Showing 37 results

Llythyr teipysgrif, 15 Rhagfyr 1936, oddi wrth y Parch. Lewis Valentine, Llandudno, at Frank Morris, [Prince Rupert, British Columbia, gynt o Lansantffraid Glyn Ceiriog, sir Ddinbych], yn diolch iddo am ei lythyr ac arian, ac yn cyfeirio at symud achos llys Valentine am losgi'r Ysgol Fomio i'r Old Bailey (f. 9); ynghyd a cherdyn Nadolig oddi wrth Valentine, [?1936] (f. 10). = A typescript letter, 15 December 1936, from the Rev. Lewis Valentine, Llandudno, to Frank Morris, [Prince Rupert, British Columbia, formerly of Llansantffraid Glyn Ceiriog, Denbighshire], thanking him for his letter and money, and referring to the removal of Valentine's trial for arson to the Old Bailey (f. 9); together with a Christmas card from Valentine, [?1936] (f. 10).

Llythyr, 6 Chwefror 1933, oddi wrth [Griffith Jones] (Elldeyrn), Nantglyn, Dinbych, at [Hugh Evans], awdur y llyfr Cwm Eithin (Lerpwl, 1931) yn tynnu ei sylw at ddau gamgymeriad ffeithiol yn y gyfrol. = A letter, 6 February 1933, from [Griffith Jones] (Elldeyrn), Nantglyn, Denbigh, to [Hugh Evans], author of the book Cwm Eithin (Liverpool, 1931), pointing out two factual errors in the volume.
Cydnabuwyd un o gywiriadau Elldeyrn gan Evans yn yr Atodiad i ail argraffiad Cwm Eithin (Lerpwl, 1933) (t. 222). = One of Elldeyrn's corrections is acknowledged by Evans in the Appendix to the second edition of Cwm Eithin (Liverpool, 1933) (p. 222).

Pedwar llythyr, 1900-1902, oddi wrth O. M. Edwards, tri at [W. A.] Lewis, 1900-1901 (ff. 26-28), ac un at un Mr Edwards, 22 Tachwedd 1902 (f. 29), yn ymwneud yn bennaf â busnes cyhoeddi. = Four letters, 1900-1902, from O. M. Edwards, three addressed to [W. A.] Lewis, 1900-1901 (ff. 26-28), and one to a Mr Edwards, 22 November 1902 (f. 29), mainly relating to publishing concerns.
Ysgrifennwyd y llythyrau yn y trên o Lundain i Rydychen (f. 26), yng Ngholeg Lincoln, Rhydychen (ff. 27, 29), ac yn Llanuwchllyn (ff. 28); mae cyfeiriadau ynddynt at Isaac Foulkes (Llyfrbryf) (ff. 26-27), Robert Bryan (ff. 26, 28) a John Penry (f. 29). = The letters were written on the London to Oxford train (f. 26), at Lincoln College, Oxford (ff. 27, 29) and in Llanuwchllyn (f. 28); there are references in them to Isaac Foulkes (Llyfrbryf) (ff. 26-27), Robert Bryan (ff. 26, 28) and John Penry (f. 29).

Llythyr, 5 Mai [recte Mehefin] 1941, oddi wrth yr Athro [Emeritws] T. Gwynn Jones at yr Athro Ganon W. H. Harris, a oedd newydd ei benodi yn Athro'r Gymraeg, Coleg Dewi Sant, Llanbedr Pont Steffan, yn bennaf yn trafod ei hen gwrs Llenyddiaeth Gymraeg yn Aberystwyth, a'r darpar offeiriaid a gweinidogion a ddysgodd yno. = Letter, 5 May [recte June] 1941, from [Emeritus] Professor T. Gwynn Jones to Professor Canon W. H. Harris, who was newly appointed Professor of Welsh at St. David's College, Lampeter, mainly concerning Jones's former course in Welsh literature at Aberystwyth and the trainee clergy and ministers he taught there.
Mae Jones yn ateb llythyr gan yr Athro Harris, dyddiedig 31 Mai 1941, yn gofyn iddo am gopi o brospectws ei hen gwrs (gw. NLW, Papurau Thomas Gwynn Jones G1930). = The letter is in reply to that of Professor Harris, dated 31 May 1941, asking Jones for a copy of the prospectus for his former course (see NLW, Papurau Thomas Gwynn Jones G1930).

Llythyr, 4 Gorffennaf 1960, oddi wrth Kate Roberts, Dinbych, at [y Parch. W. Llewelyn Jones], yn trafod bywyd cynnar R. Williams Parry. = A letter, 4 July 1960, from Kate Roberts, Denbigh, to [the Rev. W. Llewelyn Jones], discussing the early life of R. Williams Parry.

Llythyr, 30 Mawrth 1928, oddi wrth Kate Roberts, Aberdâr, at [?David George] Williams, [Ystalyfera], yn cyfeirio at ffotograff ohoni yn y Western Mail ac yn cwyno nad ydi hi byth yn clywed oddi wrth bron i gyd o'i chyfeillion eraill yn Ystalyfera. = A letter, 30 March 1928, from Kate Roberts, Aberdare, to [?David George] Williams, [Ystalyfera], referring to a photograph of her in the Western Mail and complaining that she no longer hears from most of her other friends in Ystalyfera.

Cyfres o bum englyn penfyr yn dwyn y teitl 'Cŵyn yr Indiad', yn llaw R. Bryn Williams, [?1980], sydd yn ddetholiad o benillion o'i awdl 'Patagonia', a enillodd iddo Gadair Eisteddfod Genedlaethol Abertawe 1964 (gw. R. Bryn Williams, Patagonia (Aberystwyth, 1965), tt. 32-33, ac R. Bryn Williams, O'r Tir Pell: Cyfrol o Gerddi (Lerpwl, 1972), tt. 86-87). = A series of five englynion penfyr titled 'Cŵyn yr Indiad', in the hand of R. Bryn Williams, [?1980], being a selection of verses from his awdl 'Patagonia', which won him the chair at the 1964 National Eisteddfod in Swansea (see R. Bryn Williams, Patagonia (Aberystwyth, 1965), pp. 32-33, and R. Bryn Williams, O'r Tir Pell: Cyfrol o Gerddi (Liverpool, 1972), pp. 86-87).

Copïau, [1920au], mewn llaw anhysbys, o chwe englyn gan Robert Owen Hughes (Elfyn), sydd yn ddetholiad o'r gerdd 'Addef ac Ymbil' a gyhoeddwyd yn Y Traethodydd, 60 (1905), 89-90 (f. 1 recto-verso). = Copies, [1920s], in an unknown hand, of six englynion by Robert Owen Hughes (Elfyn), being a selection from the poem entitled 'Addef ac Ymbil', published in Y Traethodydd, 60 (1905), 89-90 (f. 1 recto-verso).
Cynhwysir hefyd y ddau englyn ar garreg ei fedd yn Llan Ffestiniog, sef un o'i waith ei hun, a'r llall o waith Eifion Wyn (f. 1 verso). = Also included are the two englynion inscribed on Elfyn's tombstone at Llan Ffestiniog, one of his own composition, and the other by Eifion Wyn (f. 1 verso).

Llythyr teipiedig, 22 Mawrth [1940x1953], oddi wrth Elfed, Penarth, at 'Katie' (f. 91) yn amgau emyn ganddo o'r enw 'Crist yn y cartref newydd' ar gyfer ei phriodas (f. 92). = Typescript letter, 22 March [1940x953], from Elfed, Penarth, to 'Katie' (f. 91), enclosing a hymn by him entitled 'Crist yn y cartref newydd' for her wedding (f. 92).

Llythyr, 24 Mai 1988, oddi wrth Tom Jones, Penarlâg (h.y. Tom Jones, Shotton; Twm Sbaen), at Gwyn Jenkins, yn cyfeirio at ffotograff amgaeëdig ac yn enwi'r rhai sydd ynddo. = Letter, 24 May 1988, from Tom Jones, Hawarden (i.e. Tom Jones, Shotton; Twm Sbaen), to Gwyn Jenkins, referring to an enclosed photograph and identifying those pictured.
Ymddengys mai darlun [18] yn llyfr Gwyn Jenkins, Prif Weinidog Answyddogol Cymru: Cofiant Huw T. Edwards (Talybont, 2007), yw'r llun; roedd y derbynnydd yn gwneud gwaith ymchwil ar gyfer y llyfr ar y pryd, a chafodd gyfweliad gyda Tom Jones ar 13 Mai 1988. = The photograph appears to be plate [18] in Gwyn Jenkins, Prif Weinidog Answyddogol Cymru: Cofiant Huw T. Edwards (Talybont, 2007); the recipient was researching the book at the time and interviewed Tom Jones on 13 May 1988.

Drafftiau, [1950au], gan Dr J. Gwyn Griffiths o gyfieithiadau i'r Gymraeg o gerddi Almaeneg gan Hölderlin. Ysgrifennwyd y drafftiau ar lythyr (ac amlen), 13 Awst 1951, a gyfeiriwyd yn wreiddiol oddi wrth Nan Davies o'r BBC, Bangor, at Dr Griffiths (f. 86, 86a), ac ar gefn dalen o ymarferion Groegaidd (f. 87). = Drafts, [1950s], by Dr J. Gwyn Griffiths of translations into Welsh of German poems by Hölderlin. These were written on a letter (and envelope), 13 August 1951, originally sent by Nan Davies of the BBC, Bangor, to Dr Griffiths (f. 86, 86a), and on the back of a page of Greek exercises (f. 87).
Y cerddi a gyfieithiwyd yw 'Die Heimath' (f. 86), pennill cyntaf 'An Die Jungen Dichter' (f. 86 verso), 'Menschenbeifall' (ff. 86 verso, 86a), a'r wyth llinell cyntaf o 'Brot und Wein', rhan IV (ff. 86a verso, 87); mae'r gwreiddiol yn The Poems of Hölderlin, cyf. gan Michael Hamburger ([Llundain], [1943]), tt. 110, 108, 118 a 164 yn eu tro. Cyhoeddwyd 'Adref' ('Die Heimath') a 'Clod Dynion' ('Menschenbeifall') yn J. Gwyn Griffiths, Ffroenau'r Ddraig (Aberystwyth, 1961), tt. 88-89. = The poems translated are 'Die Heimath' (f. 86), the first verse of 'An Die Jungen Dichter' (f. 86 verso), 'Menschenbeifall' (ff. 86 verso, 86a), and the first eight lines of 'Brot und Wein', part IV (ff. 86a verso, 87); for the originals see The Poems of Hölderlin, trans. by Michael Hamburger ([London], [1943]), pp. 110, 108, 118 and 164 respectively. 'Adref' ('Die Heimath') and 'Clod Dynion' ('Menschenbeifall') were published in J. Gwyn Griffiths, Ffroenau'r Ddraig (Aberystwyth, 1961), pp. 88-89.

Tri llythyr oddi wrth Marion Eames, Caerdydd, 1980, a Dolgellau, 1991, 1996, at Dr Rhidian Griffiths, Aberystwyth, yn trafod ei gwaith ei hun a darlithoedd gan Dr Griffiths. = Three letters from Marion Eames, Cardiff, 1980, and Dolgellau, 1991, 1996, to Dr Rhidian Griffiths, Aberystwyth, discussing her own work and lectures by Dr Griffiths.
Mae'r llythyrau yn cynnwys cyfeiriadau at Llinos a Beverley Smith, at ei hymchwil ar gyfer y nofel Y Gaeaf Sydd Unig (Llandysul, 1982) (f. 80 recto-verso), ac atgofion personol o'r cerddor John Hughes, Dolgellau (f. 82 recto-verso). = The letters include references to Llinos and Beverley Smith, to her research for her novel, Y Gaeaf Sydd Unig (Llandysul, 1982) (f. 80 recto-verso), and her memories of the musician John Hughes, Dolgellau (f. 82 recto-verso).

Tri llythyr, 1928-1932, oddi wrth Richard Bennett, Caersws, at Ifor Ceredig Jones, Aberystwyth, yn trafod materion personol yn bennaf. = Three letters, 1928-1932, from Richard Bennett, Caersws, to Ifor Ceredig Jones, Aberystwyth, mainly concerning personal matters.
Mae'r llythyrau yn cyfeirio at farwolaeth y Parch. J. D. Jones, Gellifor, tad I. C. Jones (f. 53), a'r gradd MA a roddwyd i Bennett gan Brifysgol Cymru ym 1932 (f. 54). = The letters refer to the death of the Rev. J. D. Jones, Gellifor, I. C. Jones's father (f. 53), and to the honorary MA awarded to Bennett by the University of Wales in 1932 (f. 54).

Cerdyn post, [14] Awst 1951, oddi wrth Wil Ifan at Mr a Mrs Alan Guile, Pen-y-bont ar Ogwr, yn cytuno i roi geirda drostynt (f. 35); a llythyr, 27 Awst 1954, oddi wrth Nansi R. Jones (sef Nansi Richards, Telynores Maldwyn), at Mr Guile, ym Metws-y-Coed, yn edrych ymlaen i'w weld (f. 36). = A postcard, [14] August 1951, from Wil Ifan to Mr and Mrs Alan Guile, Bridgend, agreeing to act on their behalf as referee (f. 35); and a letter, 27 August 1954, from Nansi R. Jones (i.e. Nansi Richards, Telynores Maldwyn) to Mr Guile, at Betws-y-Coed, regarding his family's impending visit (f. 36).

Llythyr ar gyfer y wasg, 4 Mawrth 1905, oddi wrth Evan Roberts y Diwygiwr, Godrecoed, Castellnedd, yn esbonio'r rheswm am ei 'Saith Niwrnod o Ddistawrwydd' diweddar (f. 24). = A letter, 4 March 1905, intended for publication, from Evan Roberts the Revivalist, at Godrecoed, Neath, in which he explains his recent 'Seven days of silence' (f. 24).
Amgaeir llungopi o doriad o'r South Wales Daily News, 6 Mawrth 1905, t. 6, yn cynnwys adysgrif o'r llythyr gyda chyfieithiad Saesneg (f. 25); cyhoeddwyd ffacsimili o'r llythyr yn yr erthygl gwreiddiol. = Included is a photocopy of a cutting from the South Wales Daily News, 6 March 1905, p. 6, containing a transcript of the letter together with an English translation (f. 25); the original article also included a facsimile of the letter.

Llythyr, 28 Mawrth 1965, oddi wrth lythyrwraig o'r enw Olwen yn y Gaiman, Patagonia, at Eluned [?Bere], yn cynnwys newyddion teuluol a chyfeiriadau at nifer o drigolion y Wladfa. = Letter, 28 March 1965, from 'Olwen', a correspondent living in Gaiman, Patagonia, addressed to Eluned [?Bere], containing family news and references to a number of inhabitants of the Welsh colony in Patagonia.

Dau lythyr, 21 Mehefin 1924 (ff. 2-4) ac 8 Awst 1926 (ff. 5-7), oddi wrth Thomas Rickard Davies, Chubut, Patagonia, at aelodau o'i deulu yn ardal Buellt. = Two letters, 21 June 1924 (f. 2-4) and 8 August 1926 (ff. 5-7), from Thomas Rickard Davies, Chubut, Patagonia, to members of his family in the Builth area.
Cyfeiria'r llythyrwr at newyddion teuluol, gan gynnwys marwolaethau ei dad (ff. 2-3) a T. Dalar Evans, cyfaill i'w dad (ff. 5-6). = The writer refers to family news, including the deaths of his father (ff. 2-3) and of his father's friend, T. Dalar Evans (ff. 5-6).

Nodyn, [c. 1965?], oddi wrth Wil Ifan, Pen-y-bont ar Ogwr, at [Rhiannon Francis Roberts] yn cynnwys englyn ganddo (ond sydd yn cael ei briodoli yma i Roberts) yn cyfeirio, mae'n debyg, at annibendod ei bapurau ei hun. = Note, [c. 1965?], from Wil Ifan, Bridgend, to [Rhiannon Francis Roberts] containing an englyn by him (but here ascribed to Roberts), apparently referring to the disarray amongst his own papers.
Roedd Roberts yn archifydd yn y Llyfrgell Genedlaethol a bu'n gyfrifol am gatalogio lythyrau Wil Ifan ym 1965. = Roberts was an archivist at the National Library and was responsible for cataloguing Wil Ifan's letters in 1965.

Copi, [?1887], o osodiad cerddorol gan, ac yn llaw, David Davies (Dewi Myrnach) o emyn Maurice Davies 'Am graig i adeiladu'. Mae'r copi wedi ei gyflwyno i Thomas Morris. = A copy, [?1887], of a musical setting by, and in the hand of, David Davies (Dewi Myrnach) of Maurice Davies's hymn beginning 'Am graig i adeiladu'. The copy is dedicated to Thomas Morris.
Ennillodd y dôn wobr yn Eisteddfod yr Iwbili a gynhaliwyd yn Nhyddewi ar 17 Awst 1887, gyda Dr Joseph Parry yn beirniadu. = The hymn tune was awarded a prize at the 'Jubilee Eisteddfod' held at St Davids on 17 August 1887, with Dr Joseph Parry adjudicating.

Cerdyn argraffedig, Mawrth 1975, yn cydnabod cydymdeimlad ar farw T. H. Parry-Williams. Anfonwyd y cerdyn oddi wrth ei weddw, Amy, at eu ffrindiau 'Margaret ac Owen'. = A printed acknowledgement card, March 1975, on the death of T. H. Parry-Williams, sent by his widow, Amy, to their friends 'Margaret and Owen'.
Mae'r cerdyn yn cynnwys testun Cymraeg printiedig, gyda neges ychwanegol yn Saesneg yn llaw Amy Parry-Williams. = The card contains a printed message in Welsh, with an additional note in English in the hand of Amy Parry-Williams.