Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- [1903]-[1952] (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
0.254 m3 (10 bocs)
Context area
Name of creator
Biographical history
Yr oedd William John Gruffydd (1881-1954) yn fardd, dramodydd, ysgolhaig, golygydd a beirniad. Cafodd ei fagu yng Ngorffwysfa, Bethel, sir Gaernarfon, a mynyddodd Ysgol Sir Caernarfon, ac astudiodd llenyddiaeth Saesneg yn ddiweddarach yng Ngholeg Iesu, Rhydychen. Yn 1904 fe'i penodwyd yn athro yn Ysgol Ramadeg Biwmares, ac yn 1906 penodwyd ef yn ddarlithydd mewn Celteg yng Ngholeg y Brifysgol, Caerdydd. Ar ôl gwasanaethu fel swyddog yn y llynges, 1915-1918, fe'i penodwyd yn Athro Ieithoedd Celtaidd yng Nghaerdydd ac arhosodd yn y swydd honno hyd ei ymddeoliad yn 1946. Prif faes ei ymchwil oedd Pedair Cainc y Mabinogi, a bu hefyd yn olygydd y cylchgrawn chwarterol Y Llenor, 1922-1951; ysgrifennodd tair drama, a chyfieithodd Antigone gan Sophocles i'r Gymraeg. Bu'n ymgeisydd seneddol fel Rhyddfrydwr yn 1943, gan gystadlu yn erbyn Saunders Lewis am sedd Prifysgol Cymru, er gwaethaf y ffaith ei fod yntau yn aelod blaenllaw o Blaid Cenedlaethol Cymru. Priododd a chael un mab.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Cyflwynwyd yn rhodd yn 1954 gan ei chwaer Miss Ceridwen Gruffydd
Content and structure area
Scope and content
Papurau W. J. Gruffydd,[1903]-[1952], yn cynnwys drafftiau o erthyglau'n ymwneud â'r Mabinogi; nodiadau darlith ar gyfer ei gyrsiau Cymraeg yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Caerdydd; nodiadau darlithoedd ac erthyglau eraill; sgyrsiau a darlledwyd gan y BBC; personalia; a grŵp sylweddol o ohebiaeth oddi wrth ffigurau llenyddol blaenllaw = Papers of W. J. Gruffydd, [1903]-[1952], including drafts of articles relating to the Mabinogi; lecture notes for his Welsh courses at University College of Wales, Cardiff; other lecture notes and articles; BBC broadcast talks; personalia; and a substantial group of correspondence from notable literary figures.
Appraisal, destruction and scheduling
Cadwyd yr holl gofnodion.
Accruals
Ni ddisgwylir ychwanegiadau
System of arrangement
Trefnwyd fel a ganlyn: deunydd yn ymwneud â'r Mabinogi; nodiadau darlithoedd coleg; gwaith llenyddol; erthyglau a darlithoedd heblaw rhai coleg; deunydd ymchwil; adysgrifau o farddoniaeth a rhyddiaith Gymraeg; deunydd BBC; amrywiol (catalog cyntaf); gwaith llenyddol, darlithoedd, etc.; gohebiaeth; ac atodiad (pwrcas 1979) (ail gatalog).
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau diweddar yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Conditions governing reproduction
Amodau hawlfraint arferol.
Language of material
Script of material
Language and script notes
Saesneg, Cymraeg, Lladin, Cymraeg Canol.
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Mae copïau caled o'r catalogau ar gael yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru (mae'r ail gatalog yn Gymraeg). Ceir mynediad i'r catalogau ar lein.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Crëwyd y teitl ar sail cynnwys yr archif.
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
Project identifier
Access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Wrth lunio'r disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau ANW a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH
Status
Level of detail
Dates of creation revision deletion
Chwefror 2003
Language(s)
- Welsh
Script(s)
Sources
Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r rhestr: LlGC, Rhestr o Bapurau W. J. Gruffydd; Dictionary of Welsh Biography, 1941-1970 (Llundain, 2001); Y Llenor (1955); Bowen, Geraint, W. J. Gruffydd (Bro a Bywyd, 1994).
Archivist's note
Lluniwyd gan Annette Strauch i brosiect ANW.