Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1972 (Creation)
Level of description
Item
Extent and medium
2 ff.
Context area
Name of creator
Biographical history
Ganwyd Kate Roberts (1891-1985), un o'r ffigurau pwysicaf yn hanes llenyddiaeth Cymru, yn Rhosgadfan, Llanwnda, pentref yn ardal y chwareli yn sir Gaernarfon. Yr oedd yn nofelydd, yn awdur storiâu byrion ac yn newyddiadurwraig lenyddol. Graddiodd mewn Cymraeg yng Ngholeg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor, lle bu'n astudio o dan Syr John Morris-Jones a Syr Ifor Williams. Wedi hynny bu'n athrawes Gymraeg yn Ystalyfera ac Aberdâr, ac yn 1928 priododd Morris T. Williams a phrynodd y ddau Wasg Gee, cyhoeddwr Baner ac Amserau Cymru. Yn dilyn marwolaeth ei gŵr yn 1946, parhaodd i redeg y busnes ar ei phen ei hun am ddeng mlynedd arall. Cyhoeddodd nifer fawr o nofelau a storiâu byrion o 1925 hyd 1937 ac o 1949 hyd 1981. Yr oedd hefyd yn aelod gweithgar o Blaid Genedlaethol Cymru a chyfrannodd yn rheolaidd i bapur newydd misol y blaid, Y Ddraig Goch. Mae nifer o'i gweithiau yn adlewyrchu cymdeithas y chwarel y magwyd Kate Roberts ynddi. Mae rhai o'i gweithiau yn ymwneud â gwragedd neu hen bobl yn byw ar eu pennau eu hunain. Yr oedd hefyd yn awdures llyfrau ar gyfer ac am blant. Yr oedd themâu ei gwaith cyhoeddedig yn cynnwys pynciau llenyddol, gwleidyddol a theuluol.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Mr Dafydd Timothy; Rhyl; Donation; March 1999; A1999/49.
Content and structure area
Scope and content
A letter, dated 3 May 1972, from John Roberts, National Eisteddfod organiser (f. 68), and a Plaid Cymru circular letter, 7 June 1972 (f. 69), both addressed to Kate Roberts, and with notes on the verso of each folio in her hand relating to the early history of Calvinistic Methodism in Caernarvonshire, in particular Clynnog and Rhostryfan.
The notes appear to be taken mainly from W. Hobley, Hanes Methodistiaeth Arfon: [Vol. 1] Dosbarth Clynnog (Caernarfon, 1910).
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Arranged chronologically at NLW.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Welsh.
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Title based on contents.
Note
Preferred citation: NLW MS 23699E, ff. 68-69.
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
Access points
Place access points
Name access points
- Plaid Cymru. Pwyllgor Cenedlaethol y Merched. (Subject)
- Roberts, John, eisteddfod organiser. (Subject)