Ardal dynodi
Cod cyfeirnod
Teitl
Dyddiad(au)
- 1790, 1833-1976 (Creation)
Lefel y disgrifiad
fonds
Maint a chyfrwng
0.018 metrau ciwbig (2 focs)
Ardal cyd-destun
Enw'r crëwr
Hanes gweinyddol
Adeiladwyd y capel cyntaf yn 1798. Yna yn 1822 adeiladwyd ail gapel. Cynyddodd poblogaeth ardal Llanrug, ac yn sgîl diwygiad 1839-1840 cynyddodd aelodaeth y capel. Penderfynwyd felly adeiladu trydydd capel. Agorwyd hwn yn 1842. Erbyn 1868 roedd pedwerydd capel wedi ei godi.
Roedd gan yr eglwys ran hefyd mewn adeiladu'r ysgoldy a adeiladwyd yn 1863. Roedd yn rhaid benthyg swm sylweddol o arian i'w hadeiladu ac fe gymerodd capel Llanrug gyfrifoldeb am y benthyciad. Wedi pasio'r ddeddf i ffurfio byrddau ysgol yn 1870, trosglwyddwyd yr ysgol i'r Bwrdd yn 1872. O hynny ymlaen adnabuwyd hi fel Ysgol Bryn Eryr.
Hanes archifol
Mae'n bosib bod y papurau sydd yma yn ymwneud ag Ysgol Bryn Eryr, ynghyd â llyfr cofnodion temlwyr Glanrhythallt, wedi dod i feddiant y capel trwy law G. Cleaton Jones, a dybir ei fod yn fab i John Eiddon Jones, cyn-weinidog y capel (gweler llythyr yn ffeil 4/1).
Ffynhonnell
Adneuwyd gan Mr Robert M. Morris, Pen-y-groes, Gorffennaf 2002; 0200210128
Ardal cynnwys a strwythur
Natur a chynnwys
Mae'r fonds yn cynnwys cofrestr bedyddiadau Capel Mawr Llanrug, 1833-1976; llyfrau rhybudd o gladdedigaethau, 1900-1960; cyfrolau'n ymwneud ag aelodaeth, 1878-1931; llyfrau cofnodion pwyllgorau'r capel, 1891-1970; a phapurau amrywiol, sef llyfr cofnodion temlwyr Glanrhythallt a phapurau'n ymwneud ag Ysgol Bryneryr, 1790, 1854-1911.
Gwerthuso, dinistrio ac amserlennu
Croniadau
Ni ddisgwylir ychwanegiadau
System o drefniant
Trefnwyd y fonds yn bedair cyfres: llyfrau rhybudd claddedigaethau, aelodaeth y capel, cofnodion pwyllgorau'r capel, a phapurau amrywiol; ac un ffeil: cofrestr bedyddiadau.
Ardal amodau mynediad a defnydd
Amodau rheoli mynediad
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau diweddar yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Amodau rheoli atgynhyrchu
Amodau hawlfraint arferol.
Iaith y deunydd
- Cymraeg
- Saesneg
Sgript o ddeunydd
Nodiadau iaith a sgript
Cymraeg gyda pheth Saesneg
Cyflwr ac anghenion technegol
Cymhorthion chwilio
Ceir copi caled o'r rhestr yn CMA: Cofnodion Capeli Cymru yn LlGC 2001 -.
Ardal deunyddiau perthynol
Bodolaeth a lleoliad y gwreiddiol
Bodolaeth a lleoliad copïau
Unedau o ddisgrifiad cysylltiedig
Ardal nodiadau
Dynodwr(dynodwyr) eraill
Virtua system control number
GEAC system control number
Pwyntiau mynediad
Pwyntiau mynediad pwnc
Pwyntiau mynediad lleoedd
Pwyntiau mynediad Enw
Pwyntiau mynediad Genre
Ardal rheolaeth disgrifiad
Dynodwr disgrifiad
Dynodwr sefydliad
Rheolau a/neu confensiynau a ddefnyddiwyd
Wrth lunio y disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau ACCR2; ac LCSH.
Statws
Lefel manylder disgrifiad
Dyddiadau creadigaeth adolygiad dilead
Rhagfyr 2002
Iaith(ieithoedd)
- Cymraeg
Sgript(iau)
Ffynonellau
Nodyn yr archifydd
Lluniwyd gan Nia Wyn Griffiths.
Nodyn yr archifydd
Nodyn yr archifydd
Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r rhestr: Hanes Achos Crefyddol y Methodistiaid Calfinaidd yn Llanrug, Sir Gaernarfon, 1783-1900, gan y Parch. J. Eiddon Jones (Dolgellau, 1904) a Hanes Methodistiaeth Arfon, Dosbarth Bethesda, gan W. Hobley (Cyfarfod Misol Arfon, 1923).