Showing 58 results

Mae'r ffeil yn cynnwys gohebiaeth yn trafod sefydlu'r Academi Gymreig dan ysgrifenyddiaeth a chadeiryddiaeth dros dro Bobi Jones a Thomas Parry, ac yn cynnwys trafodaeth ar natur ac aelodaeth wreiddiol yr Academi, gwahoddiadau i ymuno â hi ac ymatebion y rhai a wahoddwyd, ynghyd â llungopïau o'r ymateb a fu i'r newyddion yn y wasg. Mae'r llenorion dan sylw yn cynnwys Gwenallt, Gwilym R. Jones, J. Gwyn Griffiths, Waldo Williams, Islwyn Ffowc Elis, Kate Roberts, Euros Bowen, Aneurin Talfan Davies, Alun Llywelyn-Williams, Elis Gwyn Jones, Emyr Humphreys, R. S. Thomas, John Gwilym Jones a Pennar Davies. Ar gefn drafft o lythyr gan Bobi Jones mae copi o eirda a roddwyd iddo gan Griffith John Williams ym 1952.

Mae'r ffeil yn cynnwys gohebiaeth yn trafod sefydlu'r Academi Gymreig dan ysgrifenyddiaeth a chadeiryddiaeth dros dro Bobi Jones a Thomas Parry, ac yn cynnwys, trafodaeth ar natur ac aelodaeth wreiddiol yr Academi, gwahoddiadau i ymuno â hi ac ymatebion y rhai a wahoddwyd, ynghyd â llungopïau o'r ymateb a fu i'r newyddion yn y wasg. Mae'r llenorion dan sylw yn cynnwys Gwilym R. Jones, J. Gwyn Griffiths, Islwyn Ffowc Elis, Kate Roberts, Alun Llywelyn-Williams, Emyr Humphreys, R. Gerallt Jones, T. H. Parry-Williams, R. T. Jenkins, E. Tegla Davies, Cynan, Iorwerth Peate, Saunders Lewis, G. J. Williams, D. J. Williams, J. M. Edwards a Crwys. Yn ogystal â hyn ceir trafodaeth ar gychwyn cylchgrawn yr Academi, y cyfeirir ato fel 'Y Llenor Newydd' a gyhoeddwyd yn ddiweddarach dan yr enw Taliesin.

Mae'r ffeil yn cynnwys gohebiaeth yn trafod cyfarfodydd cynnar yr Academi ac ethol ei swyddogion cyntaf; Yr Athro Griffith John Williams (Llywydd), Iorwerth Peate (Cadeirydd), Bobi Jones (Ysgrifennydd) a Gwilym R. Jones (Trysorydd), ynghyd â llungopïau o'r drafodaeth a fu yn y wasg a sylwadau ar gychwyn cylchgrawn yr Academi, y cyfeirir ato fel 'Y Llenor Newydd' ac a gyhoeddwyd yn ddiweddarach dan yr enw Taliesin. Mae'r ffeil yn cynnwys llythyrau gan, a chyfeiriadau at, nifer fawr o lenorion adnabyddus, yn eu plith; J. Gwyn Griffiths, Islwyn Ffowc Elis, Kate Roberts, John Gwilym Jones, Emyr Humphreys, R. Gerallt Jones, T. H. Parry-Williams, R. T. Jenkins, E. Tegla Davies, Cynan, Saunders Lewis, J. M. Edwards, Thomas Parry, Gwenallt, Waldo Williams, Aneirin Talfan Davies, Pennar Davies, Euros Bowen, D. J. Williams, T. J. Morgan a D. Myrddin Lloyd.

Mae'r ffeil yn cynnwys llythyrau, [1930 x 1999], oddi wrth ysgolheigion a llenorion Cymraeg a Cheltaidd, gan gynnwys nifer o lythyrau oddi wrth Saunders Lewis (17), Syr Thomas Parry (18) a Kate Roberts (18).

Ymhlith y gohebwyr mae Gwilym Prys Davies, Eirene White, Dr Emyr Wyn Jones, Iorwerth [Peate] (3), Llywelyn ap Gwynn, Rhys Davies, [R.] Geraint Gruffydd (2), Bobi Jones, Aneirin Talfan Davies, R. S. Thomas, T[homas] P[arry] (2), Glyn [Tegai Hughes], Kitty Idwal Jones, Idris [Foster] (3), Bedwyr Lewis Jones, Alun Talfan Davies, A. J. Sylvester (2), Mathonwy Hughes, Arthur [ap Gwynn] a Raymond Edwards.

Ymhlith y gohebwyr, 1976-1979, mae Melvyn Rosser, George Thomas, [D.] Ellis [Evans], Edmund-Davies, John Grigg, Elwyn Davies, Kate Roberts (3), Ieuan Gwynedd Jones, Glyn Jones, Emrys [Bowen], Bryn [Roberts], Alun Creunant Davies, Tom Owen, R. Brinley Jones, Alun Talfan Davies, [R.] Bryn [Williams] a Tom [Parry]. Mae rhai o'r llythyrau yn ei longyfarch wedi iddo gael ei anrhydeddu â'r CBE yn 1977, a gradd DLitt gan Goleg y Brifysgol, Caerdydd, yn 1978.

Ymhlith y gohebwyr, 1980-1984, mae [J.] Gwynn [Williams], R. Geraint Gruffydd (6), Elwyn Davies (2), Kate Roberts (2), Ifor ap Gwilym (2), John Grigg (2), Bobi Jones, Jennie Eirian [Davies] (2), Tom [Parry], Owen [Edwards], Glanmor [Williams], Keith Joseph, Gwilym [Prys Davies], Caerwyn [Williams], John Morris, Ken [Morgan], [D.] Ellis [Evans], A. J. [Sylvester] (5, yr ail un i R. Geraint Gruffydd), Derwyn [Jones] a T. Alwyn Benjamin.

Papurau ymchwil, [1962]-2001, yn ymwneud â Gwasg Gregynog, Tregynon, Powys, gan gynnwys drafftiau o dair pennod cyntaf ei lyfr arfaethedig ar hanes y wasg a darlithiau a draddodwyd ganddo (gweler hefyd ei erthygl 'Gwasg Gregynog', Llais Llyfrau, Gaeaf 1966). Ceir llythyrau oddi wrth Elwyn [Davies], 1975 a Tom Parry, 1976, yn cynnig awgrymiadau ieithyddol i'w waith a llythyrau, 1990 a 2000, oddi wth Glyn [Tegai Hughes] yn ymwneud â chyhoeddi'r astudiaeth. Yn ogystal ceir llythyrau, 1976, oddi wrth Swyddog Llenyddiaeth Cyngor Celfyddydau Cymru, yn ymwneud â'i waith cyfieithu ar gyfer llyfryn a pharatoi penawdau i gyd-fynd â'r arddangosfa deithiol ar Wasg Gregynog a drefnwyd gan Adrannau Celfyddyd a Llenyddiaeth Cyngor Celfyddydau Cymru, ynghyd â rhestr termau.

Drafftiau llawysgrif o'r storïau a gyhoeddwyd yn Storïau'r Tir Du yn 1949: 'Y gorlan glyd', 1948; 'Colbo Jones yn ymuno â'r fyddin', 1941, gyda llythyr oddi wrth Tom Parry, 1941, yn ei gwrthod am ei bod yn rhy hir, a llythyr oddi wrth T. Rowland Hughes, 1941, yn ei gwrthod am yr un rheswm; 'Y Capten a'r Genhadaeth Dramor' (teipysgrif), 1943; a 'Ceinwen', 1949. Ceir 'Meca'r Genedl' mewn rhifyn o'r Fflam, Nadolig 1946, wedi'i diwygio; ynghyd ag adolygiadau o'r gyfrol, 1950.

Llythyrau, 1918-1969. Ymhlith y gohebwyr mae Alun Page (5), Dafydd [David] Hughes Parry (5), Gruffudd Parry (1), Tom Parry (9), Ffransis Payne (3), Iorwerth Peate (29), Llew Phillips (1), 'Dick' [Dr Richard Phillips] (14), y Barnwr Dewi [Watkin] Powell (2) a Caradog [Prichard] (2).

Llythyrau a dderbyniodd F. Wynn Jones ar achlysur ei anrhydeddu gydag OBE yn 1957. Ymhlith y gohebwyr mae Arthur ap Gwynn, Syr Wynn Wheldon, John Cecil-Williams. Llythyrau amrywiol, [?1872]-1974, oddi wrth J[ohn] Morris Jones [?at T. Gwynn Jones], Bob [Robert] Richards (at [F.] Wynn [Jones]), William Eames (at Mrs Gwynn [Jones]) ac E. Morgan Humphreys (at F. Wynn Jones). Ceir llythyrau hefyd at Mrs Eluned Wynn Jones. -- Ceir hefyd lythyrau a chardiau o gydymdeimlad, 1970-1971, a anfonwyd at ei deulu wedi marwolaeth F. Wynn Jones yn 1970, gan gynnwys llythyrau oddi wrth Syr Goronwy Daniel, Cassie Davies, Norah Isaac, Dafydd Jenkins, Dora Herbert Jones, Derwyn Jones, A. O. H. Jarman, E. D. Jones, Ieuan Gwynedd Jones, Yr Athro Thomas Jones, Beverley Smith, Ben [Bowen Thomas], Gwilym R. Tilsley, J. E. Caerwyn Williams, J. Tysul Jones, D. Tecwyn Lloyd, Thomas Parry, Iorwerth Peate a Brinley Thomas.

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae R. Williams Parry (65, gan gynnwys teipysgrif o'r soned 'Y Dieithryn (John Saunders Lewis)', ac un cerdyn post, 1951, at Saunders Lewis), Syr Thomas Parry (25), Syr T.H. Parry-Williams (7), Ffransis G. Payne (20), Iorwerth C. Peate (17), a W. W. Price (7, un at R. T. Jenkins).

The file includes letters from Gwilym Prys Davies, 1955, Blaise Gillie, 1954, Lady Megan Lloyd George, 1954, R. E. Griffith, 1954, Harri Gwyn, 1955, Sir George Hamar, 1954, Frank Price Jones, 1955, Sam Jones, BBC, 1955, T. W. Jones (Lord Maelor), 1955, T. J. Morgan (2), 1954, John Morris (3), 1955, Thomas Parry, 1955, Iorwerth C. Peate, 1955, Tudor Watkins, 1955, and Jac L. Williams, 1955.

The file contains letters from Clement Attlee (2), Gwilym Prys Davies, T. I. Ellis (2), Gwilym Lloyd-George, D. R. Grenfell, R. E. Griffith, Cledwyn Hughes (Lord Cledwyn of Penrhos), T. W. Jones, John Morris, Thomas Parry (2), Arthur Pearson, Hywel D. Roberts and Tom Nefyn Williams.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/includes letters from: Geraint Bowen, 1940; T. Eirug Davies, 1941; T. I. Ellis, 1940; Huw Ethall (3), 1940-1941; W. R. P. George, 1941; Moses Griffith (2), 1940; J. Gwyn Griffiths (4), 1941; Loti Hopkin, 1941; A. O. H. Jarman, 1941; Dafydd Jenkins (4), 1940; Herbert Morgan (3), 1941; Thomas Parry (2), 1941; Iorwerth C. Peate (2), 1941; Mati Rees (5), 1940-1941; E. Prosser Rhys, 1941; Morris T. Williams (8), 1941; Siân Williams (Mrs D. J. Williams) (2), 1940-1941; Waldo Williams, 1941.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/Includes letters from: D. J. Bowen (2); Syr/Sir Goronwy Daniel (2); Alun Talfan Davies (2); Dr Noëlle Davies; Mari Ellis; Syr/Sir Charles Evans; Raymond Garlick; R. E. Griffith; Peter Hughes Griffiths (6); Mathonwy Hughes; David Jenkins (3); Francis Jones, Caerfyrddin/Carmarthen; Athro/Professor Gwyn Jones; R. Brinley Jones; Robyn Lewis (2); D. Tecwyn Lloyd; Thomas Parry; Chris Smith AS/MP; Athro/Professor Brinley Thomas; George Thomas.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/Includes letters from: Clive Betts; Alun Talfan Davies; Gwilym Prys Davies; Dr Noelle Davies (2); Thomas Charles Edwards; Mari Ellis; R. E. Griffith; Peter Hughes Griffiths (3); Tweli Griffiths; Robat Gruffudd; David Jenkins; Saunders Lewis; Athro/Professor T. J. Morgan; Thomas Parry; Delwyn Phillips (2); Alwyn D. Rees; Ted Rowlands AS/MP; Elan Closs Stephens (3); Ben Bowen Thomas (2); Dafydd Elis Thomas; Dafydd Wigley (3); Jac L. Williams.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/Includes letters from: Eileen Beasley; Alun Oldfield-Davies (3); Dr Noelle Davies; Huw T. Edwards; T. I. Ellis (3); Arthur fforde, BBC; Emyr Humphreys; Dafydd Iwan (Jones); Rachel M. Jones, BBC (2); Edward Nevin; Thomas Parry; Delwyn Phillips (3); Bertrand Russell; Parch./Rev. Lewis Valentine; Jac L. Williams.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/Includes letters from: Alun Oldfield-Davies (2); Cassie Davies (2); D. Hywel Davies; Gareth Alban Davies (3); Dr Noelle Davies (3); Huw T. Edwards (2); T. I. Ellis; J. Gwyn Griffiths (6); Mathonwy Hughes (2); Saunders Lewis; Geraint Morgan AS/MP; E. T. Nevin (2); Thomas Parry; Kate Roberts; Syr/Sir Wyn Roberts; Meic Stephens; David Gibson-Watt (2); Jac L. Williams; Gordon Wilson (3).