gan Newydd am Stat y Meirw, gan John Morgan. Yr Ail Argraphiad gyd a pheth 'Chwanegiad, a Diwygiad, gan yr Awdwr' ([A]rgraphwyd yn Nghaerfyrddin, yn Heol Awst, ac ar werth yno gan J. Ross, a R. Thomas. 1762), with another later copy printed without the name of the author ('Tir Anghof, Neu grwydrad dychymmyg am y Bedd'); 'Dwy o Gerddi Newyddion', the one by Hugh Jones, Llangwm, entitled 'Cerdd newydd, neu gwynfan Tosturus dwy ddynes sydd i gael eu Transportio o gaol Ruthin ...', the other by David John James headed 'Dechreu Cerdd marwnad ...'; 'Cerdd Newydd iw Chanu yn y Lloerig Gymdeithas yr hon sydd wedi i sefydlu i'w chadw y Nrws Nant Tafarn yn Fisol beunydd, ar Ddydd Jau Nesaf o flaen y Llawn Lloer ...' by R. J. (Argraphwr John Rowland, Bala); 'Cerdd Newydd I Atteb y Gerdd a wnaed i gymdeithas Loerig Drws y nant Gan un a Ewyllysie'n dda i bob dyn ...' by Robert Williams (Argraphwyd gan John Rowland yn y Bala); a photographic copy reproduced from the original in Cardiff Free Library of 'Galarnad ar Farwolaeth Mari, Gwraig John Jones, o Landilo-fach, yn Sir Forganwg ...' by W. Williams (Aberhonddu; Argraphwyd dros yr Awdwr gan E. Evans, 1782); 'Cyngor yn erbyn Iauo yn Anghydmarus' (Caerfyrddin, argraffwyd dros T. Davies gan I. [Ro]ss); 'Dyfodiad Crist i'r Farn' (Argraphwyd yn y Mwythig gan Stafford Prys. 1759); and 'Marwnad Mr. Abraham Wood, gynt o Gollege Lady Huntington, a ymadawodd A'r Byd ym Mis Awst, 1779. A Marwnad Mrs. Margaret Wood, ei Fam, yr hon hithau a ymadawodd A'r Byd ym Mis Mai 1781' by W. Williams (Aberhonddu, Argraphwyd dros yr Awdwr, gan E. Evans. 1781).

Barddoniaeth,

A small volume, originally with clasps, containing 'cywyddau', 'englynion', etc. by Evan ab Evan (lines from Anacreon), Taliesin, Dafydd ap Edmwnt, John Philipp, Richard Philip, Dafydd ap Gwilim, Tudur Aled, John Dafies (Dafis), Owen Gwynedd, W(illiam) Llyn, Sion Brwnog (Brwynog), Dafydd Trefor, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd, Iolo Goch, Thomas Prys o Blas Iolyn Esgwier, Hugh Llwyd Cynfal, Doctor (Sion) Cent, Tudur Penllyn, Edward M[orus], Sr. Morgan, Rowland Vaughan, Hugh ap Ev. ap Ro[ ] and Wmphre David. The contents appear to have been transcribed after 1744 from a manuscript annotated by Lewis Morris, and a note on p. 100 suggests a connection with BM Additional MS 14866, although none of the poems are to be found in that volume. There are a number of quotations in the margins and elsewhere from Pope, Homer, Dryden, etc. At the beginning, in a later hand, are an 'englyn' by Siencyn Thomas Morgan and an 'englyn' which is described as being on the tombstone of the Reverend Alban Thomas of Blaen y Porth, Cardiganshire. A note in pencil on the limp boards which were originally inside the vellum cover reads 'Gwaith hen Feirdd MS from Rev. Armstrong Williams'.

Barddoniaeth,

A notebook containing 'englynion', 'cywyddau', etc. by (?) E. Anwyl, Ed. Moris, Rys Cain, Dafydd ab Gwilym, Dafydd Nanmor, Lewys Trefnant, Huw Machno, Edward Urien, Edm : Prys, Roger Cyffin, Huw Arwystl, Morys Berwyn, Ow. Gwynedd, Sr. Owain ab Gwilym, Ifan Llwyd o waun Eingian, Howel Cilan, Mathew Browmffield, Siams Dwnn, 1605, Ifan Tew, Sion Phylip, Rissiart Phylip, Robert Humphreys [1707] (in a different hand) and John Byrchinsha [1707] (in free metre), followed by a list of contents written in a later hand. At the reverse end is the beginning of a Welsh translation of A Practical Discourse concerning a future judgment by William Sherlock, D.D. [pp. 1-11] ('Traethod bucheddol am y farn a fydd (sy' i ddyfod) o waith Wm. Sherloc y D.D.'), followed by englynion by Ed. Morys and Siôn Rhissiart, etc. and a note in pencil by St. G. A[rmstrong] W[illiams], July 8 1886: 'Cannot find a name for this note book, so as to identify it on the Catalogue'. In the list of Cwrtmawr manuscripts it is described as 'Llyfr W. Rowlands, 1700'. J. H. Davies has added in pencil: 'W Rowland see R. Ellis article on Lhwyd' [i.e. Trans. Cymm., 1906-7, pp. 26-8].

Llyfr Margaret Davies,

A small volume containing 'cywyddau' and 'englynion' by Siôn Tydyr, Sr. Owen ab Gwilim, Dr Sion Cent, Owain Gwynedd, Morys Roberts, Edward Morys, Sion Brwynog, David Jones Ficer llannfair dyffryn clwyd, David Lloyd, Robert fâb Rhys Wyne o Rianog, Edmund Price Archdiagon Meirionith, Sion Phylipp, Wiliam Cynwal, Rowland Jones, Dafydd ab Gwillim, Hugh Griffith ['o Benselfania'], 1702, Tydyr Aled, Rhys Gôch or Eryri, Hugh Machno, Robin ddu, Evan dyfi, Griffith ab Ephrame, Ifan Dewlwyn, Huw Morys, Griffith (ap Ieuan) ab Llenn fychan, John Davies 'o fron wion', Bedo Aurdrem, J. D., 1722 (in a different hand), Richiard Phylipp, John Keri, Mr Robert Wynn parson Gwyddelwern, Robert David Lloyd, gwr ô Grymlyn mon', (Sion Dafydd laes], William Llyne, Rowland Vaughan, Morrice ab Evan ab Eino[n], Y Cardiwr du, Sion Clywedog, Griffith David ab Howel, Bedo Brwynllys, Margaret Davise and William Phylip. The volume is almost entirely in the autograph of Margaret Davies [Coetgae-du, Trawsfynydd]. The 'cywyddau' have been numbered, possibly at a date later than the time of writing, and it appears that several folios are wanting at the beginning. The initials 'P. W.' or 'P. Wm.' sometimes occur at the end of a 'cywydd' near the name of the poet.

'Cronfa Dafydd Ddu', etc.

A composite volume compiled by Owen Williams, Fronheulog, Waunfawr in 1857. It comprises: I. 'Y Gronfa' (pp. 1-200), largely in the hand of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), containing an introduction ('Y Rhagymadrodd') signed 4 October 1790; an English translation by D[avid] T[homas] of two lines of poetry by Gwalchmai; 'Cyfieithiad o Awdl Sibli (Sibyl's Ode, translated by the Revd. Gor[onwy] Owen)' ('See the above, versified in D. Thomas's poetical collection'); etymons of Mr Jones of Llanegryn, Mr L. Morris, and D. Tho[ma]s; extracts from letters from the Revd. Gor[onwy] Owen to Mr Richard Morris of the Navy Office, London, 1753-67; Welsh poetry by Bleddyn, Gwgon, Taliesin, Cynddelw [Brydydd Mawr], 'Guttun Gwrecsam' ('sef John Edwards neu Sion Ceiriog now dead'), Rhisiart Jones 'o Fôn, Syr Thomas Jones ('Iechyd i Galon yr hen offeiriad O na bai Gant o'i fath ynghymru y dydd heddyw'), Hywel ap Reinallt, Llywelyn Goch ap Meurig Hen (with a translation by Evan Evans ['Ieuan Fardd']), Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys, Thomas Celli, Tudur Aled, D[avid] Thomas, Owen Williams (Waunfawr) (c.1820), Rhys Jones 'o'r Blaenau', and Goronwy Owen; English poetry by Alexander Pope, John Dyer, and Thomas Gray; anecdotes and biographical notes relating to Gruffydd Hiraethog, William Phylip, Sion Tudur, William Lleyn, etc.; 'Athrawiaeth y Gorphwysiadau', being rules of punctuation, copied in 1809 ('not intended for public inspection'); observations in verse on 'Barddoniaeth Gymreig', for publication in the North Wales Gazette, 1818; a holograph letter from D. Thomas to Robt. Williams, land surveyor, Bangor, 1820 (plagiarism of one of the writer's poems, comments on the poetry of 'Gutyn P[eris]', results of the Wrexham eisteddfod); 'Sibli's Prophecy. A Fragment from the Welsh', translated by D. Thomas; 'A Discourse between St Kybi and other saints on their passage to the Isle of Bardsey ...'; epithalamia to Dafydd Thomas and Elin, his wife, by [John Roberts] 'Siôn Lleyn', [Griffith Williams] 'Gutyn Peris', [William Williams] 'Gwilym Peris', and Dafydd Owain ('Bardd Gwyn o Eifion', i.e. 'Dewi Wyn o Eifion'), 1803-4; reviews by 'Adolygwr' of 'awdlau' by Walter Davies ['Gwallter Mechain'] and Edward Hughes ['Y Dryw'] on 'Amaethyddiaeth' submitted for competition at Tre Fadog eisteddfod, 1811; and critical observations on Welsh poetry entitled 'Ystyriaethau ar Brydyddiaeth Gymraeg ai pherthynasau yn gynnwysedig mewn rhai nodiadau ar waith Mr. T[homas] Jones ['Y Bardd Cloff'] yn y Greal', by 'Peblig', Glan Gwyrfai [i.e. 'Dafydd Ddu Eryri'] (published in Golud yr Oes, 1863, pp. 118-23), together with copies of two letters, 1806, to the author from 'Padarn' [i.e. 'Gutyn Peris'] and John Roberts ['Sion Lleyn'] containing their observations on the views set forth in the treatise. Pp. 61-8 are in the autograph of Owen Williams, Waunfawr. The compiler has included a few cover papers from manuscripts of 'Dafydd Ddu Eryri' bearing such inscriptions as 'This Morrisian MS (with some others) I found at a Farmhouse called Braint near Penmynydd, Anglesey, Sept. 9th 1793. D. Thomas' (p. 123) and 'This MSS (with several others) has been bequethed to me, by the Rev. David Ellis, late Rector of Cruccaith in Caernarvonshire. D. Thomas' (p. 189). Ii. The works of Griffith Williams ('Gutyn Peris'), Braich Talog, Llandegai, - 'Sef Casgliad, O Ganiadau, Carolau, a Cherddi, Ac awdlau, a Chowyddau, Ac Englynion ...', transcribed by Owen Williams, Ty ycha'r ffordd, Waun fawr, Llanbeblig, 1811, together with a few 'englynion' by Goronwy Owen (pp. 201-48). Iii. 'Bywyd a Marwolaeth Godidog Fardd, Dafydd Thomas; neu Dafydd Ddu, o Eryri', being a biography collected and transcribed by Owen Williams, Waunfawr; 'Casgliad Barddonawl O Waith Dafydd Ddu o Eryri, Y rhai a gyfansoddodd Yn ol ei argraffiad o Gorph y Gaingc' (imperfect) (1 page), 'Englynion ar Fedd Dafydd Thomas' by Dafydd Owen ('Dewi Wynn o Eifion'), Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu' 'o'r Bettws Bach Eifion'), Griffith Williams ('Guttun Peris'), Richard Jones (Erw), Wm. Edward ('Gwilym Padarn'), and [Owen Williams]; 'englynion' by 'Dafydd Ddu Eryri', 1796-1815 and undated; and extracts from three letters from 'Dafydd Ddu Eryri' to P[eter] B[ailey] W[illiams], 1806-20 (the death of the recipient's parishioners in Llanberis and Llanrug, the death of the recipient's brother the Reverend Eliezer Williams, the displeasure of 'O[wain] Myfyr') (pp. 251-84). Iv. A transcript of Cofrestr o'r holl Lyfrau Printiedig ... (Llundain, 1717) (pp. 287-452). Inset are three leaves containing transcripts of a letter from Edmund Francis to [ ] (the writer's health, the recipient's preaching engagement) (incomplete) and of a letter from D. Thomas ['Dafydd Ddu Eryri'] to [John Roberts, 'Siôn Lleyn'], 1810 (the sale of the writer's [Corph y Gaingc]). Written on the inside lower cover is a long note by O[wen] Williams, Fronheulog, Waunfawr, 1857, of which the following is an extract, - 'Myfi a gesglais gynhwysedd y llyfr hwn o'r hen ysgrifiau a ddaeth i'm dwylaw oeddynt eiddo Dafydd Ddu Eryri ac a delais am eu rhwymo yn nghyd megys y gwelir yma er's llawer o flynyddoedd yn ol ...'.

Barddoniaeth,

An imperfect volume of 'cywyddau', a few 'englynion' and a carol by William Sion ab Dafydd, Roger Kyffin, Sion Ffylip, William Llyn, Tydyr Aled, John Morgans, John Prichart Prees, Iolo Goch, Edward Moris (corrected to Sion Tydur), Robt. Edward, D. ab Edw[ard], Richard Phylip, Griffith Parry, John Davis, and Sion Dafydd Sienkin. The volume may be in the hand of John Pughe of Kedris, whose name occurs twice: 'John Pughe his hand 1731', (p. 12) and 'John Pughe of Kedris his hand 1732' (p. 16).

Commonplace book of Evan Evans,

A commonplace book of Evan Evans otherwise Evan ab Evans ('Ieuan Fardd' otherwise 'Ieuan Brydydd Hir', 1731-88), containing excerpts and extracts of prose and verse derived chiefly from English seventeenth and eighteenth century sources, e.g. Alexander Pope (translations of the 'Iliad' and the 'Odyssey'), Samuel Johnson (life of Richard Savage), John Dryden ('Preface to the Fables'), Abraham Cowley ('Miscellanies' and 'Davideis'), Sir John Suckling, William Warburton, William Wycherley, William Congreve, Joseph Addison, Samuel Butler ('Hudibras'), etc. The volume also contains 'englynion' and couplets by William Llyn, 'Theodore Alet', Sion Brwynog, Evan ab Jenkin Evan, D[afydd ap] G[wilym] Iolo Goch, Gwilim ab Ieuan hen, Dafydd ap Edmunt, Huw Cae Llwyd, Sion Tudur, and E. Evans, 'A Table of Summs in Attic Money with their proportion to english money', the first line of the Lord's Prayer in divers languages; etc.

Llyfr Robyn Frych,

A commonplace book of Merioneth interest largely in the hand of Robert Prys Morris ('Robyn Frych'), Dolgellau. It contains 'awdlau' and 'cywyddau' by Tudur Penllyn, Risiart Phylip ('o Ardudwy'), Gutto'r Glyn, Huw Arwystl, Wiliam Llyn, Sion Mowddwy, Owain Gwynedd, Iolo Goch, Vaughan Jones ('Fychan y Gwyndill') (19c), Dafydd ab Ieuan ab Owain, Simwnt Fychan, Sion Dafydd Penllyn, Watkin ab Richard, Tudur Aled, D[afy]dd Ll[wyd] ab Lly[wely]n ab Gruffydd, Gruffydd Phylip ('o Ardudwy'], Ffoulk Prys ('mab Edmunt Prys Archdiagon Meirionydd'), Dafydd Ddu Hiraddug, Ll[ywely]n Goch ap Meurig Hen, Morris Dwyferch (recte Dwyfech) and Dafydd ap Gwilym, together with an incomplete index; records relating to the Quaker burial ground at Llwyn-du, parish of Llwyngwril, being (i) a document signed by Thomas Westcombe on behalf of the Western Quarterly Meeting of the Society of Friends, 1876, allowing (with reservations) the application of Robert Pugh, Llwyngwril, for the ground to be used for interment by the Wesleyan Congregation at Llwyngwril, (ii) a covering letter, 1876, from Thomas Westcombe, Worcester to Robert Pugh, and (iii) a note signed by W[illia]m Norris, Coalbrookdale, 1876, on the trusts of the ground, with specific reference to the conveyance of 1756 to Abraham Darby of Coalbrookdale of the Llwyndu and Tyddyn y Garreg burial grounds; an account by Robert Prys Morris, 1883, of the early schooling of his son John Prys at Dolgellau, and an entry by Robert Prys Morris in 1877 relating to the death of his mother Elinor Morris in 1875; Merioneth pedigrees (e.g. Owen of Dolgellau, Edwards of Talgarth, Owen of Cae'rberllan, Anwyl of Erylaran, etc., Vaughan of Hengwrt); annotated lists of place names in the separate townships of the hundreds of Talybont and Estimaner extracted from a rental, 1875, and of place names from two eighteenth century parish records of Towyn; particulars of foreign mission collections by children of Salem, Dolgellau and of Llyn y Penmaen churches, 1882, the secretary and treasurer being Robert Prys Morris; an adjudication by Robert Prys Morris, 1883, on 'Traethawd Hanesyddol - Abergynolwyn a'r gymdogaeth yn ystod yr haner can' mlynedd diweddaf'; an account by W. Wynne Ffoulkes of the tumulus known as Tomen Pentref near Dolgellau (from Archaeologia Cambrensis, 1874, pp. 313-19); etc. Other sources quoted by the scribe include a paper lent by Mr Owain Owain, Hendref, Abergynolwyn (p. 47) and manuscripts owned by Owain Williams, Waunfawr (pp. 42, 73 etc.).

Adysgrifau 'Manoethwy',

A composite volume of transcripts in the hand of Owen Jones ('Manoethwy'). The contents include 'cywyddau', 'englynion', 'carolau', etc. by John Cent, Meredydd ab Rhys, Guto o'r Glyn, Gruffydd Hiraethog, [Gruffyth ap Ievan ap Lle'n Vychan], Ieuan ap Gruffydd Leia, Dafydd ab Edmwnt, Sr. Rys ap Hary, Tudur Aled, Ieuan Lla[far], Huw Llwyd Cynfal, [ ] Llwyd, Morys ap Ieuan ap D'd, Hugh ap Morys, Sion Phylip, R[obert] Leiaf, G[ruffydd] P[hilip], Gronwy Owain, Jonathan Hughes, Edward Urien, Rowland Fychan, Ifan Llwyd, Sion Tudur, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd, Llywelyn ap Gutyn, Syr Rhys Carno, Edward Morys, Wmffre Dafydd ap Ifan, Lewis Owen, Rowland Owen, John Vaughan (Caer-gai), William Phylip, Dafydd Nanmor, Robin Ddu o Fôn, John Owen (1668), Bedo Brwynllysg, Jon. Phylip, Dafydd ab Ifan ab Owen, John Brwynog, Rowland Prys, John Davies ['Siôn Dafydd Las'], Sion Dafydd, Huw Morys, Oliver Roger, Ellis Wynne, Rees Evan, William Hwffra [recte Humphreys], Robert Owen, [Dafydd?] Cadwaladr and Dafydd Dafis, and anonymous poems; 'englynion', etc., mainly by poets of the Richards (Darowen) cycle of friends e.g. [Evan Evans] '[Ieuan] Glan Geirionydd', [William Jones] 'Gwilym Cawrdaf', [Rowland Parry] 'Ieuan Carn Dochan', Evan Jones (Darowen), Sion Powel, [Henry Griffith] 'Harri Goch o Wynedd', E. Lewis ('Ab Dewi'), Robert Parry (Eglwys-bach), [Morris Jones] 'Meurig Idris', Walter Davies ('Gwallter Mechain'), 'I. ab Iorwerth', David Richards ('Dewi Silin'), W. H., John Prys (Pennant Mawddwy), Robert Davies (Nantglyn), [John Jones] 'Myllin', Dafydd Ellis (Llan y Mawddwy), William Owen, John Roberts (Hersedd), [Hugh Jones] 'H[uw] Erfyl', John Morgan [Glanfread, Ceredigion], Evan Evans (Arwydd yr Arth, Trallwm), [John Jones] 'Ioan Tegyd', [Benjamin Jones] 'P. A. Mon', Lewis Williams (Cefn Bachedydd), John Blackwell ('Alun'), etc., and anonymous poems; letters from W[alter] D[avies] ('Gwallter Mechain') to the Reverend T[homas] Richards, Berriew School, 1824, and John Blackwell ('Alun') to D[avid] Richards, Llansilin, undated, a pedigree of Dr John Davies, 'person Mallwyd'; 'Achau y Brenin' [a pedigree of King Edward VI]; essays on 'Cywyddau Serch', 'Araith Gwgan' and 'Cyfeillach' (1862); etc. Much of the material has been transcribed from Cwrtmawr MSS 207, 238, and 243. The volume is lettered 'Mannoethwy MSS'.

Adysgrifau 'Manoethwy',

A composite volume of transcripts in the hand of Owen Jones ('Manoethwy'). The contents include 'cywyddau', 'awdlau', 'englynion', 'carolau' and 'cerddi' by Ifan Tew Brydydd, Hari ap Howel alias Harri Hir, Wiliam Cynwal, Sion Tudur, Morus Dwyfech, Gruffudd Hiraethog, Sr. Dafydd Llwyd Ysgolhaig, Llywelyn ap Gytyn, Guto'r Glyn, Hywel D'd Bevan ap Rhys ('o Sir Fon'), Rhydderch ap Sion, Dafydd Nanmor, Rhys Goch o Eryri, Huw Arwystl, Morys ap Ifan ap Einion ('Morus Dwyfach Medd MS arall') Sr. Dafydd Trefor ('Dr. John Kent ... Medd MSS M.P.', 'Sion Dafydd Trefor ... Medd MSS L.O.'), Howel ap Reinalld, Mredydd ap Rhys, Gruffudd D'd ap Howel, Rhisiart ap Howel Da 'Beinion, Bedo Phylip Bach ('Rhai a ddywaid mae Deio ap I'n Du ai Cant... '), Huw Pennant, Sion y Kent, Lewis Glyn Cothi, Edward Maelor '('Mae'n debig mae Edward ap Rhys Maelor ydyw Hwn... '), Dafydd ap Gwilim, Iolo Goch, Simwnt Vychan, Sr. Huw Jones ('Vicar Llanfair ynyffryn Clwyd'), Tudur Aled, Dafydd Llwyd ap Llew ap Gruff., Sion Brwynog, Iorwerth Fynglwyd, Taliesyn Aneurin G[wawdrydd], Maer Glas ('medd rhai'), Robin Ddu, Owain Twna, Dafydd Gorllech, Ifan Brydydd Hir, Edward [ap Rhys], Ie : Dyfi, Llywelyn ap Owain, Thomas Prys ('o Blasiolyn Esquire'), Edmund Prys, G[ruffydd] Philip, W. Elias (1730), Owain Gruffydd, Gruffydd Nannau (1654), Owain Gwynedd, Thomas Owen (1730), William Llyn, Tudur Penllyn, Huw Kae Llwyd, Llywelyn Goch Amheurig Hen, Edward Davies (Rhiwlas), Rich. Abram, Moris ab Evan ab David, Cadwaladr Roberts (ab Robert), Dafydd ab Sienkin, Richard [Davies] ('Esgob Dewi'), Ragiar [sic] Kyffin, Huw Morys, Arthur Jones (1734), Mathew Owain, Ellis Cadwaladr, Moris Rhobert ('o Sir Feirionydd'), Thomas Davies ('o Sir Drefaldwyn'), Robert Cadwalad[r] ('o Blwy Pennant'), Richd. Thomas D'd ('o Sir Fon'), Richard Ffoulkes, John Edwards, John Hughes, Moris ab Evan ap Dafydd ('o Lanoge'), Sion Ffoulke, Sion ab William Griffith ('o Lanfihangel ... '), Sion Phylip, G[ruffudd] Leiaf, D. Sion, W[iliam] Phylip, Rhisiart Philyp, H. ab Evan, [John Davies] 'Sion Davydd Las', Lewis Owain, Morgan Dafydd, Edwart Morris and Robert Klidro, and anonymous poems; 'englynion', etc. by contemporary poets, largely of the Richards (Darowen) circle of friends e.g. John Evans ('Ioan Maelor'), W[alte]r Davies ('Gwallter Mechain'),' R[ober]t Davies ['Bardd Nantglyn'], 'G. Brwynog', R[owland] P[arry] (Carndochan), H. K. (1851), Phoebe neu Eunice Jones (Llynlleifiad), [Peter Jones] 'Pedr Fardd', [William Edwards] 'Gwilym Padarn', [Morris Jones] 'Meurig Idris' and J. Blackwell ('Alun'), and anonymous poems; 'Sidanen Or a Song in Praise of the Glorious Queen Elizabeth' by Edward ap Rhys Wynne ap William Prys of Clygyrog, 'The meritorious gratulation of Esqr. Strangways to Llangedwyn ...' by John Davies, and anonymous English poems; prose texts, in some cases two copies, of 'Tri thlws ar ddeg o Frenindlysau Ynys Brydain ... ', 'Drygioni Medd'dod', 'Dewis bethau Howel lygad Cwsg', 'Trws'neiddrwydd Gruffydd ap Adda ap D'd', 'Achau Llewelyn ap Gruffydd y Tywysog diwaethaf o'r Cymru', 'Ymddiddanion ffraethion Cynhengras a fu rhwng y Pawn bach o Wickwair yn y Rhôs Is Conwy a Gwgon o Gaer Einion y Mhowys. A elwir yn gyffredin Araith Wgon', 'Cronigl Cymru a Lloy(e)gr yn amgyffred fal y treuthir isod' (with an additional 'narration' by Rice Jones), 'Taliesin a'i traethodd', 'Rhwng Merddin a Gwenddydd ei chwaer' and 'Merddin a Gwenddydd', 'The Most noted Poems in Mr Bulkeley of Brynddu's Collection' (now NLW MS832); 'An account of the wages paid the workemen for raissing a fence upon Ceiriog under Pentre gwyn a Tenem[en]t of the Hond. John Myddelton Esqr.', with a covering letter from Richd. Ffoulkes (transcribed from Cwrtmawr MS 222, p. 57v.); a power of attorney from Oliv[er] Thomas, Shrewsbury, yeoman to John Thomas Rees, Llanymowthwey, Merioneth, yeoman, 1674 (original in Cwrtmawr MS 222, p. 61) and a letter relating thereto from Robert Vaughan, Salop to John Thomas Rees (original in Cwrtmawr MS74, No. 3); records of the births and baptisms, 1712-33 [at Llansilin], of the children of Richard Ffoulkes (original in Cwrtmawr MS 222, p. 60v); transcripts of fifty-nine letters of Walter Davies ('Gwallter Mechain'), 1793-1831 and undated, largely addressed to Thomas Richards at Berriew and Llangynyw; a prospectus, 1793, of 'Celtic Remains' in two volumes, the first by 'the Late Lewis Morris Esq.' and the second by Walter Davies, All-Souls College, Oxford; letters largely to Thomas Richards, Berriew and Llangynyw or David Richards ('Dewi Silin') from Peter Bayley Williams, Llanrug, 1828, John Jones ('Tegyd'), Christ Church, Oxford, 1819-22 and undated, W[illiam van Mildert] bishop of Llandaff, 1822, D. Davies, Chester, 1825, Wm. Owen Pughe, London, 1812-19, Ebenezer Thomas ('Eben Fardd'), Llangybi, 1824, Robt. Parry ('Robyn Ddu Eryri'), 1824 and undated, Tho. Jones, Long Acre, London, 1825, W. Owen ('Eos Glan Hafren'), Newtown, 1824, John Roberts, Tremeirchion, 1822, Robt. Davies ['Bardd Nantglyn'], 1825 and undated, and A[neurin] Owen, [Nantglyn], 1821; a list of titles and first couplets of the poems of Dafydd ap Gwilym; 'Llyma henwe y 24 brenin or brutanied... ' (originally from a manuscript of William Thomas, Llanallgo). Inset at the end of the volume are transcripts of Montgomeryshire pedigrees, etc. Much of the material in the volume has been transcribed from other volumes now in the Cwrtmawr Collection (e.g. MSS 200, 222, 242 and 243) and there are references to such sources as 'un o lyfrau Maesglas Mallwyd' (transcribed in 1857) (p. 269), a manuscript in the hand of Robert Arthur (p. 342), 'Llyfr ym meddiant Lowri Jones' (p. 380), etc. A note pasted on the inside of the upper cover states 'This Vol. was copied by Owen Jones (brother of Myrddin Fardd) from a MS Vol. ... in the handwriting of Lewis Morris [Cwrtmawr MS 200] now at Bryntanad, Llanerfyl Montgomerys[hire] (Richards) E. Breese'. Owen Jones was for a short time a private tutor at BrynTanad (see The Dictionary of Welsh Biography). The spine is lettered 'Mannoethwy MSS'.

Barddoniaeth Dafydd ap Gwilym, etc.

A volume of transcripts of poetry by Dafydd ap Gwilym, together with a few 'englynion' and 'cywyddau' by Wm Morris, G[ruffudd] Grug, Dafydd ap Edmund, Rhys Gôch Glan Ceiriog, Dafydd Nanmor, Iolo Goch, R[obin] Ddu, and some anonymous 'englynion'. The transcripts are taken from UCNW Bangor MS 6. A note by Mary Richards, Darowen on p. 1 ascribes the volume to John William[s], musician ('Cyfansoddwr Tona'), Dolgelley, probably John Williams ('Ioan Rhagfyr') (see Thomas Parry (gol.): Gwaith Dafydd ap Gwilym (Caerdydd, 1952) pp. c1xviii-clxix). At the end of the volume is a table entitled 'Rhannau Monwent Dar-Owen megis y dosparthwyd ag y cyweiriwyd hwynt ar eiriol David Davies vicar yno, gan ddechrau, o barth dwyrain Ty'r Vicar ag felly diwygio oddi amgylch Mai yr 28 1636' (' ... carefully transcribed out of the original by me Lewis Jones Vicar of Darowen' - a Chopiwyd genyf inneu or Terrier Darowen. M. R. Dar[owen]'). Tipped into the volume are a bond, 14 February 1690/1, from David Jones of Cowarch, Merionethshire, gent. to John Thomas Rees of the same, yeoman for the observance of covenants, and a poem in free metre entitled 'Myfyrdod y Parchedig Mr [Roderick] Lewis Periglor Llanbrynmair Uwchben Bedd ei ddiweddar Wraig', 1829. Among a number of items laid on the inside lower cover is Ychydig o gynghorion buddiol i Bobl Ieuainc, Wrth fyned i wasanaeth (Treffynnon, n.d.).

Homiliau, barddoniaeth, etc.

An imperfect and badly mutilated volume containing sermons, some of which are transcribed from Edward James: Pregethau a osodwyd allan trwy awdurdod i'w darllein vmhob Eglwys blwyf ... (Llundain, 1606); proverbial sayings, triads and short tabular texts, many probably extracted from Robert Lloyd: Llwybr hyffordd yn cyfarwyddo yr anghyfarwydd i'r Nefoedd (Llundain, 1630) e.g. 'Wyth o arwyddion ansomedig o Iechydwrieth', '... arwyddion o ddamnadigaeth [sic] .... naw arwydd ... o golledigaeth dyn', 'Achosion seguryd ...', 'Naw o fariav i gav allan or nefoedd a naw porth i fyned i vffern', 'Naw ystyrieth buddiol', 'Geiriau gwir Taliesn [sic]', 'Attebion y seithwyr doethion yw gilydd ... ', '12 pwnc cas gyn dduw ar neb ai gwnelo', 'Pedwar peth a ddyle pob dyn i myfyrio ...', 'Naw arwydd o enaid holliach', 'Wyth arwydd St Peter o Iechvdwrieth', 'Saith o arwyddion difregusaf ag ansomedigaf [sic]', 'chwe pheth sydd gas gyn yr Arglwydd... ', etc.; 'cywyddau' by [William Midleton], Doctor John Cent and William Llyn; 'cerddi' by [Rhys Prichard] 'Viccar Llanymddyfri', Rowlant Vaughan and William Philip, and anonymous and imperfect 'cerddi'; and 'Emyn Ambros ag Awstin yr hwn a elwyr te Deum ag a g[yfiei]thiwyd yn gymraeg gan Ddafydd Ddv o Hiraddig ... '.

Barddoniaeth,

A volume of 'cywyddau', etc. transcribed by W[illiam] H[enry] Mounsey in 1859 from manuscripts in the British Museum ('Barddoniaeth sef Casgliad O Waith Beirdd Cymru. Tynwyd allan y Casgiad hwn O Ysgriflyfrau yn yr Amgueddfa Brydeinig Genyf fi, Wiliam Henri Mounsey O Gaerliwelyd [sic] yn Sir Cwmberland. 1859'), together with annotations by D. Silvan Evans. The poets represented are Iolo Goch, Llywelyn Moel y Pantri, Gruffydd Gryg, Iorwerth Cyriog, Gutto'r Glyn, Iorwerth Vynglwyd, Lewis Morganwg, Sefnyn, Sippyn Cyfeiliog, Syr D[afydd] Trefor, Robin Ddu ('hynaf, o Fôn'), Rhys Goch Eryri, Doctor Sion Cent, Rhys Brydydd, Llawdden, Dafydd Nanmor, Dafydd ap Edmwnt, Guttyn Owain, Deio ap Ieuan Du, Llewelyn ap Guttyn, Gruffydd Hiraethog, William Cynwal, Sion Tudur, William Lleyn, Morus Kyffin, Mredydd ap Rhys, Robert Dai Llwyd and Sion Gruffudd ('o Llanddyfnan'). There is a list of contents ('Cynnwysiad') at the beginning of the volume. Among the illustrations and cut-outs mounted on the fly-leaves and in blank spaces in the manuscript are engravings of Montgomery Castle, the Fall of the Ogwen, Conway Tubular Bridge and Castle, Llyn Idwall, Rhaiadr Du near Tan y Bwlch, Moel y Gest, Denbigh, Snowden [sic] and Llanberis Lake, Valle Cruces Abbey and Pont Aberglaslyn. The spine is lettered 'Casgliad o Waith Beirdd Cymru. W. H. Mounsey. 1859'.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume in the hand of D. Silvan Evans containing 'Walter Davies and Welsh Literature' by [Carl] Meyer (from The Times, 30 March, 1850, being the portions omitted in D. Silvan Evans: Gwaith Gwallter Mechain (Carmarthen and London, 1868), vol. III pp. 569-76); 'awdlau' and 'cywyddau' by Wiliam (Gwilym) Lleyn ('Allan o Lawysgrifau Ieuan Lleyn - 1799'), transcribed at Llangïan, May 1854, with collations and annotations dated to 1856; 'Gwaith Beirdd Cymru. Amryw', being 'awdlau' and 'cywyddau' by Sion Tudur, Tudur Aled, Deio ab Ieuan Du, Hywel ab Reinallt, Hywel ap Daf[ydd] ap Ieuan ap Rhys (Hywel Dafi), Richard Philip(s), Gwyrfyl Ferch Howel Vaughan (Gwerfyl Mechain), Ieuan Tew, Bedo Hafesb, Syr Robert Myltwn, Ieuan Brydydd Hir [Hen], Tudur Penllyn, Rhys Cain, Morys ab Howel ab Tudur, Gutto'r Glyn, Iolo Goch, Llywelyn Goch ap Meurig Hen ('o Nannau'), Huw Llwyd Cynfel and William Lleyn, with collations and annotations by D. Silvan Evans and H. W. L[?loyd]; and 'Cambrian Topography (Parthofyddiaeth Cymru)', being an alphabetical dictionary based on printed sources. The spine is lettered 'Gwaith Beirdd Cymru'.

Manion Cof A Chadw, I-III,

(With 321-322C). One of three composite volumes largely in the hand of D. Silvan Evans containing copious transcripts of prose and poetry texts and extracts from several manuscripts in the Llanover collection, e.g. 'Dafydd ab Gwilym', 'Dafydd Ddu o Hiraddug', 'Pennillion diarhebol Iolo Morganwg', 'Pennillion Serch Gwasgar Iolo Morganwg', 'Dyriau Gwasgar', 'Darnau Defnyddion Doethineb Teuluaidd', 'Gwersi Doethineb', 'Gwasgaredd Doethineb', 'Silurian Phrases' 'Cyngor i Feirdd a Dysgedigion Cymru', 'Ffermyddiaeth', 'Arferion Morganwg', 'Trioedd y Llafurwr', 'Tywyddolion', etc. The transcripts of manuscripts at Llanover were made during the period 1880-2 but some annotations by the scribe are dated to 1892. According to a note at the end of the transcript, one transcript by H[ugh[ B[rython] H[ughes] was sent for publication in Yr Haul in 1874 (see Yr Haul, 1874, pp. 427-8). A note on page 406 refers to a transcript made by Thomas Miles ('Gwas Arglwyddes Llanover') for D. Silvan Evans in September 1882. The spine of each volume is lettered 'Manion Cof a Chadw', with the appropriate volume number.

Manion Cof A Chadw, I-III,

(With 323B). Two of three composite volumes largely in the hand of D. Silvan Evans containing copious transcripts of prose and poetry texts and extracts from several manuscripts in the Llanover collection, e.g. 'Dafydd ab Gwilym', 'Dafydd Ddu o Hiraddug', 'Pennillion diarhebol Iolo Morganwg', 'Pennillion Serch Gwasgar Iolo Morganwg', 'Dyriau Gwasgar', 'Darnau Defnyddion Doethineb Teuluaidd', 'Gwersi Doethineb', 'Gwasgaredd Doethineb', 'Silurian Phrases' 'Cyngor i Feirdd a Dysgedigion Cymru', 'Ffermyddiaeth', 'Arferion Morganwg', 'Trioedd y Llafurwr', 'Tywyddolion', etc. The transcripts of manuscripts at Llanover were made during the period 1880-2 but some annotations by the scribe are dated to 1892. According to a note at the end of the transcript, one transcript by H[ugh[ B[rython] H[ughes] was sent for publication in Yr Haul in 1874 (see Yr Haul, 1874, pp. 427-8). A note on page 406 refers to a transcript made by Thomas Miles ('Gwas Arglwyddes Llanover') for D. Silvan Evans in September 1882. The spine of each volume is lettered 'Manion Cof a Chadw', with the appropriate volume number.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume containing a list in the hand of the Reverend Robert Williams, Rhydycroesau of titles and opening couplets of 'cywyddau', 'awdlau', etc. by Rhys Goch Eryri, Robin ddu ('o Hiraddug'), Sion Tudur, Dafydd Llwyd ap Llewelyn ap Gruffydd ('o Fathafarn'), Sion Prys (Caerddinen), Iolo Goch, Dafydd ab Gwilym, Tudyr Aled, Edwart Ralph, Guto'r Glyn, Dafydd Gorloch [sic], Robert Clidro, Syr Thomas Chwith, Owain Gwynedd, Edmund Prys, Dr Sion Cent, Meredydd ap Rhys, Lewis Glyn Cothi, William Cynwal, Sion Brwynog, Llawdden, Dafydd ab Edmund, Dafydd Nanmor, William Lleyn, Simwnt Fychan, Thomas Prys (Plasiolyn), Rees Ednyfed, Thomas Evans, Huw Arwystli, Llewelyn ap Owain ap Cynrig, Gruffydd ap Efan ap Llewelyn Fychan, Llewelyn Amredydd ab Ednyfed, Edward ap Rhys, Robert Dafydd Llwyd (Aber gwyn gregin), Owain Gruffydd (Llanystumdwy), Watkin Clywedog and [John Davies] ('Sion Dafydd Las'); transcripts by Howel Lloyd, with copious annotations, of two 'cywyddau' by Iolo Goch; transcripts (paper water-marked 1827) of 'cywyddau' by Doctor Sion Kemp, Sion Phylip, Evan llwyd brydydd, Wiliam llyn, Sion tudur, Robart ap Rys wynn ('o raeanog'), Iolo goch, Tudur penllyn, Gutto'r glynn, Huw ap Dafydd, Gruffudd hiraethog, Ifan ap tudur penllyn, Howel Reinallt, Rys goch oryri, Tudur Aled, Ierwerth fynglwyd, Dafydd llwyd ap ll'n ap gruffudd, Robin ddu ap siankin, Gwilym ap sefnyn, Lewis mon, Lewis Daron and Dafydd ap gwilim, and a Cornish vocabulary (from BM Cotton Vesp, MS A. XIV). The spine is lettered 'Poetry MS'.

Testunau Cymraeg yn llaw D. Silvan Evans,

A composite volume largely in the hand of D. Silvan Evans containing transcripts of 'cywyddau' and 'awdlau' by Guto'r Glyn, Gutyn Owain, Sion Tudur, Dafydd ap Gwilim, John Rhydderch ('or Amwythig'), Tudur Aled, Lewys Môn, Owain Gwynedd and Wiliam Lleyn; 'Cedymdeithyas Amlyn ac Amic' (from the Red Book of Hergest), with notes and extracts on 'The Legend of the two faithful Brothers', 'englynion', etc. by [Walter Davies] ('Gwallter Mechain'), Hugh Evan ('Hywel o Eryri'), Rowland Hugh ('o'r Graienyn, Bala') and [John Jones] ('Tegid'), occasioned partly by bardic controversies at eisteddfodau held at Corwen and Bala in 1789 (extracted partly from a manuscript of Rowland Hugh); 'Ystoria Charles' (from the Red Book of Hergest); 'Cân am Orthrymderau'r Cymry' by Siencin Lygad Rhawlin (c. 1695) (transcribed 24 June, 1880, from Llanover MS[c]40 i.e. NLW MS 13127, pp. 399-401, and printed in Y Genhinen, 1883, pp 135-6); 'Marwnad y Tri Morwr o Aberporth -- ' by Evan Thomas Rhys; 'Hen ddywediadau neu ddiarhebion Cymreig'; an English translation by Walter Davies ('Gwallter Mechain') of 'Canu i Ddewi' by Gwynfardd Brycheiniog; etc. The spine is lettered 'Gwaith G. Glyn, Gutyn Owen, Tudur Aled'.

Cywyddau, etc.

An imperfect composite volume written in a number of hands but mainly in a late sixteenth century hand. The following note by J. H. Davies is written on one of the upper fly-leaves: 'This MS is supposed to be in the hand of Sion Brwynog (see Cwrtmawr MS 11.493). It was copied by the Rev. David Ellis, then of Amlwch in 1777 and was then perfect. The copy is now MS 11 in my collection'. This supposition cannot be correct since Siôn Brwynog died in 1562 and some of the poems were composed after that date. The hand also differs from that in Peniarth MS 61 which J. Gwenogvryn Evans tentatively attributed to Siôn Brwynog (See also Eurys I. Rowlands 'Llaw dybiedig Siôn Brwynog', Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru (The National Library of Wales Journal), Vol. VII, pp. 381-2). The volume contains 'cywyddau' and a few 'awdlau' by Mathew Bromffild, Tudur Aled, Jhon Brwynog, Lewys Mon, Jhon Tudur, Rys Goch Glynn Dyfrdwy, Morys ap Ieuan ap Einion [Morus Dwyfech], Gwilym ap Sefnyn, Gvttor Glynn, Howel Reinalld, Wiliam Llyn, Lewis Daron, Dafydd Pennant, Roger Kyffin, Gwilym ap Ifan Hen, Gvttvn Owain, Cynwig ap Dafydd Goch, Owain ap Ll[ewelyn ap y] Moel, Rys Goch yr Yri (Rys goch ap D'd), Robin Ddv Fardd, Tudur Penllyn, Rys Pennarth, Lewys ap Edwart, Lewys Daron, Lewys Menai, Robert Ifans, Lewys Morgannwg, Owain Waed Ta, Gruff. Gryg, Iolo Goch, Grvffydd Llwyd ap D'd ap Einion and Hvw Pennant; English verses by J[o]hn Powell and Hu: Powell; etc. There are marginal and other annotations by William Maurice, Cefn-y-braich, ?William Wynn, Llangynhafal and David Ellis, Cricieth, and a transcript by the latter of the greater part of the volume forms Part II of Cwrtmawr MS 11. Some of the pages which have been repaired have also been made up by a later hand and the ink in these portions has faded badly. One page of the volume has been made up by J. H. Davies. The spine is lettered 'Llyfr Kywyddau'.

Gwaith William Llŷn,

A volume in the hand of D. Silvan Evans containing 'awdlau' and 'cywyddau' by Wiliam Lleyn. The transcripts were made c. 1869 and appear to be taken from more than one source, e.g. a manuscript of Paul Panton, 1779, and a manuscript of W. H. Mounsey based on a manuscript in the hand of [Owen Jones] 'Owen Myfyr'. At the end are 'Tri o'r Chwe Englyn a ddywedir i Ddafydd ab Gwilym wneuthur ar ei Glaf-wely' transcribed by D. Silvan Evans from a manuscript in the hand of ?D[avid] Ellis [Cricieth]. Beginning at the end are three pages of notes on 'Matter'.

Results 21 to 40 of 93