Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1913, 1917 / (Creation)
Level of description
Item
Extent and medium
6 ff.
Context area
Name of creator
Biographical history
Ganwyd yr awdur a'r hanesydd William Ambrose Bebb yng Ngoginan, Ceredigion, yn 1894. Graddiodd o Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth yn 1918 cyn treulio dwy flynedd arall yno yn astudio ar gyfer gradd MA. Aeth i Brifysgol Rennes yn 1920 ond symudodd i'r Sorbonne ym Mharis cyn pen ychydig wythnosau lle bu'n fyfyriwr ac yn ddarlithydd a lle daeth dan ddylanwad Charles Maurras a'r Action Francaise, ac y daeth yn edmygydd mawr o Ffrainc a'i diwylliant. Ymunodd â staff Adran Hanes y Coleg Normal, Bangor, yn 1925, gan ddod, yn ddiweddarach, yn bennaeth yr Adran. Cyhoeddodd ei fyfyrdodau ar wareiddiad Ewrop yn y gyfrol Crwydro'r Cyfandir (1936). Daeth i adnabod Llydaw yn dda a rhoddodd adroddiadau ar ei gysylltiadau â'r mudiad cenedlaethol yn y wlad honno mewn tri llyfr a gyhoeddwyd rhwng 1929 a 1941. Ysgrifennodd gyfres o bum llyfr ar hanes Cymru, a gyhoeddwyd rhwng 1932 a 1950, ac y mae llawysgrifau'r cyfrolau hynny ymysg y papurau hyn. Yn 1924 sefydlodd y Mudiad Cymreig ar y cyd â Saunders Lewis a Griffith John Williams, mudiad a ddatblygodd yn ddiweddarach i fod yn Blaid Genedlaethol Cymru ac a ddaeth wedi hynny yn Blaid Cymru. Parhaodd i fod yn un o gefnogwyr selocaf y Blaid hyd at yr Ail Ryfel Byd ac fe safodd yn ymgeisydd drosti yn Arfon yn Etholiad Cyffredinol 1945. Tua diwedd ei oes, fodd bynnag, oerodd ei s1/4l wleidyddol a rhoddai bwyslais cynyddol ar egwyddorion Cristnogol, fel y dengys ei lyfr olaf, Yr Argyfwng, a gyhoeddwyd yn 1956, ar ôl ei farwolaeth.
Priododd yn 1931 ag Eluned Pierce Roberts, Llangadfan, a bu iddynt saith o blant. Gwnaeth y teulu eu cartref yn Llwydiarth, Ffordd Ffriddoedd, Bangor Uchaf. Bu farw Ambrose Bebb yn sydyn ar 27 Ebrill 1955.
Archival history
Found among the papers of the late R. Gerallt Jones.
Immediate source of acquisition or transfer
Mrs Sw Gerallt Jones (widow of R. Gerallt Jones); Borth; Donation; June 1999; A1999/68.
Content and structure area
Scope and content
A letter, 6 October 1913, addressed to Tom Hughes Jones from H. Lloyd Jones (ff. 75-77, English), together with a letter, 13 January 1917, to the same recipient from Ambrose Bebb, describing the latter's recent experiences as a conscientious objector before a Military Service Tribunal (ff. 72-74, Welsh).
In pencil in another hand (ff. 76 verso, 77) are various texts, including excerpts of poetry by Joaquin Miller and George Meredith, together with Alfred Russel Wallace's postal address.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Arranged alphabetically by author at NLW.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Welsh, English.
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Title based on contents.
Note
Preferred citation: NLW MS 23699E, ff. 72-77.
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Wallace, Alfred Russel, 1823-1913. (Subject)
- Hughes Jones, T. (Thomas) (Subject)
- Jones, H. Lloyd, Tregaron. (Subject)
- Miller, Joaquin, 1837-1913. (Subject)
- Meredith, George, 1828-1909. (Subject)