Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1986, 1989-2002 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
0.074 metrau ciwbig (6 bocs)
Context area
Name of creator
Administrative history
Ym 1989 ffurfiwyd cronfa genedlaethol i goffáu John Saunders Lewis (1893-1985), ysgolhaig a beirniad llenyddol, ac un o wŷr disgleiriaf Cymru ei gyfnod. Ar Mehefin 3ydd cynhaliwyd cyfarfod cyntaf Pwyllgor Rheoli Cronfa Goffa Saunders Lewis. Yr ymddiriedolwyr, a swyddogion Pwyllgor Rheoli yr Apêl oedd yr Athro R. Geraint Gruffydd (Cadeirydd), Dr Meredydd Evans (Ysgrifennydd), Ms Ann Ffrancon (Ysgrifennydd Cynorthwyol), a Mr Alun Creunant Davies (Trysorydd), ynghyd â Mr Emyr Humphreys a'r Esgob Daniel Mullins. Ar Hydref 18fed y flwyddyn honno, yn Swyddfa'r Comisiwn Ewropeaidd yng Nghaerdydd, cynhaliwyd cynhadledd i'r Wasg a oedd hefyd yn gyfarfod lawnsio'r Apêl Ariannol gyda'i nod o gasglu £150,000 ar gyfer amcanion addysgol y Gronfa. Bwriad penodol Ymddiriedolwyr y Gronfa oedd buddsoddi'r arian a gasglwyd er mwyn defnyddio'r llogau i ariannu ysgoloriaethau, gwerth rhwng £14,000 a £16,000 y flwyddyn, a oedd yn agored i Gymry ifainc o dan bymtheg ar hugain mlwydd oed. Yr oedd yr ysgoloriaethau i'w dal am gyfnod o ddwy flynedd ar gyfer gwaith ymchwil neu waith creadigol yn un o'r meysydd canlynol: cysylltiadau llenyddol, drama, ffilm, y celfyddydau cain ac adeileddau gwleidyddol. Ar gyfer y gwaith hwn yr oedd yn rhaid i'r deiliad dreulio'r cyfan, neu ran, o'r amser yn ymchwilio mewn sefydliadau addysgol neu artistig perthnasol yng ngwledydd Ewrop Gyfandirol. Amod arall oedd i ganlyniadau'r ymchwil gael eu cyflwyno yn Gymraeg. Cyflwynwyd yr ysgoloriaeth gyntaf ym 1993, blwyddyn dathlu canmlwyddiant geni Saunders Lewis.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Adneuwyd un bocs trwy law Ms Ann Ffrancon, Blaenplwyf, Aberystwyth, Ionawr 2002. Daeth y bocs arall i'r Llyfrgell ddiwedd Mawrth 2003 trwy law Mr Elwyn Jones, Aberystwyth. Derbyniwyd ffeil ychwanegol trwy law Mr Alun Creunant Davies, Tachwedd 2004.; 0200209757, 0200412865
Content and structure area
Scope and content
Mae'r fonds yn cynnwys cofnodion cyfarfodydd y Pwyllgor Rheoli a phwyllgor Sir Gaernarfon Cronfa Apêl Saunders Lewis, 1989-2001; llythyron a phapurau amrywiol yn ymwneud â sefydlu a lansio'r Apêl, a llythyron yn ymwneud â threfnu gweithgareddau amrywiol i ddwyn arian i'r Gronfa, 1986-2002; gweithiau creadigol yn ymwneud â'r ysgoloriaethau, 1995-1996; cyfrifon a phapurau'r trysoryddion, 1989-2000; a phapurau printiedig sy'n ymwneud ag elusennau, 1996-2002. Y mae hefyd gopi o gyfansoddiad y Gronfa, 1989, a chopi o ddiweddariad, 1999.
Appraisal, destruction and scheduling
Dychwelwyd ffeiliau yn ymwneud â'r Ysgoloriaeth, megis ceisiadau ffurfiol am ysgoloriaeth, CVs, llythyron canolwyr, a cheisiadau ar gyfer Pwyllgor Dewis.
Accruals
Disgwylir ychwanegiadau yn gyson.
System of arrangement
Trefnwyd yn chwe cyfres yn ôl y math o gofnod: cofnodion, gohebiaeth a phapurau cyffredinol, papurau yn ymwneud â'r Ysgoloriaeth, papurau ariannol, deunydd printiedig, a chyfansoddiad.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau diweddar yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Conditions governing reproduction
Amodau hawlfraint arferol.
Language of material
Script of material
Language and script notes
Cymraeg
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Ceir copi caled o'r rhestr yn LlGC.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Crëwyd teitl yr archif, ynghyd â theitlau'r cyfresi a'r ffeiliau ar sail y cynnwys.
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Cronfa Goffa Saunders Lewis -- Archives. (Subject)
- Lewis, Saunders, 1893-1985 (Subject)
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Wrth lunio y disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH.
Status
Level of detail
Dates of creation revision deletion
Gorffennaf 2003. Newidiwyd Tachwedd 2004.
Language(s)
- Welsh
Script(s)
Sources
Archivist's note
Lluniwyd gan Rhiannon Michaelson-Yeates.
Archivist's note
Defnyddiwyd y ffynhonnell ganlynol wrth lunio'r rhestr: NLW Papurau Cronfa Goffa Saunders Lewis, R. Geraint Gruffydd, datganiad i'r Wasg, 18 Hydref 1989, yn ffeil 2/11.