Showing 669 results

Papurau Evan Williams Llanfrothen, sir Feirionnydd, neu rai a ddaeth i'w feddiant, 1865-1909, gan gynnwys ystadegau Ysgol Sul y Rhyd,1896-1902; cofnodion cyhoeddi Suliau yn Rhyd, 1892-1907; nodiadau pregethau David Mathias Williams,1905-1908; cyfriflyfrau groser, 1884-1909; a llythyrau at Evan Williams, 1890-1905 = Papers of, or acquired by, Evan Williams of Llanfrothen, Merionethshire, 1865-1909, including statistics of Rhyd Sunday School, 1896-1902; records of Sunday publications at Rhyd, 1892-1907; sermon notes by David Mathias Williams, 1905-1908; grocers' account books, 1884-1909; and letters to Evan Williams, 1890-1905.

Cofysgrifau Capel Hermon, Trichrug, ym mhlwyf Trefilan, 1890-1999, yn cynnwys llyfrau casglu at y weinidogaeth, 1894-1999, llyfr cyfrifon, 1931-1996, llyfr cyfrifon yr Ysgol Sul, 1909-1927, llyfr ysgrifennydd yr Ysgol Sul, 1941-[1943], ynghyd â llyfr aelodaeth, 1890-1958, a hefyd cofrestr bedyddiadau, 1890-1987 a priodasau, 1953-1979, a cofrestr y Gymdeithas Ddirwestol, 1903 a 1908.

Papurau'r Parch. Giraldus Jones,1915-1978, yn cynnwys anerchiadau ar Ben Davies, Pant-teg, a T. Eirug Davies; papurau'n ymwneud ag achos yr Annibynwyr yn Esgairdawe a Ffaldybrenin; a deunydd amrywiol arall = Papers of the Rev. Giraldus Jones, 1915-1978, comprising addresses on Ben Davies, Pant-teg, and T. Eirug Davies; papers relating to the Congregationalist cause at Esgairdawe and Ffaldybrenin; and other miscellaneous material.

Papurau amrywiol,1880-1991, a gasglwyd gan y Parch. W. J. Griffiths, yn ymwneud gan mwyaf ag enwad yr Annibynwyr yng Nghymru. Maent yn cynnwys hanes printiedig capel Seion, y Golch, Chwitffordd, sir y Fflint; gohebiaeth a phapurau'n ymwneud â chysylltiad y rhoddwr â'r mudiad dirwestol yng ngogledd Cymru; gohebiaeth a phapurau'n ymwneud â Chyngor Eglwysi Rhyddion Llanelli,1986-1990; amryw ysgrifau diwinyddol ar fedydd, safonau moesol, proffwydoliaeth etc.; llyfrau nodiadau a phregethau'r Parch. Cornelius Griffiths (1829-1905); a phapurau'n ymwneud â'r Parch. David Rees (1804-85) = Miscellaneous papers, 1880-1991, collected by Rev. W. J. Griffiths, relating mainly to the Independent denomination in Wales. They include a printed history of Seion chapel, y Golch, Whitford, Flintshire; correspondence and papers relating to the donor's involvement with the temperance movement in north Wales; correspondence and papers concerning the Council of Free Churches at Llanelli, 1986-1990; various theological essays on baptism, moral standards, prophecy etc.; notebooks and sermons of Rev. Cornelius Griffiths (1829-1905); and papers relating to Rev. David Rees (1804-85).

Mae'r casgliad yn cynnwys pum cyfrol o lyfrau cyfrifon Capel Moriah, Mynydd Cynffig, 1850-2001, yn nodi derbyniadau a thaliadau cyffredinol yn ymwneud â'r Capel.

Cofnodion Pwyllgor Dathlu Camlwyddiant, Ysgol Gynradd Pontrhydfendigaid, yn cynnwys cofnodion, 1978-1979; llythyrau, 1978-1979; a llyfrau casglu,1978 = Records of Pwyllgor Dathlu Canmlwyddiant, Ysgol Gynradd Pontrhydfendigaid, comprising minutes, 1978-1979; letters, 1978-1979; and collection books, 1978.

Cofysgrifau yn perthyn i Eglwys Siloh, Bryncoedifor, Rhydymain, Meirionnydd, gan gynnwys llyfr cyfrifon, 1972-1984; a llyfr cofnodion cyfarfodydd, 1972-2004, sydd hefyd yn cynnwys manylion am fedyddiadau a llyfryn hanes yr achos, 1874-1974.

Cyfrol o farddoniaeth, [1795]-[1830], yn cynnwys copïau o faledi a cherddi eraill, yn dyddio'n bennaf o'r ddeunawfed ganrif. Mae'r rhan helaethaf o'r llawysgrif (ff. 1-42) yn llaw John Davies, gydag ychwanegiadau, [?1820au], gan John Evans, gof o Lanrhaeadr[?-ym-Mochnant], sir Ddinbych (ff. 42 verso-46). = A volume, [1795]-[1830], containing transcripts of Welsh ballads and other poems, mainly of the eighteenth century. The majority of the manuscript (ff. 1-42) is in the hand of one John Davies, with later additions, [?1820s], by John Evans, blacksmith, of Llanrhaeadr[?-ym-Mochnant], Denbighshire.
Ymysg y beirdd a gynrychiolir yn y gyfrol mae Jonathan Hughes (ff. 3-4 verso, 12 verso, 34 verso-36), Huw ap Huw [Hugh Hughes, y Bardd Coch o Fon] (ff. 4 verso-9 verso, 11 verso-12 verso), Rhys Jones [y Blaenau] (ff. 10-11), Jonathan Hughes Ifangc (f. 13), Walter Davies [Gwallter Mechain] (f. 13 recto-verso), David Thomas [Dafydd Ddu Eryri] (f. 13 verso), Ellis Roberts [Elis y Cowper] (ff. 14-16 verso, 18-22, 38 verso-41 verso), Hugh Roberts y Teiliwr o blwy Llanllyfni (ff. 16 verso-18), Richard Llwyd o'r Plas [Meini] (f. 22 recto-verso), Robert Richard o Bentraeth (ff. 24 verso-26 verso), Richard Parry [o Niwbwrch] (ff. 26 verso-29, 33 verso-34 verso), Humphrey Wiliam, Tywyn, Meirionnydd (ff. 29-30), Y Parch. [William] Williams, Llaneilian-yn-Rhos (ff. 30-32 verso), a Huw Morris [Huw Morys] (ff. 32 verso-33 verso). Ymddengys bod y mwyafrif o'r cerddi wedi eu copïo o ffynnonellau printiedig, gan gynnwys Blodeu-gerdd Cymry, o gynnulliad David Jones o Drefriw (Amwythig: Stafford Prys, 1759, Libri Walliae 2804) (ff. 22-34 verso) ac amryw bamffledi. Mae yn y gyfrol hefyd ymgais gan John Evans i ysgrifennu beddargraff, dyddiedig 1825 a 1830 (f. 44), a dwy fersiwn o 'Cerdd yr Offeiriad Dur neu Steel Parson', o bosib gan John Evans, [1820au] (ff. 43, 46 recto-verso), gyda chopi teipysgrif o'r ddwy fersiwn, [20 gan., ail ½], [?gan D. Tecwyn Lloyd] yn rhydd yn y gyfrol (2 ff.). Mae taflen o dablau rhifyddol a werthwyd gan P. Sandford, Amwythig, [c. 1795], wedi ei bastio y tu mewn i'r clawr blaen. = Amongst the poets represented in the volume are Jonathan Hughes (ff. 3-4 verso, 12 verso, 34 verso-36), Huw ap Huw [Hugh Hughes, y Bardd Coch o Fon] (ff. 4 verso-9 verso, 11 verso-12 verso), Rhys Jones [y Blaenau] (ff. 10-11), Jonathan Hughes, junior (f. 13), Walter Davies [Gwallter Mechain] (f. 13 recto-verso), David Thomas [Dafydd Ddu Eryri] (f. 13 verso), Ellis Roberts [Elis y Cowper] (ff. 14-16 verso, 18-22, 38 verso-41 verso), Hugh Roberts, tailor, of Llanllyfni (ff. 16 verso-18), Richard Llwyd ('o'r Plas [Meini]') (f. 22 recto-verso), Robert Richard, Pentraeth (ff. 24 verso-26 verso), Richard Parry [of Newborough] (ff. 26 verso-29, 33 verso-34 verso), Humphrey Wiliam, Tywyn, Meirionnydd (ff. 29-30), the Rev. [William] Williams, Llaneilian-yn-Rhos (ff. 30-32 verso), and Huw Morris [Huw Morys] (ff. 32 verso-33 verso). The majority of the poems were apparently copied from printed sources, including Blodeu-gerdd Cymry, selected by David Jones, Trefriw (Shrewsbury: Stafford Prys, 1759, Libri Walliae 2804) (ff. 22-34 verso) and numerous pamphlets. The volume also contains attempts by John Evans at composing an epitaph, in 1825 and 1830 (f. 44), and two versions of 'Cerdd yr Offeiriad Dur neu Steel Parson', possibly by John Evans, [1820s] (ff. 43, 46 recto-verso), with a typescript copy of both versions, [20 cent, second ½], [?by D. Tecwyn Lloyd], inserted loose in the volume (2 ff.). A sheet of arithmetical tables, sold by P. Sandford, Shrewsbury, [c. 1795], is pasted inside the front cover.

Papurau cyffredinol a gohebiaeth,1957-1976, yn cynnwys rheiny yn ymwneud ag ymweliad Kyffin Williams â Phatagonia ym 1968 ac ymweliadau gan eraill wedi hynny, gohebiaeth, 1968-1976, ynghylch trefniadau i fyfyrwyr o Batagonia fynychu Coleg Harlech, gohebiaeth weinyddol cyffredinol, 1958-1975, a thorion o'r wasg,1959-1976. Ceir hefyd llyfrau cofnodion a chofnodion rhydd, 1965-1997; llythyrau,1965-1980, yn ymwneud â chynnal eisteddfodau a gweithgaredd llenyddol Y Wladfa; deunydd ynghylch dathlu deucanmlwyddiant sefydlu'r Wladfa ym 1865; a phapurau amrywiol, 1931-1996, yn cynnwys cylchlythyrau ac adroddiadau blynyddol y gymdeithas = General papers and correspondence, 1957-1976, including some relating to Kyffin Williams's visit to Patagonia in 1968, and subsequent visits by others, correspondence, 1968-1976, relating to arrangements for students from Patagonia to attend Coleg Harlech, general administrative correspondence, 1958-1975, and press cuttings, 1959-1976. There are also minute books and loose minutes, 1965-1997; letters, 1965-1980, relating to applications for grants; papers, 1946-1980, relating to the holding of eisteddfodau and the literary activity of Y Wladfa; material concerning the celebration of the bi-centenary of the establishment of Y Wladfa in 1965; and miscellaneous papers, 1931-1996, including stray circulars and pamphlets and annual reports of the society.

Papurau ychwanegol Cymdeithas Cymru - Ariannin, gynt Cymdeithas Cymry Ariannin, yn cynnwys gohebiaeth, cofnodion a phapurau eraill. Hefyd, caniatawyd y Llyfrgell i drosi'n rhodd y papurau a dderbyniwyd ar adnau yn y Llyfrgell yn 1976 a 1978 (gweler Adroddiad Blynyddol 1976-77, t. 66, a 1977-78, t.71) = Additional records of the Welsh Argentine Society ("Cymdeithas Cymru - Ariannin", formely "Cymdeithas Cymry Ariannin"), including correspondence, minutes and other papers. The Library has also been allowed to convert into a donation the papers placed on a deposit at the Library in 1976 and 1978 (see Annual Report 1976-77, p. 66, and 1977-78, p.71)

Papurau ychwanegol Cymdeithas Cymru - Ariannin, yn cynnwys cynnyrch a beirniadaeth cystadlaethol rhif 176 yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Llanelli a'r Cylch, 2000, i rai sydd wedi byw yn y Wladfa ar hyd eu hoes, a hefyd deunydd a grewyd ar gyfer "Cystadleuaeth y Wladfa" yn Eisteddfod Tŷ Ddewi, 2002.

Cofysgrifau yn perthyn i Eglwys Tarsis/Penrhydlyniog, Pwllheli, gan gynnwys llyfr casgliadau misol y Brodyr, 1862-1868; a llyfr casgliadau misol y Chwiorydd, 1862-1868, sy'n cynnwys casgliad y Tlodion a manylion eraill yn ymwneud â'r aelodau.

Mae'r fonds yn cynnwys Llyfr Ysgrifennydd yr Ysgol Sul, 1933-1940.

Papurau ymchwil yn ymwneud â'i draethawd MTh 'Bywyd a Gwaith William Williams o'r Wern 1781-1840' (Bangor, 1981) a'i draethawd MPhil 'Astudiaeth hanesyddol o Annibynwyr Siroedd Dinbych a Fflint 1863-1953 (Bangor, 1993),[1981]-1993 = Research papers relating to his MTh thesis 'Bywyd a Gwaith William Williams o'r Wern 1781-1840' (Bangor, 1981) and his MPhil thesis 'Astudiaeth Hanesyddol o Annibynwyr Siroedd Dinbych a Fflint 1863-1953' (Bangor, 1993), [1981]-1993.

Papurau Tom Williams, [c. 1919x1986], yn cynnwys nodiadau, copïau llawysgrif o erthyglau ac ysgrifau ar lenyddiaeth a chrefydd, a thorion o'r wasg o rai o'r erthyglau = Papers of Tom Williams, [c. 1919x1986], comprising notes, manuscript copies of articles and essays on literature and religion, and press cuttings of some of his articles.

Mae'n cynnwys cofnodion, cylchlythyrau a phapurau eraill yn ymwneud â gwaith y Gymdeithas,1979-1986 = Includes minutes, circulars and other papers relating to the work of the Society, 1979-1986.

Dwy sgript o waith Gwenlyn Parry, sef 'Poen yn bol', [1963], a 'Ty ar y tywod', [1968], a gyflwynwyd gan yr awdur i dad y rhoddwr. Sgript ymarfer ar gyfer darllediad ar y teledu yw un 'Ty ar y tywod' wedi'i llofnodi gan y dramodydd. = Two scripts by Gwenlyn Parry, namely 'Poen yn bol' [1963], and 'Ty ar y tywod' [1968], presented by the author to the donor's father. The 'Ty ar y tywod' script is a practice script for a television broadcast and bears the signature of the dramatist.

Gohebiaeth Gwilym Tudur, 1980-1994, yn ymwneud â’i yrfa fel llyfrwerthwr yn Siop y Pethe, Aberystwyth. Sefydlwyd y siop ddiwedd 1968. Ceir llythyrau’n ymwneud ag archebion gan gwsmeriaid tramor a cheisiadau gan eraill am lyfrau newydd ac ail law. Ymhlith yr effemera a gasglwyd ganddo mae papurau, 1968-70, yn ymwneud â record o anerchiad yr Athro J. R. Jones, Abertawe, i Undeb Cymru Fydd yn Aberystwyth; papurau’n ymwneud â sefydlu Cymdeithas Bob Owen, 1976-2014; a deunydd printiedig yn ymwneud â Steic y Glowyr, 1984-5.

Correspondence of Gwilym Tudur, 1980-1994, relating to his work as a bookseller in Siop y Pethe, Aberystwyth. The shop was established at the end of 1968. The letters relate to orders from customers overseas and requests by others for new and second hand books. Ephemera collected by him include papers 1968-70, relating to a record of an address by Professor J. R. Jones Swansea to Undeb Cymru Fydd in Aberystwyth; papers relating to establishing Cymdeithas Bob Owen, 1976-2014; and printed material relating to the Miners' Strike, 1984-5.

Papurau Dr David Llewelyn Williams, prif swyddog meddygol Bwrdd Iechyd Cymru o 1920–1935, yn ymwneud â’i gyfnod yn fyfyriwr meddygol yng Nghaeredin; fel meddyg llong yn 1903; ei ymweliad â’r India yn 1935 gan gynnwys dyddiadur; llyfrau lloffion yn ymwneud â’i waith fel swyddog meddygol yn Sir Ddinbych ac yn Wrecsam gan gynnwys papurau’n ymwneud ag achos difrifol o wenwyn bwyd yn Wrecsam yn 1910; erthyglau a chyhoeddiadau ganddo yn ymwneud â phynciau fel glendid, dirwest a’r ddarfodedigaeth; a llythyrau cydymdeimlad a dderbyniwyd ar ôl ei farwolaeth yn 1949. = Papers of Dr David Llewelyn Williams, chief medical officer of the Welsh Board of Health, 1920-1935, relating to his time as a medical student in Edinburgh; as a ship surgeon in 1903; his visit to India in 1935 including a diary; scrapbooks relating to his work as a medical officer in Denbighshire and Wrexham including papers relating to a severe case of food poisoning in Wrexham; articles and publications by him on subjects such as sanitation, temperance and tuberculosis; together with letters of condolences received following his death in 1949.

Papers of E. R. Williams, mainly relating to chapels , schools and eisteddfodau in Patagonia, 1933-1951, and papers of Elizabeth Jeane Roberts Williams, mainly school notebooks, 1945-1949.

Papurau Gwydderig, yn cynnwys ei farddoniaeth a deunydd perthynol yn cynnwys beirniadaethau eisteddfodol, torion o'r wasg, adysgrifau o'i waith a gohebiaeth, 1877-1917; ynghyd â barddoniaeth gan feirdd eraill yn cynnwys William Williams ('Myfyr Wyn', 1849-1900), a llyfr nodiadau ei frawd Benjamin Williams = Papers of Gwydderig, comprising his poetry and related material including eisteddfod adjudications, press cuttings, transcripts of his works and correspondence, 1877-1917; together with poetry by other poets including William Williams ('Myfyr Wyn', 1849-1900), and a notebook of his brother Benjamin Williams.

Mae'r fonds yn cynnwys cofnodion ariannol amrywiol, 1864-1931, cofrestri a llyfrau cofnodion yr Ysgol Sul, 1838-1914, a gohebiaeth a deunydd perthynol, 1925-1945, Capel Hill's Lane, Amwythig.