Print preview Close

Showing 112 results

Archival description
Cwrtmawr manuscripts
Advanced search options
Print preview View:

1 results with digital objects Show results with digital objects

Miscellanea,

A notebook in the hand of J. H. Davies containing miscellaneous biographical and bibliographical extracts and notes from printed sources and from manuscript volumes in the British Museum, the National Library of Wales and elsewhere, including material relating to the abbots of Conway, Ystrad Marchell (Strata Marcella), Strata Florida and Llanegwestl (Valle Crucis); Welsh pedigrees; and manuscripts containing poetry, largely by Tudur Aled.

Herbal, etc.,

An early eighteenth century miscellany, with later additions, containing recipes in English; a herbal in Welsh, with 'englynion' in praise of herbs by William Cynwall, Huw llun, Rhys Iorwerth fynglwyd, Gryffith ap Efan, Dr. Richard Dafis ('Esgob Dewi'), Sion ap Sion, Sion Tudur, Howel borthor ('o'r Trallwng yn mhowys'), Thomas Efans (1619), etc; 'Brenin yn yr hên amser a ddyfeisiodd i ddeuddeg oi wyr ddoydyd 12 gair gwir dan eu perigl'; 'gofyn a wnaeth y saith wyr doethion iw gilidd. Pa ryw ddaioni ore ar ddyn ...'; 'y pethau a berthyn ar wr'; Welsh proverbs; 'Dysg i adnabod y lleuad newydd', 'I gael y Pasc tros byth', 'I gael difieu cablyd', 'I gael y Pasc byth', 'I gael newid y lleuad', and 'I wybod oed y lleuad', 'Tair Sir ar ddeg o gymru au Trefydd au dinasoedd au Cymydau, au heglwysydd' ('Diwedd Ebrill 10. 1722'); 'Trioedd mab y Crinwas'; 'Triodd [sic] yr usuriwr'; the story of 'Adar Llwch Gwin'; 'y Pedair Camp ar hugain', etc. The leather cover is blind tooled 'Ex Dono Edvardi Humphrey Anno Domni 1661', but there is no evidence to show whether or not this inscription refers to the present volume.

Welsh poetry, etc.,

A notebook in the hand of J. H. Davies, 19 April [18]93, largely containing lists and extracts of Welsh poetry (especially by Tudur Aled), etc. from manuscripts in the British Museum and Cardiff Free Library.

Hanes y Brenin Arthur; Barddoniaeth Gymraeg, etc.,

A composite volume of notebooks in the hand of J. H. Davies containing a transcript of 'Hanes Arthur brenin y Brython' from Peniarth MS 215, with an incomplete transcript from NLW MS 1 and a covering letter in the hand of Egerton Phillimore, Corris, 1923 (see J. H. Davies, 'A Welsh Version of the Birth of Arthur', Y Cymmrodor, Vol XXIV, 247-64); lists of contents of some manuscripts of Welsh poetry in the British Museum and the National Library of Wales; lists from manuscripts in the British Museum of first lines of poetry by Dafydd Nanmor, Dafydd Alaw, Dafydd ap Edmwnd, Rhys Nanmor, Huw Cae Llwyd, Deio ap Ieuan Ddu, Rhys Goch Eryri, Robin Clidro, Huw Llwyd, Huw Machno and Dafydd Llwyd Mathew; transcripts from manuscripts in the British Museum of poetry by D[afydd] ap Ed[mwnd], Hoell Reinalld, Rhys Goch Eryri, D[afydd N[anmor], Wiliam Mathew, Huw Dafydd Llwyd, Dafydd Llwyd Mathew, etc.; a few Cardiganshire and North Wales pedigrees; and some miscellanea. There is a classified index at the end of the volume.

Mynegion i farddoniaeth,

Five files of unbound leaves containing titles and first lines of poems by mediaeval Welsh strict metre bards. The bards are arranged in alphabetical order of names and, in their present order, Cwrtmawr MSS 726-7 and Cwrtmawr MSS 728-30 appear to comprise two separate indexes. The compiler - inferentially working on manuscripts in the British Museum - has not recorded the shelf and page numbers of their source material; however, there are some such references and other insets and additions in the hand of J. H. Davies.

Barddoniaeth,

A scrap-book compiled, with a holograph introduction and table of authors, by David Evans, Llanrwst containing press cuttings, largely from Llais y Wlad, 1875-?81, of 'cywyddau' and 'awdlau', with annotations. The poetry consists mainly of the flyting 'cywyddau' of Edmwnd Prys and William Cynwal ('Yr Ymrysonfeydd rhwng Edmwnd Prys, Archddiacon Meirionydd, a William Cynwal, Prydydd ac Arwyddfardd') and 'cywyddau' ('Cyfansoddiadau') by Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd Fychan. Other poets represented in the volume are John Williams ('Athraw Ysgol Trawsfynydd') (1779), Huw Arwystl, Gruffydd Rys (1706) ('Benjamin Simon a'i 'sgrifennodd'), Rhaph ab Conwy, Tudur Penllyn, Hywel ap Daf[ydd] ap Ieuan ap Rhys (1450), Thomas Prys (Plas Iolyn), Ieuan Môn, Simwnt Fychan, Gruffydd Llwyd ap D[afydd] ap Einon, Hywel Dafi, William Llŷn, William Phillip, Ffowc Prys ('Offeiriad Celynog'), John Owens (1671), Thomas Derllysg, Ieuan Dyfi, Ieuan o Gydweli, Dafydd Elis ('o Griccieth'), Gwerfil Mechain (1400), Harri Howel(l) (1661), [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' (1799), Sion Brwynog, Sion Tudur, Lewis Morganwg, Sion Ceri, Hywel ap Syr Mathew, Huw Lleyn, Dafydd Nanmor, Lewis Morris ('Llywelyn Ddu o Fôn'), Morus ap Ifan ap Einion [Morus Dwyfech], Dafydd Hopkin ('o'r Coed-du') (1735) and Mathew Owen ('Llangarwgwyn, swydd Feirionydd').

Barddoniaeth,

A volume of transcripts by Charles Saunderson ('Siarl Wyn o Benllyn'; 1810?-32) of 'cywyddau', 'englynion', and 'awdlau' by Rhys Llwyd ab Rhys ab Rhiccert, Bedo Phylib bach, Iorwerth Fynglwyd, Lewis Mon, Ieuan Tew Brydydd, Huw Cae Llwyd, Iolo Goch, Ieuan Deulwyn, Gruffudd Llugad Gwr, Sion Phylib, Dafydd Llwyd, Ieuan Cae Llwyd, Bedo Brwynllys, Hywel Dafydd ab Ieuan ab Rhys (1460), Ieuan Du'r Bilwg, Dafydd ap Gwilym, Thos. Prys o Blasiolyn, Rhisiart Phylip, Dafydd ab Meredydd ab Tudur, Gruffydd ab Lew' Fychan, Lewys Morganwg, Gutto'r Glynn, Rhys Goch Glyndyfrdwy, Robin Ddu, Rho. Fychan, Rho. Ab Huw, Rhobert Dyfi, Wm. Prys, Morus Dwyfech, Gwilym Ganoldref, Sion Tudur, Syr Philib Emlym [sic], Rhisiart Fynglwyd, Wiliam Cynwal, Sion Phylib, Ffowc Prys, Edmwnd Prys (Archdiacon Meirionydd), Roger Cyffin, Rhobert ab Hywel ab Morgan, and Owein Gwynedd, and 'Dirifau duwiol' by Morgan Llwyd, together with an incomplete index ('Y ddangoseg'). There are references at the beginning of some poems to printed versions and there is a note on the fly-leaf by J. H. Davies referring to an entry in Cwrtmawr MS 457 of the date of birth of Charles Saunderson. The paper is watermarked 1810.

Barddoniaeth,

An imperfect composite volume largely in the hand of David Rowland, Bala, and begun by him probably in 1757. It includes 'cywyddau' and other poems in strict metres by Owen Griffith (Gruffudd), Gwerfil Vachan ('Gwyrfyl merch Howel Vaughan o flodwal', 1590), Tudur Aled, Mr William Wynne, David ab Gwilim, Edward Maurice, Owen Gwynedd, Ned Rowland, Rowland Hughes 'or Graienun' (1758, 1776), Taliesin, Sr Roger, John David, Meredyth ap Reec, Humphrey Dafydd ab Evan, Dafudd Nanmor, Robert Lewis (1767), Robert William(s) (1768), Rice Jones 'or Blaene' (1774), etc.; poems in free metres ('carolau', 'dyriau', 'tribannau', etc.) by Maurice Richard, Robert Sion Evan (1668), Rowland Hughes, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], Hugh Hughes ['Y Bardd Coch o Fôn'], Gwilim ab Ierwerth (William Edwards 'o Lanfawr'), John Dafudd lâs ('pan oedd yn gwisgo Lifre Hugh Nanau Esqr.'), Ellis Roberts, William Pirs Dafydd, and Hugh Jones (Llangwm), together with several anonymous 'cerddi'; and prose texts comprising an extract from the parish register of 'Tre Gwayan', Anglesey, 2 March 1581[/2] ('Fe fu farw hen wr ymhlwu Tregauan yn Sir Fôn un William ab Howel ab Dafydd ab Ierwerth, ai oed yn : 105 : o flynyddoedd, ag fe fu yn briod dair gwaith ...'), traditional lore in connection with two lakes in Snowdonia ('yn yr Ryri') called 'y Dulyn' and 'ffynnon y llyffaint' (... 'allan o hên lyfre Thomas Price o Blâs Iolyn Esqr'), 'Rhinwedd y Ceiliog', 'Dyma hanes Peilatus ap Jerus' ('medd llyfr Antwn o Went'), 'Dyma Hannes yn dangos fel yr aeth Joseph i brynu lliain gan Sydonia I amdoi Corph Crist', 'Dechreu Araeth Wgan', and an anecdote testified by Richard ap John 'o Llanganhafal yn nyffryn Clwyd' concerning a five years' old boy of Llanfachreth in Merioneth who in 1615 could play the harp 'yn Gynghaneddol Gowir Dane'. There is also a list, in a later hand, of preachers and their texts at a [Methodist Association, c. 1800, and an inset of 12 pp. in the hand of 'Huw ap Huw' [i.e. Hugh Hughes, 'Y Bardd Coch o Fôn' containing elegies to Lewis Morys ['Llywelyn Ddu o Fôn'] by Gronwy Owen and the scribe. The volume is lettered 'Cerddi Cymraeg'.

Barddoniaeth a rhyddiaith,

An imperfect interleaved manuscript containing prayers, psalms and Scripture readings; 'Ystori Peilat'; 'Bychedd Saint Margred', 1642; poetry in strict metres by Sion Reithar, John Brwynog, Huw ap Dafid Lloyd, Ifan Brydydd Hir, Rhys Pennardd, Sypyn Kyfeiliog, ('yr hwn a gyfieithir dafydd bach am hadog wladaidd'), Sion Kain (1609) (holograph), Dogtor John Kemp, Robert Mredydd, Mathew Brwmffild, Rhobert ap D'd Llwyd, Dafid ap Gwilim, William Llyn, Syr Dafid Trefor, Ierwerth Fynglwyd, John Tvdyr, Huw ap Richard ap Dafid, Morys Dwyfech, Richard John Brwynog, Morgan ap Huw Lewis, John Ffylipp, Huw Machno, Gr[u]ffuth Grvg, Grvffvth ap Ieuan ap Llewelvn Fychan, Dafydd Ddv o hir addig, D'd ap Edmwnd, and Ri'd ap Hoell; 'Penillion', for the most part anonymous, but with occasional stanzas by Gwen Williams, William Phillip, Sr Huw Robert, [Rob]ert Lewis, etc.; prognostications of Erra Pater based on the incidence of New Year's Day, and weather prognostications based on the phases of the moon; 'Ymddiddan tydyr ag Ronw'; 'Y rhif euraid'; and a few accounts for clothes; etc. An incident during the Second Civil War, on 5 June 1648, is recorded on p. 85 ('y pvmed dydd or mihefin y bv yr maes Rhwng syr John owen a gwyr y parlmant yn llandygai ag yn Rhayth yr lafan ...'), and it is probable that the manuscript was compiled about the period 1642-8.

Barddoniaeth,

A volume compiled by, and in the hand of, David Evans ('Dewi Glan Llugwy'), Dolgellau, formerly of Llanrwst, containing a collection of 900 unpublished 'penillion' ('Casgliad o Benillion Cymreig, Anghyoeddedig') which was awarded the prize at Rhuddlan Eisteddfod, 1850, under the pseudonym of 'Diwyd', together with a report of the adjudication; a second collection of 285 and some unnumbered 'penillion' compiled at Llanrwst after the completion of the first; a collection made at Llanrwst, 1865, of 'cywyddau', 'englynion', 'awdlau', 'carolau', 'penillion' and hymns ('Casgliad o hen Farddoniaeth') by Dafydd Llwyd ap Ll'n ap Gryffydd, Cutto'r [sic] Glyn, Rhys Goch Eryri, Gruffydd Llwyd Dafydd ap Einion Lygliw, Huw Arwystl, William Lleyn, Rowland Fychan, Caergai, William Byrchinshaw, E[dward] Kyffin, Simmwnt Fychan, Hopcin ab Thomas ap Einion ('o ynys Dawy'), Rhys Jones ('o'r Blaenau'), Morris Powell, Rosier Cyffin, William Morris, Gwerfil Goch ('neu Mynor Vychan Caer Gai'), H. Hughes ('Y Bardd Coch o Fon'), [Evan Evans] ('Ifan Brydydd Hir'), [Edward Richard] ('Iorwerth Rhisiard'), Roger y Gweydd, Dafydd Benwyn, Llywelyn ab Rossers ('o Sain ffagys'), Sion Brwynog, Hugh Lloyd Cynfal, Huw Ceiriog, Huw Llyn, Huw Pennant, Ieuan Tew, Bedo Hafhesb, Sion Tudur, Owen Gwynedd, Dafydd o'r Nant, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], [John Davies] ('Sion Dafydd Las'), Syr Rhys, William Phillip, William Elias, Ieuan Lleyn, Dafydd Nanmor, Cadwaladr Cesail, Huw Ifan ab Huw, John Ifans, John Williams, Llangwm, Humprey [sic] Owen, John Rhydderch, Dafydd Manuel, John Prichard, Dafydd Jenkin, Meurig Llwyd, Michael Prichard, Llanllyfni, Robert Edward Lewis, Hugh Gruffydd, Rhys Cain, Dafydd ap Edmwnt, Edmunt Prys, David Evans, Llanfair, Goronwy Owen, Henry Humpreys [sic], Rees Llwyd, Ap Ioan, John Morgan, M.A. (1714), Ellis Wynn, Lasynys, Tudur Aled, Thomas Prys, Plas Iolyn, Dafydd Williams (1650), William Sawndwr ('o Landaf'), Rhisiart Phylip, Gwerfyl Mechain, Margaret Jones (1734), Rowlant Hugh ('o'r Graienyn'), Sion Cain, D[avid] Jones ('Dewi ab Sion') ('Dewi Fardd'), Howel Pirs, John Richards ('o'r Fryniog'), Hugh Jones, Llangwm, Margrad Llwyd Ragad, Sion Richard ('o'r Garth'), and Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with anonymous poems (including one signed 'Nis gwyddai Sion Llannor Pwy a'i Cant'); 'Perllan Clwyd', being a collection made at Llanrwst, 1856, of poetry, poetical reminiscences, and witty sayings ('Casgliad o Farddoniaeth yn Cynwys Carolau Cerddi Englynion a Man Gofion Barddonol ac hefyd Ffraeth Ddywediadau') of Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with a poem ('cân') by William Jones, Cefn Berain, Llanefydd ('Yn gymaint ac na allaf gyd fyned a chwi yn eich Canu diweddaf i'r offeiriadau ...'), and an index to first lines of Gardd o Gerddi (Merthyr [1846]) and five interludes by Thomas Edwards. The collection entitled 'Casgliad o hen Farddoniaeth' contains a section transcribed from manuscripts ('o hen ysgrifau') of David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, including much of the material contained in Cwrtmawr MS 98.

Llawysgrif Owain Gwyrfai,

A volume in the hand of Owen Williams ('Owain Gwyrfai'; 1790-1874), Waun-fawr, Caernarvonshire, containing a list of contents of a pedigree manuscript of Owen Gruffydd, Llanystumdwy, and poetry by Lewis Morganwg from a manuscript in the writer's possession, both compiled in 1843 with a view to publication in Yr Haul; and transcripts, made during the period 1871-2, of poetry by Cadwaladr Cesail (transcribed at the request of John Jones, Bryn y Gro, Llanystumdwy), and Morys Dwyfech. In the case of the latter poet, some transcripts are in another hand and there are copious corrections by John Jones ('Myrddin Fardd'). The volume is labelled on the upper cover 'Owain Gwyrfai MS'.

Papurau 'Dewi Fardd',

A volume of papers of David Jones ('Dewi Fardd'; 1708?-85), Trefriw, of which many are in his own hand. They comprise 'Gofuned Llythyr Dewi Fardd at ei Etholedig Gyfeillion'; a letter from David Jones to his friends ('Frodur a Chwiorydd yn ol y Cnawd'), 1751/2 (the writer's association with Methodism) (published in Cymru, 1907, pp. 185-6) (together with verses [?on 'Breuddwyd Gwion']; poetry by Rhys Goch o Ryri, Richiart Parry, T[homas] E[dwards] ('Twm o'r Nant') Humphrey William, Lloyd Ragad, Dafydd Jones (Dafydd Sion Dafydd), Morys Dwyfech, Edmund Price 'Arch diagon', and Ellis Robert, and anonymous 'carolau' and 'cerddi'; an extract from a treatise on herbs; letters to David Jones from Tho[ma]s Edwards ['Twm o'r Nant'], Pen isa'r dre [Denbigh], 1766 (a parcel for the recipient and the enclosed writing), William Sion 'o fyrun sauth ymlwy maun twrog' [Maentwrog] undated (the delivery of books to Owen Dafydd 'o faun twrog'), Dafydd Ellis, Ty du, 1766 (the sale of books on behalf of the recipient), Owen Roberts, 1778 (the publication of an interlude), Roger Thomley, Flint, 1746 (enclosing 'englynion', a desire to visit the recipient), Hugh Evans, Caernarfon, 1768 (the receipt of a book of 'cywyddau', subscriptions towards the printing of Blodeugerdd [Cymry] and Drych y Cymro), and Richd. Edwards, 'Y Tayliwr', 1744/5 (a request for a 'cywydd' by Ed[war]d Maurice, proposed publications by the recipient); holograph letters from Dafydd Jones to his wife Gwen ych Richard from Shrewsbury (Mwythig), 1758 (errors by the compositor [of Blodeugerdd [Cymry]), and to David Jones, painter, Holborn, London, 1771 (the recovery of monies due for Blodeugerdd [Cymry] and the publication of the second part); press cuttings of 'englynion' published in Yr Herald Cymraeg, 1756; an interpretation by [John] Lloyd of Hafodunos [Llangernyw] of the law regarding errant sheep (printed by Dafydd Jones at Trefriw, 1778); and Cynhygiadau i Brintio amryw o Lyfrau, drwy gymorthiad fy 'ngyd Wladwyr Mwyneiddwych (Harfie, Caerlleon, n.d.), with verses entitled 'Breuddwyd Gwion' (published in Cymru, 1907, pp. 186-8). Much of the contents of the manuscript was transcribed by David Evans, Llanrwst in Cwrtmawr MS 117.

Results 101 to 112 of 112