Showing 669 results

Two essays submitted by D. T. Evans, Cross Lane, Croes-lan Llandysul for local eisteddfodau, namely 'Tai Dadfeiliedig Plwyfi Bangor, Llanfair, a Llandysul hyd ochr orllewinol Afon Cerdin' (1921), and 'Diffygion Amaethyddiaeth Sir Aberteifi' (1923). = Dau draethawd a gyflwynwyd gan y diweddar Mr. D. T. Evans, Cross Lane, Croes-lan Llandysul, mewn eisteddfodau lleol, sef 'Tai Dadfeiliedig Plwyfi Bangor, Llanfair, a Llandysul hyd ochr orllewinol Afon Cerdin' (1921), a 'Diffygion Amaethyddiaeth Sir Aberteifi' (1923).

Copïau teipysgrif (3) o draethawd (54 tt.) gan y diweddar Athro J. Lloyd Williams ar 'Cerddoriaeth y Brythoniaid' yn ymwneud â'r dystiolaeth o weithgareddau cerddorol ymysg y Brythoniaid a'r Cymry o gyfnod y Derwyddon hyd at ddiwedd y ddegfed ganrif. = 'Three copies (duplicated typescript) of an essay (54pp.) in Welsh by the late Professor J. Lloyd Williams on 'Cerddoriaeth y Brythoniaid' in which he examines the evidence relating to musical activities amongst the Britons and Welsh from Druidic times to the late tenth century.

Tair ffeil yn cynnwys papurau'n ymwneud â Hen Ysgol Ramadeg Edward Richard (1714-1777), Ystrad Meurig, a hanes yr ymgyrch i ddiogelu’r adeilad er budd y gymuned leol, gan gynnwys cofnodion cyfarfodydd Cyfeillion yr Hen Ysgol, 1997, llythyrau oddi wrth CADW a Thomas Lloyd, a thorion o'r wasg = Three files containing papers relating to the Edward Richard (1714-1777) Old Grammar School, Ystrad Meurig, and the campaign to ensure that the building was to be used for the benefit of the local community, including minutes of Friends of the school meetings, 1997, letters from CADW and Thomas Lloyd, and press cuttings.

Gohebiaeth a phapurau eraill yn ymwneud â Llyfrau'r Dryw/Cristopher Davies (Cyhoeddwyr) Cyf, Landybïe, 1938-1972, yn cynnwys llythyrau at, ac oddi wrth lawer o lenorion pennaf Cymru; gohebiaeth yn ymwneud ag amrywiaeth o bynciau a sefydliadau gan gynnwys y diwydiant cyhoeddi, yr Eisteddfod Genedlaethol, y Blaid Ryddfrydol, y Swyddfa Gymreig, Prifysgol Cymru, y BBC a HTV, Urdd Gobaith Cymru, Cronfa Trychineb Aberfan a Banc Brenhinol Cymru, 1943-1999; papurau cyfreithiol, 1964-1972; memoranda a chylchlythyrau, 1941-1986; a ffeiliau amrywiol yn cynnwys papurau personol, darlithoedd, torion papur newydd, ffotograffau a deunydd printiedig,1938-1987 = Correspondence and other papers concerning Llyfrau'r Dryw/Christopher Davies (Publishers) Ltd, Llandybïe, 1938-1972, including letters to and from many significant Welsh literary figures; correspondence concerning a variety of subjects and institutions including the publishing industry, the National Eisteddfod, the Liberal Party, the Welsh Office, the University of Wales, the BBC and HTV, Urdd Gobaith Cymru, the Aberfan Disaster Fund and the Royal Bank of Wales, 1943-1999; legal papers, 1964-1972; memoranda and circulars, 1941-1986; and miscellaneous files including personal papers, lectures, newspaper cuttings, photographs and printed matter, 1938-1987.

Mae'r fonds yn cynnwys ei lawysgrifau llenyddol; gohebiaeth bersonol, [?1903]-1992; papurau'n ymwneud â'i deulu, yn enwedig ei ewythr R. Silyn Roberts, [?1847]-[?1986]; papurau'n gysylltiedig â'i waith fel golygydd cynorthwyol Y Faner, 1949-1992; ynghyd â nodiadau a darlithoedd a baratowyd ganddo ar gyfer dosbarthiadau Mudiad Addysg y Gweithwyr, [?1936]-1991.
Mae'r papurau ychwanegol (Rhodd Medi 2021), 1894-2019 (gyda bylchau), yn cynnwys gohebiaeth, barddoniaeth, ysgrifau, papurau'n ymwneud â'r Faner, ffotograffau a phapurau pobl eraill.

Llythyrau, 1915-1936, yn bennaf at ei deulu tra bu'n gwasanaethu yn y fyddin, 1915-1919; teipysgrifau a llawysgrifau o'i ddramâu a sgriptiau radio, 1920-1936, a thorion papur newydd o adolygiadau, 1926-1940; barddoniaeth, caneuon, parodïau, rhyddiaith a deunydd arall, 1924-1932; copi teipysgrif o 'Ann y Wernolau',drama gan ei fam, Mrs Teifi Jones, 1921; a deunydd amrywiol a ychwanegwyd gan D. Gwenallt Jones tra bu'n ymchwilio ar gyfer Cofiant Idwal Jones, 1934-1957. = Letters, 1915-1936, mainly to his family whilst serving in the army, 1915-1919; typescripts and manuscripts of plays and radio scripts, 1920-1936, and newspaper cuttings of reviews, 1926-1940; poetry, songs, parodies, prose and other material, 1924-1932; a typescript copy of 'Ann y Wernolau', a play by his mother, Mrs Teifi Jones, 1921; and miscellaneous material added by D. Gwenallt Jones while researching <i>Cofiant Idwal Jones</i>, 1934-1957.

Derbyniwyd bocs ychwanegol o bapurau gan Mrs Eirain Rees (nee Jones), Medi 2008. Mae'r grŵp yn parhau heb ei gatalogio.

Papurau'r Parch. William Williams a'i wraig Myfi Williams. Maent yn cynnwys dyddiaduron y Parch. William Williams,1936-1944,1971-1984; papurau, 1937-1942, yn dyddio o'i gyfnod yn yr ysgol a'r coleg; nodiadau darlithoedd; nodiadau ymchwil ar hanes Capel Maengwyn, Machynlleth, ac achos y Methodistiaid yn sir Drefaldwyn; pregethau etc.; a cherddi a storïau a gyfansoddwyd gan y Parch. William David Davies. Ceir hefyd pedwar llyfr nodiadau gan gynnwys drafftiau, 1973, o nofel arfaethedig gan y Parch. William Williams ar y Parch. John Elias (1774-1841). Mae papurau Myfi Williams yn cynnwys llyfrau nodiadau a ffeiliau o nodiadau ar hanes lleol; cyfansoddiadau a gyflwynwyd mewn gwahanol gystadlaethau eisteddfodol, 1958-1976; sgriptiau radio,1961-1967 etc. Ceir hefyd lythyrau a chardiau, c. 1961-1980, a anfonwyd at Gwilym a Myfi Williams = Papers of the Rev. William Williams and his wife Myfi Williams. They include the diaries of the Rev. William Williams, 1936-1944, 1971-1984; papers, 1937-1942, dating from his schooldays and college days; lecture notes; research notes on the history of Maengwyn chapel, Machynlleth, and the Methodist cause in Montgomeryshire; sermons etc.; and poems and stories written by Rev. William David Davies. There are also four notebooks including drafts, 1973, of an intended novel by Rev. William Williams on Rev. John Elias (1774-1841). The papers of Mrs Myfi Williams include notebooks and files of notes on local history; compositions submitted for various eisteddfod competitions, 1958-1976; radio scripts, 1961-1967 etc. There are also letters and cards. 1961-1908, addressed to Gwilym and Myfi Williams.

Papurau Erfyl Fychan, 1858-1996, gan gynnwys llythyrau a anfonwyd ato, rhai oddi wrth ei gyd-aelodau yn yr Orsedd, copi o'i draethawd MA, 1939, sgriptiau radio, llyfr 'testimonials' John Roberts ('Telynor Cymru') a chyfrolau eraill yn cynnwys adysgrifau a ddaeth i'w feddiant, ynghyd â phapurau ei fab Geraint Vaughan-Jones.

Papurau, 1838-[1991], yn bennaf papurau personol a theuluol Eunice Bryn Williams, 1838-[1991], yn cynnwys darnau cerddoriaeth yn llaw Eunice Bryn Williams, 1954-[1980au]; nodiadau darlithoedd ar gerddoriaeth, [1940au-1980au]; papurau'n ymwneud â Chymdeithas Alawon Gwerin Cymru a Chymdeithas Cerdd Dant Cymru, [1950au-1980au], ac eisteddfodau, yn arbennig Eisteddfod yr Urdd, [1930au-1980au]; rhaglenni cyngherddau o gerddoriaeth Cymreig, 1939-1961; a gohebiaeth deuluol,1888-1961. = Papers, 1838-[1991], mainly personal and family papers of Eunice Bryn Williams, 1838-[1991], including music pieces in the handwriting of Eunice Bryn Williams, 1954-[1980s]; lecture notes on music, [1940s-1980s]; papers relating to Cymdeithas Alawon Gwerin Cymru and Cymdeithas Cerdd Dant Cymru, [1950s-1980s], and to eisteddfodau, especially Eisteddfod yr Urdd, [1930s-1980s]; concert programmes of Welsh music, 1939-1961; and family correspondence, 1888-1961.

Papurau'r Parch. Lewis Valentine, 1874-1983, yn cynnwys gohebiaeth gyffredinol, 1916-1983; llythyrau oddi wrth Saunders Lewis, [1926]-1983; llythyrau oddi wrth D. J. Williams, 1930-1969; llythyrau oddi wrth Kate Roberts, 1937-1976; llythyrau'n ymwneud â'r Ysgol Fomio a charchariad Lewis Valentine, 1936-1937; dyddiaduron rhyfel,1916-1919; anerchiadau gan Valentine ac eraill, 1930-1972; a phapurau amrywiol a gasglwyd gan Valentine, 1874-1980. = Papers of the Rev. Lewis Valentine, 1874-1983, comprising general correspondence, 1916-1983; letters from Saunders Lewis, [1926]-1983; letters from D. J. Williams, 1930-1969; letters from Kate Roberts, 1936-1976; letters relating to the Bombing School and Lewis Valentine's imprisonment, 1936-1937; war diaries, 1916-1919; addresses by Valentine and others, 1930-1972; and miscelleneous papers collected by Valentine, 1874-1980.

Mae’r archif yn cynnwys papurau ymchwil cerddorol, yn bennaf yn ymwneud â chanu gwerin; sgriptiau radio a theledu; cyfieithiadau a chyfansoddiadau cerddorol (trosglwyddwyd tapiau gweledol a sain i AGSSC); llythyrau at Meredydd Evans a Phyllis Kinney, a chopïau o lythyrau oddi wrthynt, 1956-2015; a phapurau’n ymwneud â diddordebau Meredydd Evans ym meysydd athroniaeth a llenyddiaeth Gymraeg, ynghyd â dogfennau’n ymwneud â’i ran mewn ymgyrchoedd tros yr iaith Gymraeg, yn arbennig felly ym maes darlledu.

Papurau Bob Owen yn cynnwys traethodau eisteddfodol, 1910-1941; beirniadaethau ar draethodau eisteddfodol, 1916-1949; crynodebau o bregethau a glywodd, 1895-1927; teipysgrifau rhaglenni radio yr oedd ynghlwm wrthynt, 1936-1957; gohebiaeth, 1908-1961, yn cynnwys llythyrau Dr Thomas Richards, 1923-1960; dyddiaduron, 1905-1961; papurau personol, 1898-1961; papurau teuluol, 1900-1923; copïau a drafftiau o ddarlithoedd, erthyglau a thraethodau, 1906-1950; nodiadau ac adysgrifau helaeth ganddo o farddoniaeth Gymraeg, ewyllysiau a mynegeion ewyllysiau, cartiau achau ac achresi, cofrestri plwyf ac adysgrifau'r esgob, dyddiaduron, llythyrau, almanaciau, cofnodion llys, yn ymwneud yn bennaf â siroedd Caernarfon a Meirionnydd, a chofiannau, [20 gan., ½ cyntaf]; nodiadau ar anghydffurfiaeth yng Ngogledd Cymru, plwyfi siroedd Meirionnydd a Chaernarfon, llongau a morwyr o Gymru a Chymry Llundain, [20 gan., ½ cyntaf]; nodiadau pwysig ar ymfudo o Gymru, yn enwedig i'r Unol Daleithiau, [20 gan., ½ cyntaf]; copïau teipysgrif o gofnodion corfforaethau yn cynnwys Parc Cenedlaethol Eryri a Chyngor Sir Feirionnydd, 1922-1962; cofnodion gwreiddiol a ddaeth i feddiant Bob Owen, yn bennaf cofnodion Chwarel Parc a Chroesor, sir Feirionnydd, yn cynnwys cyfrifon a chofnodion, 1891-1941, a chofnodion ysgolion ac ysgolion Sul, 1861-1957; a thorion ac adysgrifau o amrywiol gyfnodolion Cymreig, 1816-1965. = Papers of Bob Owen including eisteddfod essays, 1910-1941; adjudications of eisteddfod essays, 1916-1949; summaries of sermons heard by him, 1895-1927; typescripts of radio programmes involving him, 1936-1957; correspondence, 1908-1961, including letters from Dr Thomas Richards, 1923-1960; diaries, 1905-1961; personal papers, 1898-1961; family papers, 1900-1923; copies and drafts of lectures, articles and monographs, 1906-1950; extensive notes and transcripts by Bob Owen of Welsh poetry, wills and indexes of wills, pedigrees and genealogies, parish registers and bishops' transcripts, diaries, letters, almanacs, court records, mainly relating to Caernarfonshire and Merionethshire, and biographies, [20 cent, first ½]; notes on nonconformists in North Wales, Merionethshire and Caernarvonshire parishes, Welsh ships and sailors and the London Welsh, [20 cent, first ½]; important notes on emigration from Wales, especially to the United States, [20 cent, first ½]; typescript records of bodies including Snowdonia National Park and Merioneth County Council, 1922-1962; original records acquired by Bob Owen, mainly records of Parc and Croesor Quarry, Merionethshire, including accounts and minutes, 1891-1941, and school and Sunday School records, 1861-1957; and cuttings and transcripts from various Welsh periodicals, 1816-1965.

Papurau yn ymwneud ag amrywiaeth eang o weithgareddau Brinli yn cynnwys llyfrau ysgol a defnyddiau addysgiadol eraill, 1915-1977; papurau cyfreithiol, yn bennaf gohebiaeth a nodiadau, 1918-1980; cofnodion Cyngor Dosbarth Trefol Maesteg, 1927-1976; papurau Undeb Annibynwyr Cymru, 1931-1976; hanes lleol, 1927-1971; Amgueddfa Genedlaethol Cymru, 1976-1981; deunydd yn ymwneud â'i gyfrolau ar Iolo Morganwg, [1974]-[1979]; Yr Eisteddfod Genedlaethol, 1926-1981, a beirniadaethau eisteddfodol, 1943-1981; torion papur newydd, 1920-1980; rhyddiaith Brinli, 1919-1978, a barddoniaeth, 1932-1981; gweithiau llenyddol eraill ganddo ef ac eraill, 1913-1978; gohebiaeth bersonol, 1909-1981; papurau eraill personol a theuluol, 1887-1981; ei ddyddiaduron, 1922-1981, a rhai ei dad, Joshua, 1893-1944; cofnodion Cylchdaith Annibynnwyr De Morgannwg, 1841-1978, Capel Siloh, 1850-1977, Eisteddfod Genedlaethol 1932 a 1948 ac eraill, 1932-1981; papurau Lewis Davies, Y Cymer (1863-1951), awdur nofelau i blant, [1849?]-1946, yn cynnwys sawl llyfr rent o Benderyn; papurau, 1883-1925, Rhys Dafydd Morgan (1851-1934), cyfieithydd o Gymro a fferyllydd ym Maesteg; papurau, 1882-1968, 'Wil Ifan' William Evans (1882-1968), archdderwydd, gweinidog yr Annibynwyr ac awdur; a phapurau, 1929-1979, 'Trefin, Edgar Phillips (1889-1962), bardd ac archdderwydd. = Papers concerning a wide variety of Brinli's activities including school books and other educational material, 1915-1977; legal papers, mainly correspondence and notes, 1918-1980; Maesteg Urban District Council records, 1927-1976; the Welsh Congregational Union papers, 1931-1976; local history, 1927-1971; the National Museum of Wales, 1976-1981; material relating to his books on Iolo Morganwg, [1974]-[1979]; the National Eisteddfod, 1926-1981, and eisteddfod adjudications, 1943-1981; newspaper cuttings, 1920-1980; Brinli's prose, 1919-1978, and poetry, 1932-1981; other literary works by him and others, 1913-1978; personal correspondence, 1909-1981; other personal and family papers, 1887-1981; his diaries, 1922-1981, and those of his father, Joshua, 1893-1944; records of the South Glamorgan Congregational Circuit, 1841-1978, Siloh Chapel, 1850-1977, and of the National Eisteddfodau of 1932 and 1948 and others, 1932-1981; papers of Lewis Davies, Y Cymer (1863-1951), author of children's novels, 1849-1946, including several rate books for Penderyn; papers, 1883-1925, of Rhys Dafydd Morgan (1851-1934), Welsh translator and Maesteg pharmacist; papers, 1882-1968, of 'Wil Ifan', William Evans (1882-1968), archdruid, congregational minister and author; and papers, 1929-1975, of 'Trefin', Edgar Phillips (1889-1962), poet and archdruid.

Dyddiaduon y bardd a'r llenor T. Llew Jones, 1957-1999, ynghyd â cherddi ganddo, llythyrau a ysgrifennwyd ato a phapurau amrywiol, [?1945]-[2006]. = Diaries of the poet and author T. Llew Jones, 1957-1999, together with poems written by him, letters written to him and miscellaneous papers, [1945]-[2006].

Papurau Dyddgu Owen, 1934-1991, yn cynnwys drafftiau teipysgrif a llawysgrif o'i nofelau a gweithiau llenyddol eraill,1953-1986; amrywiol darlithoedd ac anerchiadau, 1950au-1980au; sgriptiau ar gyfer radio a theledu, 1957-1976; dyddiaduron, 1978-1989; llyfrau nodiadau, 1957-1970; gohebiaeth, 1946-1991; dyddiaduron, 1978-1989; llyfrau lloffion o dorion o'r wasg, 1957-1970; papurau amrywiol yn ymwneud â'i diddordebau, 1969-1977; a phapurau Sarah Ceridwen (Ceri) Davies,1944-1991, yn cynnwys cofnodion gweinyddol cymdeithas 'Cyfeillion Ellis Wynne' [Lasynys] = Papers of Dyddgu Owen, 1934-1991, including typed and manuscripts drafts of her novels and other literary works, 1953-1986; various lectures and addresses, 1950s-1980s; radio and television scripts, 1957-1976; diaries, 1978-1989; notebooks, 1957-1970; correspondence, 1946-1991; diaries, 1978-1989; scrap books of press cuttings, 1957-1970; miscellaneous papers relating to her interests, 1969-1977; and papers of Sarah Ceridwen (Ceri) Davies, 1944-1991, which include administrative records of the society 'Cyfeillion Ellis Wynne' [Lasynys].

Papurau Zonia M. Bowen yn ymwneud â sefydlu mudiad Merched y Wawr, 1965-2007, yn cynnwys llythyrau'n ymwneud â changhennau ledled Cymru, 1967-1975; gohebiaeth gyffredinol, 1967-1977; papurau gweinyddol, 1965-1975; papurau ariannol, 1967-1975; cylchlythyrau, 1968; torion o'r wasg, 1967-2007; a phapurau amrywiol, 1967-2007, gan gynnwys anerchiadau, papurau'n ymwneud ag ymddiswyddiad Zonia M. Bowen, a chrynodebau o hanes y Mudiad.

Papurau Meic Povey, 1966-2008, yn cynnwys sgriptiau, 1969-2007; llyfrau nodiadau, 1988-2005; astudiaethau o'i waith, 1988-[1999]; deunydd printiedig, 1968-2007; rhaglenni theatr, 1966-2008; a pheth gohebiaeth, 1968-2008. = Papers of Meic Povey, actor and dramatist, comprising scripts, 1969-2007; notebooks, 1988-2005; studies of his work, 1988-[1999]; printed material, 1968-2007; theatre programmes, 1966-2008; and some personal and work-related correspondence, 1968-2008.

Cofysgrifau Cymdeithas Gyfeillgar y Meibion Llanuwchllyn, 1837-1943, yn cynnwys llyfrau cofnodion, 1837-1916; rheolau, 1838-1914; llyfrau cyfrifon, 1838-1943; llyfrau cyfraniadau, 1845-1943; cofnodion ariannol amrywiol, 1846-1937; rhestrau aelodau, 1840-1843; llyfr budd-daliadau salwch, 1848-1891; ac adroddiadau blynyddol, 1888-1926. Ceir hefyd llyfr rheolau Cymdeithas Gyfeillgar Llanfor, 1868, o fewn yr archif. = Llanuwchllyn Male Friendly Society records, 1837-1943, comprising minute books, 1837-1916; rules, 1838-1914; account books, 1838-1943; contribution books, 1845-1943; various financial records, 1846-1937; lists of society members, 1840-1843; a sickness benefit book, 1848-1891; and annual reports, 1888-1926. The archive also contains a rule book of the Llanfor Friendly Society, 1868.

Y mae'r casgliad yn cynnwys: llythyrau, 1909-1938, at 'Ioan Brothen', a llythyrau, 1950-1974, at Enid Jones; dyddiaduron Ioan Brothen, 1894, 1931-1940; llyfrau nodiadau a llyfrau lloffion, 1888-1940, yn cynnwys cerddi, englynion, penillion, torion o'r wasg, arysgrifau cerrig beddau; papurau amrywiol, 1823-1996; ac eitemau printiedig, 1922-1926. = The collection comprises: letters, 1909-1938, to 'Ioan Brothen, and letters, 1950-1974, to Enid Jones; diaries of Ioan Brothen, 1894, 1931-1940; notebooks and scrapbooks, 1888-1940, containing poems, englynion, verses, press cuttings, gravestone inscriptions; miscellaneous papers, 1823-1996; and printed items, 1922-1926.

Cofysgrifau Eglwys Carmel, Abercrâf, yn cynnwys llyfrau cyfrifon yr Eglwys, 1912-2005, llyfr cofnodion y swyddogion, 1944-1989, cofrestri priodas, 1932-1968, a chofrestr yr ysgol Sul, 1926-1932.