Showing 669 results

Tua chant ac ugain o gerddi holograff, [1910au]-[1930au], gan Hugh Edwards (Derfelog), Manceinion, nifer ohonynt yn ymwneud ag ardal Llandderfel, sir Feirionnydd, neu ar bynciau crefyddol. = Some one hundred and twenty holograph poems, [1910s]-[1930s], by Hugh Edwards (Derfelog), Manchester, many relating to the Llandderfel area, Merionethshire, or on religious themes.
Ymddengys i rai o'r cerddi gael eu cyhoeddi yn newyddiadur wythnosol Y Seren (Bala); nid ydynt yn ymddangos yn ei gyfrolau Oriau Myfyr (Bala, [1898]) nac Oriau Anian (Bala, [c. 1900]). = Some of the poems were published in the weekly newspaper Y Seren (Bala); none appear in his Oriau Myfyr (Bala, [1898]) or Oriau Anian (Bala, [c. 1900]).

Llawysgrif 'Hanes yr achos Methodistaidd yn Pendref' gan R[obert] C[adwaladr] Evans, wedi ei ysgrifennu ar gyfer Eisteddfod y Groglith, Dolgellau, 1913, o dan y ffug-enw 'Un Mewn Brys'. = A manuscript history of the Methodist cause in Pendref, Dolgellau, written by R[obert] C[adwaladr] Evans and submitted at Dolgellau Eisteddfod, 1913, under the pseudonym 'Un Mewn Brys'.
Mae'r llawysgrif yn adrodd hanes cynnar Methodistiaeth yn Nolgellau, sir Feirionnydd (ff. 1-3), a hanes yr Ysgol Sul a chapel a sefydlwyd ym 1887 ym Mhendref fel cangen o Gapel Salem (ff. 4-52). Bu'r awdur yn athro yn yr Ysgol Sul ers 1898. = The manuscript relates the early history of Methodism in Dolgellau, Merionethshire (ff. 1-3), and the history of the Sunday School and chapel established in 1887 at Pendref as a branch of Capel Salem (ff. 4-52). The author became a teacher at the school in 1898.

Llyfr nodiadau, 1819-1868, yn cynnwys cerddi holograff gan W. J. Roberts (Gwilym Cowlyd), 1858-1868. = Notebook, 1819-1868, containing holograph poems by W. J. Roberts (Gwilym Cowlyd), 1858-1868.
Mae'r cerddi yn cynnwys fersiwn ddrafft a chynllun o'r bryddest 'Dr William Morgan' (ff. 2-15) a fu'n fuddugol yn Eisteddfod Betws y Coed, Nadolig 1859, a 'Gogangerdd i Ddirmygwyr Cyfarfodydd Llenyddol', 1868 (ff. 17, 19), y ddwy wedi eu cyhoeddi yn Y Murmuron (Llanrwst, 1868), ynghyd â nifer o englynion a phenillion eraill (f. 17 verso-18 verso, 19 recto-verso, 21 verso). Mae yna hefyd nodiadau amrywiol ar William Morgan, Robert Ferrar a'r Diwygiad Protestannaidd (ff. 19 verso-21). Mae yna ychydig gyfrifon amrywiol, 1819, mewn llaw arall (f. 1 a thu mewn i'r cloriau). = The poems include a draft version and a plan of a pryddest to Dr William Morgan (ff. 2-15) which won a prize at Betws y Coed Eisteddfod, Christmas 1859, and a satire, 'Gogangerdd i Ddirmygwyr Cyfarfodydd Llenyddol', 1868 (ff. 17, 19), both published in Y Murmuron (Llanrwst, 1868), along with englynion and other verses (some illegible) (f. 17 verso-18 verso, 19 recto-verso, 21 verso). There are also miscellaneous notes on William Morgan, Robert Ferrar and the Protestant Reformation (ff. 19 verso-21). A few miscellaneous accounts, 1819, are in a different hand (f. 1 and inside the covers).

Llyfr nodiadau, 1905-1933, y Parch. J. Roberts-Evans, Birmingham, yn cynnwys nifer o ysgrifau yn ymwneud a hanes y Cymry, ac yn benodol y Methodistiaid Calfinaidd, yn ardal Birmingham. = Notebook, 1905-1933, of the Rev. J. Roberts-Evans, Birmingham, containing various texts relating to the history of the Welsh, in particular the Calvinistic Methodist causes, in the Birmingham area.
Mae'r gyfrol yn cynnwys adysgrif, [1906], o hanes y Methodistiaid Calfinaidd Cymreig ym Mirmingham gan Evan Thomas, Handsworth (gweler NLW MS 18151A am y llawysgrif gwreiddiol) (ff. 1-92, rectos yn unig); darlith gan J. Roberts-Evans, 1906, ar y pwnc 'Birmingham Cymreig o 1800 i 1850' (ff. 5 verso-40 verso, versos yn unig); ac adysgrifau, [?1920au], o gofnodion cyfarfodydd Dosbarth y Trefi Seisnig o Gyfarfod Misol Trefaldwyn Isaf, 1885-1915 (ff. 41 verso-58 verso, versos yn unig). Ceir hefyd ddeunydd yn ymwneud â Dr John Birt Davies, [c. 1905] (tu mewn i'r clawr blaen), Humphrey Lloyd, Bala, 1905 (f. 106 verso, tu mewn i'r clawr cefn), a'r Methodistiaid Calfinaidd yn Walsall, 1926-1933 (ff. 58 verso-63 verso, versos yn unig). = The volume contains a transcript, [1906], of a history of the Welsh Calvinistic Methodists in Birmingham by Evan Thomas, Handsworth (see NLW MS 18151A for the original manuscript) (ff. 1-92, rectos only); a lecture by J. Roberts-Evans, 1906, entitled 'Birmingham Cymreig o 1800 i 1850' (ff. 5 verso-40 verso, versos only); and transcripts, [?1920s], of minutes of meetings of the English Towns District of the Lower Montgomeryshire Presbytery, 1885-1915 (ff. 41 verso-58 verso, versos only). Also included is material relating to Dr John Birt Davies, [c. 1905] (inside front cover), Humphrey Lloyd, Bala, 1905 (f. 106 verso, inside back cover), and the Calvinistic Methodists in Walsall, 1926-1933 (ff. 58 verso-63 verso, versos only).

Cyfrol yn cynnwys telegramau a llythyrau at Gwynfor Evans yn ei longyfarch ar ennill is-etholiad Caerfyrddin, Gorffennaf 1966.

'Llythyr agored at Mr Bob Owen, Croesor', 1935, oddi wrth W. G. Jones; cerdd 'Pen blwydd Mai. Cyflwynedig i Mr a Mrs Griffith Williams, Tresaethon, Croesor' gan Ioan Brothen; rhaglenni gwyliau llenyddol, 1863-1881, yn Nhalysarn yn bennaf; cyfieithiad o 'Wealth' gan Emerson i'r Gymraeg, Eisteddfod Dalaethol [sic], Pwllheli. 1895; 'Penillion' gan 'Berw', 1910, i'w darllen mewn cyfarfod tysteb i'r Parch. D. L. Williams, Ficer Llanwnda a Llanfaglan am hanner can mlynedd, ynghyd â cheisiadau am swydd Swyddog Meddygol yn siroedd Caernarfon a Môn, 1876. = Miscellaneous papers including an open letter to Bob Owen, Croesor, 1935, from W. G. Jones; a poem 'Mai's birthday', presented to Mr and Mrs Griffith Williams, Tresaethon, Croesor; programmes of literary festivals held mainly in Talysarn, 1863-1881; a translation of Emerson’s 'Wealth' into Welsh, Pwllheli provincial eisteddfod, 1895; verses by Berw to be read at a testimonial meeting for the Rev. D. L. Williams, Vicar of Llanwnda and Llanfaglan for fifty years, together with applications for the post of Medical Officer in the counties of Caernarfon and Anglesea, 1876.

Llyfrau nodiadau o waith William Cosslett (Gwilym Elian) yn cynnwys cerddi holograff, 1856-1900, ar amryw destunau. = Notebooks of William Cosslett (Gwilym Elian) containing holograph poems, 1856-1900, on various subjects.

Mae'r casgliad yn cynnwys cerddi eisteddfodol, cerddi coffa ac englynion gan Dofwy, ei ddyddiadur am 1888, traethodau ganddo, ynghyd â thorion o'i erthyglau o Y Cymro. = The collection includes eisteddfodic poems, memorial poems and englynion by Dofwy, his diary for 1888, essays by him, together with cuttings of his articles from Y Cymro.

Papers, 1978-1982, of the Aberystwyth Celtic Festival Committee (Pwyllgor Gwyl Geltaidd Aberystwyth), comprising minutes, 1978-1982; correspondence, 1979-1982; newspaper cuttings, 1979-1982; committee members address book, [1978x1982]; programmes, 1979-1981; posters, [1978x1982]; and a lecture by D. Myrddin Lloyd, 1980.

Papurau'r Parch. Dan Jones, [20 gan., canol], yn cynnwys pregethau a nodiadau'n ymwneud â phregethau. = Papers of the Rev. Dan Jones, [mid-20 cent.], comprising sermons and notes relating to sermons.

Dyddlyfr John Davies, Blaenafon, Troed-yr-aur, Ceredigion, yn disgrifio ei daith, yng nghwmni ei chwaer Elizabeth, o Lerpwl i Sydney, Awstralia, Tachwedd 1865–Chwefror 1866; ynghyd â’i brofiadau yn Sydney, Chwefror–Mai 1866. = Journal of John Davies, Blaenafon, Troed-yr-aur, Cardiganshire, describing his voyage, in the company of his sister Elizabeth, from Liverpool to Sydney, Australia, November 1865–February 1866; with an account of his experiences in Sydney, February–May 1866.

Llyfr cyfrifon a nodiadau, 1846-1869, yn cynnwys cofnodion amaethyddol ac ariannol gan Rees Jones, Cefnllwyn, Lledrod, sir Aberteifi, ffermwr. = Account and memorandum book, 1846-1869, containing agricultural entries and accounts by Rees Jones, Cefnllwyn, Lledrod, Cardiganshire, farmer.
Mae'r gyfrol hefyd yn cynnwys adysgrif o lythyr, 1854, gan ei chwaer Ann Jones, Columbus, Ohio, at ei theulu (ff. 74 verso-78), cofnodion degwm plwyf Lledrod, 1846 (ff. 88 verso-glud-ddalen yng nghefn y gyfrol), a chyfeiriadau at feddyginiaethau (ff. 32 verso-33, 71, 80 verso-81). = Also includes a transcript of a letter, 1854, from his sister Ann Jones, Columbus, Ohio, to her family (ff. 74 verso-78), tithe records for the parish of Lledrod, 1846 (ff. 88 verso-pastedown at the end of the volume), and references to medical remedies (ff. 32 verso-33, 71, 80 verso-81).

Papurau llenyddol Lilian Rees, llyfrau nodiadau yn bennaf yn cynnwys cyfansoddiadau gan gynnwys Llyfr Eiry a rhyddiaith a barddoniaeth a gyfrannwyd i gyfnodolion ac eisteddfodau, ynghyd ag atgofion personol,[1920au]-1996 = Literary papers of Lilian Rees, mainly notebooks containing compositions including Llyfr Eiry and prose and poetry written for periodicals and eisteddfodau, together with personal memoirs, [1920s]-1996.

Papurau Ffowc Williams, Llandudno,1865-1981, yn cynnwys gohebiaeth, 1929-1981; nodiadau coleg, cwrs a darlithoedd Cymdeithas Addysg y Gweithwyr (WEA), 1920-1942; llyfrau nodiadau, sgriptiau a phapurau eraill yn ymwneud â'r gyfres radio 'Byd Natur', 1951-1972; papurau Undeb Cymru Fydd,1941-1965, yn bennaf papurau Adrannau Llandudno a'r Cylch a Dyffryn Conwy, 1941-1949; Urdd Gobaith Cymru, Llandudno, 1941-1950; cofnodion Eglwys yr Annibynwyr, Deganwy Avenue, Llandudno,1910-1958, a chofnodion eraill a deunydd printiedig, 1865-1964; nodiadau, 1925-1928, ar gyfer ei draethawd ymchwil M.A., (Prifysgol Cymru), 'The educational aims of pioneers in elementary Welsh education, 1730-1870'; papurau'r pwyllgor addysg, Cyngor Ysgolion a Chyd-bwyllgor Addysg Cymru, 1931-1978; cofnodion 'Y Gymanfa Fawr', 1885-1978; sgorau cerddorol a phapurau pwyllgor cyd-enwadol cerddoriaeth eglwysig, 1955-1977; papurau personol a chofnodion cymdeithasau lleol,1914-1979; deunydd printiedig,1897-1976; a lluniau, [20fed ganrif]. = Papers of Ffowc Williams of Llandudno, 1865-1981, including correspondence, 1929-1981; college, WEA course and lectures notes, 1920-1942; notebooks, scripts and other papers relating to the radio series 'Byd Natur', 1951-1972; Undeb Cymru Fydd papers, 1941-1965, mainly Adrannau Llandudno a'r Cylch a Dyffryn Conwy, 1941-1949; Urdd Gobaith Cymru, Llandudno, papers, 1941-1950; records of Eglwys yr Annibynnwyr, Deganwy Avenue, Llandudno, 1910-1958, and other records and printed materials, 1865-1964; research notes for his M. A. thesis 'The educational aims of pioneers in elementary Welsh education, 1730-1870' (University of Wales), 1925-1928; education committee, Schools Council and Welsh Joint Education Committee papers, 1931-1978; records of 'Y Gymanfa Fawr', 1885-1978; musical scores and inter-denominational church music committee papers, 1955-1977; personal papers and records of local societies, 1914-1979; printed materials, 1897-1976; and photographs, [20th century].

Mae'r fonds yn cynnwys un llyfr cofnodion, 1913-1914, yn nodi enwau yr holl danysgrifwyr o swllt ac uchod at gasgliad neilltuol a wnaed at godi capel newydd Pontrobert yn 1865, ac ychydig o hanes adeiladu'r capel.

Mae'r fonds yn cynnwys cyfrol o gofnodion ariannol, 1933-1963, ar gyfer Capel Seion, Ysbyty Ifan, Tir Ifan, a dydd lyfr Ysgol Sul Gwernihowel [Gwernhywel], 1817.

Mae'r fonds yn cynnwys cofrestri priodas, 1936-1959.

Cyfrol o emynau ac emyn-donau, 1824-1827, yn bennaf yn llaw 'Ioan ap Iago ap Dewi', o bosib John James (Ioan ap Iago), Cil-y-cwm, sir Gaerfyrddin, bardd ac awdur y llyfr Ehediadau Barddonol, ar Amryw Destunau (Llanymddyfri, 1828), a gyhoeddwyd ar ôl ei farw. = A volume of hymns and hymn-tunes, 1824-1827, mainly in the autograph of 'Ioan ap Iago ap Dewi', who is possibly to be identified with John James (Ioan ap Iago) of Cil-y-cwm, Carmarthenshire, poet and author of the posthumously published Ehediadau Barddonol, ar Amryw Destunau (Llandovery, 1828).
Mae'r tonau a'r geiriau, gyda defnydd ysbeidiol o goelbren y beirdd, wedi eu rhwymo gyda chopi printiedig o John Harris, Grisiau Cerdd Arwest: Sef Cyfarwyddiadau Eglur a Hyrwydd at Ddysgu Peroriaeth: Ynghyd a Gwersi i Ddechreuwyr (Abertawe, 1823). Mae'r gyfrol hefyd yn cynnwys tair cyfres o englynion (f. 2 recto-verso), un wedi ei briodoli i Dafydd ap Gwilym (f. 2), ac un arall i Thomas Williams (Gwilym Morgannwg) (f. 2 verso). Mae dalen brintiedig yn dwyn yr emyn 'Y Cristion yn Marw' gan P[eter] Jones [Pedr Fardd], Llynlleifiad (Abertawe, [?1827]) wedi ei phastio y tu mewn i'r clawr blaen (gweler hefyd ff. 65 verso-68), a sieciau London Bank, yn daladwy i Evan Morgan, 1823, wedi eu pastio y tu mewn i'r clawr cefn. = The manuscript tunes and words, with occasional use of coelbren y beirdd, are bound with a printed copy of John Harris, Grisiau Cerdd Arwest: Sef Cyfarwyddiadau Eglur a Hyrwydd at Ddysgu Peroriaeth: Ynghyd a Gwersi i Ddechreuwyr (Swansea, 1823). Also included are three sequences of englynion (f. 2 recto-verso), one attributed to Dafydd ap Gwilym (f. 2) and another to Thomas Williams (Gwilym Morgannwg) (f. 2 verso). A printed leaf containing the hymn 'Y Cristion yn Marw' by P[eter] Jones [Pedr Fardd], Llynlleifiad (Swansea, [?1827]) has been pasted inside the front cover (see also ff. 65 verso-68), and cheques of the London Bank, payable to Evan Morgan, 1823, have been pasted inside the back cover.

Mae'r fonds yn cynnwys Cofrestr Aelodau Cymdeithas Dirwestol y Methodistiaid Calfinaidd, 1897-1919, a Llyfr Casgliad yr Ugeinfed Ganrif, 1901-1903.

Mae'r fonds yn cynnwys llyfrau casgliad y weinidogaeth, 1912-1973, llyfrau cyfrifon, 1912-2000, Capel Newydd y Brithdir, ynghyd â phapurau'n ymwneud â gwerthu'r Foelas (Tŷ'r Gweinidog), 1971-1973.