Dangos 5 canlyniad

Llyfr nodiadau yn cynnwys cofnodion cangen Abergwaun o Undeb y Llw o Blaid Heddwch (Peace Pledge Union), 1939-1945, y rhan helaethaf o'r cofnodion yn llaw Dilys Williams, ysgrifennyddes yr Undeb, gydag un cofnod (dyddiedig 6 Rhagfyr 1939) wedi'i lofnodi ganddi, a chofnodion 24 Mawrth 1944 ymlaen yn llaw ei brawd, Waldo Williams. Hefyd yn y gyfrol ceir derbynebau am daliadau; rhestr o aelodau'r Undeb ym mis Gorffennaf 1939; llythyr printiedig at aelod(au)'r Undeb; a thoriad papur newydd yn cynnwys cerdd Alun J[eremiah] Jones (Alun Cilie) 'Diwedd Hydref'.

Toriadau papur newydd yn ymwneud â gwrthodiad Waldo Williams i dalu ei dreth incwm, ynghyd â'i ddedfrydu a'i garcharu o ganlyniad i hynny ym mis Medi 1960; hefyd toriad o rifyn 6 Hydref 1960 o bapur newydd Y Tyst yn cynnwys cerdd gan 'Gerallt' wedi'i chyfeirio at Waldo Williams yn ystod cyfnod ei garchariad.

Llythyrau, 1955 a 1957, yn ymwneud â chais Dafydd Peate i gofrestru fel Gwrthwynebydd Cydwybodol yn erbyn gwasanaeth filwrol. Yn eu plith ceir llythyrau gan George Thomas (3), Walter Monckton (3), Raymond Gower, ac Iain Macleod. Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys copïau o ddatganiad Dafydd Peate, 1954, i'r tribiwnlys; ac adroddiad am yr achos yn y wasg, 1955.

Llythyr, 29 Ebrill 1916, at John Edwal Williams oddi wrth Thomas Rees, prifathro Coleg Bala-Bangor, Bangor, sy'n sôn am ymdrechion i gefnogi a chynorthwyo un 'Mr Jenkins', gwrthwynebydd cydwybodol ac aelod o'r Frawdoliaeth yn erbyn Gorfodaeth Filwrol (y No-Conscription Fellowship).

Llungopi o ddatganiad Waldo Williams yn erbyn rhyfel a wnaeth gerbron tribiwnlys Caerfyrddin ar 12fed o Chwefror 1942.