ffeil /4 - Godre'r Berwyn

Ardal dynodi

Cod cyfeirnod

/4

Teitl

Godre'r Berwyn

Dyddiad(au)

  • 1952-1961 (Creation)

Lefel y disgrifiad

ffeil

Maint a chyfrwng

1 gyfrol (2 cm.), 1 ffolder (0.5 cm.)

Ardal cyd-destun

Enw'r crëwr

Hanes bywgraffyddol

Ganwyd Kate Roberts (1891-1985), un o'r ffigurau pwysicaf yn hanes llenyddiaeth Cymru, yn Rhosgadfan, Llanwnda, pentref yn ardal y chwareli yn sir Gaernarfon. Yr oedd yn nofelydd, yn awdur storiâu byrion ac yn newyddiadurwraig lenyddol. Graddiodd mewn Cymraeg yng Ngholeg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor, lle bu'n astudio o dan Syr John Morris-Jones a Syr Ifor Williams. Wedi hynny bu'n athrawes Gymraeg yn Ystalyfera ac Aberdâr, ac yn 1928 priododd Morris T. Williams a phrynodd y ddau Wasg Gee, cyhoeddwr Baner ac Amserau Cymru. Yn dilyn marwolaeth ei gŵr yn 1946, parhaodd i redeg y busnes ar ei phen ei hun am ddeng mlynedd arall. Cyhoeddodd nifer fawr o nofelau a storiâu byrion o 1925 hyd 1937 ac o 1949 hyd 1981. Yr oedd hefyd yn aelod gweithgar o Blaid Genedlaethol Cymru a chyfrannodd yn rheolaidd i bapur newydd misol y blaid, Y Ddraig Goch. Mae nifer o'i gweithiau yn adlewyrchu cymdeithas y chwarel y magwyd Kate Roberts ynddi. Mae rhai o'i gweithiau yn ymwneud â gwragedd neu hen bobl yn byw ar eu pennau eu hunain. Yr oedd hefyd yn awdures llyfrau ar gyfer ac am blant. Yr oedd themâu ei gwaith cyhoeddedig yn cynnwys pynciau llenyddol, gwleidyddol a theuluol.

Hanes archifol

Ffynhonnell

Ardal cynnwys a strwythur

Natur a chynnwys

Llawysgrif wreiddiol Godre'r Berwyn (Caerdydd, 1953), atgofion bore oes o'i ieuenctid yn Llandrillo, gyda chywiriadau; llythyrau yn ymwneud â'r cyhoeddi a'r gwerthiant oddi wrth Hughes a'i Fab, 1952-1961, gan gynnwys llythyrau oddi wrth Kate Roberts a Hugh Evans, Lerpwl, yn gwrthod cyhoeddi'r gyfrol; adolygiadau, 1953-1954, o'r llyfr, gan gynnwys sgript adolygiad Gwyn Erfyl (Jones), 1954, a ddarlledwyd gan y BBC. Ceir hefyd lythyrau'n canmol y gyfrol, 1952-1955, gan gynnwys rhai oddi wrth Arthur [ap Gwynn], J. Gwyn Griffiths, T. H. Parry-Williams, Cassie Davies (4), David Thomas, Thomas Jones, Dora Herbert Jones, R[obert] Richards (2), John Cecil-Williams, E. Tegla Davies (2) a D. R. Hughes (2).

Gwerthuso, dinistrio ac amserlennu

Croniadau

System o drefniant

Ardal amodau mynediad a defnydd

Amodau rheoli mynediad

Amodau rheoli atgynhyrchu

Iaith y deunydd

Sgript o ddeunydd

Nodiadau iaith a sgript

Cyflwr ac anghenion technegol

Cymhorthion chwilio

Ardal deunyddiau perthynol

Bodolaeth a lleoliad y gwreiddiol

Bodolaeth a lleoliad copïau

Unedau o ddisgrifiad cysylltiedig

Disgrifiadau cysylltiedig

Ardal nodiadau

Nodiadau

Preferred citation: /4

Dynodwr(dynodwyr) eraill

Virtua system control number

vtls004331977

GEAC system control number

(WlAbNL)0000331977

Pwyntiau mynediad

Pwyntiau mynediad pwnc

Pwyntiau mynediad lleoedd

Pwyntiau mynediad Genre

Ardal rheolaeth disgrifiad

Dynodwr disgrifiad

Dynodwr sefydliad

Rheolau a/neu confensiynau a ddefnyddiwyd

Statws

Lefel manylder disgrifiad

Dyddiadau creadigaeth adolygiad dilead

Iaith(ieithoedd)

Sgript(iau)

Ffynonellau

Ardal derbyn