Showing 26 results

Llythyrau oddi wrth lenorion yn bennaf, 1943-1992, gan gynnwys John Roderick Rees; [R.] Bryn Williams; Gwynfor [Evans]; Gwilym R. Tilsley; [R.] Tudur [Jones]; Bedwyr Lewis Jones; John [Gwilym Jones]; T. E. Nicholas; Kate Roberts; Waldo Williams; Lewis Valentine; Angharad Tomos; E. Prosser Rhys; D. J. Williams; T. H. Parry-Williams; W. R. P. George; a T. Llew Jones.

Cardiau aelodaeth Plaid Cymru Ieuan Wyn Jones a chopi araith gyntaf Gwynfor Evans yn y Senedd ar 26 Gorffennaf 1966.

Papurau, 1905-1945, yng Nghymraeg a Saesneg, fu'n eiddo i'r Athro John Edward Daniel, yn ymwneud â'i weithgareddau gwleidyddol gyda Plaid Cymru. = Papers, 1905-1945, in Welsh and English, of Professor John Edward Daniel, relating mostly to his political activities with Plaid Cymru.
Maent yn cynnwys llythyrau oddi wrth Compton Mackenzie, 8 Hydref 1939 (f. 1), Gwynfor Evans, 25 Tachwedd 1945 (f. 14), a William George, 20 Mehefin 1945 (f. 5), ynghyd â nodiadau gan George ar gyfer araith yn cefnogi Daniel fel ymgeisydd dros Blaid Cymru ym Mwrdeisdrefi Caernarfon yn etholiad 1945 (ff. 6-13). Hefyd yn y casgliad ceir papur enwebu Saunders Lewis yn is-etholiad Prifysgol Cymru, 1943 (f. 4); teipysgrif 'Memorandwm i Bwyllgor Heddwch y Blaid Genedlaethol' gan D. Gwenallt Jones, [c. 1939] (ff. 15-32, diwedd ar goll); a dau eitem o ohebiaeth deuluol, 1905 a [d.d.] (ff. 33-34). = They include letters from Compton Mackenzie, 8 October 1939 (f. 1), Gwynfor Evans, 25 November 1945 (f. 14), and William George, 20 June 1945 (f. 5), together with autograph notes for a speech by the latter in support of Daniel's candidacy for Plaid Cymru in Carnarvon Boroughs in the 1945 General Election (ff. 6-13). Also in the collection are nomination paper of Saunders Lewis in the University of Wales by-election, 1943 (f. 4); a typescript 'Memorandwm i Bwyllgor Heddwch y Blaid Genedlaethol' by D. Gwenallt Jones, [c. 1939] (ff. 15-32, end lacking); and two items of family correspondence, 1905 and [n.d.] (ff. 33-34).

Dyddiadur T. Llew Jones ar gyfer 1981, sy'n cynnwys cofnodion yn ymwneud â'i ddiddordebau a'i fywyd bob dydd, gan gynnwys crynodeb o ddigwyddiadau ar gyfer 1980 (ff. 1 verso-7 verso), ac englynion gan yr awdur (f. 25) a Dic Jones (f. 67). = Diary of T. Llew Jones for 1981, giving an account of his daily life and interests, including a summary of events for 1980 (ff. 1 verso-7 verso), and englynion by the author (f. 25) and Dic Jones (f. 67).
Cynhwysa'r gyfrol gyfeiriadau at Dic Jones (passim), John Alun Jones (passim), llyfr yn seiliedig ar ddyddiaduron Joseph Jenkins (ff. 14, 26-37 verso passim, 60 verso), marwolaeth B. T. Hopkins (ff. 14-16, 21, 77 verso), dathliadau canmlwyddiant geni Dafydd Jones (Isfoel) (ff. 24, 45 verso-46, 51 verso-58), darlithoedd ar Dewi Emrys (ff. 40, 42, 45 verso-47 verso, 70-73 verso, 82 verso-83 verso), ac ympryd Gwynfor Evans (f. 3 verso); ceir hefyd gyfeiriadau at yr ymgyrch losgi tai haf (ff. 3 verso-4, 19 verso, 41, 72), a'r tywydd gwael ym mis Rhagfyr (ff. 105 verso-111 verso). = The volume includes references to Dic Jones (passim), John Alun Jones (passim), a book based on the diaries of Joseph Jenkins (ff. 14, 26-37 verso passim, 60 verso), the death of B. T. Hopkins (ff. 14-16, 21, 77 verso), centenary celebrations of the birth of Dafydd Jones (Isfoel) (ff. 24, 45 verso-46, 51 verso-58), lectures on Dewi Emrys (ff. 40, 42, 45 verso-47 verso, 70-73 verso, 82 verso-83 verso), and Gwynfor Evans's fasting protest (f. 3 verso); also included are references to the holiday homes arson campaign (ff. 3 verso-4, 19 verso, 41, 72), and the poor weather in December (ff. 105 verso-111 verso).

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae J. E. Daniel (3), W. Ll. Davies (7), T. Charles Edwards (7), D. Simon Evans (9), E. Lewis Evans (10), E. Vincent Evans (5), Gwynfor Evans (3) a Robert Evans ('Cybi').

Llythyrau oddi wrth ohebwyr amrywiol yn cynnwys Islwyn Ffowc Elis yn trafod llyfr o ganeuon a'r posibilrwydd o recordio gyda Sain, Ieuan Rhys yn trafod Hwyl a Hafoc, Gwynfor Evans yn trafod llyfr ar genhedloedd bach megis Estonia a Latfia a Chymru, Royston James ar Clwb i'r Campau, Judith Maro yn trafod Y Carlwm a'r Anthology. Ceir hefyd drafodaeth ar lyfr Dafydd Parri, Doethion Aberdwli.

Llythyrau, 1946-1997, gan gynnwys rhai oddi wrth Rhydwen [Williams], Gwynfor Evans, Kate Roberts (3), John Rowlands, John Emyr, Saunders Lewis, Densil Morgan, R. [Tudur Jones] (3), Derwyn Morris Jones (2), Ceri Davies (1) a D. J. Williams (3).

Llythyrau, [1958]-[1970] . Ymhlith y gohebwyr mae Cynan (2), John Cule (2), Hafina Clwyd, Alun [Talfan Davies], Aneirin Talfan Davies (4), Pennar [Davies], Cassie Davies (2), Donald Evans, Gwynfor Evans (4), Alun R. Edwards (2), Hywel [Teifi] Edwards (7), Ifan ab Owen Edwards, Ifans [Meredydd Evans] (2), Tom [T. I. Ellis] (6), Islwyn [Ffowc Elis] (3), Bruce Griffiths, Gwenallt, ac W. R. P. George (2).

Ymhlith y gohebwyr mae Euros Bowen (1); Aneirin Talfan Davies (3); Bryan Martin Davies (1); Cassie Davies (1); Jennie Eirian Davies (1); Pennar Davies (1); Islwyn Ffowc Elis (13); T. I. Ellis (3); George Ewart Evans (2); G. G. Evans (1); Gwynfor Evans (1); Meredydd Evans (7); ac Idris Foster (1).

Gohebiaeth, 1939-1942, yn ymwneud ag achos Iorwerth Peate yn wrthwynebydd cydwybodol, yn cynnwys llythyrau gan Idris Bell (8); E. N. Bennett (2); Henry Bird; E. G. Bowen; Aneirin Talfan Davies (7); Clement Davies (llythyr at Robert Evans, Llanbrynmair); George M. Ll. Davies (9); Ithel Davies; Leonard Twiston Davies (17); Pennar Davies; Walter Dowding (3); Ifan ab Owen Edwards; T. I. Ellis (7); D. Owen Evans (9); Gwynfor Evans (2); Robert Evans, Llanbrynmair (5, ynghyd â dau lythyr ato gan Clement Davies); H. J. Fleure (10); R. L. Gapper; David Lloyd George; William George (3); Charles Green (3); Ll. Wyn Griffith (7); J. Gwyn Griffiths; Jim Griffiths (6); W. J. Gruffydd; W. F. Grimes (3); I. D. Hooson; D. R. Hughes (3); J. G. Moelwyn Hughes (4); Ronw Moelwyn Hughes (8, yn eu plith mae dau lythyr at 'Mr Jones'); Harold A. Hyde (3); Norah Isaac; R. T. Jenkins (3); William John (3); E. K. Jones (5, ynghyd â thorion o'r wasg yn trafod yr achos); E. P. Jones (19, yn eu plith mae llythyrau gan Jim Griffiths a John Harries (Irlwyn)); Frank Price Jones (4); Gwilym R. Jones; T. Gwynn Jones (3); David Lewis (8); Elena Puw Morgan; Herbert Morgan (2); John Morgan (2); Frank Murphy (2); J. Middleton Murry (2); T. E. Nicholas (10); R. G. Owen (4); R. Williams Parry; Tom Parry (8); T. K. Penniman (28); D. O. Roberts (4); Evan Roberts (10); Hywel D. Roberts; R. U. Sayce (2); Alf Sommerfelt (2); Ben Bowen Thomas (5); Herbert M. Vaughan (2); D. J. Williams (4); Ifor Williams (3); J. L. C. Cecil-Williams (9); a Morris T. Williams. -- Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys papurau amrywiol yn ymwneud â'r achos yn cynnwys llythyrau gan Cyril Fox (20); cefnogaeth i achos Iorwerth Peate gan amryw unigolion a sefydliadau, yn eu plith tystlythyrau gan Leonard Twiston-Davies, W. J. Gruffydd a George M. Ll. Davies; datganiadau gan Iorwerth Peate; a deunydd printiedig.

Drafft llawysgrif yn bennaf o'r astudiaeth, [Abertawe, 1976]. Y teitl gwreiddiol oedd 'Gwynfor Evans. Cip ar ei waith a'i feddwl'.

Llythyrau, 1915-1977, at Elizabeth Williams, nifer yn ymwneud â G. J. Williams a chyhoeddi ei waith; capel Bethesda'r Fro; dyfodol yr iaith Gymraeg; Undeb Cymru Fydd a Phlaid Cymru. Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae Glyn Ashton, Rachel Bromwich (2), D. Simon Evans (4), Aneirin Talfan Davies, Cassie Davies, Rachel Ellenborough (21, ynghyd â pheth o'i gwaith dan yr enw Rachel Law, a gwybodaeth yngŷn ag achau'r teulu (Iolo Morganwg)), Gwynfor Evans (2), Raymond Gower, Bedwyr Lewis Jones (2), Bobi Jones (2), D. Gwenallt Jones (3; ac 1 oddi wrth Nel Gwenallt ar farwolaeth ei gŵr), E. D. Jones (6), Ceri Lewis, Saunders Lewis (3; un oddi wrtho at ei wraig, Margaret, pan oedd yn y carchar; a 3 oddi wrth Margaret at Elizabeth Williams; ac 1 llythyr, 1931, at Saunders Lewis oddi wrth J. Alun Pugh), Timothy Lewis (2), T. J. Morgan, Rhys Nicholas, Iorwerth Peate, Eurys Rowlands, R. J. Thomas (6), a D. J. Williams (6).

Llythyrau, 1933-1953 a 1970, a gyfeiriwyd at Iorwerth Peate yn yr Adran Ddiwylliant Gwerin, gan gynnwys rhai oddi wrth Alun Oldfield Davies; J. Glyn Davies; Nan Davies (3); D. Owen Evans; Gwynfor Evans (4); J. C. Wynne Finch; R. M. Fleming (2); Ll. Wyn Griffith; W. J. Gruffydd; D. R. Hughes (22); E. K. Jones; Gwilym R. Jones (3); Sam Jones (8); Ceri Lewis; R. Hopkin Morris (2); J. Dyfnallt Owen (3); Tom Parry (4); Ffransis G. Payne; T. K. Penniman; John Petts; Stewart Sanderson; J. Oliver Stephens; John Summerson; J. B. Willans; ac Ifor Williams. Yn eu plith ceir ymholiadau yn ymwneud â diwylliant gwerin a llythyrau ynghylch gweithiau Iorwerth Peate, megis Hen Gapel Llanbrynmair 1739-1939 (Llandysul, 1939), a Diwylliant gwerin Cymru (Lerpwl, 1942).

Cyfrol yn cynnwys telegramau a llythyrau at Gwynfor Evans yn ei longyfarch ar ennill is-etholiad Caerfyrddin, Gorffennaf 1966.

Llythyrau, 1970-1971, gan gynnwys llythyr oddi wrth Sam Adams (3), Islwyn Ffowc Elis (3), Gilbert [Ruddock] (4), Eluned Phillips (2), Gwynfor [Evans], Donald J. Stewart, Gwyn [Thomas], Meic Stephens (4) a Gwilym Rees Hughes. Maent yn trafod materion llenyddol ac academaidd, ynghyd â llythyrau o edmygedd a anfonwyd ato adeg ei weithred ef a gweinidogion/offeiriaid eraill yn gosod arwydd Cymraeg ar bont Caerfyrddin a hebrwng un sumbolaidd i Neuadd y Sir.

Gohebiaeth gyffredinol, 1967-2005, gan gynnwys llythyron at Marion Eames gan lenorion, cyhoeddwyr a chyfeillion yn trafod ei gwaith. Ymhlith y gohebwyr mae Gwynfor Evans; Islwyn Ffowc Elis; Saunders Lewis; Bob Owen, Croesor; Kate Roberts; a T. H. Parry-Williams. Ceir hefyd llythyron gan R. Geraint Gruffydd yn trafod ei gwaith ar lenyddiaeth Gymraeg, A Private Language?. = General correspondence, 1967-2005, including letters to Marion Eames by fellow writers, publishers and friends discussing her work. Amongst the correspondents are Gwynfor Evans; Islwyn Ffowc Elis; Saunders Lewis; Bob Owen, Croesor; Kate Roberts; and T. H. Parry-Williams. The file also includes letters from R. Geraint Gruffydd concerning her work on Welsh literature, A Private Language?.

Llythyrau oddi wrth Alun Oldfield Davies, Clement Davies, Ellis Davies, Pennar Davies, Rhys J. Davies, W. Anthony Davies, W. D. Davies, P[aul] Diverres, T. I. Ellis, Arthur Evans, Emrys Evans, Gwynfor Evans, Robert Evans, Cybi, Alun Oldfield Davies a Maxwell Fraser, 1934-1964.

Llythyrau yn dyddio o'r blynyddoedd cyn i'r wasg gael ei sefydlu a'r blynyddoedd cynnar. Mae'r gohebwyr yn cynnwys Ifor Puw, Gwynfor Evans, Islwyn Ffowc Elis, a Ruth Stephens. Trafodir yr angen am rywle i gyhoeddi gweithiau Cymraeg, y broses o gyhoeddi'r cylchgrawn LOL a'r llyfryn 'Hyfryd Iawn', Enwau Cymraeg i blant/ Welsh names for children a chyhoeddiadau Plaid Cymru. Hefyd ceir llythyrau yn trafod gwahanol brisiau ac offer cynhyrchu a chyhoeddi, a'r adeilad yn Nhal-y-bont, ynghyd â nifer o bamffledi yn hysbysebu LOL a'r Lolfa, a deiseb yn galw am neuadd breswyl Gymraeg yn Aberystwyth.

Mae'r ffeil yn cynnwys hanner cant a phump o lythyrau, yn cynnwys llythyrau oddi wrth Sir John Cecil-Williams (2), Hafina Clwyd (1), Goronwy Daniel (1), Sephora Davies (1), Y Parch. G. A. Edwards (4), Huw [Ethall] (3), Yr Athro D. Simon Evans (1), Gwynfor Evans (1), James Hanley (1), Lancelot Hogben (1) Cledwyn Hughes (1), Augustus John (1), Alun Jones (1), Yr Athro Bedwyr Lewis Jones (4), Bobi Jones (1), Gwenallt, (1), Gwenan Jones (3), Gwyn [Erfyl Jones] (3), Ceri Lewis (1), Hywel Lewis (1), Saunders Lewis (2), David Lloyd (1), J. R. Owen (6), Syr Thomas Parry (3), Marged [Pritchard] (1), Melville Richards (1), R. S. Thomas (1), Elfed Thomas (1), Huw Wheldon (1), D. J. Williams (1), Gerwyn Williams (1) a T. H. Parry Williams (1).

Llythyrau, [1955]-2003. Ymhlith y gohebwyr mae Kitty Idwal Jones yn nodi achau teulu Plas Penucha (Syr John Herbert Lewis) mewn gwahanlith o erthygl 'Cywydd gan Thomas Jones, Dinbych' gan Saunders Lewis o'r Llenor, Hydref 1933, a anfonodd ati yn 1955, Bedwyr Lewis Jones, Derec Llwyd Morgan, Gwynfor Evans, George Noakes, Daniel Evans, Islwyn [Ffowc Elis], W. R. P. George (2), Alan Llwyd, Hywel Teifi [Edwards] a Gwilym Humphreys. Y mae'r llythyr a ddyddiwyd yn 2003 oddi wrth Dewi [James] wedi'i gyfeirio at [R.] Brinley [Jones] ac yn ymwneud â'r grŵp o lythyrau oddi wrth Saunders Lewis.