File A2/1. - Hanes Llandderfel

Nifer o ysgrifau a nodiadau yn ymwneud a hanes Llandderfel, yn cynnwys y canlynol: drafftiau o erthygl(au) a nodiadau ar Gymdeithas Gyfeillgar y Merched; 'Y dydd o’r blaen…' (ffeithiau am Llandderfel); llyfr ysgrifennu yn cynnwys penodau VII-X o gyfres o erthyglau ar hanes plwyf Llandderfel (tt. 42-77); 'Bu bron i mi fyned heibio i Tynybwlch heb gymaint a’i enwi…', [?1946] (tt. 50-55; 54-60 – dau ddrafft); 'Pethau a Godwyd o Hên Lyfr Cofnodion y Festri Plwyf Llandderfel, 1726-1756'; 'Eglwys Derfel Sant, Llandderfel, 1856-7'; 'Deuwn yn awr at No 3 Trafalgar St, Llandderfel…', [?1946]; anerchiad ar 'Tipyn o hanes Plwyf Llandderfel'; llyfr ysgrifennu yn cynnwys adysgrif o 'An assessment for the necessary relief of the Poor … for the Parish of Llandderfel … 1826'; 'Ni thybied neb mae yn y flwyddyn (1881) y dechreuwyd Ysgol yn Llandderfel…'; 'Ychydig o ddim newid y sydd yn y Llan o hyd onid e?'; 'Manion am Llandderfel'; 'Chwilio am air a chael mwy' (ffeithiau am Llandderfel); llyfr ysgrifennu yn cynnwys 'Disgrifiad o unrhyw dri Chymro amlwg Heddiw heb eu henwi'; 'Dafydd Edwards Ty-isaf'; 'Enwau hen Dyddynnod ac Anheddau a ddiflannodd o Blwyf Llandderfel'; a rhai darnau hunangofiannol gan ER am ei blentyndod yn y pentref.