Showing 32 results

Llyfr nodiadau, [?1827]-1868 (dyfrnod 1824), yn llaw'r Parch. Hugh Pugh, gweinidog capel Annibynnol Cyssegr, Mostyn, sir y Fflint, o 1837 i 1868. = Notebook, 1827-1843 (watermark 1824), of the Rev. Hugh Pugh, minister of Cyssegr Congregational chapel, Mostyn, Flintshire, from 1837 to 1868.
Cynhwysa'r gyfrol restr o briodasau yng nghapel y Cyssegr, 1837-1842 (f. 2 verso); rhestr o bregethau a draddodwyd gan Pugh ym Mostyn a'r cyffiniau, 1837-1841 (ff. 3-14); copi o gyffes ffydd Pugh, a adroddwyd yn ei gyfarfod ordeinio yn Llandrillo, Meirionnydd, 3 Gorffennaf 1827 (cyhoeddwyd yn W. Rees a T. Roberts, Cofiant am y Diweddar Barch. Hugh Pugh, Mostyn (Lerpwl, 1870), tt. 20-22) (ff. 46-57 verso, testun â'i wyneb i waered); a rhestr o'r rhai a dderbyniwyd i gymundeb ym Mostyn, 1837-1843 (ff. 41 verso-45 verso, testun â'i wyneb i waered). Mae saith eitem rydd, 1863-1868, yn cynnwys llythyrau ac effemera a ailddefnyddiwyd gan Pugh i ysgrifennu nodiadau pregethau, wedi eu tipio i mewn ar ddail gwag (ff. 35-40 verso, testun â'i wyneb i waered). = The volume includes a list of marriages at Cyssegr chapel, 1837-1842 (f. 2 verso); a list of sermons preached by Pugh in Mostyn and the surrounding area, 1837-1841 (ff. 3-14); a copy of Pugh's confession of faith, delivered at his ordination in Llandrillo, Merioneth, 3 July 1827 (published in W. Rees & T. Roberts, Cofiant am y Diweddar Barch. Hugh Pugh, Mostyn (Liverpool, 1870), pp. 20-22) (ff. 46-57 verso, inverted text); and a list of those received into communion at Mostyn, 1837-1843 (ff. 41 verso-45 verso, inverted text). Seven loose items, 1863-1868, include letters and ephemera reused by Pugh to write sermon notes, have been tipped in on blank leaves (ff. 35-40 verso, inverted text).

Llyfr tonau, [19 gan., ½ cyntaf], o eiddo Margaret Parry, Deildre, Llanuwchllyn, yn cynnwys emyn-donau mewn sawl llaw. = The tune book, [19 cent., first ½], of Margaret Parry, Deildre, Llanuwchllyn, containing hymn-tunes in various hands.
Priodolir y dôn 'Hedydd' (f. 30 verso) i John Ellis, Llanrwst = The tune 'Hedydd' (f. 30 verso) is attributed to John Ellis of Llanrwst.

Pum llythyr, [1875]-1907, at yr arweinydd a'r cerddor David Jenkins gan T. Watts-Dunton, John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), Lewis W. Lewis ('Llew Llwyfo'), John Roberts ('Ieuan Gwyllt'), ac E[dward] Stephen ('Tanymarian'). = Five letters, [1875]-1907, to the conductor and composer David Jenkins from T. Watts-Dunton, John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), Lewis W. Lewis ('Llew Llwyfo'), John Roberts ('Ieuan Gwyllt'), and E[dward] Stephen ('Tanymarian').
Mae'r llythyrau'n ymdrin â cherddoriaeth yn bennaf, a cheir cyfeiriadau at y gân 'Castiau Gwraig' (f. 6), sylwadau ar 'Anthemau' David Jenkins (f. 8), a geiriau'r ddeuawd 'Wrth fyned ar i lawr' gan 'Ceiriog' yn llaw'r awdur (ff. 3-5). = The letters mainly relate to music, and contain references to the song 'Castiau Gwraig' (f. 6), observations on 'Anthemau' by David Jenkins (f. 8), and the lyrics to the duet 'Wrth fyned ar i lawr' by 'Ceiriog' in the author's hand (ff. 3-5).

Tua un llythyr ar hugain oddi wrth y Preifat Dan Evans, Ffisilwyr Brenhinol Cymreig, a anfonwyd ganddo at ei rieni Daniel a Mary Evans yn fferm Maesglas yng Nghaeo, Sir Gaerfyrddin, o Wersyll Milwrol Cinmel ym Modelwyddan ac o faes y gad yn Ffrainc. Yn eu plith mae llythyr oddi wrth ei gyfnither Mary yn Saesneg a llythyr oddi wrth Preifat J. G. Davey at rieni’r milwr yn nodi i'w mab gael ei daro yn ei dalcen gan ddarn bach o shrapnel. Collodd ei fywyd ar 19 Awst 1916 yn ddwy ar hugain mlwydd oed. Yn amgaeedig mae copi o erthygl 'The secrets of the little tin box, the WW1 letters of Caio-born Private Dan Evans, RWF' gan y rhoddwr a baratodd yn 1996 a llungopi o restr a ddarparwyd gan Gomisiwn Beddau Rhyfel y Gymanwlad yn nodi'r rhai a enwir ar Gofeb Thiepval. = Approximately twenty one letters from Private Dan Evans, Royal Welsh Fusiliers, to his parents Daniel and Mary Evans at Maesglas Farm in Caeo, Carmarthenshire, written from Kinmel Military Training Camp in Bodelwyddan and on active service in France. Included is a letter from a cousin Mary and from Private J. G. Davey to the soldier’s parents informing them that their son had been ‘hit in the forehead by a small piece of shrapnel’. He died in France on 19 August 1916 aged twenty two. Enclosed is an article by the donor entitled 'The secrets of the little tin box, the WW1 letters of Caio-born Private Dan Evans, RWF', together with a copy of a printed list issued by the Commonwealth War Graves Commission which identifies Private Daniel Evans as missing.

Dyddlyfr John Davies, Blaenafon, Troed-yr-aur, Ceredigion, yn disgrifio ei daith, yng nghwmni ei chwaer Elizabeth, o Lerpwl i Sydney, Awstralia, Tachwedd 1865–Chwefror 1866; ynghyd â’i brofiadau yn Sydney, Chwefror–Mai 1866. = Journal of John Davies, Blaenafon, Troed-yr-aur, Cardiganshire, describing his voyage, in the company of his sister Elizabeth, from Liverpool to Sydney, Australia, November 1865–February 1866; with an account of his experiences in Sydney, February–May 1866.

Cyfrol o nodiadau, [1903x1924], ar hanes eglwysi Methodistiaid Calfinaidd yn sir Gaernarfon, yn llaw'r Parch. William Hobley, ar gyfer ei Hanes Methodistiaeth Arfon, 6 chyfrol (Caernarfon, 1910-24). = A volume of notes, [1903x1924], on the history of Calvinistic Methodist churches in Caernarfonshire, in the hand of Rev. William Hobley, in preparation for his Hanes Methodistiaeth Arfon, 6 vols (Caernarfon, 1910-24).
Mae'r nodiadau ac adysgrifau wedi eu tynnu o nifer o ffynonellau llawysgrif a phrintiedig, mewn perthynas ag amryw o eglwysi, gan gynnwys Salem, Llanllyfni (ff. 2-35), Y Graig, Bangor (ff. 60 verso-74), a'r Tabernacl, Bangor (ff. 84-91). = The notes and transcripts are taken from various manuscript and printed sources and relate to a number of churches, including Salem, Llanllyfni (ff. 2-35), Y Graig, Bangor (ff. 60 verso-74), and Tabernacl, Bangor (ff. 84-91).

Copi o gyfrol John Davies, Mallwyd, Antiquae Linguae Britannicae...et Linguae Latinae, Dictionarium Duplex (Llundain: R. Young, 1632, STC 6347), gyda nodiadau helaeth, [1632x1667], yn llaw Robert Vaughan, Hengwrt, yn cynnwys yn bennaf eiriau (ff. 9-66 passim) a diarhebion (ff. 191-195 passim) Cymraeg ychwanegol. = A copy of John Davies of Mallwyd's Antiquae Linguae Britannicae...et Linguae Latinae, Dictionarium Duplex (London: R. Young, 1632, STC 6347), with extensive annotations, [1632x1667], in the hand of Robert Vaughan of Hengwrt, comprising mostly additional Welsh words (ff. 9-66 passim) and proverbs (ff. 191-195 passim).

Copi personol Thomas [Edward] Ellis, wedi ei ryngddalennu, o Morgan Llwyd, Llyfr y Tri Aderyn (Lerpwl: Isaac Foulkes, 1893), yn cynnwys nodiadau ac arnodiadau helaeth, yn Saesneg a Chymraeg, yn llaw Ellis, [c. 1897]. Ellis oedd golygydd cyfrol gyntaf Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd (Bangor, 1899), lle'r atgynhyrchwyd testun argraffiad cyntaf Llyfr y Tri Aderyn (1653) (tt. 151-266). = Thomas [Edward] Ellis's personal interleaved copy of Morgan Llwyd, Llyfr y Tri Aderyn (Liverpool: Isaac Foulkes, 1893), containing copious notes and annotations, [c. 1897], by Ellis in English and Welsh. Ellis was the editor of the first volume of Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd (Bangor, 1899), in which was reproduced the text of the first edition of Llyfr y Tri Aderyn (1653) (pp. 151-266).
Mae'r gyfrol yn cynnwys mân arnodiadau ar y testun gwreiddiol gyda nodiadau ychwanegol ar y rhyngddalennau (ff. 28 verso-141 verso passim). Ceir nodiadau a dyfyniadau mwy sylweddol, ar bynciau megis y Rhyfel Cartref a'r Werinlywodraeth, Oliver Cromwell, John Milton, diwinyddiaeth Gatholig, y Bumed Frenhiniaeth a'r Piwritaniaid Cymreig, ar y dalennau ychwanegol ar gychwyn a diwedd y gyfrol (ff. 1 verso-15, 25 verso-26, 145-150), gan ddyfynnu amrywiaeth o ffynonellau. = The volume contains minor annotations to the original text with further notes supplied on the interleaves (ff. 28 verso-141 verso passim). More substantial notes and quotations, on subjects including the Civil War and Commonwealth, Oliver Cromwell, John Milton, Catholic theology, the Fifth Monarchy and the Welsh Puritans, have been written on the additional leaves at the beginning and end of the volume (ff. 1 verso-15, 25 verso-26, 145-150), quoting various sources.

Papurau, 1834-1933, yn ymwneud a'r bardd gwlad John Morris Jones (Ioan Cunllo) o Rydlewis, sir Aberteifi, wedi eu dwyn ynghyd gan Daniel Thomas, Rhydlewis. = Papers, 1834-1933, relating to the country poet John Morris Jones (Ioan Cunllo) of Rhydlewis, Cardiganshire, collected together by Daniel Thomas, Rhydlewis.
Mae'r llawysgrif yn cynnwys barddoniaeth gan Ioan Cunllo, 1834-1884 (16623iE, ff. 1-34); llythyrau iddo oddi wrth D. Silvan Evans, 1864-1869, Iago Emlyn, 1869, a Robyn Ddu Eryri, 1876 (16623iE, ff. 37-49); cerddi gan Tegid, Robyn Ddu Eryri, Einion Evans, Gwilym Gwenog ac eraill, 1843-[19 gan., ail ½] (16623iE, ff. 35-36, 50-51, 54-59); a chopi o'r Haul, 35.8 (Awst 1933), yn cynnwys erthygl ar Ioan Cunllo (16623iE, ff. 60-79); gyda rhestr, ar bedair amlen, yn disgrifio trefn flaenorol y llawysgrif (16623iE, ff. i-iv); llyfr nodiadau yn llaw Daniel Thomas yn cynnwys yn bennaf adysgrifau, [20 gan., ½ cyntaf], o farddoniaeth Ioan Cunllo (16623iiE); llyfr lloffion yn cynnwys torion papur newydd, 1849-1923, yn bennaf o farddoniaeth, llythyrau ac erthyglau Ioan Cunllo a newyddion ardal Llandysul (16623iiiE). = The manuscript contains poetry by Ioan Cunllo, 1834-1884 (16623iE, ff. 1-34); letters to him from D. Silvan Evans, 1864-1869, Iago Emlyn, 1869, and Robyn Ddu Eryri, 1876 (16623iE, ff. 37-49); poems by Tegid, Robyn Ddu Eryri, Einion Evans, Gwilym Gwenog and others, 1843-[19 cent., second ½] (16623iE, ff. 35-36, 50-51, 54-59); and a copy of Yr Haul, 35.8 (August 1933), containing an article on Ioan Cunllo (16623iE, ff. 60-79); with a list on four envelopes describing a previous arrangement of the contents (16623iE, ff. i-iv); a notebook in the hand of Daniel Thomas mainly containing transcripts, [20 cent., first ½], of Ioan Cunllo's poetry (16623iiE); a scrap book containing newspaper cuttings, 1849-1923, mainly of Ioan Cunllo's poetry and news relating to the Llandysul area (16623iiiE).

Copi o gyfrol Peter Williams, Mynegeir Ysgrythurol; neu, Ddangoseg Egwyddorol o'r Holl Ymadroddion yn yr Hen Destament a'r Newydd (Caerfyrddin, 1773, ESTC T116289, Libri Walliae 5397), gyda nodiadau pregeth byr, yn Saesneg, yn llaw [y Parch.] Edmund Leigh, Llanedi, ar y dail rhwymo, [18 gan., ¼ olaf]-[c. 1810] (ff. 2 recto-verso, 4, 5), yn ogystal ac emyn Gymraeg tri phennill, yn cychwyn 'Fy lle pan welwy draw', wedi ei lofnodi gan Leigh a'i ddyddio 'Llannedy July the 2nd 1793' (f. 5 verso). = A copy of Peter Williams, Mynegeir Ysgrythurol; neu, Ddangoseg Egwyddorol o'r Holl Ymadroddion yn yr Hen Destament a'r Newydd (Carmarthen, 1773, ESTC T116289, Libri Walliae 5397), containing brief sermon notes, in English, in the hand of [the Rev.] Edmund Leigh, Llanedi, on the fly-leaves, [late 18 cent.]-[c. 1810] (ff. 2 recto-verso, 4, 5), together with a three verse Welsh hymn, beginning 'Fy lle pan welwy draw', signed by Leigh and dated 'Llannedy July the 2nd 1793' (f. 5 verso).
Mae'r nodiadau yn bennaf ar y testun pechod, gan gyfeirio at Job 42.5-6 (f. 2) a Genesis 42.36 a 45.8 (f. 4). Cyhoeddwyd yr emyn yn Diferion y Cyssegr: Sef Crynodeb o Hymnau a Chaniadau Ysbrydol o Waith Amrywiol Awdwyr (Caerlleon, 1802) (emyn rhif 115) ac yn Casgliad o Hymnau … at Wasanaeth y Methodistiaid Wesleyaidd (1845) (emyn 635, gyda'r teitl 'Ofnau'n ffoi') ond ni enwir yr emynydd yn y nail na’r llall. Ceir ambell i fân gywiriad ac ymylnod, mewn inc a phensil, i'r testun printiedig (ff. 9 verso, 23, 30, 60, 71, 92 verso, 119 verso, 132, 147, 179, 201 verso). = The notes are mainly on the subject of sin, with reference to Job 42.5-6 (f. 2) and Genesis 42.36 and 45.8 (f. 4). The hymn was collected in Diferion y Cyssegr: Sef Crynodeb o Hymnau a Chaniadau Ysbrydol o Waith Amrywiol Awdwyr (Caerlleon [i.e. Chester], 1802) (hymn No. 115) and in Casgliad o Hymnau … at Wasanaeth y Methodistiaid Wesleyaidd (1845) (hymn No. 635, entitled 'Ofnau'n ffoi'), in neither of which is the hymn-writer named. There are a few minor corrections and marginal annotations, in ink and pencil, to the printed text (ff. 9 verso, 23, 30, 60, 71, 92 verso, 119 verso, 132, 147, 179, 201 verso).

Hanes teulu Penlancwnlle gan y rhoddwr y Parch. Stephen Morgan, 2005. = A history of the Penlancwnlle family, Nancwnlle parish, Cardiganshire, relating to their origins and descendants, compiled by the donor the Rev. Stephen Morgan, 2005.